Dagblaðið Vísir - DV - 10.06.1998, Síða 2
2» Suðuriand
MIÐVIKUDAGUR 10. JÚNÍ1998
Þögnin metin að verðleikum
Hlið til helvítis. Klakabönd að utan - kraumandi að innan.
Hekla og hesta-
mennska
- líf í Landsveit
Skálholt var I átta aldir höfuð-
staður kristni á íslandi og miðstöð
menningar og lista á magurri tíð í
sögu þjóðarinnar. Nú þegar bisk-
upar landsins hafa fært sig um set
er enn ýmislegt á seyði á hinum
sögufræga stað. „Hvað viltu að ég
tali lengi?“ spurði Kristján Valur
Ingólfsson, rektor Skálholtsskóla,
þegar hann var inntur eftir hvað
væri á seyði í Skálholti.
„Skálholtsskóli er fyrrverandi
lýðháskóli, rekinn af kirkjunni
með samningi við ríkið um fram-
lag vegna þess að hér er rekin full-
orðinsfræðsla. í stórum dráttum
er það sem hér er starfað annars
vegar fyrir kirkjuna, ráðstefnur,
námskeið og fundir ýmiss konar,
og hins vegar erum við með samn-
ing við Háskóla íslands um sam-
starf. Hingað geta fræðimenn kom-
ið og starfað, hér eru haldin nám-
skeið og fundir og þar fram eftir
götunum. Þar á ég ekki bara við
guðfræðideildina heldur allar
deildir HÍ. í þriðja lagi erum við
náttúrlega opin fyrir hvers konar
pöntunum frá hópum og einkaaðil-
um um svipaða þjónustu og við
veitum kirkjunni og Háskólanum
- iðandi líf í Skálholti
og síðast en ekki síst er hér víðtæk
þjónusta við ferðamenn, t.d. veit-
ingasala, gistiaðstaða o.s.frv.
Þagað saman
Nokkrum sinnum á ári eru
haldnir í Skálholti svokallaðir
kyrrðardagar þar sem óþarfa raus
og þvaður, sem dynur á nútíma-
manninum í tíma og ótíma, er
bannað og fólk eyðir í staðinn
smátíma með sjálfu sér. Kyrrðar-
dagarnir eru ávallt vel sóttir:
„Stærstu kyrrðardagarnir eru í
dymbilvikunni. Þá reynum við oft-
ast að halda einhvers konar list-
sýningu um leið en annars er ekki
mikið um sýningar hér nema af
sérstöku tilefni eins og kirkjulista-
sýningin í fyrrasumar. Hún var
einnig sérstök að því leyti að þar
var um útisýningu að ræða. Á
kyrrðardögum talar fólk ekki sam-
an sín á milli en tekur auðvitað
þátt í helgihaldi, söng og bænum.
Þeir standa í fjóra daga og mér
hefur ekki virst fólk eiga erfitt
með að hafa taumhald á tungunni
því að þögnin verður til þess að
fólk kannski áttar sig á að við töl-
um allt of mikið og hátt dagsdag-
lega. Fólk hlustar meira inn í sjálft
sig. Þessu er náttúrlega stýrt
þannig að fólk hefur eitthvað að
hugsa um, enda tilgangurinn lítill
annars."
Skálholtsskóli er ekki eiginlegur
skóli í almennum skilningi, þ.e.
námsstofnun sem starfar að vetri
og lýkur að vori. Kristján útskýr-
ir: „Skálholtsskóli er miklu frekar
nokkurs konar fræða- og mennta-
setur þó hann sé auðvitað skóli í
þeim skilningi að hann miðar að
því að fræða og auðga andann. Hér
fer fram mikil og öflug starfsemi
þó hún sé eilítið öðruvísi en fólk á
að venjast um „skóla“ yfirleitt.
Það er ekkert annað heppilegt
heiti til þó að kannski geti það ver-
ið villandi“
Góður staður
Aðspurður hvort staðsetning
skólans utan Reykjavíkur sé til
góðs eða ills segir Kristjáns að
staðsetningin sé að hans mati
mjög hagstæð og nefnir sem dæmi
að sl. vetur hafi verið haldið þar
endurmenntunarnámskeið á veg-
um Háskólans þar sem þrír erlend-
ir kennarar beinlínis báðu um að
námskeiðið yrði haldið utan
Reykjavíkur. Auk þess segir hann
fjarlægðina, um 90 kílómetra, ekki
vera það mikla að hún skipti máli.
