Dagblaðið Vísir - DV - 06.09.1999, Blaðsíða 27

MÁNUDAGUR 6. SEPTEMBER 1999
39
Kvikmyndir
W Talnagaldur
Aöalstööin
Vonir, sorgir, mistök og sátt
★★★< Max Cohen (Sean Gul-
lette) er stærðfræðisnillingur sem
leitar að sannleika lífsins í tölum.
íbúðin hans er undirlögð af undar-
legum tæknibúnaði sem gerir hana
æðisúrrealíska á að líta. Flestum
stundum situr hann fyrir framan
tölvuna í leit að lögmáli verðbréfa-
markaðarins. Þegar hann telur sig
kominn að niðurstöðu hrynur tölvu-
báknið skyndilega en skilur eftir sig
grunsamlega tölu. Fyrst telur hann
hana engu skipta en brátt taka
grunsamlegir aðilar að sækjast eftir
henni. Gyðingasamfélag nokkurt
telur hana vísa veginn til Guðs og
verðbréfahrappar gimast hana af
augljósum ástæðum. Aldraður læri-
meistari Max, Sol Róbeson (Mark
Margolis), telur hann aftur á móti á
miklum villigötum og ráðleggur
honum að hvíla sig á tölunum. Enda
er þaö svo að Max er við það af fara
yfir um, þjakaðar af óhugnanlegum
höfuðverk.
Hugmyndin að baki myndinni er
einkar áhugaverð og það er unnið
með hana á afskaplega skapandi
máta. Fyrst ber að nefna stórglæsi-
legt útlit myndarinnar, sem tekin er
upp í svarthvítu, en kvikmyndatöku
annast Matthew Libatique. Á köfl-
um er nostrað í rólegheitum við af-
markaða sýn meðan klippt er hratt
og örugglega þegar þungi atburða-
rásarinnar eykst. Aðalleikarinn,
Sean Gullette, er ekki einungis góð-
ur leikari heldur er andlitsfall hans
afskaplegt myndrænt og nýtur sín
einkar vel í svarthvítu. Lítið fer fyr-
ir öðrum persónum en rétt er að
geta ágætrar frammistöðu Marks
Margolis.
Leikstjórinn, Darren Aronofsky,
' ■................................................................
viðurkennir fúslega að vera undir
nokkrum áhrifum frá Terry Gilli-
am. Það er þó annar „súrrealisti"
sem mér þykir áhrifaríkari en það
er meistari David Lynch. Ég er
varla fyrstur til að tengja myndina
við frumsmíð hans, Eraserhead,
sem fiallar einmitt í svarthvítu um
einkennilegan furðufugl. Það verð-
ur óneitanlega forvitnilegt að sjá
hvort Aronofsky (og félagar) fylgja
sinni frumsmíð eftir af sömú vel-
gengni og Lynch gerði. Ég bíð hið
minnsta fullur tilhlökkunar eftir
næstu mynd.
Leikstjóri: Darren Aronofsky.
Handrit: Darren Aronofsky, Sean
Gullette og Eric Watson. Kvik-
myndataka: Matthew Libatique.
Aðalhlutverk: Sean Gullette, Mark
Margolis, Ben Shenkman, Pamela
Hart og Stephen Pearlman.
Bandarísk, 1998.
Bjöm Æ. Norðfjörð
Næturrölt:
lm Ein nótt, þrjár sögur
★★Á Það er varla hægt að
segja að Nachtgestalten sé frumleg
mynd en hún er nokkuð vel gerð og
hún er hluti af ákveðinni endur-
vakningu þýsks kvikmyndaiðnaðar
sem hefur verið fremur staðnaður
síðasta áratuginn. Helstu leikstjórar
þýsku nýbylgjunnar stungu af til
Hollywood (Wim Wenders þar
fremstur í flokki) og þeir sem eftir
urðu hafa setið fastir í hjólfórum
þeirra, en allra síðustu ár þykjast
sumir hafa greint batamerki í til-
raunastarfsemi ungra og óháðra
leikstjóra.
Reyndar er tilraunastarfsemi
leikstjórans, Andreas Dresen, ekki
öllu meiri en sú að endurtaka það
sem Robert Altman gerði í Short
Cuts, þ.e. að segja nokkrar mismun-
andi sögur á þröngu tímaskeiði og
tengja þær annars vegar með frétt-
næmum atburði í bakgrunninum
(ávaxtafluguplágan í Short Cuts,
heimsókn páfans í Nachtgestalten)
og hins vegar með þvi að samnýta
persónurnar, sérstaklega aukaper-
sónurnar. Nacthgestalten er þó mun
minni í sniðum en Short Cuts, hef-
ur minni sýningartíma og sögutíma
og segir færri sögur. Dresen bætir
síðan svolitlu þjóðfélagsraunsæi í
frásögnina, persónurnar í sögum
hans eru undirmálspersónur, og
hann ýtir undir raunsæisstílinn
með hrárri myndatöku, ansi ólíkri
þeirri fágun sem finnst í Short Cuts,
og einnig með því að gefa leikurun-
um lausan tauminn í spunaleik af
og til. Næturmyndataka, kuldi og
rigning ljá myndinni einnig depurð
og vonleysi sem endurspeglast í
gráu raunsæinu.
