Þjóðviljinn - 29.06.1990, Blaðsíða 16

Barist á götum Rimini.
Fimmtíu manns á slysadeild
sjúkrahússins, þar af ein sjötug
kona meö axlarbrot. Bílar eyði-
lagðir, búðargluggar brotnir,
hótelherbergi lögð í rúst, sól-
bekkir og sólhlífar á ströndinni
eyðilögð og veitingastofan Rose
& Crown lögð í rúst.
Þetta gerðist hér i nágrenni
Porto Verde í kjölfar sigurs ltalíu
yfir Uruguay í fyrrakvöld. Atökin
stóðu á milli breskra hooligana
annars vegar ög ítalskra fótbolta-
æringja hins vegar. Með virkri
þátttöku lögreglunnar, sem beitti
kylfum og táragasi. Meðal hinna.
særðu voru 6 lögregluþjónar og
sex Bretar. Atökin höfust eftir að
fagnaðarlætin brutust út meðal
" Itála vegna’ sigursins yfir Orugu-
ay: bílar, óku um götumaf hlaðnir
fagnandi fótboltaæringjum, sem
veifuðu fánum, þcyttu bílflautur
og lúöra og höföu hátt. Það þurfti
ekki nema nokkur ögrandi við-
brögð gagnvart Bretunum sem
voru fyrir utan veitingastaðinn
Rose & Crown og skyndilega
flugu bjórglös og aðrir lausir
munir yfir vegfarendur. Eflir
þetta fór allt úr böndunum og
strandgatan var logandi í óeirð-
um. Verst var ástandið á Rose &
Crown, þar sem lögreglan beitti
táragasi. Lögreglan handtók 239
Breta, sem hafðir voru í haldi um
Mondiali 90
nóttina og sendir heim í gærdag
með sérstakri herflugvél í fylgd
60 lögregluþjóna. Þeir misstu af
sigurleik Englands yfir Belgíu í
gærkvöldi.
Hatur á Bretum
„Þeir meðhöndluðu okkur
cins og kvikfénað,” sagði breskur
kunningi fréttaritara, sem staddur
var á Rose & Crown umrætt
kvöld. Hann er starfsmaður
breskrar ferðaskrifstofu, og sann-
arlega enginn ofbeldisseggur. En
hann var bitur út í itölsku lögrcgl-
una, og sagði að víðbrögð hennar
hefðu einkcnnst af ótta: hún hcfði
tekið sér stöðu með ítölsku ær-
ingjunum gegn þeim bresku í stað
þess að skilja fylkingarnar að. Og
hann var bitur út í fjölmiðlana,
einkum staðarblöðin hér á strönd-
inni, sem voru uppfull af rasisma
gagnvart Bretum. Þar vantar
hcldur ekki lýsingaroröin, þcgar
fjallað er um „hina nýju barbara”:
þeir eru illa klæddir og oflast ber-
ir að ofan, þaktir ófrýnilegu húð-
flúri, illa lyktandi með svitastork-
inn hárlubba, og hring í eyrum.
Það fer ekkert á milli máia, að
þótt lýsingar af þcssu tagi kunni
að eiga við nokkra cinstaklinga
sem gista ströndina um þessar
mundir, þá veróur hún að rasisma
þegar hún er notuð sem alhæfing.
Grátur og
gnístran tanna
Það verður einnig Ijósara með
hverjum deginum sem líður af
þessu margumQallaða heims-
mcistaramóti, að knattspyma er
fáum til gleði. Islenskir ferða-
menn hér á ströndinni, sem fóru
til Torino um síðustu hclgi til þess
aö sjá leikinn á milli Brasilíu og
Argentínu sögðu að átakanlegt
hefði verið að sjá örvæntinguna
sem greip brasilíönsku áhorfend-
uma eftir ósigurinn: grátur og
gnístran tanna. I Qölmiðlunum
eru leikmenn og þjálfarar Brasil-
íu, sem fyrir fáum dögum þóttu
sigurstranglegar hetjur, dregnir
niður í svaðið eins og ótíndir af-
brotamcnn. Og sögusagnir eru
komnar á kreik um bylgju sjálfs-
víga í Brasilíu, þar sem kamival-
stemmningin langþráða breyttist í
þjóðarsorg.
Sænsku leikmennimir yfir-
gáfu Ítalíu á dögunum með leynd
og skömm, og á. milli hollensku
knattspymusnillinganna ganga nú
gagnkvæmar ásakanir og iðmnar-
yfirlýsignar í Qölmiðlum. Það er
með ólíkindum að lesa umQöllun
Qölmiðla um þetta mót, sem sum-
ir héldu að væri bara Saklaus leik-
ur að bolta. Af þcssari umQöllun
má ráða, að heimsmeistaramótið
gcngur ekki út á lcikinn um bolt-
ann, heldur um eins konar baráltu
á milli góðs og ills, þar sem hctjur
vcrða að skúrkum og skúrkar að
hetjum á cinu augabragði. Þetta
tckur síðan á sig óhugnanlega
mynd rasisma og ómenningar
eins og sjá má á leikvöngunum,
þar scm ljólar lýsingar á breskum
eða þýskum fólboltaæringjum cru
heimfærðar upp á heilar þjóðir.
