Þjóðviljinn - 25.02.1988, Blaðsíða 4

_____________ LEIÐARI________
Lýðræði skjalaskápsins
Félagsmálaráðherra hefur bent borgarstjórn
Reykjavíkur á að ekki sé sæmandi annað en að
fara að almennum reglum við að kynna ráð-
hússbyggínguna sem meirihluta borgarstjórnar
hefur dottið í hug að koma fyrir í norðvesturenda
Tjarnarinnar.
Ráðherra á að staðfesta samþykktir frá
sveitarstjórnum um skipulagsuppdrætti, og á sú
staðfestingarregla sér meðal annars jDær for-
sendur að meirihluti í sveitarstjórnum brjóti ekki
á íbúum með hæpnum eða beinlínis ólöglegum
samþykktum. Úrskurðir ráðherra um þessi efni
styðjast við álit sérfræðinga í skipulagsmálum
og í lögum, og hafa því fremur faglegt eðli en
pólitískt.
Svo brá þó við að uppi varð fótur og fit þegar
það fréttist í skrifstofur stjórnarráðsins að von
væri ráðhússúrskurðar Jóhönnu Sigurðardótt-
ur. Forsætisráðherra greip til þess óvenjulega
bragðs að fara fram á frestun, og síðustu helgi
gekk á með fundahöldum þar sem við sögu
komu nokkrir helstu máttarstólpar borgar og
ríkis. DV segirfrá þvíað sérstakur neyðarfundur
hafi verið boðaður um málið heima hjá forsætis-
ráðherra klukkan ellefu á sunnudagskvöldið og
voru á honum auk Þorsteins Pálssonar þau Da-
víð Oddsson borgarstjóri, Jón G. Tómasson
borgarritari, Jón Baldvin Hannibalsson fjár-
málaráðherra og Lára V. Júlíusdóttir aðstoðar-
maður Jóhönnu félagsmálaráðherra.
Á þessum fundi mun hafa verið samið um
málamiðlun frá upphaflegri ráðagerð félags-
málaráðherra eftir hálfgildings stjórnarkreppu á
laugardag og sunnudag.
Afskipti ráðamanna í Sjálfstæðisflokknum
virðast hafa orðið til þess að Jóhanna breytti um
afstöðu í málinu, þannig að borgarstjórnarmeiri-
hlutanum gafst færi á mun styttri fresti til að
bæta úr lögleysu sinni við kynninguna og moka
yfir ýmiskonar vafasamt klúður við afgreiðslu
málsins, til dæmis það að á þeim skipulags-
uppdrætti sem samþykktur var í borgarstjórn er
ráðhúsið alls ekki sýnt nema sem punktalína.
Aðeins sú staðreynd sýnist hafa átt að verða
félagsmálaráðherra næg ástæða til að neita
með öllu að staðfesta skipulagið að svo stöddu.
Ráðherra valdi aðra leið, og hætti þannig á
óhjákvæmilegar spurningar um skort á mál-
efnalegri staðfestu. Voru pólitísk hrossakaup á
dagskrá heima hjá Þorsteini kvöldið góða?
Jóhanna Sigurðardóttir félagsmálaráðherra
kemur því miður ekki jafnheil frá hildi og efni
virtust standa til.
Þáttur samráðherra Jóhönnu úr Alþýðu-
flokknum er þeim heldur ekki til virðingarauka.
Þrýstingur frá Sjálfstæðisflokknum hefur sam-
kvæmt fréttum orðið til þess að bæði Jón Bald-
vin Hannibalsson fjármálaráðherra og Jón Sig-
urðsson dóms-, kirkju- og viðskiptaráðherra
hafa lagt að Jóhönnu að gefa eftir. Og það er
einkar athyglisvert að Alþýðuflokksráðherrarnir
þrír, sem með þessum hætti láta Sjálfstæðis-
flokkinn skipa sér fyrir verkum, eru allir kjörnir á
þing sem fulltrúar Reykvíkinga.
Sérkennilegust og þó dæmigerðust eru við-
brögð Davíðs Oddssonar borgarstjóra og sam-
fylgdarfólks hans í borgarstjórn Reykjavíkur.
Hann hefur lýst því yfir fyrirfram að ekkert mark
verði tekið á athugasemdum borgarbúa, heldur
verði þeim skóflað inní skjalaskáp. Og hann
hefur líka ákveðið að hefja framkvæmdir í Tjörn-
inni áður en málið kemur aftur til kasta kjörinna
fulltrúa í borgarstjórn í byrjun maí.
Borgarstjórinn ætlar sér að keyra málið áfram
þvert á skýra meirihlutaandstöðu við Tjarnar-
raskið meðal borgarbúa, andstöðu sem skoð-
anakannanir hafa staðfest í þrígang. Borgar-
stjórinn beitir áhrifum sínum á veika forystu-
menn Sjálfstæðisflokksins í ríkisstjórn til að
beygja fagráðherrann, Jóhönnu Sigurðardótt-
ur, af sinni braut. Borgarstjórinn hefur neglt pól-
itíska framtíð sína svo fast við bygginguna að
hann neitar boði um að leggja málið í dóm borg-
arbúa með almennri atkvæðagreiðslu.
