Dagblaðið Vísir - DV - 06.09.1999, Blaðsíða 14

14
MÁNUDAGUR 6. SEPTEMBER 1999
Útgáfufélag: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Stjórnarformaöur og útgáfustjóri: SVEINN R. EYJÓLFSSON
Framkvæmdastjóri og útgáfustjóri: EYJÖLFUR SVEINSSON
Ritstjórar: JÓNAS KRISTJÁNSSON og ÓLI BJÖRN KÁRASON
Aöstoöarrítstjóri: JÓNAS HARALDSSON
Auglýsingastjóri: PÁLL ÞORSTEINSSON
Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar, blaöaafgreiösla, áskrift: ÞVERHOLTI11, 105 RVÍK,
SÍMI: 550 5000
FAX: Auglýsingar: 550 5727 - RITSTJÓRN: 550 5020 - Aðrar deildir: 550 5999
GRÆN númer: Auglýsingar: 800 5550. Áskrift: 800 5777
Stafræn útgáfa: Heimasíða: http://www.skyrr.is/dv/
Vfsir, netútgáfa Frjálsrar fjölmiðlunar: http://www.visir.is
Ritstjórn: dvritst@ff.is - Auglýsingar: auglysingar@ff.is. - Dreifing: dvdreif@ff.is
AKUREYRI: Strandgata 25, sími: 462 5013, blaðam.: 462 6613, fax: 461 1605
Setning og umbrot: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Filmu- og plötugerð: ÍSAFOLDARPRENTSMIÐJA HF. - Prentun: ÁRVAKUR HF.
Áskriftarverð á mánuði 1950 kr. m. vsk. Lausasöluverð 180 kr. m. vsk., Helgarblað 250 kr. m. vsk.
DV áskilur sér rétt til að birta aðsent efni blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds.
DV greiðir ekki viðmælendum fyrír viötöl við þá eða fyrir myndbirtingar af þeim.
Rödd skynseminnar
Liðin vika gefur vonir um að þrátt fyrir allt ráði rödd
skynseminnar þegar til lengri tima er litið. Indónesíu-
stjóm, sem hefur haldið íbúum Austur-Timor í helgreip-
um ofbeldis undanfarna áratugi, varð að lokum að hlusta
á raddir skynseminnar. Yfirgnæfandi meirihluti íbúa
Austur-Tímor kaus sjálfstæði í þjóðaratkvæðagreiðslu
síðastliðinn mánudag. Mikil spenna hefur verið i land-
inu og hafa andstæðingar sjálfstæðis farið með ofbeldi
um landið. Það er alltaf reynt að þagga niður í skynsem-
inni.
Mikilvægt er að sá órói sem nú er á Austur-Tímor
verði ekki tylliástæða fyrir stjórn Indónesíu til þess að
fresta sjálfstæði landsins. Alþjóðasamfélag þjóðanna
verður að grípa inn i með skýrum hætti. Indónesía er
þess ekki umkomin að halda friði á Austur-Tímor, að-
eins alþjóðlegt gæslulið á vegum Sameinuðu þjóðanna
getur tekið slíkt verk að sér. Blóðsúthellingar munu
halda áfram uns þjóðir heims skerast í leikinn.
Samkomulag ísraela og Palestínumanna um fram-
kvæmd friðarsamninga er annað dæmi um hvernig
rödd skynseminnar hefur fengið að ráða. Leiðin að friði
fyrir botni Miðjarðarhafs hefur verið þyrnum stráð og
það eru margir sem munu beita öllum ráðum til að
koma í veg fyrir að þessar tvær þjóðir geti búið í sátt og
samlyndi. Hryðjuverkin eru þegar byrjuð. Þar, eins og
á Austur-Tímor, er reynt að þagga niður í rödd skyn-
seminnar.
Ehud Barak, forsætisráðherra ísraels, og Yasser Ara-
fat, leiðtogi Palestínumanna, hafa af æðruleysi sýnt
hvernig hægt er að'stiga mikilvæg skref í átt til friðar.
Báðir eru sakaðir um að gefa hinum of mikið eftir.
Samkomulagið bíður nú samþykkis Knesset, ísra-
elska þjóðþingsins, og þrátt fyrir góðan meirihluta má
ljóst vera að andstæðingar forsætisráðherrans munu
gera að honum harða hríð sem hann mun standa af sér.
