Dagblaðið Vísir - DV - 22.09.1999, Blaðsíða 10

10
íennmg
MIÐVIKUDAGUR 22. SEPTEMBER 1999
Leikfélag Akureyrar býður upp á fjölbreytta efnisskrá:
Frú Jórunn
tekur enn á móti mtum
Fyrsta frumsýning leikársins hjá Leikfé-
lagi Akureyrar er á Klukkustrengjum eftir
Jökul Jakobsson, leikriti sem var einmitt
skrifaó fyrir þaó leikfélag og frumsýnt í
Samkomuhúsinu á Akureyri á útmánuöum
1973. Þáverandi leikhússtjóri Akureyringa,
Magnús Jónsson, réði skáldiö sérstaklega til
aö skrifa verk fyrir LA, „og hann skrifaói
það hér fyrir noróan, “ segir núverandi leik-
hússtjóri LA, Siguróur Hróarsson. „Af því
eru sagöar ýmsar góöar sögur, meöal ann-
ars sú aó síöasti hluti þess hafi oróió til viku
fyrir frumsýningu. En Jökull var snillingur
og leikritió er alveg sérstaklega skemmti-
legt, og það makalausa er aö þaö er svo nú-
tímalegt að ekki þurfti að breyta einni ein-
ustu setningu vegna þess aö hún vœri gam-
aldags eöa úrelt. “
Gestir frú Jórunnar dreypa á sérríi undir vökulu auga frúarinnar.
Ljósmynd: Anton Brink
Sama ár, 1973, var verkið leikið í Þjóðleik-
húsinu, í frægri uppsetningu Brynju Bene-
diktsdóttur þar sem Jón Júlíusson kom nak-
inn fram. Var það atriði líka í sýningunni
fyrir norðan á sínum tíma?
„Nei,“ segir Sigurður, „mönnum hefur
ekki dottið það í hug, enda er ekkert í leikrit-
inu sem kallar á það.“
- En hvað verður núna?
„Ja, það verður kannski aðeins brugðið út
af hinu venjuhundna," segir Sigurður og
dregur mjög við sig svarið. „Valgeir Skag-
fjörð leikstýrir verkinu og það er aldrei að
vita nema einhverjir fækki fótum. En menn
spranga ekki mikið um á typpinu!"
í leikritinu segir frá frú Jórunni, flnni frú
í bænum þar sem verkið gerist og sem greini-
lega er Akureyri sjálf. Líf hennar er í fóstum
farvegi; til dæmis hefur hún lengi haft þann
sið að bjóða til sín sama fólkinu í sjerri og
smákökur á sunnudagseftirmiðdögum. Svo
kemur orgelstillari úr höfuðborginni og fær
inni hjá frú Jórunni og ekki er að orðlengja
að koma hans setur allt úr skorðum. Áður en
langt um líður taka menn að spyrja hver
þessi maður sé eiginlega? Einhverjir líta á
hann sem Messías og vilja meina að ýmis
kraftaverk gerist í bænum eftir komu hans.
Aðrir líta á hann sem hreinan loddara. Að
lokum er spurningin sú hvort hann sé
kannski tóm ímyndun ... Orgelstillarann í
Akureyrarkirkju leikur barnabarnabam séra
Matthíasar
Jochumsson-
ar, Ari Matt-
híasson, og
Sunna Borg
leikur frú Jór-
unni.
- Var ein-
hver sérstök
ástæða til að
taka þetta
leikrit um-
fram önnur
verk Jökuls?
spyrjum við
Sigurð.
