Dagblaðið Vísir - DV - 22.09.1999, Blaðsíða 15
MIÐVIKUDAGUR 22. SEPTEMBER 1999
15
Fjármálaóstjórn
„Aögeröaleysi gagnvart ábendingum og viðvörunum mínum og annarra
við fjárlagaumræðu fyrir sl. áramót er ástæða þessa álits sem ég set fram
i þessari grein sem vantraust á sitjandi ríkisstjórn."
Að undanfömu hefur
verið að koma í ljós að
illa hefur verið haldið á
hagstjórn af hálfu ís-
lensku ríkisstjórnar-
innar. Undirritaður og
aðrir minnihlutafull-
trúar fjárlaganefndar
Alþingis vöruðu við
stefnuleysi og aðgerða-
leysi ríkisstjómar Dav-
íðs Oddssonar þegar
fjárlög voru afgreidd
um sl. áramót. Hin und-
arlegustu viðbrögð
komu frá talsmönnum
ríkisstjómarinnar, m.a.
að verið væri að mála
skrattann á vegginn
o.s.frv.
Kröfum hafnað
Undirritaður hvatti ríkisstjóm í
umræðum um fjárlög til að gera
ráð fyrir fyrirséðum útgjöldum,
m.a. í heilbrigðiskerfmu. Því var
ekki sinnt fremur en ábendingum
um ranglæti gagnvart þeim sem fá
laun í formi bóta frá ríkissjóði.
Þessum kröfum var hafnað sem og
öðrum ábendingum um að verið
væri að stefna í verðbólgu sem er
mesti vágestur íslensks samfélags
og óvinur þess sem minnst ber úr
býtum. Á þessar viðvaranir var
ekki hlustað enda kosningaár í
vændum - þá telja menn betra að
blekkja með fögrum
orðum.
Niðurstaða kosn-
inga var sú að al-
menningur vildi
sitjandi ríkisstjórn-
arflokka áfram en
nú eru að koma í
ljós fingrafor blekk-
inganna: bullandi
verðbólga og ógnun
um að nú skuli tek-
'ið i taumana í að-
draganda kjara-
samninga almenns
launafólks. Launa-
menn mega ekki
gleyma því að
kjarabætur til sér-
gæðinga rikis-
stjórnar nema allt
að 65% þó ekki sé verið að hafa
orð á því af hálfu fjármálaspek-
inga ríkisstjórnarinnar.
Skuldir heimilanna
Afleiðingar af óstjóm fjármála
við góðærisaðstæður sl. 3-5 ár
hljóta að vekja ugg í brjósti al-
mennings. Skuldir heimilanna í
landinu hafa hækkað svo milljörð-
um skiptir 1 heildina talið á þessu
ári. Skuldir rik-
issjóðs hafa auk-
ist gífurlega,
blekkingum hef-
ur verið beitt til
að slá ryki I
augu fólks. Rík-
isstjórn héfur
tekist að færa
skuldbindingar
frá ríki til sveit-
arfélaga þannig
að þau herjast í
bökkum. Ríkis-
sjóður hefur ver-
ið fjármagnaður
með sölu eigna í meira mæli en
nokkru sinni fyrr. Menn verða að
gera sér grein fyrir því að ef sölu-
andvirðið er ekki notað beint til
lækkunar skulda þá er verið að
stefna í það sem allir vilja forðast,
nefnilega verðbólgu.
Sá vágestur er því miður léleg
einkunn ríkisstjómar sem er fall-
in á prófrnu. Menn eru að slá því
ffam að nú þegar allt er komið i
óefni skuli tekið á málunum, nú er
meiningin að setja fram tillögur
um 10 milljarða afgang af ríkisfjár-
lögum fyrir næsta ár. Til er mál-
tæki um að of seint sé að byrgja
brunninn þegar bamið er dottið
ofan í. Þetta máltæki er auðskilið.
