Dagblaðið Vísir - DV - 11.10.1997, Blaðsíða 30

3° %éttaljós
LAUGARDAGUR 11. OKTÓBER 1997 T>V
ísraelskir leyniþjónustumenn með allt niður um sig í Jórdaníu - reyndu að drepa Khaled Meshal:
Banvænt taugagas
í eyra leiðtogans
Hver segir að morðtilræði, mis-
heppnuð eða vel lukkuð, hafi aðeins
illt í fór með sér? Mesta klúðrið í
sögu ísraelsku leyniþjónustunnar
Mossad hefur þvert á móti breytt
andrúmsloftinu milli samninga-
nefnda ísraela og Palestínumanna
til hins betra. Að sögn þeirra sjálfra.
Og kannski er einhver von til þess
að loksins fari að þokast eitthvað í
friðarátt, eftir margra mánaða þrá-
tefli.
Hér er auðvitað átt við tilraun út-
sendara Mossad, sem ferðuðust með
fölsuð kanadísk vegabréf, til að
myrða Khaled Meshal, einn leiðtoga
íslömsku hreyfingarinnar Hamas í
Amman í Jórdaníu í síðasta mán-
Erient
fréttaljós
—-- -----
uði. Khaled slapp lifandi frá og ísra-
elska stjómin kallaði yfir sig reiði,
ekki bara erlendra ríkja, heldur
einnig stjórnarandstöðunnar heima
fyrir og jafnvel eigin liðsmanna.
Stjórnmálaskýrendur segja að
vegna þess hvernig fór i Amman
standi Benjamin Netanyahu, forsæt-
isráðherra ísraels, í mikilli þakkar-
skuld við Bandaríkjamenn og hann
sé því viðkvæmari fyrir þrýstingi af
þeirra hálfu.
„Bandarikjamenn eiga inni stór-
an greiða hjá Bibi (gælunafn Net-
anyahus) fyrir að róa Jórdani og
gagnrýna hann ekki opinberlega.
Það gefur þeim betra tak á honum í
friðarferlinu," segir evrópskur
stjómarerindreki.
Fjörugur hádegisverður í
Jerúsalem
Breska blaðið Sunday Times seg-
1
Ahmed Yassin, stofnandi Hamas-
hreyfingarinnar fékk frelsi vegna
klúðursins í Amman.
ir að rekja megi upphaf klúðursins
til hádegisverðarboðs á heimili ísra-
elska forsætisráðherrans þann 23.
september síðastliðinn. Gestur Net-
anyahus var Danny Yatom, yfir-
maður Mossad. Báðum mönnunum
var mikið niðri fyrir og þeir létu
hátt.
Netanyahu mun hafa krafist þess
að hefnt yrði fyrir 24 ísraelska
borgara sem týndu lífi í
sprengjutilræðum skæruliða
Hamas í júlí og september.
Auk þess sem hann vildi
ná fram hefndum fyrir
árás sem gerð var á líf-
verði menningarfulltrúa
ísraelska sendiráðsins í
Amman þremur dögum
áður.
Heimildarmenn segja
að Netanyahu hafi kraf-
ist þess að ráðist yrði til
atlögu gegn einhverjum
leiðtoga I Amman.
„Hverjum sem er,“ á Net-
anyahu að hafa sagt.
Yatom mótmælti harð-
lega. Hann benti á að ekki
mætti spilla samskiptun-
um við Jórdani, tryggustu
bandamenn Israela í
arabaheiminum. Auk þess
sem morð af þessu tagi
gæti stefnt öryggi útsend-
ara Mossad á skrifstofunni
í Amman í voða.
Netanyahu gaf sig ekki
og fékk sínu framgengt að
lokum. Næsta dag var
Yitzhak Mordechai land-
varnaráðherra látinn
vita af því sem til
stóð og þar
með var
boltinn
kominn
af stað.