Þrjár sögur eru sagðar, afar mis-
munandi að gæðum, en allar gerast
á einni nóttu að vetrarlagi í Berlín.
Ein þeirra segir frá bónda sem kem-
ur til borgarinnar og fer beint í
rauða hverfið. Þetta er afar stöðluð
og óspennandi saga af góðhjörtuð-
um sakleysingja sem reynir að sjá
eitthvað göfúgt í útjaskaðri hóru og
bætir engu við aðrar slíkar. Önnur
segir frá öldruðum manni sem tek-
ur að sér að reyna að koma týndum
blökkudreng til skila og hún á mörg
ágæt augnablik. Langbesta sagan,
og sú eina sem virkilega greip mig,
segir frá heimilislausu pari sem
áskotnast svolítið fé og ákveður að
nota það til að fá sér hótelherbergi
eina nótt. Þessi saga býr yfir hvað
dýpstu persónusköpuninni, ásamt
því að vera tilfinninganæm, hjart-
næm, jafnvel án þess að draga úr
grimmd og miskunnarleysi strætis-
lífsins sem persónumar lifa. Myri-
am Abbas og Dominique Horwitz
gæða þessar persónur lífi en al-
mennt standa leikaramir í mynd-
inni sig vel, sem er einmitt oft ein-
kenni raunsærra mynda. Sögufram-
vindan hefur sina kosti og galla en
myndin er a.m.k. vel leikin og for-
vitnileg.
Sýnd í Háskólabíói. Leikstjórn og
handrit: Andreas Dresen. Kvik-
myndataka: Andreas Höfer. Tón-
list: Cathrin Pfeiffer og Rainer
Rohloff. Leikarar: Myriam Abbas,
Dominique Horwitz, Oliver
Bassler, Susanne Bormann, Mich-
ael Gwisdek og Ricardo Valentim.
Þýsk, 1998.
Pétur Jónasson
★★★ Öldrað kona og ungur
drengur em samferðalangar í þess-
ari brasilísku vegamynd sem til-
nefnd var til óskarsverðlauna sem
besta erlenda myndin og vakti víst
mikla hrifningu á kvikmyndahátíð-
inni í Berlín (vann gullbjörninn) og
á Sundance-kvikmyndahátíðinni.
Dora er 67 ára gömul kona sem
lifir á því að skrifa bréf fyrir fólk í
aðaljámbrautarstöðinni í Rio de
Janeiro. Einn af viðskiptavinum
hennar, kona með son sinn að
skrifa brotthlaupnum foðumum,
deyr af slysfórum fyrir utan stöð-
ina. Mál æxlast svo að Dora tekur
að sér að fylgja syninum til föður
hans sem býr í afskekktu þorpi
langt í burtu. Tilgangur ferðarinnar
er sem sagt að finna drengnum
samastað hjá föður hans en á leið-
inni fer fram í huga Doru uppgjör
við líf hennar, og það er í raun um-
fiöllunarefni myndarinnar.
Segja má að myndin skiptist í
þrennt. Fyrsti hlutinn gerist í Rio
de Janeiro og nær afar vel kaldrana-
legu andrúmslofti stórborgar þar
sem unglingar eru skotnir fyrir
smáþjófnað og böm seld. Þessi hluti
gefur tóninn og finnur persónunum
þeirra nöturlega bakgrunn. Síðasti
hlutinn er einnig mjög góður þar
sem áhorfandinn hefur fengið að
kynnast persónunum og er farið að
þykja að einhverju leyti vænt um
þær, og ákveðin sátt næst í frekar
huggulegum endi þar sem sorg og
angurværð blandast nýrri von og
sátt. Miðkaflinn, ferðalagið sjálft, er
hins vegar allt of langur og ómark-
viss og það eina í honum sem virki-
lega veith’ sýn inn í persónurnar er
stuttur kafli þar sem vörubílstjóri
tekur þau upp í og grafnar tilfinn-
ingar gera vart við sig hjá Doru.
Annað sem dregur úr áhrifamætti
myndarinnar eru eilífar trúartilvís-
anir, sem gera ekkert fyrir söguna,
og tónlist Antonios Pinto sem oft á
tíðum yfirkeyrir stemninguna frem-
ur en að ýta undir hana.
Þrátt fyrir gallana nær myndin
að snerta einhverja
hjartans strengi,
ekki síst fyrir stór-
leik Femanda
Montenegro í hlut-
verki Doru sem í
upphafi er ekkert
sérstaklega viðkunn-
anleg persóna. Hún
er kuldaleg og bitur
fyllibytta sem vílar
ekki fyrir sér að
græða á óhamingju
drengsins. í raun-
inni er hún þó
óhamingjusöm og
einmana sál sem hef-
ur átt erfiða ævi og
smám saman dregur
hún sig úr skelinni
og horfist í augu við
brostnar vonir sínar,
sorgir og mistök i líf-
inu. Það er langt síðan ég hef séð til-
finningar túlkaðar jafn átakanlega
og hér er gert, án þess að missa sig
út í væmni eða melódramatík, og
frammistaða hennar lyftir mynd-
inni á hærra plan.
