Þjóðviljinn - 02.06.1985, Blaðsíða 20

LEHDARAOPNA
■f TITt~a r>' i r ^ ' I»i<ri^MBa.fi|HWPiplpWUo^...A s Kjt |
\ \ 1 f rrBTWL—*. \ 'V", \ l V 1 \|\-
Baráttunni er ekki lokið
Sjómenn í langri og strangri kjarabaráttu
Kjaramál sjómanna hafa
verið í brennidepli meira og
minna það sem af er þessu ári
sem svo oft áður. A síðasta
vetri náðist víðtæk samstaða
meðal sjómannastéttarinnar
um sameiginlegar kröfur í
þeirri kjarabaráttu sem þá stóð
fyrir dyrum og hefur enn í dag
rúmu hálfu ári síðar ekki verið
að fullu leidd til loka. Enn
stendur stór hópur sjómanna í
verkfallsátökum og nær allur
fiskiskipaflotinn í höfuðborg-
inni einni stærsu verstöð
landsins liggur bundinn við
bryggju.
Reykvískir sjómenn eru að
fylgja eftir með baráttu sinni
þeim sigrum sem einstök sjó-
mannafélög víða um land, eink-
um fyrir austan og vestan knúðu í
gegn í vor eftir að heildar-
samkomulag hafði náðst um
Iausn á stóru málunum svoköll-
uðu, lífeyrismálinu sem farsæl-
lega hefur verið leitt til lykta og
ýmsum tryggingar- og bóta-
greiðslum. Krafan um stórlækk-
un greiðslna framhjá hluta-
skiptum náðist ekki fram, en
kauptrygging var hækkuð veru-
lega og í sérsamningum náðust
fram merkir áfangar eins og leng-
ing uppsagnarfrests allt í þrjá
mánuði eins og hjá landfólki og
ekki síst langþráður áfangi varð-
andi starfsaldurshækkanir. Þessi
tvö síðastnefndu mál eru einmitt
þau sem eru á oddinum hjá
reykvískum sjómönnum sem
hafa í tvígang fellt nýgerða kjara-
samninga á þessum vetri. Út-
gerðarmenn hafa ekki viljað
ræða kröfur reykvískra sjómanna
til þessa og því stefnir í hörð átök.
Pví reynir nú á samstöðu sjó-
manna ekki aðeins í höfuðborg-
inni heldur um allt land að stað-
festa endanlega þá sigra sem hafa
náðst í baráttunni á síðustu mán-
uðum.
-lg-
LEIÐARI
Verkfall sjómanna í Reykjavík
Um árabil hafa kjör íslenskra sjómanna farið
versnandi. Miklu veldur að verulegur hluti afla
hefur hin síðustu árin verið tekinn af óskiptum
afla og færður útgerðinni fram hjá hlutaskiptum.
Afrakstur sjómannsins hefur að sjálfsögðu rýrn-
að í beinu hlutfalli við það. Því miður bendir
ekkert til þess að breyting á þessu afleita fyrir-
komulagi sé í augsýn.
Menn greinir ekki á um að starf sjómannsins
er ekki einasta erfitt, heldur líka ein hættuleg-
asta starfsgreinin á ísa köldu landi. Og það er
einfaldlega staðreynd, sem meira að segja út-
gerðarmenn neita ekki, að kjör sjómanna eru
ekki í nokkru samræmi við átökin og hætturnar
sem starfanum fylgja.
Útgerðarmenn og þjóðfélagsstoðir þreytast
ekki á því að lofsyngja sjómannastéttina fyrir
dugnað og þrek. Þrátt fyrir skjallið á tyllidögum
fylgja orðum útgerðarmanna ekki ýkja burðugar
athafnir þegar sest er við samningaborðin til að
ákveða kaupin og kjörin. Þannig er það heldur
nöturleg staðreynd, að í dag, á sjálfan sjómanna-
daginn, þá eru sjómenn í Reykjavík í erfiðu
verkfalli, sem furðuleg óbilgirni útgerðarmanna
hefur beinlínis knúið þá út í.
Verkfall Sjómannafélags Reykjavíkur hófst
eftirað reykvískir sjómenn höfðu tvívegis fellt þá
samninga sem útgerðarmenn gáfu færi á. Fyrir
bragðið er nú allur fiskiskipafloti borgarinnar að
stöðvast. Sjómenn á smærri togurunum og
bátaflotanum hafa þegar verið í verkfalli í meir
en viku, en samúðarverkfall sjómanna á stærri
togurunum hófst á föstudag. Sáttafundur er
ekki boðaður fyrr en á mánudag, sem bendir til
þess að útgerðarmönnum liggi ekki beinlínis
lífið á.
Um hvað snýst þá deilan - hyaða kröfur eru
það sem útgerðarmenn neita að ganga að?
Þær eru ekki ýkja flóknar né dýrar. Meginkröf-
ur Sjómannafélags Reykjavíkur eru tvær:
• Farið er fram á að uppsagnarfrestur sjó-
manna í Reykjavík verði sá sami og ráðist fram í
samningum sjómanna á Vestfjörðum, Seyðis-
firði og Stöðvarfirði: þrír mánuðir.
• Jafnframt vilja reykvískir sjómenn fá starfs-
aldurshækkanir, einsog fengust fram í samn-
ingum sjómanna á Patreksfirði og ísafirði fyrr í
vetur.
Einsog þetta ber með sér, þá eru sjómenn í
Reykjavík ekki að fara fram á himin og jörð í
kjarabætur. Þeir eru einfaldlega að fara fram á
sömu leiðréttingu og sumir starfsbræður þeirra
hafa þegar fengið. Að streitast gegn þessum
kröfum er ekkert nema ósanngirni og óbilgirni af
hálfu útgerðarmanna.
í dag búa reykvískir sjómenn við viku upp-
sagnarfrest. Þetta hafa útgerðarmenn misnot-
að æ ofan í æ meði því að segja upp mönnum
meðan þeir eru enn á sjó, þannig að þeir ættu
engar skyldur við þá þegar til hafnar kemur.
Svona óöryggi er ekki lerigur hægt að bjóða
fólki upp á. Rétt er að minna á, að auk þes sem
sjómenn á ofangreindum stöðum hafa nú náð
fram þriggja mánaða uppsagnarfresti, þá býr
landverkafólk allt við þriggja mánaða frest
sömuleiðis. Það er hreint og klárt óréttlæti að
meina sjómönnum í Reykjavík sama réttar.
Hvað varðar kröfuna um starfsaldurshækk-
anir, þá er rétt að benda á, að sjómenn eru eina
stéttin á öllu landinu þar sem starfsaldur og sú
reynsla sem siglir í kjölfar hans, eru ekki metin
að neinu í launum. Einsog fyrr segir náðist fram í
samningum sjómanna á Patreksfirði og ísafirði
að starfsaldur verði metinn í framtíðinni, og því
er ekki nema sjálfsagt að sjómenn annars stað-
ar fái sömu bætur.
Ef útgerðarmenn ætla sér að láta fiskiskipa-
flota borgarinnar stöðvast útaf þessum einföldu
réttindamálum, og koma þannig í veg fyrir að
sjómenn njóti sömu réttinda og allar aðrar stéttir
á landinu þá er ekki hægt að lýsa viðhorfi þeirra
nerna á einn veg:
í augum þeirra eru sjómenn annars flokks
starfsstétt. Og því verður ekki unað!
-ÖS