Þjóðviljinn - 11.01.1991, Blaðsíða 5

r
AB Vestfíörðum
Engin íhlutun
að sunnan
Yfirlýsing frá stjórn
kjördæmisráðs Alþýðu-
bandalagsins á Vest-
jjörðum
Vegna fréttar RÚV-hljóð-
varps í hádegisfréttum 8. janúar
sl. um að forystumenn Alþýðu-
bandalagsins á Vestfjörðum hafi
kannað fyrir nokkru hvort Ás-
mundur Stefánsson foreti ASÍ
væri tilbúinn að taka þátt í síðari
hluta forvalsins þar, - viil stjórn
kjördæmisráðs taka fram að hún
hefur hvorki farið þess á leit við
Ásmund Stefánsson, Ólaf Ragn-
ar Grímsson fjármálaráðherra
né Svavar Gestsson menntamála-
ráðherra, að þeir fari fram fyrir
fiokkinn í kjördæminu í næstu
Alþingiskosningum. Þaðan af
síðir hafa þeir verið beðnir um að
hlutast til um hvaða frambjóð-
endur skipi væntanlegan lista.
Hvorki stjóm kjördæmisráðs né
uppstillingamefnd hefiir „kannað“
eða gert þeim Ásmundi, Ólafi og
Svavari tilboð um efstu sæti listans
á Vestíjörðum. í frétt RÚV er fyrst
fullyrt að forystumenn flokksins
fyrir vestan hafi kannað Ásmund
og síðast í fréttinni er í framhaldi af
því vísað til einhverra óskil-
greindra tilboða um framboð sem
þeir Svavar Gestsson og Ólafur
Ragnar Grímsson eiga að hafa
fengið og þeir síðan hafnað.
Forystuhlutverki í málefhum
Alþýðubandalagsins á Vestfjörðum
sinnir stjóm kjördæmisráðsins í
heild sinni. Hún fylgir m.a. eftir
samþykktum aðalfundar kjördæm-
isráðsins. Aðalfundurinn sam-
þykkti í haust sem leið að viðhafa
tveggja umferða forval á firamboðs-
listann. í því forvali, sem nú er
hálfnað, velur hluti Vestfírðinga sér
þingfulltrúaefni sitt á lýðræðisleg-
an hátt. Sá lýðræðislegi rétmr verð-
ur ekki af atkvæðisbærum félögum
tekinn með uppdiktuðum tilboðum
og gylliboðum til atvinnupólitik-
usa, - hvorki hærri né lægri.
Sovétríkin/Eystrasalt
Jón Baldvin
ræddi við
sendiherrann
Jón Baldvin Hannibalsson ut-
anríkisráðherra boðaði sendi-
herra Sovétríkjanna á sinn fund í
gærmorgun og lýsti yfir áhyggj-
um vegna þróunar mála í Lithá-
en undanfarið. Jón Baldvin lagði
á það áherslu að hervaldi yrði
ekki beitt í deilum stjórnvalda í
Sovétríkjunum og Eystrasalts-
ríkjunum.
Samkvæmt ffétt frá utanríkis-
ráðuneytinu tjáði Jón Baldvin
sendiherranum, Igor N. Krasavin,
að ríkisstjóm Islands legði á það
mikla áherslu að fundin yrði fiið-
samleg lausn á deilum Sovétríkj-
anna og ríkjanna við Eystrasalt. Ut-
anríkisráðherra lýsti einnig því við-
horfi ríkisstjómarinnar að hvers
konar beiting hervalds í deilum
þessara ríkja kynni að hafa alvar-
legar afleiðingar fyrir hin vinsam-
legu samskipti Sovétríkjanna og
vestrænna ríkja, eins og segir í
fféttatilkynningu frá ráðuneytinu.
Peningamarkaðurinn
Samtök skuldara f bígerð
Guðbjörn Jónsson: Menn eru orðnir langþreyttir á ástandinu á peningamarkaðinum
Okkur finnst orðið tímabært
að lántakendur eignist
málsvara gagnvart bönkunum
og að einokun þeirra á upplýs-
ingum verði afnumin, segir
Guðbjörn Jónsson, fram-
kvæmdastjórí G-samtakanna,
við Þjóðviljann. Hann vinnur
nú að því ásamt hópi manna að
undirbúa stofnun hagsmuna-
samtaka lántakenda.