„Það sem háir okkur hins vegar
er skortur á gistirými. Hér er of
þröngt. Kröfur manna um gisti-
rými eru allt aðrar í dag en þegar
ég byrjaði. Þá var hægt að setja
fólk saman í herberg en nú vill
það eins manns herbergi og ekkert
múður!“
Sé minnst á Skálholt má ekki
gleyma sögunni og öllum þeim
minjum sem hún hefur skilið eftir
sig í aldanna rás. í Skálholti er að
finna ýmsa merkilega muni og
staði sem tengjast merkisatburð-
um í sögu landsins. Þeirra á með-
al er Staupasteinn þar sem gestir
staðarins stigu á bak hestum sin-
um og bergðu á lífsins vatni áður
en haldið var á brott. í kjallara
kirkjunnar, sem byggð var 1963,
má sjá tilkomumikla steinþró Páls
Jónssonar biskups ásamt fleiri
grafminjum Skálholtsbiskupa.
Árið 1963, með byggingu kirkj-
unnar, hófst endurreisn Skálholts
eftir rúmlega einnar og hálfrar
aldar niðurlægingarskeið. Það
stendur nú í blóma líkt og það
gerði svo lengi til forna.
-fv
„Hér í Heklumiðstöðinni að
Brúarlandi i Landsveit er heljar-
mikil sýning tileinkuð Heklu og
hefur verið síðustu þrjú árin,“ seg-
ir Ásta Begga Ólafsdóttir, fram-
kvæmdastjóri gistihússins Leiru-
bakka og Heklumiðstöðvarinnar í
Landsveit. „Sýningin er opnuð
fyrsta júní ár hvert og stendur yfir
sumarið. Á henni gefur að líta lit-
skyggnur, kvikmynd, sem er sér-
staklega gerð fyrir Heklumiðstöð-
ina, og hljóðupptökur af endur-
minningum gamalla nágranna eld-
fjallsins þar sem þeir rifja upp
kynni sín af fjallinu, hamförum og
eldgosum og hvernig það er að
búa við rætur drottningar eld-
fjalla. Við reynum líka eftir megni
að standa fyrir málverka- og hand-
verkssýningum á verkum fólksins
úr sveitinni og þá er hér einnig
aðstaða fyrir kaffiveitingar. Sýn-
ingin er opin frá 10 til 18 alla daga
og er í gömlu félagsheimili þar
sem einnig er rekin minjagripa-
sala.“
Heklumiðstöðin er að sögn Ástu
Beggu vinsæl hjá ferðamönnum
enda Hekla vafalítið eitt best
þekkta og tilkomumesta einkenni
íslands.
Leirubakki - útivist
og þægindi
„Það er allt komið á fullt hér á
Leirubakka. Leirubakki er stærð-
ar gistihús og hér er einnig hesta-
leiga, sönghús, frábærar grilltóft-
ir, heitir pottar, gufuböð o.fl.
Gistihúsið tekur fimmtíu manns
en einnig er hægt að leigja söng-
húsið okkar, sem er salur, t.d. fyr-
ir ættarmót o.þ.h. Við erum með
kaffihlaðborð á sunnudögum frá
kl. 13.00 til 18.00 þar sem hver sem
er getur komið og tyllt sér og feng-
ið sér eina-tvær pönnsur. Hest-
vagninn okkar er frægur og svo er
að sjálfsögðu tjaldstæði hérna
líka. Þetta er útivistarparadís.
Hér er hægt að gera flestallt sem
hugurinn girnist. Héðan er líka
stutt til helstu ferðamannastaða á
Suðurlandi, Landmannalauga,
Þjórsárdals o.s.frv. Við erum
meira að segja með heila reiðhöll
hérna."
„Það er opið hér allt árið. ís-
lendingar halda uppi vetrinum
með alls konar ráðstefnum og
Leirubakki - lystisemdir eða lang-
feröir.
fundum en útlendingarnir eru yf-
irgnæfandi á sumrin. Ég hlakka
mikið til sumarsins - það er allt
að renna af stað núna.“
-fv
„Mér hefur ekki virst fólk eiga erfitt meö aö hafa taumhald á tungunni á
kyrrðardögum," segir Kristján Valur Ingólfsson, rektor Skálholtsskóla.
Sundla
og sunnudaga frá kl
>pið virka daaa frá kl