Dagblaðið Vísir - DV - 09.10.1999, Blaðsíða 4

4
LAUGARDAGUR 9. OKTÓBER 1999 JLlV
fpéttir
Héraðsdómur Vestfjarða dæmdi útgerð Æsu ÍS til að greiða fullar bætur:
Sjö milljónir króna
til ekkju og barna
- sanngjarn og réttlátur dómur, segir Vilhjálmur H. Vilhjálmsson sækjandi
Kolbrún Sverrisdóttir ásamt börnum sínum á ísafirði í gær. DV-mynd Rögn-
valdur.
Héraðsdómur Vestfjarða dæmdi í
gær Skelfisk hf. og Samábyrgð á
fiskiskipum til að greiða Kolbrúnu
Sverrisdóttur og börnum hennar
tæplega 7 milljónir króna, auk
vaxta, í bætur vegna sjóslyss sem
varð þegar kúfiskbáturinn Æsa ÍS
87 fórst í blíðskaparveðri inni á
Arnarfirði þann 25. júlí 1996. DV
hefur fjallað ítarlega um Æsumálið
á öllum stigum þess frá því skipið
fórst.
Rannsóknarnefnd sjóslysa rann-
sakaði Æsumálið ítarlega og var
meðal annars kafað niður í skips-
flakið á botni Amarfjarðar. Breskt
köfunargengi var fengið til verksins
en það þótti litlu skila öðru en þvi
að lík Harðar skipstjóra fannst.
Gagnrýnt var að skipinu skyldi ekki
vera lyft af hafsbotni til aö rann-
saka mætti það til hlítar. Það eina
sem tekið var upp úr skipsskrokkn-
um var skelplógurinn sem reyndist
vera þyngri en upphaflegur plógur.
Meðal þeirra sem mættu fyrir rétt-
inn var lykilvitnið Rúnar Garðars-
son, fyrrverandi skipstjóri Æsu,
sem lýsti skipinu sem hættulegu
undir ákveðnum kringumstæðum
vegna stöðugleikavandans. Engin
gögn um stöðugleika þess hefði ver-
ið að finna um borð. DV birti á
frumstigi rannsóknarinnar viðtal
við Rúnar þar sem hann lýsti þess-
um annmörkum skipsins. Þá var
upplýst að skipið var, vegna fátækt-
Æsa ÍS fórst í blíðskaparveðri inni á
Arnarfirði.
ar útgerðarinnar, nær olíulaust en
Rúnar lýsti því sem „heilagri reglu“
að brenna aðeins úr aftari tönkum
skipsins en aldrei úr þeim fremri.
Ekki var fyllt á tanka Æsu að jafn-
aði heldur tekin olía í slöttum.
Þannig vissi vélstjóri stundum ekki
hversu mikið var á tönkunum.
Ábyrgð útgerðar
Krafa Kolbrúnar og barna hennar
á hendur útgerð og tryggingafélagi
grundvallaðist á því að útgerðin,
Skelfiskur ehf., hefði borið ábyrgð á
þeim stöðugleikavanda skipsins
sem orðið hefði til þess að það fórst
í blíðskaparveðri. Vísað var til þess
að þreytingar hefðu verið gerðar á
skipinu án þess að leyfi hefðu verið
fyrir þeim frá yfirvöldum. Stöðug-
leiki Æsu hefði verið mjög brogaður
og það hefði verið meginástæða
þess hvernig fór í hinni örlagaríku
sjóferð. Útgerðin hafnaði kröfu Kol-
brúnar og vísað var til lögbundinn-
ar ábyrgðar skipstjóra sem borið
hafi ábyrgð á slysinu með van-
rækslu. Þar er vísað til þess að
hann hafi ekki látið loka lúgu
stjórnborðsmegin og ekki látið dæla
sjó úr lestinni. Þá hafi verið skel í
plógnum og í sílói sem skapað hafi
lélegan stöðugleika. Stefnandi vís-
aði aftur til ábyrgðar útgerðarinnar
samkvæmt siglingalögum. Stefnend-
ur líta þannig á að á útgerðinni
hvíli sönnunarbyrði vegna þess sem
teljist óupplýst um orsakir slyssins.