Ráðhússmálið snerist í upphafi fyrst og
fremst um það hvort menn vildu ráðhús í Tjörn-
inni eða ekki, og andstæðingar byggingarinnar
úr öllum stjórnmálaflokkum reyndu að reka sitt
mál á þann hátt að ekki yrði úr pólitískur meting-
ur.
Davíð Oddsson hefur hinsvegar með ofstopa
sínum orðið til þess að ráðhússmálið er að
verða prófmál um vinnubrögð Davíðs og virð-
ingu borgarstjóra fyrir almannavilja í borginni.
-m
KUPPT
Steig upp
tii himna
í kjarasamningaviðræðum sem
nú fara fram í paiisanderþiljuð-
um sölum atvinnurekenda í
Garðastræti hefur verið um það
rætt að uppstigningardagur verði
ekki lengur frídagur, þ.e. að ekki
skuli lengur greitt helgidagakaup
fyrir vinnu á þeim degi. í stað
þess fái verkafólk frí næsta mánu-
dag eftir uppstigningardag.
Um þetta var fjallað í Dagfara-
pistli í DV í gær.
„Eitthvað vefst þetta fyrir
kirkjunnar mönnum sem er
reyndar skiljanlegt. Uppstigning-
ardagur er heilagur dagur vegna
þess að þá steig Kristur upp frá
dauðum. Sem er ekki síðri og ó-
merkari dagur í trúarhaldinu en
fæðing og krossfesting frelsarans
á jólum og um páska. Kirkjan
getur ekki séð hvernig hægt er að
færa uppstigningu Jesú frá einum
degi til annars."
Látum vera þá staðhæfingu að
trúarhald sé hér á landi af sömu
stærðargráðu á uppstigningardag
og á jólunum. Vera má að þannig
sé málum háttað hjá Dagfara. En
klippari sér ekki betur en Dag-
fari, hver sem hann kannað vera,
fari létt með að færa ýmsa atburði
heilagrar ritningar frá einum degi
til annars. Er ekki enn sú klausa í
trúarjátningu lúterskra að Krist-
ur hafi risið á þriðja degi upp frá
dauðum? Eða hvers er minnst á
páskum?
Kannski ætti Dagfari að fara að
dæmi mannsins sem svaraði
þannig er sonur hans spurði erf-
iðrar guðfræðilegrar spurningar:
„Við skulum ekki fást um það.
Við skulum halda áfram að tátla
hrosshárið okkar."
Allt í lagi
Um það hefur nokkuð verið
rætt hvort tekin hafi verið upp ný
stefna í íslenskum utanríkismál-
um. Sumir hafa vonað en aðrir
óttast að með komu Steingríms
Hermannssonar í utanríkisráðp-
neytið hafi orðið þáttaskil og að
leíðarhnoða okkar í samskiptum
við önnur ríki sé ekki lengur skil-
yrðislaus undirgefni við hug-
myndafræði kalda stríðsins og
takmarkalaus vikalipurð við
bandaríska herstjóra.
Það er einkum tvennt sem
veldur því að sumir hafa þóst
merkja veðrabrigði. Annars veg-
ar bar það til nýlundu nú í haust
að fulltrúar íslands á þingi Sam-
einuðu þjóðanna greiddu stund-
um atkvæði á móti Bandaríkjun-
um. Ekki var um að ræða mjög
veigamikil mál af því tagi sem
stjórnin í Washington telur skipta
sköpum fyrir stórveldisstöðu
Bandaríkjanna og leggur/því of-
urkapp á að allir bandamenn
styðji afdráttarlaust. En engu að
síður sætti það tíðindum að ís-
land brá sér úr hlutverki fylgifis-
ksins. Hins vegar hefur það gerst
að Steingrímur utanríkisráð-
herra, sem er ákaflega sýnt um að
vera frír af sér og ræða af hispurs-
leysi um hvort heldur sem vera
skal vaxtamál eða utanríkismál,
hefur stundum notað annað orð-
færi en þeir íhaldsmenn hafa talið
sæmandi sem löngum hafa litið á
alþjóðamál í Ijósi tvíhyggju kalda
stríðsins.