- Við erum að kanna hvort
áhugi er fyrir stofnun slíkra sam-
taka til mótvægis við bankana.
Hlutverk slíkra samtaka yrði að
vera málsvari þeirra sem skulda,
reka áróður og beita þrýstingi. Til
dæmis þarf að gera útreikninga
svo menn hafi beinhörð rök gegn
upplýsingum fjármagnseigenda,
segir Guðbjöm.
Hann telur víðs fjarri að pen-
ingamarkaðurinn íslenski sé í
eðlilegu horfi.
- Vextir eru of háir og það er
ekki til í dæminu að lánsfé fáist á
því verði sem lántakandinn þolir.
Þetta geríst allt á skilmálum
bankanna. Menn eru orðnir lang-
þreyttir á því ástandi sem ríkir og
telja að það þurfi öflugra andóf
gegn háum vöxtum, segir Guð-
bjöm.
Síðast liðið ár var metár hvað
gjaldþrot snertir, en Guðbjöm tel-
ur að svipað ástand muni vara
næstu tvö ár ef ekki verður að
gert. Hann álítur að svo mikið sé
eftir af vanskilum sem safnast
hafi upp á árunum 1985-1988 að
ekki verði lát á gjaldþrotum
næstu árín.
- Og ekki hjálpar kjaraskerð-
ing síðustu ára upp á sakimar. Að
mínu mati verður að ganga í það
að breyta samningum fólks sem
er í vanskilum og það er vel hægt
ef viljinn er fyrir hendi, segir
Guðbjöm Jónsson við Þjóðvilj-
ann.
-gg
Verið er að setja upp um það bil 20 fermetra tölvuskilti á þaki hússins númer tvö við Lækjargötu. Bjami Friðriksson júdókappi fékk leyfi fyrir uppsetn-
ingu skiltisins áður en reglur um auglýsingaskilti voru settar.Skiltið er af svipaðri gerð og Kringluskiltið sem vakti mikiö umtal á sfnum tfma. Að sögn
Kristins Antonssonar hjá byggingarfulltrúa liggja ekki fyrir fleirí umsóknir um uppsetningu skilta af svipaði tegund. Mynd: Kristinn.
Sölumiðstöðin
Aukning verðmæta mest í EB-ríkjum
í krónum talið hækkuðu sölutekjur í Bretlandi um 100,8%. Heildarverðmæti útflutnings 1990
voru 19 miljarðar króna sem er 25% verðmœtaaukning. Evrópumarkaðurinn stærstur
Heildarverðmæti útflutnings
Sölumiðstöðvar hraðfrysti-
húsanna í fyrra voru 19 mil-
jarðar króna, cif, eða 25%
meira í krónum talið en 1989.
Hinsvegar minnkaði heildarút-
flutningurinn í tonnum talið um
tvö prósent frá árinu 1989 og
nam iiðlega 94 þúsund tonnum.
Hlutfallslega mesta aukningin
í magni á nýliðnu ári reyndist vera
á sölusvæði IFPL, dótturfyrirtæk-
is SH í Bretlandi eða 33,7%. Sala
í tonnum jókst úr 9,5 þúsund
tonnum í tæp 13 þúsund tonn, en
sölutekjur hækkuðu á milli ára
um 100,8%. Hinsvegar var sam-
dráttur í sölu til Bandarikjanna,
Sovétríkjanna og Asíulanda.
Að mati Sölumiðstöðvarinnar
er þessi mikla verðmætaaukning
ekki aðeins afleiðing af miklu
magni, heldur og einnig vegna
mikilla verðhækkana á fiski og
hækkuðu gengi pundsins. Alls
seldust sjávarafúrðir til Bretlands
fyrir rúmlega 2,6 miljarða króna,
fob verðmæti, á árinu. í Frakk-
landi seldust 17,3 þúsund tonn
fyrir rúmlega 3,2 miljarða króna
fob, en 13,9 þúsund tonn fyrir
rúmlega 1,6 miljarð króna 1989.