„Ja, mig
hefur lengi
langað til að
leikfélagið
sýni leikrit
sem eiga sterk
tengsl við eða
rætur í bæn-
um og bæjar-
lífinu hér,“
segir Sigurð-
ur. „Ég hef
hug á að fá
höfunda til að
vinna fyrir leikfélagið verk sem tengjast jafn-
vel beinlínis sögu bæjarins, eins og við gerð-
um þegar ég var hér fyrir tíu árum og við
settum upp leikgerð Böðvars Guðmundsonar
af sögum Tryggva Emilssonar sem áhorfend-
ur tóku afar vel. En ekki þurfti neitt sérstakt
tilefni til að taka Klukkustrengi, það er skín-
andi gott verk og tímabært að sýna það aft-
ur.“
Jólin og Gosi
Eftir Klukkustrengi verður íjölbreytt dag-
skrá hjá Leikfélagi Akureyrar. Tvö leikrit í
viðbót setur félagið sjálft upp. Hið fyrra er
Blessuð jólin eftir Arnmund Backman, bráð-
skemmtilegt verk fyrir alla Qölskylduna sem
gerist á sjálft aðfangadagskvöld milli klukkan
17 og 19 á dæmigerðu íslensku heimili. Við
fáum að fylgjast lítillega með undirbúningi
máltíðarinnar og eftirköstum, en hléið byrjar
á slaginu 18 þannig að ekki fáum við að horfa
á persónurnar snæða jólasteikina. Þetta er
eldra verk en Maður á mislitum sokkum sem
mesta lukku vakti í Þjóðleikhúsinu á síðasta
leikári. Hugmyndin er að frumsýna það laust
fyrir jól en ekki á hefðbundnum tíma milli
jóla og nýárs og sýnir LA talsverða dirfsku
þar. Hlín Agnarsdóttir leikstýrir og Hlín
Gunnarsdóttir gerir leikmynd.
Þriðja verkið er hið sígilda leikrit Tó-
bakströð eftir Erskine Caldwell sem frumsýnt
verðm- fyrir páska í rómaðri þýðingu Jökuls
Jakobssonar og undir leikstjóm Viðars Egg-
ertssonar.
Nokkrar sýningar verða svo hjá Leikfélagi
Akureyrar í samvinnu við önnur leikhús og
ber þar fyrst að nefna brúðuleikhúsið Tiu
fmgur sem Helga Arnalds rekur. Sigurður
Hróarsson gerði samstarfssamning við
Helgu um að setja upp brúðuleiksýningu
á sögunni um Gosa sem verður boðin öll-
um skólum og leikskólum á Norðurlandi
og síðan væntanlega sýnd víðar um land-
ið. I samstarfi við leikhópinn Norðanljós-
in verður settur upp einleikurinn Skækj-
urnar ganga fyrstar með Sögu Jónsdóttur
í eina hlutverkinu og undir leikstjórn Helgu
E. Jónsdóttur.
Loks verða tvær samstarfssýningar sýndar
jöfnum höndum nyrðra og syðra: Baneitrað
samband á Njálsgötunni, leikgerð Auðar Har-
alds af eigin sögu sem Dramnasmiðjan setm
upp, og Stjörnur á morgunhimni, rússneskt
leikrit sem sett er upp í samvinnu við Leikfé-
lag íslands í Iðnó.
... og sólin skín
- Svona undir lokin, Sigurðm: Fenguð þið
marga klukkustrengi á opna húsinu á laugar-
daginn?
„Já, þeir skipta orðið tugum hér í húsinu,"
segir Sigmður og er skemmt, „og á eftir að
fjölga. Enn er skilafrestm til kvölds. Klukku-
strengirnir verða hengdir upp í húsinu,
merktir höfundi sínum, og við ætlum að
verðlauna þann fallegasta, þann stærsta,
þann minnsta og þann sérkennilegasta!"
- Hvernig er að vera kominn aftm norðm?
„Alveg dásamlegt," svarar Sigmðm hik-
laust. „Mér leið alveg sérstaklega vel hér í
fyrra skiptið. í framhaldi af leikhússtjóratíð
minni í Borgarleikhúsinu stakk ég af til út-
landa i tvö ár, en nú er ég kominn aftm heim
í heiðardalinn - og sólin skín!“
Helvík í Reykjavík
Dúettinn Helvík -
nafnið er samsett úr
Ue/sinki og Reykjaa/fe -
leikur frumsamda
spunatónlist í Kaffileik-
húsinu í kvöld kl. 21.