Dómurinn tekur afgerandi af-
stöðu með sækjanda á þeim forsend-
um að skipinu hafi verið breytt í
veigamiklum atriðum. Þá hafi stöð-
ugleika skipsins verið áfátt og er
þar vísað til skýrslu Rannsóknar-
nefndar sjóslysa. Vísað er til þess að
vélstjóri skipsins hafi verið ungur
og óreyndur og hann hafi ekki hirt
um að dæla sjó í stafnhylki skipsins
né heldur hafi hann gætt þess að
hafa nægilegt magn vatns og olíu á
tönkum skipsins. Staðfest er svo
sem fram kom fyrst í DV að fremri
olíutankar skipsins hafi verið hálf-
tómir. í dómi héraðsdóms segir um
það sem óupplýst er varðandi breyt-
ingar á skipinu að „leggja verði
hallann af því á stefnda".
Það var Vilhjálmur H. Vilhjálms-
son sem sótti málið fyrir hönd Kol-
brúnar og barna hennar. Hann
sagðist í samtali við DV vera mjög
ánægður með niðurstöðuna og dóm-
urinn væri réttlátur.
„Þetta er réttlátur dómur og
vandaður. Hann er fullkomlega rétt-
ur lögfræðilega séð,“ sagði Vil-
hjálmur.
Skelfiskur hf. og Samábyrgð á ís-
lenskum fiskiskipum hafa nú frest
til að ákveða hvort málinu verður
áfrýjað til Hæstaréttar. Pétur Sig-
urðsson, forstjóri Samábyrgðar,
sagðist vera að skoða dóminn og
ekki væri enn ákveðið um fram-
haldið.
-rt
Vilhjálmur H. Vilhjálmsson vann
málið fyrir Kolbrúnu.
Verkamannasambandið vill fresta kjarasamningum:
Hugmynd Björns Grétars málefnaleg
- segir Ari Edwald, framkvæmdastjóri Samtaka atvinnulífsins:
„Ég held að það sé ekki tímabært
að bregðast opinberlega við þessari
hugmynd á þessu stigi. Það sem mér
finnst hins vegar jákvætt er að
Björn Grétar
virðist, eins
og fleiri tals-
menn verka-
lýðshreyfmg-
arinnar,
reyna að
hugsa ein-
hverja fleti á
því að vinna
úr þeirri
stöðu sem við
erum í, í þeim
anda að ná
mjúkri lend-
Leiðrétting
Vegna fréttar DV um tvo gæðinga
sem afhentir verða Hillary Clinton
að gjöf á Þingvöllum i dag skal tek-
ið fram að Landssamband hesta-
manna á ekki hlut að því máli held-
ur forsætisráðuneytiö, landbúnað-
arráðuneytið, Félag hrossabænda,
Félag tamningamanna og Ishestar.
ingu og að verja þann gríðarlega
ávinning sem náðist með samning-
unum 1997,“ segir Ari Edwald, fram-
kvæmdastjóri Samtaka atvinnulífs-
ins, um þá hugmynd Björns Grétars
Sveinssonar, formanns Verka-
mannasambands íslands, að seinka
viðræðuáætlun VMSÍ og viðsemj-
enda þeirra um allt að einu ári.
„Við treystum því að jafnt konur
sem karlar gangi til liðs við okkur í
þessu mikilvæga máli og gefi hluta-
fjárloforð sitt,“ segir Ásgerður Jóna
Flosadóttir, kaupsýslukona og for-
maður og önnur tveggja for-
vígiskvenna að Undirbúningsfélagi
til stofnunar Kvennabanka íslands.
Ásgerður segir Kvennabankann
munu skila hluthöfum sínum góðri
ávöxtun. „Það verður stefnt að
hæstu mögulegri arðsemi," segir
hún.
Undirbúningsfélagið hefur þegar
hafið söfnun hlutafjárloforða. Miðað
Ari segir að stóra markmiðið sem
menn standi frammi fyrir sé að
treysta þá kaupmáttaraukningu
sem náðst hefur og að auka hana á
traustum grunni. „Mér finnst það
jákvætt að menn skuli vera að velta
því fyrir sér á málefnalegan hátt og
ég tek þessari hugmynd frá Bimi
Grétari sem framlagi í þá veru. Það
er hins vegar ekki timabært að tjá
er við að einstakur hlutur verði að
lágmarki tvö þúsund krónur en að
hámarki 24 milljónú króna. „Við
viljum gefa öllum tækifæri til að
vera með og tryggja jafnframt
breiða eignaraðild," segir Ásgerður.
Hún er bjartsýn á að vel gangi að
safna þeim 400 milljónum króna
sem þarf að lágmarki til að stofna
bankann. „Það mun ganga vel og í
reynd stefnum við enn hærra og
það kæmi mér ekki á óvart þó
Kvennabankinn hefji starfsemi með
einn milljarð króna í hlutafé," segir
hún.
sig frekar um málið á þessu stigi,
viðræður eru ekki farnar í gang
milli aðila vinnumarkaðarins,
menn eru að kortleggja hvernig eigi
að standa að þeim viðræðum. Því er
ekki tímabært að bregðast við ein-
staka hugmyndum sem fram
koma,“ segir Ari Edwald.
