Dagblaðið Vísir - DV - 19.08.1999, Blaðsíða 16

16
FIMMTUDAGUR 19. ÁGÚST 1999

-fí
r
Með egg
undir fæti
- á milli bensíngjafar og fótar
Varlega á gjöfinni
„Hinn venjulegi hagsýni ökumað-
ur ekur náttúrlega ekki eins og hann
sé í sparaksturskeppni. Venjulegir
ökumenn ættu að reyna taka rólega
af stað og ímynda sér að þeir séu með
egg á milli fótar og bensíngjafar og
þeir mega alls ekki brjóta eggið. Síð-
an ná menn bílnum í 2-3000 snún-
inga og passa sig að nýta gírana vel.
Þannig ná menn minnstri eyðslu og
spara þannig mest fé. 1 dag eru marg-
ir bílar með svokölluðum spamaðar-
mælum þar sem bíllinn sýnir
hvenær hann eyðir miklu eða litlu
bensini. Ef menn halda sig á græna
ljósinu ætti bensíneyðslan að vera í
lágmarki og spamaðurinn því mest-
ur,“ segir Jón.
koma bílnum í háan gír og láta vél-
ina malla þar á um 1.000 til 1.200
snúningum á mínútu. Það var keppt
í þessu á sínum tima á vegum FÍB en
úr þessu hefúr eitthvað dregið. Einu
sinni kepptum við Ómar í sparakstri
fyrir Brimborg í Finnlandi. Við vom
á litlum Daihatsu og vorum meðal
efstu manna þegar við urðum að
hætta vegna bensínstíflu. Þeir sem
vora bestir í þessum sparakstri náðu
eyðslunni niður í fjóra lítra á
hundraðið en því má ckki gleyma að
svona ökulag er ekki hollt fyrir bíl-
inn. Svona keyrir enginn
venjulegur maður,“ seg-
ir Jón.
Þótt Jón Ragnars-
son sé þekktastur
fyrir að þeysa um á
rallbílum kann
hann svo sannar-
lega tökin á að aka
vel og sparlega.
Jón Ragnarsson er sennilega
þekktastur fyrir allt annað en að aka
sparlega. Þekktastur er hann nefni-
lega fyrir að þeysa um vegi landsins
á rallbíl, fyrst með bróður sínum,
Ómari, en nú með syni sínum, Rún-
ari, og hafa þeir náð mjög góðum ár-
angri. í rallakstri er því allt annað en
hagsýni efst á blaði. Hins vegar vita
færri að Jón og Ómar hafa náð góð-
um árangri í spar- og góðakstur-
skeppni og því leitaði DV ráða hjá
einum spameytnasta og þekktasta
ökumanni landsins
Sparakstur
„í raun er hægt að tala um tvenns
konar sparakstur: annars vegar
sparaksturskeppni og hins vegar
venjulegan sparakst-
ur sem miðar að því
að lækka bensín-
kostnað fólks. í
sparaksturskeppni
má helst ekkert
snerta bensíngjöf-
ina. Maður reynir
aö koma bílnum af
stað án þess að gefa
nokkurt bensín inn.
Svo reynir maður að
Hvernig er hægt að
vera umhverfis-
vænn og hagsýnn?
- með vali á réttum búnaði
á íslandi. Við Ómar eram reyridar
frægir fyrir allt annað en að keyra
hægt en við náðum góðum árangri i
þessu og unnum þessa keppni nokk-
ur ár í röð. Svona akstur er til fyrir-
myndar og gjaman má góðakstur og
skynsamur sparakstur fara saman,“
segir Jón.
Keyri ekki út á sparnað
„Sjálfur hugsa ég ekki um spamað
þegar ég keyri þótt ég kunni það vel.
Mér finnst best og skemmtilegast að
gefa vel inn og ná bílnum fljótt upp á
þann hraða sem ég má keyra á.“
Eins og fram kemur hér á síðunni
era dísilbílar bæði mjög hagkvæmir
og umhverflsvænir. „Því miður era
reglumar á íslandi þannig að það
borgar sig ekki að eiga litla dísilbila.
Þannig henta dísilbílar sjaldnast
venjulegu fólki. Þetta er i raun
skammsýni og skilningsleysi hjá
stjómvöldum að hafa þungaskattinn
eins og hann er. Bílar þurfa að ná
ákveðinni stærð til að það borgi sig.