Tónlistin byggist á gítar-
tónum og rafrænu slag-
verki og það er Kristján
Eldjám sem sér um gít-
arinn og Samuli
Kosminen sem á slag-
verkið. Með þeim syngm
að þessu sinni sem sér-
stakur gestur dúettsins
flnnska leik- og söngkon-
an Ona Kamu.
Kristján og Samuli
hittust fyrst á rokkhátíð-
inni í Hróarskeldu fyrir
fimm árum og kom svo
vel saman að Samuli hef-
ur komið þrisvar til íslands síðan þá, leikið
með hljómsveitum og inn á plötu með Bubba
Morthens. Ona er í sinni annarri heimsókn
til landsins og þau kunna svo vel við sig að
þau dreymir um að dvelja hér lengi einhvern
tíma í framtíðinni. Kristján fyrir sitt leyti
stundaði framhaldsnám í klassískum gítar-
Finnskt-íslenskt
Kosminen.
spunatríó: Ona Kamu,
Kristján Eldjárn og Samuli
DV-mynd Hilmar Þór
leik í Finnlandi svo að hann þekkir þeirra
land líka.
Samuli og Ona eru tónlistarmenn í lausa-
mennsku heima í Finnlandi og kvarta ekki
undan skorti á verkefnum. En er hægt að lifa
á lausamennsku í tónlist þar í landi?
„Já, það má lifa góðu lífi á henni - auk
þess sem ekkert er betra en að lifa
á hobbíinu sínu, því sem manni
flnnst alira skemmtilegast að gera,“
svarar Samuli.
Þegar þau eru spurð hvort þau
séu þekkt í heimalandi sinu svarar
Samuli því til að Ona sé frægari en
hann af því að þegar hún leiki
og syngi á sviði standi hún
jafnvel fremst á því „en ég hef
enn sem komið er bara verið
bara í bakgrunninum á svið-
inu.“ Ona hefur líka leikið i '
sjónvarpsmyndum og kvikmynd-
um og er til dæmis í litlu hlut-
verki í nýju svart/hvitu og þöglu
myndinni hans Aki Kaurismaki,
Juha, sem hún segir að sé alveg frá-
bær.
Samuli getur þó til lengdar ekki
neitað því að hann sé frægur en
frægð hans kemur úr óvæntri átt,
hann er sem sé þekktur um allt Finnland sem
heitasti Star Wars aðdáandinn í því landi!
Þremenningarnir eru ekki í vafa um að
Helvíkurtónleikamir verði alveg frábærir og
hvetja alla aðdáendur rafrænnar spunatón-
listar til að flykkjast í Kaffileikhúsið í kvöld.
„Enn rýnt í gullnar töflurnar"
Annað kvöld kl. 21 mun Terry Gunnell þjóðfræð-
ingur halda fyrirlestur á vegum Snorrastofu í
Reykholti til minningar um Snorra Sturluson, en
hann var drepinn í Reykholti 23. september árið
1241. Fyrirlesturinn ber heitið „Enn rýnt í gullnar
töflurnar".
Viðfangsefni Terrys er umræða meðal fræði-
manna síðustu árin um norræna goðafræði en
birst hafa nokkrar áhugaverðar rannsóknir þar
sem tekið er á þessu viðfangsefni frá ýmsum hlið-
um. Gunnell ætlar að gefa hlustend-
um hugmynd um hvaða straumar
eru rikjandi meðal fræðimanna nú,
þúsund ámm eftir að íslendingar
lögðu af hinn foma sið með formleg-
um hætti.
Terry Gunnell er lektor í þjóðfræði
við Háskóla íslands. Hann er enskur
að uppruna og lauk doktorsprófl frá
Háskólanum í Leeds á Englandi árið
1991. Lokaritgerð hans flallaði um
upprana leiklistar á Norðurlöndum.
Hún var gefln út árið 1995 undir heit-
inu The Origins of Drama in Scand-
inavia og vakti mikla athygli. Terry hefur búið á
íslandi árum saman og fyrirlesturinn verður á ís-
lensku.
