Þjóðviljinn - 29.06.1990, Blaðsíða 17

Bob Dylan í Laugardalshöll - Bubbi Morthens hafði það erfiða hlutverk að hita upp, en bar svo mikla viröingu fyrir stjörnunni aö manni fannst
stóð þó fyrir sínu, þrátt fyrir óstýriláta strengi í gítarnum. Ljósmyndina tók Páll Stefánsson.
Sumir fúlir, aðrir glaðir,
hann halda aftur af sér - Bubbi
Pá er að baki hér á skeri kons-
ertinn með frægasta rokkskáldi
allra tíma. Konsertinn sem fyrir-
fram var næstum dauðadæmdur
vegna meints fúllyndis goðsins
mikla... eins og menn vildu slá á
hrikalega eftirvæntingu sína,
með því að vera við hinu versta
búnir, til að verða nú ekki fyrir
vonbrigðum - því að þrátt fyrir
allt vita víst alhörðustu Dylan-
aðdáendur að ekki er fyrir jarð-
neska veru að standa undir þeim
átrúnaði sem Bob hinn ungi skóp
sér fyrir um aldarfjórðungi þegar
hann söng ógnandi The times
they are a-changin', ásakandi
Masters of war og spámannslega
A hard rain's gonna fall. Það er
nefnilega svo að fyrir 68-
kynslóðinni var Bob Dylan núm-
er eitt reitt, ungt þjóðfélagsskáld,
sem flutti sín ljóð á þann smarta
hátt að kyrja þau við kassagítar-
undirleik. Síðan hallaðist hann
að rokkinu og á fimmtu plötunni
sinni, Bringing it all back home,
flutti hann helminginn af lögun-
um með rokkhljómsveit. Þetta
var 1965, tveim árum eftir að
hann hafði einn síns liðs slegið í
gegn á Newport þjóðlagahátíð-
inni. Hann kom fram á þessari
sömu hátíð með rokkhljómsveit.
The Paul Butterfield Blues
Band, í júlí 1965, og mætti þá
bauli og púi hneykslaðra
áheyrenda, sem vildu fá sinn rót-
tæka ljóðasöng með friðsælum
gítarslætti. Tuttugu og fimm
árum síðar í Laugardalshöllinni á
íslandi held ég að sumum hafi
verið svipað innanbrjósts og gest-
um á Newport hátíðinni þarna í
denn, nema hvað maður fer ekki
að púa á mann sem er búinn að
vera í guðatölu í aldarfjórðung,
jafnvel þótt hann bjóði upp á
óheflað rokkband sem sker innan
hlustir manns... hann á nú virð-
ingu skilda fyrir gamla daga.
Enda kom líka ágætis kassagít-
arkafli á eftir rokkaða upphafinu,
sem hófst á Subterranean homes-
ick blues, sem er fínt rokklag - en
það verður að segjast eins og er,
að sándið var vont fyrsta raf-
magnaða kaflann - eins og ekki
hefði verið búið að prufukeyra
það í tónlistaróvinveittu húsinu.
Gítarar voru yfirgnæfandi, og
söngurinn, sem allir komu til að
heyra, of lágvær. Eftir þessa
bröttu byrjun var huggulegt að
heyra gömlu uppáhalds Dylan-
lögin úr kassagíturum, kontra-
bassa og nefmæltum barka
meistarans... sem reyndar fór á
stundum nokkuð óreglulega með
textann miðað við hrynjandi
laga, þannig að vart var fyrir
nema vana bakraddasöngvara að
syngja með honum - enda var
lítið samband á milli sviðs og sal-
ar. Fólk klappaði að vísu vel fyrir
hverju lagi, en þarna upplifði ég í
fyrsta skipti að klapp fengi ekki
að njóta sín... hitt er oftar á slík-
um samkundum að manni finnist
fólk heldur langdregið í fagnað-
arlátunum.
Þeir Bob og félagar hans þrír
(gítarleikari, trommari og bassa-
leikari) keyrðu sem sagt pró-
grammið í gegn þannig að varla
slitnaði tónninn á milli laganna -
ekkert gauf á sviðinu eins og er
kannske regla fremur en undan-
tekning hérlendis. Og lagalistinn
var meiriháttar á mælikvarða 68-
kynslóðarinnar - mestan part
þekkt lög frá 7. áratugnum og
bara 3 lög af nýju plötunni. Sem,
sagt draumaprógram, en margt
flutt öðruvísi en á stúdíóplöt-
unum - en Dylan er reyndar fræg-
ur fyrir að bregða sífellt af frá
upphaflegum útsetningum,
þannig að slíkt ætti ekki að vera
fréttnæmt. Sama er að segja um
framkomu mannsins sjálfs - ég
skil í raun ekki allt þetta tal um
hans „meinta" fúllyndi - hefur
það ekki verið alkunna allt frá
fyrstu skrefum Dylans á leið til
sinnar ómannlegu frægðar, að
maðurinn er mannafælið
meinhorn, og hefur aldrei verið
þekktur fyrir huggulegt stofu-
spjall, nema þá kannske í eigin
hýbýlum?
Undirrituð er svo heppin að
hafa aldrei hrifist af Dylan sem
persónu, en ég viðurkenni að
hafa grátið baráttutárum með
sumum lögum hans, reyndar ófá-
um... þannig að ég skemmti mér
bara ágætlega og stundum rúm-
lega það við söng og misþægi-
legan leik þeirra félaga á mið-
vikudagskvöldið - hafði reyndar
líka gaman af síðari rokkköflu-
num.
Ég er þó viss um að ég og allir
hinir hefðu fengið meira út úr
komu þessa óviðjafnanlega
manns við aðrar kringumstæður -
hvernig á fólk að „fíla“ sig á
hörku-rokktónleikum sitjandi á
stólum í löngum röðum í kol-
svörtum geymi (allir gluggar
Hallarinnar byrgðir og vond lýs-
ing á sviði).
En við höfum ekki í annað
betra hús að venda, og ég verð
bara að segja, að ég er ánægð yfir
að Dylan kom þótt fáir hafi séð
framan í hann og hann ekki sigr-
að, ef marka má mál nokkurra
heldur vonsvikinna 68-kynslóðar
manna sem ég hef hitt. En þrátt
fyrir misjafnt álit manna á
frammistöðu Dylans í Laugar-
dalshöll held ég að við verðum
áfram að muna og meta að Dylan
kveikti í þessari margumræddu
kynslóð baráttuneista, sem hefur
að vísu orðið að mismiklu báli í
hverjumogeinum... en tíðarand-
inn er líka annar nú og við sem
urðum þeirrar gæfu aðnjótandi
að vera ung á breytingartímum 7.
áratugarins verðum að telja það
ómögulegt að verða fyrir sömu
hughrifum nú og þá - við höfum
of mörg ofþreyst á hugsjónasvið-
inu og getum ekki ætlast til að
Bob komi okkur aftur þar til
bjargar. En það er gott til þess að
vita, að enn er Bob ekki þurraus-
inn þar sem hann hefur alltaf ver-
ið sterkastur- á plötum, þar sem
maður getur pælt í textunum og
fílað sig heima hjá sér með sína
gömlu hetju fyrir hugskots-
sjónum 7. áratugarins. Hann
lengi lifi.
Föstudagur 29. júni 1990 NÝTT HELGARBLAÐ - SÍÐA 17