Dagblaðið Vísir - DV - 11.02.1997, Blaðsíða 14
14
*
ÞRIÐJUDAGUR 11. FEBRÚAR 1997
Höfuðbeina- og spjaldhryggjarjöfnun:
Tilvist og starfsemi þriðja
taktkerfis líkamans
Samkvæmt hefðbundnum læknis-
fræðikenningum er líkaminn talinn
búa yfir tveimur taktkerfum, önd-
unar- og blóðrásarkerfi. Margir eru
orðnir fylgjandi þeirri skoðun að
líkaminn búi yfir einu taktkerfi til
viðbótar og telja sig geta á visinda-
legan hátt sýnt fram á tilvist og
sterfsemi þriðja taktkerfisins sem
kallað hefur verið Cranio-Sacral
kerfið (höfuðbeina- og spjald-
hryggjarkerfið). Með því að
nýta þá vitneskju, má
meta og meðhöndla
fyrirbæri sem
áður höfðu
veriö
skýran-
leg og
erf-
nærir það, losar við úrgangsefhi og
heldur flæðinu gangandi. Það er það
sem við erum að reyna að losa um,
ef einhvers staðar hefur komið
spenna á þetta kerfi.
í Bandaríkjunum er rekin endur-
hæfingar-
Þannig þræðum við okkur í gegn-
um vamarkerfið og tökum af því
spennu.
Meðferð tekur yflrleitt um 1,5-2
klst. Þetta er heildræn meðferð og
byggist á osteopatískum gmnni.
Við leitum yfirleitt að meininu hjá
fjarstæðum himnum, hjá þind,
brjóstholsopi eöa grindarbotni.
Þar tekur líkaminn á sig spennu
og þar finnum við oft fyrir
spennu.
Við emm ekki í neinum vafa
um að árangur hefur náðst með
þessum aðferðum og erum yfir-
leitt frekar hissa á því hvað þetta
litla inngrip hefur mikil áhrif.
Mér hefur tekist aö lækna mígreni
eftir aðeins einn meðferðartíma,
ég fékk tvo í með-
Cranio- Sacral jöfnun, enda þurfa
þeir sem hafa lengi glímt við kvilla
jafnan á mörgum meðferðartímum
að halda áður en árangur næst.
Ólíkur bakgrunnur
Gunnar sagði að þeir sem tækju
fólk í Cranio-Sacral jöfnun hefðu
margir ólíkan bakgnmn. „Það eru
starfandi við þetta sjúkranuddarar,
tveir hjúkmnariræðingar, þrir sál-
fræðingar, kennari og nokkrir
nuddfræðingar. Ég hef aldrei fundið
fyrir því að fólk sé neikvætt gagn-
vart þessar meðferð. Cranio-Sacral
jöfnun byggist á aðferðum osteopa-
tíu sem er viðurkennd aðferð.
Osteopatar vinna nær eingöngu með
höndunum og trúa á að hægt sé að
styrkja lækningamátt líkamans.
Osteopatar eru viðurkenndir, en eru
með aðrar áherslur en beitt er í
nútíma lækningum.
Osteopatar lita til
dæmis allt
ö ð r u m
augum á
Cranio-Sacral meðferð byggist aidrei á
með líkamanum, aldrei verið að ráðast
ið viðureignar, eins og skerta starf-
semi miðtaugakerfis og ýmis önnur
heilsuvandamál.
Upphafsmaður þessarar kenning-
ar er dr. William Sutherland, en um
hann er getiö í bókinni „Lækninga-
máttur líkamans" sem kom út fyrir
jólin í þýðingu dr. med. Þorsteins
Njálssonar. 1 umfjöllun bókarinnar
segir á bls. 34-35: „Kenningar Sut-
herlands ganga út á það að mið-
taugakerfið, og líffæri og vefir sem
tengjast því, sé á stöðugri og takt-
fastri hreyfmgu, og þessi hreyfing
sé mikilvægur þáttur - hugsanlega
mikilvægasti þátturinn - í lífi og
heilbrgði manna.
Hann bar kennsl á fimm þætti í
þessari starfsemi: Hreyfing á höfuð-
beinamótum, sem tengja öll tuttugu
og sex bein höfuðkúpunnar. Þensla
og samdráttur á heilahvelum. Hreyf-
ing á himnum, sem klæða heilann
og mænuna. Vökvabylgja í heila- og
mænuvökvanum, sem baðar heila
og mænu. Ósjálfráð en lítil hreyfing
á spjaldhrygg eða rófubeini.“ Gunn-
ar Gunnarsson sálfræðingur hefur í
nokkur ár starfað við Cranio-Sacral
jöfnun.
Frumöndunarkerfi
„Dr. John Upledger sýndi fram á
að Cranio-Sacral kerfið er sjálfstætt
öndunarkerfi sem hann kallar
frumöndunarkerfi líkamans. Það
heldur miðtaugakerfinu gangandi,
neinni aflbeitingu og aldrei er beitt
á hann.
kennd er við Upledger, einnig í
Hollandi, Bretlandi og Norðurlönd-
in eru farin að taka við sér. Hér á
landi eru það samtökin Atlas, félag
höfuðbeina- og spjaldhryggjarjafn-
ara. Formaður félagsins er Bima
. Imsland og ég er einn af stjómar-
mönnunum," sagði Gunnar
„Við emm rúmlega 20 manns sem
höfum lært höfuðbeina- og spjald-
hryggjarjöfnun (Cranio-Sacral jöfn-
un) og ætli við séum ekki um 15
manns á íslandi sem starfa við það
meira og minna.