Danny
Yatom
var ekki
eini
Mossad-
maður-
inn sem
leist illa
á fyrir-
ætlanir forsætisráðherrans. Yfir-
maður skrifstofunnar í Amman,
maður sem kallaður er KM, mót-
mælti einnig kröftuglega. Hann
sagði að tveggja ára starf væri unn-
ið fyrir gýg ef allt færi á versta veg,
auk þess sem of lítill tími væri til
stefnu.
Netanyahu er hins vegar sagður
hafa hringt hvað eftir annað í
Yatom og krafist þess að eitthvað
yrði gert.
„Bibi vildi fá góða gjöf á Rosh
Hashana (nýársdegi gyðinga). Það
sem hann hafði upp úrkrafsinu var
einhver skammarlegasta og
heimskulegasta aðgerð Mossad frá
upphafi," segir einn starfsmaður
leyniþj ónustunnar.
Netanyahu viðurkenndi eftir á að
aðgerðirnar hefðu mistekist en árásin
hefði engu að síður verið nauðsynleg.
Byrjun aðgerðanna lofaði þó
góðu. Átta ísraelskur leyniþjónustu-
menn flugu til Amman. Fjórir voru
með fölsuð kanadísk vegabréf, hinir
með evrópsk. Tveir þeirra skráðu
sig inn á Intercontinental hótelið i
borginni. Mörgum þykir það undar-
legt þar sem erlendir blaðamenn í
borginni hafa þar að jafnaði sama-
stað. Foringi hópsins kom sér hins
vegar fyrir í ísraelska sendiráðinu.
Bílstjórinn sá þá
Útsendarar Mossad létu til skarar
skríða fimmtudaginn 25. september,
aðeins tveimur dögum eftir hádegis-
verðcirboðið heima hjá Netanyahu í
sjúkrahúsi í Amman. Hussein
Jórdaníukonungur
gerði Netanyahu þá
Ijóst að ef Meshal
gæfi upp öndina,
yrðu ísraelsku
útsendararnir
dregnir fyrir
dómstóla og
hengdir á al-
mannafæri.
Þá létu ísrael-
ar loks undan
þrýstingi og
afhentu
móteitrið sem
bjargaði lífi
Meshals.
Hann var þá
kominn í önd-
unarvél og
vart hugað
líf.
En aftur
að
árásinni
sjálfri.
|- Fylgdar-
menn Mes-
; hals brugð-
ust skjótt
við.
Jer-
úsalem. Klukkan tíu þann morgun
var Khaled Meshal á leið til vinnu
sinnar. Þrjú ung börn hans sátu aft-
ur í bílnum.
ísraelsku leyniþjónustumennirn-
ir voru ekki betri en svo að bílstjóri
Meshals varð þeirra var þegar þeir
veittu bíl hans eftirfor um götur jór-
dönsku höfuðborgarinnar á grænni
Hyundai-bifreið.
„Ég sagði Meshal að grænn
Hyundai væri á eftir okkur,“ segir
bílstjórinn í viðtali við Sunday
Times. „Við komum á skrifstofuna
um klukkan hálfellefu. Bíllinn var þá
búinn að fara fram úr okkur og tveir
menn, evrópskir í útliti, biðu við úti-
dymar. Þeir litu út eins og ferða-
menn og svo virtist sem arabískur
leiðsögumaður væri með þeim.“
Skjót viðbröað bílstjór-
ans og lífvaröarins
Atburðarásin gerðist nú mjög
hröð. Bandaríska blaðið Was-
hington Post segir að fimm sjónar-
vottar beri að annar evrópulegu
mannanna, ljóshærður náungi, hafi
elt Meshal og teygt sig aö vinstra
eyra Hamas-leiðtogans. Hann var
með torkennilegt verkfæri í hend-
inni og frá því heyrðist hár hvellur.
Meshal sagði síðar að sér hefði
fundist eins og rafstraumur færi
niður bakið á honum. Tilræðismað-
urinn hafði sprautað banvænu
taugagasi inn í eyra leiðtogans.