Úrelt fyrirkomulag
Hækkun á bensíni sýnir hve snælduvitlaust fyrir-
komulag er hér á landi í sölu og dreifingu á olíu og
bensíni. Langstærstur hluti útsöluverðsins rennur til
hins opinbera og eftir því sem innkaupsverðið er
hærra því meiri tekjur fær ríkissjóður. Hærra verð,
meiri tekjur. Hagur ríkissjóðs er ekki fólginn í því að
oliufélögin nái hagstæðum innkaupum á eldsneyti
heldur þvert á móti.
Verðsamkeppni er í raun ekki til hér á landi. Sam-
keppni olíufélaganna þriggja felst ekki i því að bjóða
lægra verð heldur glæsilegar hallir þar sem hægt er að
kaupa allt milli himins og jarðar fyrir utan ódýrt bens-
ín. Allir eru farnir að sætta sig við að verðsamkeppni
sé engin og því kippir sér enginn upp við það þegar ol-
íufélögin tilkynna sömu verðhækkun, þrátt fyrir að
samráð milli fyrirtækja um verðlagningu sé ólöglegt.
Engum þarf i raun að koma á óvart að olíufélögin
stundi ekki verðsamkeppni, ekki nú frekar en áður
þegar verð var ákveðið af opinberum aðilum. Það er
enda fremur þægilegt líf að þurfa ekki að standa í eilífu
stríði um verð. Á meðan ríkið sópar til sín stærstum
hluta bensínverðsins mun ekkert breytast í þeim efn-
um og neytendur geta keypt bensín á sama háa verð-
inu, óháð seljanda.
Óli Björn Kárason
Valgerður Sverrisdóttir, formaður þingflokks framsóknarmanna, og Finnur Ingólfsson ráðherra teygja á eftir
göngutúr um Eyjabakka fyrr í mánuðinum. DV-mynd GVA
Undirskrifta-
söfnun
- til varnar hálendisperlum
ingu fyrir lýðræðinu
og fólkinu í landinu.
Umhverfis- og náttúru-
verndarsamtök og aðr-
ir aðilar, sem vilja
forða því, að óbætan-
legt tjón verði unnið á
náttúru landsins,
verða nú þegar að
hefja undirbúning að
slíkri viljayfirlýsingu
frá þjóðinni.
Varðar alla þjóð-
ina í nútíð og
framtíð
íbúar á Austflörðum
eiga vafalítið rétt á
því, að rennt sé stoð-
um undir styrkara at-
vinnulíf og betra
mannlíf í landshlutan-
-----------------
„Taki ríkisstjórn og Alþingi ekki
tillit til óska meiríhluta lands-
manna og haldi virkjunaráform-
um til streitu er eina úrræði
þjóðarinnar að efna til undir-
skriftasöfnunar til varnar há-
lendisperlunni á Eyjabókkum.“
Kjallarinn
Ólafur F.
Magnússon
læknir og borgarfuiltrúi
í Reykjavík
í grein í DV
mánudaginn 30.
ágúst sl. lýsti ég
þeirri skoðun
minni, að meirihluti
þjóðarinnar hafi rétt
fram sáttahönd til
stjórnvalda með því
að fallast á, að fyrir-
huguð Fljótsdals-
virkjun verði sett í
umhverfismat skv.
lögum, sem tóku
gildi 1. maí 1994.
Ríkisstjórn og Al-
þingi eigi að taka
þessu sáttatilboði
feginshendi. Annað
sé hvorki nútímaleg
né lýðræðisleg
vinnubrögð. í sam-
ræmi við þetta átti
heiti greinarinnar
að vera „Engin þjóð-
arsátt án umhverfís-
mats.“
Taki ríkisstjórn
og Alþingi ekki tillit
til óska meirihluta
landsmanna og
haldi virkjunará-
formum til streitu
er eina úrræði þjóð-
arinnar að efna til
undirskriftasöfnun-
ar til varnar há-
lendisperlunni á Eyjabökkum.
Verði þátttaka mjög mikil í slíkri
undirskriftarsöfnun getur ríkis-
stjómin ekki annað en tekið tillit
til þjóðarviljans, ef hún ber virð-
um. En hvorki Austfirðingar né
kjömir fulltrúar þeirra eiga rétt á
þvi að ráðstafa náttúruperlum á
hálendi íslands í eigin þágu án
samráðs við aðra landsmenn. Það
er bjargfóst skoðun mín, að með
því að fórna hálendisperlum Aust-
urlands fyrir uppsveiflu í atvinnu-
lífi og aukið ijármagnsstreymi á
næstu árum sé verið að fóma
meiru fyrir minna. Þá er einfald-
lega verið að efna til veislu hjá
núlifandi kynslóð á kostnað af-
komenda hennar. Flestir muni sjá
eftir þessu fyrir miðja næstu öld.