Gagnrýnin kæfð
í sigurvímu
Knattspyrnuæðið verður líka
til þess að svipta menn allri dóm-
greind. Þannig hefur sigurganga
Ítalíu til þessa kæft allar gagnrýn-
israddir um framkvæmd mótsins
og þann gífurlega kostnað sem
það hefur haft í for með sér. Þótt
bersýnilegt sé, að mikilvægir
áætlaðir tekjuliðir hafi brugðist
og að allt umstangið hafi til dæm-
is bitnað harkalega á ferðamanna-
þjónustunni þvert ofan í allar
spár, þá er varia á það minnst cnn-
þá, nema af einstaka sérvitring-
um. Hvað þá að spumingar séu
settar fram um það hvort þeim tíu
þúsund miljörðum líra (500 milj-
örðum kr.) sem varið var til undir-
búnings og framkvæmdar móts-
ins, hafi verið skynsamlega varið.
Það blasir hins vegar við, að hér
var margt unnið af fyrirhyggju-
leysi í anda þeirrar átaksstemmn-
ingar, sem vel er þekkt heima á
Islandi. Ymsar framkvæmdir,
sem kannski voru löngu tímabær-
ar voru framkvæmdar á 2-3 árum
með þeim framkvæmdahraða
sem gengur þyert á alla hagsýni
og fyrirhyggju. Hinar sérstöku
aðstæður gera það að verkum að
ekki þarf að halda utan um bók-
haldið, og verktakar og umboðs-
aðilar maka krókinn. Atök í flug-
stöðvarbyggingum og ráðhús-
byggingum á Islandi verða létt-
væg í samanburði við það sem-
hér hefur gerst. En það skiptir
ekki máli á meðan lánið leikur við
ítalska liðið. Séð frá ítölsku sjón-
arhomi getur þetta ekki endað
nema með skelfingu, hvemig sem
mótinu annars Iyktar. Sú eftir-
vænting sem búið er að magna
upp margfaldast við hvem sigur
úr þessu. Vinni ítalska liðið alla
lcikina og verði heimsmeistari
vcrður endanlega strikað yfir alla
reikninga og alla dómgreind og
liðsmcnn landsliðsins settir á
þann goðastall, sem engum
manni er hollur, og hrifningaræð-
ið mun auðveldlega breytast í
þann hroka sem lítillækkar hvem
mann. Verði einhverjum liðs-
manni á mistök, sem kosta mun
ósigur í mótinu, þá má búast við
opinberri aftöku og timburmönn-
um hliðstæðum þeim sem Brasil-
íumcnn ganga nú í gegnum. Geð-
sveifiur af þessu tagi, sem heltaka
heilar þjóðir, eru í rauninni hætlu-
leg ógnun við alla mannlega
skynsemi. Knattspyman sem
íþrótt skiptir ekki máli í þessu
sambandi, enda hefur það sýnt sig
í mótinu til þessa að hér er það
mest hending sem ræður úrslit-
um. Þegar leikurinn um boltann
snýst upp í baráttu góðs og ills
endar hann einungis með skelf-
ingu.
Eftir að keppni lýkur á HM um næstu helgi veröur grassvörðurinn á þessum
glæsilega velli í Róm seldur hæstbjóðendum, torfu fyrir torfu. Hægt verður að
kaupa torfumar í fermetratali og væri kannski ekki úr vegi fyrir stjómendur
Laugardalsvallar að ná sér í nokkra fermetra og athuga hvort þeir nægi til að
koma vellinum í það horf sem sæmir helsta knattspymuvelli þjóðarinnar.
Grasþökur til sölu
En þótt heimsmeistaramótið í
knattspymu verði þannig til þess
að svipta heilar þjóðir dóm-
greindinni, þá em alltaf til ein-
staklingar sem kunna að notfæra
sér ástandið. Dæmi um sjálfs-
bjargarviðleitni af þess tagi er
ekki síst að finna í þeirri miklu
sölumennsku sem fylgir mótinu.
Meðal þess sem útsjónarsamir
uppfinningamenn hafa framleitt
fyrir mótið em þrýstiloftskútar
með lúðri til þess að frámleiða há-
vaða. Kútar þessir em nú seldir
víða á götuhornum og taldir ó-
missandi af fótboltaæringjum.
Þessir nútíma hrossabrestir voru
seldir í stómm stíl fyrir utan í-
þróttaleikvanginn í Torinó um
síðustu helgi. Eigendur fengu þó
ekki að halda þeim lengi, því þeir
vom gerðir upptækir við inngang-
inn. Þar mynduðust Qallháir
haugar af þessari snjöllu uppfinn-
ingu, sem síðan mátti endurselja
fyrir næsta leik.
Og að síðustu þetta:
Þótt spár glaðbeittra ferða-
málafrömuða um komu 600 þús-
und ferðamanna frá Bandaríkjun-
um og Japan til Rómar í tilefni
mótsins hafi algerlega brugðist,
og Qöldi ferðamanna sé nú þar
undir meðaltali, þá hafa forstöðu-
menn heimsmeistaramótsins ekki
dáið ráðalausir: hinn heilagi gras-
völlur Olympíuleikvangsins, sem
vökvaður hefur verið með svita,
blóði og támm knattspymuguð-
anna síðustu vikumar, verður til
sölu eftir mótið. Hægt verður að
kaupa torfur af grasinu í fermetra-
tali á því markaðsverði sem hæfir
heilögum sverði, og er eftirspum-
in sögð langt umfram framboð.
27. júní
Frá Ólafi
Gíslasyni
fréttarítara
Þjóðviljans í
Porto Verde
16 SÍÐA — NÝTT HELGARBLAÐ Föstudagur 29. júní 1990