Verðmætaaukningin í Þýskalandi
reyndist vera um 68% á milli ár-
anna 1989 til 1990, fór úr 1,8 miL
jörðum í 3 miljarða króna, fob. í
tonnum talið voru seld 16,4 þús-
und tonn í fyrra á móti 12,7 þús-
und tonnum 1989.
Vestur-evrópski markaðurinn
er nú orðinn stærsti útflutnings-
markaður samtakanna með yfir
50% af heildarútflutningnum, þó
svo að Bandaríkin séu enn stærsta
einstaka viðskiptalandið. Þangað
seldust tæplega 21 þúsund tonn á
móti um 27 þúsund tonnum árið
áður sem er samdráttur um 24%.
Verðmæti útflutningsins, fob,
nam 5,1 miljarði króna á móti 5,9
miljörðum 1989 sem er samdrátt-
ur um 14%. Þar munar mestu um
að gengi dollarans lækkaði veru-
lega gagnvart helstu gjaldmiðlum
Fríðrik Pálsson forstjóri Sölu-
miðstöðvar hraðfrystihús-
anna segir að á sama tíma sem
helstu kaupendur íslenskra
sjávarafurða í Evrópu séu að
steypa sér í miklu stærri heildir,
sé eina raunhæfa svar íslend-
inga að vera með sterk sölusam-
tök og það sé ekki hægt nema
þvi aðeins að menn standi sam-
an.
Eins og fram hefúr komið hef-
ur Kaldbakur hf. á Grenivík og
Bergur-Huginn í Vestmannaeyj-
um sem gerir út frystitogarann
Evrópu, en engu síður urðu mikl-
ar verðhækkanir þar vestra.
Óvissuástand og versnandi
efnahagur Sovétríkjanna varð til
þess að útflutningur þangað dróst
saman milli ára um 31%. Sam-
dráttur í veiðum og þar með sölu á
loðnu og grálúðu er helsta ástæð-
an fyrir því að sala til Asíulanda
dróst saman um 5,6% í verðmæt-
um og 24% í tonnum á síðasta ári.
Hinsvegar jókst útflutningur á
ferskum laxi hjá SH sem seldi um
1200 tonn fyrir 350 miljónir
króna, fob, á móti 225 tonnum
Forstjóri SH
Vestmannaey, sagt skilið við
Sölumiðstöðina og kosið að
standa sjálfir í sölu sinna afúrða.
Áður höfðu tvö stór fiskvinnslu-
fyrirtæki í Eyjum sagt sig úr sölu-
samtökunum, en drógu það til
baka eftir viðræður við stjómend-
ur SH.
Friðrik neitar þvi, að einhver
óráðsía og ólga sé innan SH, eins
og ýjað hefur verið að og segir að
þau hafi ekkert að fela í þeim efn-
um. Hann segir að alltaf sé ein-
hver hreyfing, bæði inn og út hjá
SH og til marks um það hafi þeim
fyrir 80 miljónir króna, fob, árið
1989.
Gylfi Þór Magnússon ffarn-
kvæmdastjóri SH segir að mikil
eftirspum sé enn eftir fiski í Evr-
ópu og hátt verð, en það sé síðan
spuming hvað markaðurinn þolir
það lengi. Hrein biðstaða sé í
sölumálum til A-Evrópu og til-
hneiging sé til að vinnslu í dýrari
pakkningar á Ameríkumarkað til
að nýta mannskapinn í fiskvinnsl-
unni, þegar lítið er um hráefni.
-grh
bæst nýr liðsauki á síðasta ári
með inngöngu Odda hf. á Patreks-
firði.
Forstjóri SH segir að tísku-
orðið í fyrirtækjabransanum sé
það sem kallað er „fyrirtækjanet“,
þar sem fyrirtæki taka höndum
saman, og í Evrópu hvetji Evr-
ópubandalagið til þess. Hinsvegar
sé þetta fyrirkomulag ekkert nýtt
hvað varðar SH sem hefúr byggt
sína starfsemi þannig upp í tæpa
hálfa öld, eða i þau 48 ár sem þau
hafa starfað.
-grh
Föstudagur 11. janúar 1991 NYTT HELGARBLAÐ — SÍÐA 5
Sterkastir sameinaðir
Neitar því að einhver óráðsía og ólga sé innan samtakanna