Cranio-Sacral jöfiiunin hefúr hlot-
ið viðurkenningu víða erlendis. Til
dæmis tekur tryggingarkerfið í
Þýskalandi þátt í kostnaði við hana,
tannlæknar víða erlendis em famir
að notfæra sér kerfið til að lagfæra
skakkt bit og jafnvel læra meðferð-
ina sjálfir.
Engin aflbeiting
Meðferð byggist aldrei á neinni
aflbeitingu og aldrei beitt neinni
nauðgun. Það er alltaf verið að
vinna með líkamanum, aldrei ver-
ið að ráðast á hann. Ef notaður er
of mikill þrýstingur fer líkaminn í
vöm. Vamafkerfið spennist upp
og þá verður að létta þrýstinginn
til þess að geta fundið hreyfing-
arnar og leyft líkamanum að
„flæða“. Síðan stoppum við hreyf-
ingamar, höldinn aðeins við þær
þangað til líkaminn sleppir þeim.
neinni nauögun. Þaö er alltaf veriö aö vinna
DV-myndir ÞÖK
ferð vegna síþreytu og þrír með-
ferðartímar dugðu til að einkenn-
in hurfu."
Blaðamaður á
DV, sem átt hefur
við íþróttameiðsl
í baki að stríða í
mörg ár (hugsan-
lega brjósklos),
ákvað að reyna
meðferðartíma í
Cranio-Sacral
jöfnun. Myndirn-
ar sem fylgja
þessari grein em
teknar í þeirri
meöferð. Blaða-
maður lýsti því
að meðferðin
hefði komið hon-
um nokkuð á
óvart, engum
átökum var beitt
og aðferðirnar
allt öðruvísi en
hjá hefðbundnum
nuddumm.
Blaðamaður
taldi sig varla get-
að tjáð sig um ár-
angur, nokkrum
dögum eftir með-
ferðina og fann
reyndar engan
áþreifanlegan
mun á sér. Það
þarf þó ekki að
mæla gegn
brjósklos og
hefðbundnar
lækningarað-
ferðir gegn því.
Þeir fullyrða það
alveg fullum fetum
að það þurfi aldrei að
skera við brjósklosi. Það
sé alltaf hægt að vinna gegn
því á annan hátt.
Fólk veltir því eflaust fyrir sér
hvenær grípa eigi til þessarar
meðferðar, hvort það eigi að ger-
ast þegar hefðbundnar aðferðir
duga ekki. Ég er á þeirri skoðun að
fyrst eigi að reyna þessa aðferð, en
ÁPAD
Cranio-sacral jöfnun byggist á aöferöum osteopatíu.
hins vegar er ekki boðið upp á það.
Minn draumur er sá að ná til bama
frá byrjun eða strax við fæðingu og
beita þá fyrirbyggjandi aðferðum.
Beita síðan reglulegu eftirliti til að
fylgjast með að allt sé í lagi.
Auðvitað er ekki hægt að fullyrða
að bati náist með Cranio-Sacral jöfn-
un, til dæmis getur mígreni stafað
af allt öðmm orsökum og þá dugar
meðferðin ekki. Einnig verður að
gæta að því að langvarandi skaða
tekur oft drjúgan tima að bæta. Þess
vegna er svo mikilvægt að ná strax
til manna eftir áfoll. Höfuðhnykksá-
fall (whiplash) er til dæmis nauð-
synlegt að meðhöndla strax og er oft
auðvelt viðureignar ef strax er tekið
á vandamálinu," sagði Gunnar.
-ÍS
IForsaga
Árið 1970 aðstoðaði dr. John
Upledger við uppskurð á háls-
liðum sjúklings, þar sem fjar-
lægja þurfti kalk af heila- og
mænuhimnunni „dura mater“.
Þurfti hann viö það tækifæri að
halda mænuslíðrinu í kyrr-
stöðu á meðan á aðgerðinni
stóð, en var það algerlega um
megn þar sem slíðrið rann
stöðugt úr höndum hans. Upled-
ger vissi ekki hvaöan á sig stóð
veðrið. Þarna átti ekki að vera
hreyfing, hvað þá taktbundinn
sláttur, samkvæmt læknis-
fræðibókunum. Tvö ár liðu án
þess að dr. Upledger fyndi
nokkra skýringu á þessu fýrir-
bæri. Kollegar hans höfðu eng-
an grun um hvað hér væri á
- ferð. Það var ekki fyrr en
I Upledger sótti námskeið í að-
i ferðum og sjúkdómsgreiningu
höfuðbeinasérfræðingsins
Sutherlands að hreyfing komst
á málið.
Hreyfanleg um
saumana
William G. Sutherland hafði
) gert sér grein fýrir því þegar
■ upp úr aldamótum að höfuð-
kúpubein væru hreyfanleg um
saumana. Hann sannprófaði
þetta á sjálfum sér með því að
nota hjálm sem hægt var að
herða að höfðinu á mismunandi
| stöðum. Afleiðingar af þrýstingi
á hin ýsmu svæði höfúðkúp-
j unnar lýstu sér til dæmis í höf-
j uðverk og samhæfingarvanda-
málum.
Þroski og viðhald
Höfuðbeina- og spjald-
hryggjarkerfið er sú lífeðlis-
fræðilega umgjörð sem mið-
taugakerfið þarf til þess að geta
þroskast og haldið sér við æv-
ina á enda. Þetta kerfi er jafnt í
mönnum sem dýrum. Það
myndast á fósturskeiði, starfar
óslitið alla ævi og hættir ekki
; starfsemi fýrr en allt að tveim-
j ur tímum eftir að einstakling-
: urinn er látinn.
-ÍS