Nokkrum klukkustundum síðar
lá Meshal milli heims og helju á
Bílstjóri hans réðst þegar á ljóshærða
manninn og skellti honum f jörðina.
Tilræðismaðurinn missti gleraugun
af sér og bílstjórinn náði þeim. Að
sögn þriggja sjónarvotta tóku tilræð-
ismennirnir tveir sfðan á rás.
Þá kemur til sögunnar Mo-
verið þjálfaðir til þess ama,“ segir
Abu Seif.
Lífvörðurinn gerði þá nákvæmlega
það sem gert er í hasarkvikmyndum.
Hann stöövaði næsta bíl og fékk öku-
manninn til að gefa allt í botn. Eftir
stuttan eltingarleik nam bíll Israels-
mannanna staðar og tilræðismenn-
irnir stukku út. Talið er að þeir hafi
ætlað að skipta um bíl. Þeim varð þó
ekki kápan úr því klæðinu. Ljós-
hærði maðurinn var ekki lengur með
vopnið fest við handlegg sinn.
Abu Seif náði mönnunum tveim-
ur og upphófust nú töluverð slags-
mál. Ljóshærða manninum tókst þá
að lemja lífvörðinn í hausinn með
einhverjum hörðum hlut. Mikið sár
hlaust af og þurfti átján spor til að
loka því.
Með aðstoð nærstaddra vegfar-
enda tókst mönnum Meshals að hafa
ísrelsku leyniþjónustumennina und-
ir og voru þeir fluttir á lögreglustöð.
Þar kom í ljós að mennirnir voru
með kanadísk vegabréf en þegar þeir
afþökkuðu alla aðstoð kanadíska
ræðismannsins vöknuðu grunsemd-
ir um að maðkur væri í mysunni.
Semjum við kónginn
KM, yfirmaðurAmman-skrifstofu
Mossad, fékk það óskemmtilega
verk að hringja í yfirmann jór-
dönsku leyniþjónustunnar og segja
honum hvers kyns var.
„Þetta eru mínir menn. Ekki
skaða þá. Við semjum beint við kon-
unginn," sagði KM.
Nú þegar upp hafði komist um
strákinn Tum braust út mikil reiði
í garð ísraelsmanna. Kanadamenn
urðu æfir og kölluðu sendiherra
sinn í ísrael heim. Hussein Jórdan-
íukonungi var heldur ekki skemmt.
Heimildarmenn segja að hann hafi
neitað að hitta Netanyahu sem á að
hafa flogið til Jórdaníu eftir klúðr-
ið. Opinberlega hefur þó ekki verið
staðfest að Netanyahu hafi farið til
Jórdaníu.
Nú fóru í hönd flóknar samninga-
viðræður sem urðu til þess að Ah-
med Yassin, stofnanda Hamas-
hreyfmgarinnar, var sleppt úr ísra-
elsku fangelsi þar sem hann afþlán-
Benjamin Netanyahu ræðir viö aðstoðarmann sinn, Danny Naveh, á fundi
þar sem ísraelska stjórnin ræddi morðtilræðið gegn Khaled Meshal.
hammed Abu Seif, þrítugur lífvörð-
ur Meshals og séfræðingur í austur-
lenskum bardagaíþróttum. Hann
hóf þegar eftirfór en ísraelsmenn-
irnir tveir sluppu fyrir horn um tvö
hundruð metra frá og stukku inn í
bifreið sem var á ferð.
„Ekki bar á öðru en þeir heföu
aði lífstíðar fangelsisdóm. Hann var
fluttur til Jórdaníu en fékk að fara
heim til Gaza nokkrum dögum sfð-
ar. ísraelsku tilræðismennirnir
fengu einnig að fara frjálsir ferða
sinna frá Jórdaníu.
Byggt á Sunday Times, Was-
hington Post og Reuter