Skuldir heimilanna lækka ekki þó
afgangur sé áætlaður á rikissfjár-
lögum. Ég tel hins vegar að áform
um aðhald í ríkisrekstri séu góð ef
eftir þeim er farið en það er und-
arlegt aö upp skuli rekin rama-
kvein um aðhald og spamað þegar
komið er að kjarasamningum lág-
launamanna.
Orsök og afleiðing
Helsta ástæða þess hve vel hefur
árað síðustu 3-5 ár er EES-samn-
ingar sem gerðir vom vegna frum-
kvæðis Jóns Baldvins Hannibals-
sonar og jafnaðarmanna í síðustu
rikisstjóm. Menn ættu að muna
að framsóknarmenn greiddu
margir atkvæði gegn þeim samn-
ingum. Þeir hafa reyndar í gegn-
um tíðina oft lagst gegn framfara-
málum. Það nægir að nefna að
framsóknarmennn voru á móti
símanum, litasjónvarpi og mörg-
um öðrum framfaramálum.
Nú eru aftur að verða skil, nú
hallar undan fæti. Núverandi ríkis-
stjórn hefur ekki sýnt getu til að
stjóma vel við góðar aðstæður. Það
eru blikur á lofti og útlit fyrir að
beita þurfi nýjum ráðum. Það er
ekki fyrirsjáanlegt að núverandi
ríkisstjórn ráði við stjómun ef upp
er að renna samdráttarskeið. Að-
gerðaleysi gagnvart ábendingum
og viðvörunum minum og annarra
við fjárlagaumræðu fyrir sl. ára-
mót er ástæða þessa álits sem ég
set fram í þessari grein sem van-
traust á sitjandi ríkisstjóm
Gísli S. Einarsson
Kjallarinn
Gísli S. Einarsson
þingmaður Samfylking-
arinnar á Vesturlandi
„Helsta ástæða þess hve vel hef-
ur árað síðustu 3-5 ár er EES-
samningar sem gerðir voru vegna
frumkvæðis Jóns Baldvins Hanni-
balssonar og jafnaðarmanna í
síðustu ríkisstjórn. Menn ættu að
muna að framsóknarmenn
greiddu margir atkvæði gegn
þeim samningum.u
Lengi getur vont versnað
- þar til allt hrynur
í Mhl. 22. ágúst sl. var opnuvið-
tal við Rögnvald nokkum Hannes-
son sem sagður er prófessor í
flskihagfræði í Bergen. Ég vil rétt
vitna í niðurlagsorð þessa prófess-
ors, það nægir satt að segja.
Rögnvaldur bendir á að nýta
megi auðlindagjald af sjávarút-
vegi til að bæta fólki í litlum sjáv-
arplássum upp það tap sem það
hefur orðið fyrir, t.d. vegna verð-
lausra fasteigna. Slfkir staðir eigi
enga framtíð í nútima þjóðfélagi
og megi þvi gjarnan fara í eyði. -
Að mínu mati eru slík ummæli af
munni prófessorsins ekkert ann-
að en landráð og meðal siðaðra
þjóða er slíkt ekki tekið vettlinga-
tökum.
Okkar mannréttindi?
Rögnvaldur Hannesson, fiski-
hagfræðingur í Bergen, virðist
hafa gleymt í hroka sínum hvaða
þjóð brauðfæddi hann og hverjir
stóðu að svokallaðri menntun
hans. Var það ekki almenningur á
íslandi?
Hefði Jón Sigurðsson, sverð,
sómi og skjöldur þessa lands,
heyrt slíka orðræðu um staði á
landsbyggðinni - að Vestfirðir
mættu gjaman fara í eyði - sneri
hann sér áreiðanlega við í gröf-
inni. Eða halda menn, lesendur
góðir, að Jón Sigurðsson hefði ver-
ið ánægður með stefnu ríkisstjóm-
arinnar eða sjávarútvegsins í dag?
Mitt svar er nei. Vegna þess að ég
tel það lögbrot að mismuna ein-
staklingum þjóðarinnar úr þjóðar-
auðnum. Hvar eru okkar mann-
réttindi?