Það væri mjög æskilegt að við notuð-
um miklu meira af dísilbílum en
raun ber vitni. Víðast hvar erlendis
er mun hagstæðara að nota dísilbíla
en hér og þar nota fyrirtæki og ein-
staklingar slíka bíla mikið með góð-
um árangri, bæði frá sjónarhóli hag-
sýni og umhverfisvemdar. En eins
og staðan er hér í dag er heppilegast
að eiga bensínbíl með spameytinni
vél og aka eins og ég sagði hér að
ofan,“ sagði Jón Ragnarsson að lok-
mn. -bmg
Hagkvæmasta aksturslagið
- ýmis hollráð sem spara peninga
• Hagkvæmasti og vistvænsti ökuhraðinn er 48-88 km/klst. Rekstrarkostnaöur
veröur minni og bíllinn mengar minna.
@Skiptu skynsamlega á milli gira ogvertu í hæsta glr sem aöstæöur leyfa.
^Tilkeyröu nýjan bíl varlega og botnaöu aldrei fyrstu 1500 kílómetrana.
^Aktu rólega af stað og auktu hraöann jafnt og þétt en ekki í rykkjum.
^Mundu aö eldsneytíseyösla á 90 km/klst. er um 20% meiri en á 70 km/klst.
,-y Dreptu á bllvélinni þegar þú staldrar viö. Hægagangur 130 -60 sekúndur eyöir
vi- meira eldsneyti og veldur óþarfa sliti. ■ « ,
^Notaöu kúplinguna aöeins þegar þörf krefur og þá eins stutt og mögulegt er.
“stþttu aidrei á kúþiihgunhl mpðan þú þíöur: /í /'
• Foröastu aö nota bremsurnar of mikiö eöa harkalega þvl þaö veldur
ótímabærusfitl. -Jm // il; j-J—
•Á leiö upp brekkur skaltu halda þig á stööugum hraöa I hæsta mögulega glr. Ef
þú þarft aö skipta niður skaltu hægja ferðina frekar en aö auka snúning vélarinnar.
Notaðu skriöþunga bllsins og láttu hann renna I hlutlausum glr niöur brekkur
“sem ekki eru mjög brattar. ~~m //
0Láttu bílinn ekki spóla. Þaö hefur bæöi I för með sér slit og eldsneytiseyöslu.
^Opnir gluggar auká loftmótstööu og bensíneyöslu.
. ■ Foröastu stuttar feröir á bilnum. Þá er eldsneytiseyöslan mest,
wsérstakléga I köldu veðri. :>
*Ef bíllinn er með handvirkt innsog skaltu aöeins nota þaö á meðan þaö er
nauösynlegt. Of mikiö innsog eyöir bensíni og slitur vélinni aö óþörfu.
Góðakstur
„Á sínum tíma kepptum við Ómar
bróðir saman í góðakstri sem FÍB
hélt á hverju ári. Þá var keyrð fyrir
fram ákveðin leið og metið hversu
vel og rétt menn keyrðu. Þá var skoð-
aður hraði og tímasetning stefnuljósa
og hver eftirtekt manna er í umferð-
inni. Einu sinni var sett jámbrautar-
skilti við ökuleiðina og þeir vora fáir
sem tóku eftir því, enda engar lestir
Umhverfisvernd og hagsýni getur
farið saman á marga vegu. Ein leið-
in er aö velja bíl og aksturslag í
samræmi við þarfir hins hagsýna-
og umhverfisvæna neytanda. Það er
nefnilega hægt að spara sér fé með
umhverfisvænum akstri og draga
þannig úr mengun. Vegna ytri að-
stæðna hér á landi geta íslenskir
ökumenn lagt hlutfallslega meira af
mörkum til umhverfismála en víð-
ast erlendis með skynsamlegum
akstri og viðhaldi bíls. í svölu lofts-
lagi, eins og á íslandi, er nefnilega
mun meiri hætta á að menga að
óþörfu en í hlýju. Einnig eru um 87
prósent af bílum hér á landi með
bensínvél en þær menga mun meira
en dísilvélar. Þetta kom fram i Neyt-
endablaðinu 2. tbl. 1998. Skoðum því
hvemig við getum nýtt okkur þess-
ar staðreyndir.
Bensín eða dísill
Aðeins 13 prósent af bílvélum
landsmanna eru með dísilvél-
ar og undanfarið hefur hlut-
fallslega meira verið flutt
inn af bensínbílum.