Menn hafa verið varaðir við að
túlka þessa atburði þannig að
bylting sé hafin í utanríkismálum
íslendinga. Allar meginlínur
liggja þar nákvæmlega eins og
áður. Það sést best á fram-
kvæmdagleði Bandaríkjahers á
fslandi. Og það eru fleiri en Þjóð-
viljinn sem hafa af því áhyggjur
að menn oftúlki orð og gerðir
Steingríms Hermannssonar. I
gær var í Morgunblaðsleiðara'
fjallað um árlega skýrslu utan-
ríkisráðherra og er þar lagt kapp
á að sannfæra lesendur um að ást-
andið sé ekki stórhættulegt. En
gefum Mogga orðið:
Ekkert að óttast
„Töluverðar umræður hafa
orðið um það undanfarna mán-
uði, hvort áherslur væru að
breytast í mótun og merðferð ís-
lenskra utanríkismála. Ástæð-
urnar fyrir þessum umræðum
hefur mátt rekja til Steingríms
Hermannssonar utanríkisráð-
OG SKORHD
herra, og þess hvernig atkvæði
hafa fallið á allsherjarþingi Sam-
einuðu þjóðanna. Steingrímur
hefur nú sent frá sér fyrstu
skýrslu sína um utanríkismál til
Alþingis. í stuttu máli má segja
að hún sé með því sniði, sem er
hefðbundið fyrir slíkar skýrslur,
bæði þegar litið er á efni og efni-
stök.“
Hefðbundin skýrsla! Hefð-
bundið efni! Starf utanríkisráð-
herra hefur þá verið giska hefð-
bundið. Sem sagt: Ekkert að ótt-
ast, börnin góð! Þótt blásið hafi
verið í lúðra og bumbur barðar,
hefur í raun ekkert gerst.
Morgunblaðsleiðarinn fjallar
þannig um skýrslu utan-
ríksráðherra að helst er að ætla
að húsnæðisekla sé sá vandi ís-
lenskra utanríkismála sem verði
að hafa forgang og að í þeim efn-
um dugi engin vettlingatök á
borð við að kaupa höfuðstöðvar
SÍS við Sölvhólsgötu.
„Segir í skýrslu ráðherra að
húsnæðisástand utanríkisráðu-
neytisins sé óviðunandi og þar
kemur einnig fram að úr því hafi
ekki verið bætt með kaupum
ríkisins á Sambandshúsinu.“
Morgunblaðsleiðaranum lýkur
síðan á þessum orðum:
„En þegar skýrsla utanríkis-
ráðherra er lesin kemur í ljós, að
meginþunginn í starfsemi utan-
ríkisráðuneytisins hlýtur að vera
utan sendiráðanna. Spurningin
er hvort starfsemi og skipulag
utanríkisráðuneytisins hafi verið
lagað nægilega mikið að þessari
staðreynd.“
Hvað er atarna? Jú, Mogginn
er að segja Steingrími að honum
væri nær að sinna ráðuneyti sínu
almennilega og gera þá heldur
minna að því að hlaupa út um
víðan völl og halda vafasamar
ræður.
ÓP
þJÓÐVILJINH
Málgagn sósíalisma, þjóðfrelsis-
og verkalýðshreyfingar
Útgefandl: Útgáfufélag Þjóðviljans.
RltstjórarrÁrni Bergmann, MörðiirÁrnason, óttarProppé.
Fróttastjóri: Lúðvík Geirsson.
Blaðamenn: Guðmundur Rúnar Heiðarsson, Ingibjörg Hinriksdóttir
(íþr.), HjörleifurSveinbjörnsson, KristóferSvavarsson, Magnfríður
Júlíusdóttir, Magnús H. Gíslason, LiljaGunnarsdóttir, ólafurGíslason,
Ragnar Karlsson, Sigurður Á. Friðþjófsson, Stefán Stefánsson (íþr.),
Saevar Guðbjörnsson.
Handrita- og prófarkalestur: Elías Mar, Hildur Finnsdóttir.
Ljósmyndarar: Einar Ólason, Sigurður Mar Halldórsson.
Útlltstelknarar: GarðarSigvaldason, MargrótMagnúsdóttir.
Framkvœmdastjóri: Hallur Páll Jónsson.
Skrifstofustjóri: Jóhannes Harðarson.
Skrlfstofa: Guðrún Guðvarðardóttir, Kristín Pétursdóttir.
Auglýsingastjóri: Sigríður Hanna Sigurbjörnsdóttir.
Auglýsingar: Unnur Agústsdóttjr, Olga Clausen, Guðmunda Krist-
insdóttir.
Símavarsla: Hanna Ólafsdóttir, Sigríður Kristjánsdóttir.
Bílstjóri: Jóna Sigurdórsdóttir.
Útbreiðslu- og afgreiðslustjóri: HörðurOddfríðarson.
Afgreiðsla: Halla Pálsdóttir, Hrefna Magnúsdóttir.
Innhelmtumenn: Brynjólfur Vilhjálmsson, ÓlafurBjörnsson
Útkeyrsla, afgreiðsla, ritstjórn:
Síðumúla 6, Reykjavík, sími 681333.
Auglýsingar: Síðumúla 6, símar 681331 og 681310
Umbrot og setning: Prentsmiðja Þjóðviljans hf
Prentun: Blaðaprent hf.
Verð í lausasölu: 55 kr.
Helgarblöð: 65 kr.
Áskriftarverð á mánuði: 600 kr.
4 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN; Flmmtudagur 25. febrúar 1988