Leikstjóri: Walter Salles. Handrit:
Joao Emanuel Carneiro og Marcus
Bernstein. Kvikmyndataka: Walter '
Carvalho. Klipping: Isabelle
Rathery og Felipe Lacerda. Tónlist:
Antonio Pinto. Leikarar: Fernanda
Montenegro og Vinicius de Oli-
veira. Brasilísk, 1998.
Pétur Jónasson
skóli ólafs gauks
Innritun er hafin og fer fram í skólanum, Síðumúla 17, daglega kl. 14-17, sími 588-3730, fax 588-3731.
Eftirtalin námskeið eru í boði á haustönn, en nánari upplýsingar er að fá í skólanum á innritunarfíma eða
í ítarlegum bæklingi um skólann, sem við sendum þeim sem þess óska, hvert á land sem er:
LETTUR
UNDIRLEIKUR
1. FORÞREP FULLORÐINNA
Byrjendakennsla, undirstaða,
léttur undirleikur við alþekkt lög.
2. FORÞREP UNGLINGA
Byrjendakennsla, sama og
Forþrep fullorðinna.
3. LÍTIÐ FORÞREP
Nýtt, spennandi námskeið fyrir
börn að 10 ára aldri.
4. FORÞREP II
Beint framhald Forþreps eða
Forþreps 3 - meiri undirleikur,
einkum „plokk“ o.m.fl.
5. FORÞREP II!
Beint framhald Forþreps eða
Forþreps 2, dægurlög
undanfarinna 20-30 ára, byrjun á
þvergripum o.m.fl.
6. BÍTLATÍMINN
Eitt af Forþrepunum. Aðeins leikin
lög frá bítlatímabilinu, t.d. lög
Bítlanna sjálfra, Rolling Stones,
vinsæl íslensk lög o.fl.
7. PRESLEYTÍMINN
Einkum leikin lög sem Elvis
Presley gerði fræg um alla heims-
byggðina, ásamt alþekktum lögum
íslenskra og erlendra flytjenda frá
sama tíma. Afbragðs þjálfun
8. TÓMSTUNDAGÍTAR
Byrjendakennsla (sama og
Forþrep fullorðinna, en styttra)
fyrir 16 ára og eldri í samvinnu við
Tómstundaskólann.
HEFÐBUNDINN
GÍTARLEIKUR
9.FYRSTA ÞREP
Undirstöðuatriði nótnalesturs fyrir
byrjendur lærð með því að leika
léttar laglínur á gítarinn o.m.fl.
Forstig tónfræði. Próf.
10. ANNAÐ ÞREP
Framhald fyrsta þreps, leikin
þekkt smálög eftir nótum,
framhald tónfræði- og
tónheyrnarkennslu. Próf.
11. ÞRIÐJA ÞREP
Beint framhald Annars þreps.
Verkefnin þyngjast smátt og
smátt. Framhald tónfræði- og
tónheyrnarkennslu. Próf.
12. FJÓRÐA ÞREP
Beint framhald þriðja þreps. Bæði
smálög og hefðbundið
gítarkennsluefni eftir þekkt
tónskáld. Tónfræði, tónheyrn.
Tekur tvær annir. Próf.
13. FIMMTA ÞREP
Beint framhald Fjórða þreps.
Leikið námsefni verður
fjölbreyttara. Tónfræði, tónheyrn.
Tekur tvær annir. Próf.
HÆGT AÐ FÁ LEIGÐA
HEIMAGÍTARA
KR. 2000 Á ÖNN
Sertdum vandaöan
upplýsingabækling
ONNUR
NÁMSKEIÐ
14. JAZZ-POPP I
Þvergrip, hljómauppbygging,
tónstigar, hljómsveitarleikur
o.m.fl. Nótnakunnátta áskilin.
15. JAZZ-POPP II / III
Spuni, tónstigar, hljómfræði,
nótnalestur, tónsmíð, útsetning.
16. TÓNSMÍÐAR I / II
Byrjunarkennsla á hagnýtum
atriðum varðandi tónsmíðar.
Einhver undirstaða nauðsynleg.
17. TÓNFRÆÐI-TÓNHEYRN l/ll
Innifalin í námi.
18. TÓNFRÆÐI-TÓNHEYRN
FYRIR ÁHUGAFÓLK
Fyrir þá, sem langar að kynna
sér hið auðlærða en fullkomna
kerfi nótnanna til þess m.a. að
geta sungið/ leikið eftir nótum.
19. KASSETTUNÁMSKEIÐ
Námskeið fyrir byrjendur á tveim
kassettum og bók, tilvalið fyrir þá,
sem vegna búsetu eða af öðrum
ástæðum geta ekki sótt tíma í
skólanum en langar að kynnast
gítarnum. Sent í póstkröfu.
V/SA
© 588-3730
INNRITIIN DAGLEGA KL. 14-17