Uppkaupasjóður verður
auðlindagjald
Hvers vegna berst forsætisráð-
herra á móti auðsöfnun í Fjárfest-
ingarbanka atvinnulífsins en ekki
á móti auðsöfnun innan sjávarút-
vegsgeirans?
Hver er munur-
inn? Þeir í FBA
hafa fengið
þennan auð með
braski með auð-
lind okkar allra,
sjávarútveginn.
Nú er komið að
verðugu verk-
efni fyrir Davíð
Oddson, snúa
blaðinu við og
banna auðsöfn-
un í sjávarút-
vegi, eins og í F.B.A. Þetta er þjóð-
arauður allra landsmanna. Nú er
komið að pennastrikinu hjá Davíð.
að láta stórgróðamennina skila
okkur auðnum aftur. - Rögnvald-
ur fiskihagfræðingur, ásamt með
félögum sínum hér á
landi, á heima að
mínu mati tímabundið
út í Kolbeinsey, að
læra lexíumar sínar
aftur upp á nýtt.
Skipta þau verð-
mæti sem fólkið hefur
skapað á landsbyggð-
inni engu máli fyrir
stjórnvöld lengur -
fiskvinnslufyrirtæki,
sjúkrahús, elliheimili,
dagheimili og skólar?
Þessi blessaður öðling-
ur, Rögnvaldur, vill
láta uppkaupasjóð
Daviðs, kaupa upp all-
ar fasteignir, náttúr-
lega á lágmarksverði
(svo hagfræðin njóti
sín!), á landsbyggð-
inni. Nú kallast það „auðlinda-
gjald“ í staöinn fyrir „uppkaupa-
sjóð“.
Og hvemig á borgriki forsætis-
ráðherra að taka við öllu lands-
byggðarfólkinu? Eða eru það bara
Vestfirðingar sem eiga að koma á
mölina? Þar sem hjá þeim er nú
verið að rústa flestum fiskvinnslu-
fyrirtækjum. Davíð sagði á opnum
fundi sjálfstæðismanna á ísafirði í
vor, að ef allur kvóti Básafells færi
burtu af svæðinu myndu verða
náttúruhamfarir. Hvað era nátt-
úruhamfarir af manna völdum,
era þær ekki einmitt það sem
Þingeyringar hafa mátt búa við
undanfarna mánuði?
Hvert eigum við að fara?
Við búum hér, viljum búa hér
og hvergi annars
staðar. Við getum
ekkert farið. Viljum
ekki fara. Hér er
friður og ró og gott
að skapa. Hingað er
Davíð velkominn.
Hér fær hann hug-
arró. Mér hefur
alltaf þótt vænt um
litla drenginn sem
innra með honum
býr, en líkar ekki
hroki hans. Hann er
honum óeðlilegur,
hann á svo mikla
glettni til og skap-
andi krafta sem
verða að njóta sín. -
En Davíð er velkom-
inn til okkar til að
sækja orku til sköp-
unar. Ég vona líka að Halldór J.
Kristjánsson, bankastjóri Lands-
bankans, láti verða af loforði sínu
við mig um að koma í heimsókn.
En Vestfirðingar munu ekki gef-
ast upp þótt á móti blási. Þeir
Rögnvaldur fiskihagfræðingur,
ráðherrarnir Davið, Halldór og
fleiri, svo sem þeir Sturla Böðvars-
son og Geir Haarde, þurfa ekki að
hafa áhyggjur. Þeir leggja bara
Reykjavíkurflugvöll niður - því
það verður engin landsbyggð - og
þá þarf engan Reykjavíkurflug-
völl. Við landsbyggðarfólkið fáum
nóg lóðarými fyrir húsin okkar í
Vatnsmýrinni sem uppkaupasjóð-
urinn (áður auðlindagjaldiö) borg-
ar fyrir okkur, en við viljum enga
blokk. Við verðum dýrkeypt.
