Þjóðviljinn - 18.08.1989, Blaðsíða 13

Úr myndskreytingu John Flaxman við Hinn guðdómlega gleðileik Dantes.
... ómuðu sætlega
strengleikar
himneskrar borgar
Er himnaríki Gullborg dýrlegs fagnaðar eða það ástand
að vera hjá Guði? Hvernig hafa trúmenn og fjendur
kristindómsins lýst þessu eilífðarríki í aldanna rás?
i
97 af hundraði íslendinga
eru ýmist mjög, nokkuð eða
lítilsháttar trúaðir ef marka má
upplýsingar í bók Erlendar
Haraldssonar, „Þessa heims
og annars“. Samkvæmt
sömu heimild telja 90 af
hundraði landsmanna að „líf
sé eftir þetta líf“. Athyglisvert
er að þriðjungur aðspurðra í
könnuninni sem liggurtil
grundvallar trúir á guð en ekki
„guð kristinna rnanna." Og 44
af hundraði (slendingatelur
fortilveru og endurholdgun
ýmist mögulega, líklegaeða
vissa og 28 af hundraði sögðu
„framhaldslíf á öðrum
hnöttum" (Nýall Helga Pjet-
urss) komatil greina. Aðeins
9 af hundraði kváðust viss um
tilvist djöfuls og helvítis. En
engum sögum fer af al-
mennum hugmyndum íslend-
inga um himnaríki í bók þess-
ariþóttallurobbinnsé
sannfærðurum „líf annars
heirns". Kannski erum við
svona hlédrægirog háttvísir.
þegar talið berst að æðstu
óskadraumum eða þá að
velmegunin er slík á íslandi og
þjóðin svo jarðbundin að hún
sjái eilífðina fyrir sér sem
snurfusaða hérvist. En hvað
um það, upprisa holdsins og
eilíft líf eru kjarni kristindóms-
ins og þeir sem ganga Kristi á
hönd og breyta eftir honum
safna fjársjóðum á himnum.
En hverjir eru þessir fjársjóðir
og hverskonar ríki er himna-
ríki?
Kláravín, feiti
og mergur
með...
„Hví leitið þér hins lifanda
meðal dauðra? Hann er ekki hér,
hann er upp risinn.“ Þannig
mæltu „menn í leift randi klæðum1'
við konurnar sem hugðust smyrja
limlest lík Jesú Krists á morgni
Páskadags, hermir Lúkasarguð-
spjall.
Upprisa Messíasar veitir trú-
uðum fyrirheit um upprisu á efsta
degi og himnavist. Hvernig Para-
dís hefur staðið mönnum fyrir
hugskotssjónum í aldanna rás
hefur verið undir ýmsu komið og
hafa einkahagir manna og hlut-
skipti á hverjum tíma ráðið þar
meiru en myndríkar lýsingar pré-
dikara og skálda. Sigurður Nor-
dal segir í frægri ritdeilu við
Björn Franzson að framtíðar-
draumurinn um annað líf sé
„...mótaður af óskum, vonum og
áhugamálum höfundar síns.
Ýmsum ósöngvísum mönnum
mun fyrr og síðar hafa fundist
vafasamt tilhlökkunarefni að
eiga frá eilífð til eilífðar að búa
við samfelldan sálmasöng í
himnaríki. Öðrum hefur orðið á
að hugsa, að þeim myndi leiðast
iðjuleysið.“
En soltnir stritmenn geta hugs-
að sér margt andstyggilegra en
iðjuleysi og slíkir voru ófáir á
dögum á öldinni átjándu. Þeir
hafa hlýtt á páskaprédikun
meistara Jóns Vídalíns og kjarn-
yrta lýsingu hans á sæluríkinu:
„Því ætti kristinna manna lífemi
að vera eitt sífellt páskahald, þar
til það fullkomnast í Guðs ríki
eftir hans loforði og vér munum
eilífar páskir með honum halda á
landi lifandi manna, þar eð verða
mun eilífur hvíldardagur og vér
munum með föstu elskunnar
bandi tengjast við hann, sem oss
hefur svo heitt elskað, að hann dó
fyriross rangláta, hverað ersjálf-
ur upprisan og l£fið.“
Jón Helgason yrkir um trúar-
kveðskap íslendinga fyrr á
öldum: „...yfirtak langt bak við
ömurleik hungurs og sorgar/
ómuðu sætlega strengleikar
himneskrar borgar." En skyldi
tónaflóð hafa verið það fyrsta
sem mörlandanum kom í hug
þegar móðuharðindi og afla-
brestur vom að ganga af honum
hungurdauðum? Er ekki líklegra
að hin fögru fyrnheit í sálmi séra
Sigurðar Jónssonar hafi fært hon-
um haldbetri huggun? „Útvöld-
um Guðs svo gleðjist geð/
gestaboð mun tiireitt./Kláravín,
feiti og mergur með/mun þar til
rétta veitt.“
...af skíragulli
Heilög ritning lýsir himnaríki á
ýmsa lund, ss. brúðkaupsveislu
eða gullborg. í Opinberunarbók
lýsir Jóhannes hinni Nýju Jerú-
salem: „Múr hénnar var byggður
af jaspis og boigtn af skíra gulli
sem skært gler vteri. Undirstöðu-
steinar borgarmúrsins voru
skreyttir alls konar gimstein-
um... Og hliðin tólf voru tólf perl-
ur, og hvert hlið úr einni perlu.
Og stræti borgarinnar var af skíru
gulli sem gagnsætt gler...Og
borgin þarf ekki heldur sólar við
Föstudagur 18. ágúst 1989 NÝTT HELGARBLAÐ - SÍÐA 13
t