-gk
Fyrirhugað er að Kvennabankinn
verði framkvæmdabanki kvenna og
annist jafnframt alla almenna
bankastarfsemi, jafnt fyrir konur og
karla. Samhliða Kvennabankanum
eru uppi hugmyndir um stofnun al-
þjóðlegrar ráðgjafarmiðstöðvar fjár-
mála með höfuöstöðvar á íslandi.
Samstarfskona Ásgerðar er Am-
þrúður Karlsdóttir og er hún fram-
kvæmdastjóri undirbúningsfélags-
ins. Ásgerður segir tugi karla og
kvenna nú þegar standa að baki
undirbúningsfélaginu.
-GAR
Milljarður í Kvennabanka

Sóðar í sturtu
Nokkrar umræður hafa orðið um
reykingabann í Aiþingishúsinu og
sýnist sitt hverjum. Einn fárra
þingtnanna sem reykja er Einar
Oddur Kristjánsson. Hefur verið
haft eftir Einari að
ef þrengja eigi að
reykingamönnum
heimti hann sturtu
í Alþingishúsið. í
því sambandi er
gaman að geta
þess að fyrir
nokkrum árum
fór Einar i reyk-
ingameðferð á
heilsustofnuninni í Hveragerði og
var reyklaus í kjölfarið. í kjölfarið
tók sómatímaritið Séð og heyrt við-
tal við Einar þar sem hann lýsti
jþessu afreki sínu. Þar kom fram að
jein helsta ástæða þess að hann
Ihætti þá hafi verið sóðaskapurinn
I sem fylgdi reykingunum. „Það vill
enginn vera sóði,“ sagði reyklaus
Kinar Oddur. En þar sem hann er
bvrjaður aftur að reykja er sóða-
skapurinn náttúrlega óskaplegur
log ekki nema von að hann heimti
sturtu ...
Mamma Burðaráss
Nafngift togarans Helgu Maríu,
sem kom fyrir helgina tU HB á
'Akranesi, er dálítið skondin. Nafn-
ið fær skipið eftir fyrsta bát Har-
aldar útgerðarmanns Böðvars-
sonar. Helga
;María var
Björnsdóttir og
svo vill tU að
'.hún var móðir
Halldórs H.
Jónssonar
Sarkitekts, eins
af stofnendum
Burðaráss, en það fyrirtæki
var einmitt dagana á undan að
kaupa stóran hlut í HB af Ólafsson-
um í Miðnesi í Sandgerði...
Koss dauðans
Umræða um nýjan leiðtoga Sam-
fylkingai- er enn komin á flug. Það
innlegg Margrétar Frímanns-
; dóttur að nefna hinn sjálfhverfa
; Stefán Jón Hafstein sem leiðtoga-
efni mun hafa valdið
krampakenndum
viðbrögðum. Ýmist
heyrist gnístan
tanna eða eða
gleðihlátur vegna
málsins. Meðal
þeirra krata sem
styðja forseta ís-
lands hvað ákaf-
ast eru mótmæli viö
hugmyndinni háværust. Þar nefna
11menn að Stefán Jón hafi skotið sig
‘í báða fætur þar sem hann ræddi
málefni forsetans i þætti Elínar
Hirst í Sjónvarpinu. Það að Mar-
grét skyldi nefna Stefán Jón er koss
dauönns fyrir hann, sagði for-
Jsetakrati nokkur kuldalega...
Með hangandi haus
Kristján Þór Júlíusson.bæjar-
stjóri á Akureyri, er nú nánast bú-
inn að reka fbrsvarsmenn íþróttafé-
; laganna KA og Þórs að samninga-
borðinu og vill að þeir semji um að
Esenda sameiginlegt
jlið ÍBA í meistara-
flokkum í knatt-
| spyrnu og hand-
knattleik. Bæjar-
stjóranum finnst,
eins og svo mörg-
um öðrum Akur-
eyringum, ótækt
að bærinn eigi
ekki lið í efstu deild knattf
spyrnunnar og telur ÍBA-lið lík
jlegra að komast þangað en lið félag
anna hvort í sínu lagi. Innan felag
.anna er mismikil óánægja með af-
skipti bæjarstjórans af þessu máli
og líklegt að einhverjir samninga
;menn félaganna komi til viðræð
ianna með hangandi haus
Umsjón Haukur L. Hauksson
. Netfang: sandkox-n @ff. is