Ragnheiður Ólafsdóttir
„Hvers vegna berst forsætisráð-
herra á móti auðsöfnun í Fjárfest-
ingarbanka atvinnulífsins en ekki
á móti auðsöfnun innan sjávarút-
vegsgeirans? Hver er munurinn?
Þeir í FBA hafa fengið þennan auð
með braski með auðlind okkar
allra, sjávarútveginn. “
Kjallarinn
Ragnheiður
Ólafsdóttir
húsmóðir á Þingeyri
við Dýrafjörð
1 IVIeð og á móti
Atkvæðagreiösla um Reykjavíkurflugvöll
Borgarstjórn Reykjavíkur samþykkti
í síðustu viku tillögu um að hafinn
skyldi undirbúningur að atkvæða-
greiðslu meðal kosningabærra
Reykvíkinga um framtíð Reykjavfk-
urflugvallar. Borgarfulltrúar Sjálf-
stæðisflokksins sátu hjá við af-
greiðslu tillögunnar. Aðalskipulag
Reykjavíkur gerir ráð fyrir að flug-
völlurinn verði áfram í Vatnsmýrinni
til ársins 2016. Sitt sýnist hverjum
um það og kröfur hafa komið fram
um að borgarbúar fái sjálfir að
ákveða hvort þeir vilji hafa flugvöll-
inn áfram þar sem hann er nú.
Lýðræði
í verki
„Um árabil hefur Reykjavík-
urflugvöllur verið eitt helsta
deilumálið í
skipulagsmál-
um Reykjavík-
ur. Það hefur
skipt borgar-
búum í and-
stæðar fylk-
ingar, óháð
því hvar í
flokki menn
standa.
Til að leiða
þetta deilumál til lykta og skapa
sátt til framtíðar hefur Reyka-
víkurlistinn ákveðið að almenn-
ingur skuli úrskurða um hvort
völlurinn er eða fer.
Betri dómari en það er vand-
fundinn og löngu tímabært að
stjómmálamenn og stjónunála-
flokkar láti frá sér vald og beiti
raunveralegu lýðræði til
ákvarðanatöku."
Vantar
valkosti
„Það er sjálfsagt að kjósa um
framtíð Reykjavíkurflugvallar
og ýmislegt
annað í borg-
armálum. En
þá er grund-
vallarfor-
senda að það
liggi fyrir um
hvað á að
kjósa. Staðan
í þessu máli
er sú að borg-
arstjóri hefur
veitt fram-
kvæmdaleyfi fyrir endurbótum
upp á einn og hálfan milljarð
króna og er búinn aö festa
Reykjavíkurflugvöll í sessi til
ársins 2016 og ekkert liggur fyr-
ir um annan valkost ef borgar-
búar hafa ekki áhuga á að hafa
Reykjavíkurflugvöll í Vatns-
mýrinni. Ég held að ef við
núna, árið 1999, væram með í
höndunum atkvæðagreiðslu frá
1983 myndum við ekki gera
mikið með hana. Það er aug-
ljóst að borgarstjóri er bara
gera þetta til að slá ryki í augu
fólks og til að koma pólitískri
ábyrgð á framtíð Reykjavíkur-
flugvallar á einhvern annan en
hana sjálfa. Ég vil að gerð verði
úttekt á valkostunum og þá er
hægt að kjósa um þá valkosti ef
vilji er fyrir hendi."
Guölaugur Þór
Þóröarson borgar-
fulltrúi.
Helgi Hjörvar, for-
seti borgarstjórnar.
Kjallarahöfundar
Athygli kjallarahöfunda er
vakin á því að ekki er tekið við
greinum í blaðiö nema þær ber-
ist á stafrænu formi, þ.e. á tölvu-
diski eða á Netinu. DV áskilur
sér rétt til að birta aðsent efni á
stafrænu formi og í gagnabönk-
um.
Netfang ritstjómar er:
dvritst@ff.is