Reynsla annarra þjóða er víti til
varnaðar í þessu sambandi.
Skuldbinding við fjárfesta
Það er ekki að ástæðulausu, að
ég tala um náttúruperlur Austur-
lands í fleirtölu, þegar rætt er um
fórnarkostnað vegna virkjanaáætl-
ana stjórnvalda. Það liggur fyrir
að 120 þúsund tonna álver er ekki
hagkvæmt til lengdar að mati fjár-
festa, sem munu krefjast þess, að
stækkunarmöguleikar verði
tryggðir. Menn hafa nefnt úór-
fóldun í því sambandi. Til þess
að viðbótarorka verði tryggð
þarf því að líkindum að ráðast í
Kárahnúkavirkjun í kjölfar
Fljótsdalsvirkjunar.
Margt bendir þannig til, að al-
menningur hafi ekki enn fengið
að sjá nema toppinn af ísjakan-
um. Myndun Eyjabakkalóns
verði fylgt eftir með Kárahnúka-
vmkjun og eyðileggingu
Dimmugljúfra. Þetta má ekki
gerast. íslenska þjóðin verður að
koma ríkisstjórn og ‘Alþingi í
skilning um það á næstu vikum og
mánuðum.
Ólafur F. Magnússon
Skoðanir annarra
Skattar á bensín
„Félag íslenskra bifreiðaeigenda, Neytendasam-
tökin, verkalýðsfélög og fleiri hafa lagt til að ríkið
lækki skatta á eldsneyti í kjölfar mikillar hækkunar
á bensíni. En ljóst er að ríkið hagnast verulega á
þessari hækkun þar sem krónutala skattsins hækk-
ar með verðinu. Skattar ríkisins magna ekki aðeins
upp þessa verðhækkun á eldsneyti heldur tekur vísi-
tala neysluverðs stökk í hvert sinn og verðtryggðar
skuldbindingar hækka um leið. Gera má ráð fyrir að
hækkun á eldsneyti hafi hækkað vísitölu neyslu-
verðs um 0,85% á þessu ári. Þessi skattlagning er því
margfalt böl fyrir hin almenna borgara. Þegar það er
haft í huga að tekjur ríkissjóðs af eldsneytissköttum
munu fara langt fram úr þvi sem gert er ráð fyrir í
fjárlögum er það sjálfsögð krafa að ríkið lækki
skatta á eldsneyti. Ekki er óvarlegt að áætla að
lækkunin geti verið um 10 krónur á bensínlítrann
án þess að forsendur fjárlaga raskist."
Úr Vef-Þjóðviljanum 3. september
Lög um fasteignaviðskipti
„Dómsmálaráðhera, Sólveig Pétursdóttir, hefur gef-
ið yfirlýsingu þess efnis, að hún sé að láta smíða lög
um fasteignaviðskipti, sem taka til ábyrgðar bæði
kaupanda og seljanda í slíkum viðskiptum og hvaða
reglur þurfi að gilda er þau fara fram. Engin lög hafa
verið í gildi um fasteignaviðskipti og því ber að fagna
þessari ákvörðun ráðherrans. í fasteignaviðskiptum
eru einstaklingar og fyrirtæki oft og einatt með þorra
eigna sinna undir og þvi mikið í húfi fyrir alla að þau
fari fram samkvæmt fastmótuðum reglum."
Úr forystugreinum Morgunblaðsins 3. september
Þátttaka fréttamanna
í stjórnmálum
„Þá verður það að teljast mikið áfall fyrir frétta-
stofuna að vera ekki með skráðar reglur í þessum
efnum, sérstaklega í ljósi þess að Hannes Hólm-
steinn Gissurarson er búinn að raða hverjum stutt-
buxna drengnum á fætur öðrum inn á fréttastofuna.
Björn Bjarnason menntamálaráðherra hefur sagt að
RÚV eigi í tilvistarkreppu. Það lýsir best hvílíkum
frábærum árangri hann hefur náð á níu ára stjórn-
unarferli sínum, með þeim vinnubrögðum sínum aö
ráða engan til starfa hjá stofnuninni nema að sá
hinn sami hafi réttan flokksstimpil."
Groska.is 3. september