Fyrirlesturinn verður í Safnaðarheimili Reyk-
holtskirkju. Aðgangseyrir er 400 kr. og eru allir
sem tök hafa á eindregið hvattir til þess að koma.
Haraldur framlengdur
Verk Haraldar Jónssonar á FIRMA 99, „Bam“, á
dagheimilinu Tjamarborg við Tjarnargötu, er enn-
þá til sýnis, fólki til ánægju sem á þar leið um eft-
ir að skyggja tekur. Sýningartímabil
þess var upphaflega áætlað sem nemur
einum tíðahring, segir í bréfl frá lista-
manninum, en það var framlengt um
eina viku vegna fjölda áskorana. Sýn-
ingu verksins lýkur aðfararnótt mánu-
dagsins 27.september.
FIRMA 99 er samstarfsverkefni Mynd-
höggvarafélagsins i Reykjavík og fyrir-
tækja á vegum Reykjavíkurborgar. Sýn-
ingin var opnuð á menningamótt í ágúst og hefur
hlotið góðar viðtökur borgarbúa á öllum aldri.
Sýningartími hvers verks er mislangur.
„Maur í feldinum"
í fyrramálið kl. 10.15 hefjast bamatónleikamir
„Maur i feldinum" í félagsheimilinu Herðubreið á
Seyðisfirði. Flytjendur eru
Geirr Lystrap og Hege Rimest-
ad frá Noregi.
„Norðurlandameistari fyrir
böm!“ var fullyrt i einu
norsku dagblaðanna í umsögn
um Geirr Lystrup sem hefur starfað sem trúbadúr
í aldarfjórðung. Hann er eftirsóttur textahöfúndur
og þekktur fyrir persónulega og hlýja texta - sem
þó geyma í sér samfélagslegan brodd. Á síðustu
árum hefur hann einnig gert margar einherjaplöt-
ur og leikverk fyrir börn. Honum hafa hlotnast
ýmsar viðurkenningar, til dæmis Proysen-verð-
launin, þrenn Spellemans-verðlaun og þriggja ára
starfsstyrkur frá hinu opinbera.
Hege Rimestad strýkur strengi fiðlunnar og
syngur og leikur af flngram fram af stakri snilld.
Hún hefur áður leikiö i norsku hljómsveitunum
Veslefrikk, Tits & Hits og í eigin hljómsveitum
Kaniner til salgs og Rimestad Rock’n Polka Band.
Hún er eftirsóttur tónhöfundur fyrir leikhús og
hefur undanfarin ár leikið með söngkonunni Mari
Boine.
Barnatónleikarnir byggjast á tónlist og tekstum
Geirrs sem vöktu mikla athygli i barriatímum
norska útvarpsins. Dagskráin er um það bil í
klukkutíma og bömin geta tekið þátt í henni og
sungið með. Dagskráin er skipulögð í samstarfi við
norska sendiráðið. Aðgangur er ókeypis.
Ráðgjöf í skólum
Háskólaútgáfan hefur geflð út bókina Námsráð-
gjöf í skólum eftir Guðrúnu Friðgeirsdóttur. Henni
er ætlað að kynna kennurum, skólastjórum og for-
eldrum faglega námsráðgjöf og starfsfræðslu, bæði
í grannskólum og framhaldsskólum.
Einnig gagnast bókin námsráðgjöfum og
nemum í námsráðgjöf.
í bókinni er fjallað um þarfir nemenda
á báðum skólastigum og hvemig náms-
ráðgjöf getur komið til móts við þær.
Þar eru kaflar um jafningjastarf, sorg í
skólum, samstarf við foreldra og kenn-
ara og fleira. Loks er safn af æfingum
til að nota í kennslu og hópstarfi.
Guðrún Friðgeirsdóttir hefur áður
skrifað bækur og greinar um uppeldismál,
námstækni og skólamál almennt.
Umsjón
Silja Aðalsteinsdóttir