Það er einkum hár
þungaskattur sem
veldur þessum
viðbrögðum
neytenda.
Neytend-
ur fá
meira
fyrir eldsneytispeningana ef þeir
eiga dísilbíl og þeir era sérlega hag-
kvæmir fyrir þá sem keyra mjög
mikið. Hins vegar er viðhaldskostn-
aður meiri. Frá sjónarmiði um-
hverfisvemdar era dísilvélar heppi-
legri þar sem þær menga minna.
Hins vegar hefur dregið ,
mjög úr mengun frá bens-
ínvélum þannig að þær standa
skammt að baki dísilvélum.
Þó er almennt talið að út-
blástur frá dísilvélum
sé hættulegri fólki en
útblástur bensínvéla
þó svo að náttúran kjósi
dísil.
Eftir 1991 er hægt
að nota blýlaust
bensin á alla
bila og
það
mengun. í raun má segja að aksturs-
þörf manna ráði því hvað sé hag-
kvæmast fyrir hvem og einn. Stór-
ar vélar nýtast lítið umfram smærri
vélar ef oftast er ekið í rólegri bæj-
aramferð. Við flestar aðstæður era
smærri vélar nægjanlegar í venju-
legum akstri en reynast hins vegar
ekki alltaf þær vistvænustu og hag-
kvæmustu þegar upp er staðið. Til
dæmis era litlar vélar óhagstæðar
þeim sem era mikið í langkeyslum.
Bílvélar með beina innspýtingu
nota oft um 10% minna eldsneyti en
aðrar sambærilegar vélar og blása
frá sér minna af köfnunarefnisoxíð-
um og koltvísýringi. Slíkar vélar
nýta marga eiginleika dísilvéla,
endumýta um 30% af útblæstrinum
og geta haft um 10% meira afl en
venjulegar jafnstórar vélar. Frá
sjónarhóli umhverfisverndar og
hagsýni ætti því að velja bíla með
beina innspýtingu og stjórnvöld
gætu liðkað fyrir útbreiðslu slíkra
bíla með lægri gjöldum.
hefur minnkað mjög mengun frá
bensínvélum þrátt fyrir að bensóli,
sem er mjög eitrað, sé bætt út í til
að auka afkastagetu.
Vélarstærð og gerð
Yfirleitt er hægt að velja um
nokkrar vélarstærðir i öllum
bílum. Minna lætur í stórri
vél i hraðakstri á þjóðveg-
um og aflmikill bíll get-
ur verið skemmtilegt
og þægilegt þarfa-
þing en leggur á
ökumanninn
ábyrgðina á
eldsneyt-
iseyðslu
og
Margt smátt
gerir...
Það er hagkvæmast
að kaupa eins
léttan bíl og
hentar þinni
notkun.
Veldu
þá bO-
gerð sem nýtir orkuna best miðað
við notkun og skoðaðu upplýsingar
um eldsneytiseyðslu. Ekki þyngja
bílinn að óþörfu og geymdu aðeins
það nauðsynlegasta í skottinu og í
sætunum.
Ef þú vilt fjórhjóladiifsbíl skaltu
athuga að þeir eyða venjulega meira
eldsneyti en geta verið stöðugri, ör-
uggari og duglegri við íslenskar að-
stæður. Sjálfskiptir bílar eyða
meira en beinskiptir en sjálfskipt-
ing dregur úr þreytu ökumanna og
eykur þannig öryggi í akstri. Þá get-
ur verið hagkvæmt að kaupa sér
vönduð dekk, t.d. sérstaka hjólbarða
sem draga úr núningsmótstöðu veg-
arins og þar með úr eldsneyt-
iseyðslu. Einnig ættu menn ávallt
að fjarlægja aukahluti, t.d topp-
grind, af bílnum þegar þeir era ekki
í notkun. Toppgrind getur aukið
eldsneytiseyðslu um 12% á 100 kíló-
metra hraða.
Almennt má segja að auðvelt sé
að spara sér peninga og stuðla að
umhverfisvernd ef farið er eftir
þessum þáttum sem hér eru nefnd-
ir. Munið bara að margt smátt gerir
eitt stórt. -bmg
Með auknum umferðarþunga í
Reykjavík er vert að huga að því að
vera umhverfisvænn. Ekki skaðar
að hægt er að vera hagsýnn og
spara sér verulegar fjárhæðir í leið-
inni. DV-mynd E.ÓI.