Dagblaðið Vísir - DV - 31.07.2001, Blaðsíða 13

13
ÞRIÐJUDAGUR 31. JÚLÍ 2001
DV____________________________________________________________________________________________________________________________Menning
Umsjón: Þórunn Hrefna Sigurjónsdöttir
Götustrákar stilla sér upp
Hreyfingarnar voru venjulega einfaldar og lögöu áherslu á líkamlegan styrk frekar en liðleika og snerpu. Nálægö og líkamleg snerting var og áberandi, “ segir
Sesselja m.a. í umfjöllun sinni.
Átta strákar á Ingólfstorgi
Þriðjudaginn 24. júlí urðu þeir sem lögðu leið
sína um Ingólfstorg um kl. 18 vitni að skemmti-
legri dansuppákomu. Sólin var mætt í sína fln-
asta pússi til þess að sjá herlegheitin og var kær-
komin meðáhorfandi öðrum þeim sem notuðu
þessa átyllu til að staldra við og njóta menning-
ar í veðurblíðunni. Þegar kirkjuklukkumar
slógu sex upphófst hressileg tónlist og átta frísk-
ir strákar hlupu inn á torgið. Um það bil korteri
og einu áhugaverðu dansverki síðar hlupu þeir
aftur hver í sína áttina undir lófataki áhorfenda.
Uppákoman var á ábyrgð danshópsins Götu-
strákarnir en hann samanstendur af átta strák-
um sem allir utan einn eiga það sameiginlegt að
stunda dansnám í einhverri mynd. Hópurinn,
sem fékk styrk frá Reykjavíkurborg og Evrópu-
sjóðnum „Ungt fólk í Evrópu" til þess að æfa og
sýna stutt dansverk á að minnsta kosti hálfs
mánaðar fresti í júní og júlí, hefur náö því að
sýna fjögur ný verk á mismunandi stöðum í
borginni, sem dæmi má nefna fyrir framan Hard
Tónlist
Rock í Kringlunni, við Dvalarheimilið Hrafnistu
og á Austurvelli.
Stráksleg sýning
Verkið sem vegfarendur urðu vitni að á þriðju-
daginn var eftir Roberto Olivian frá Brussel. Það
er að sögn höfundar byggt á þema tengdu stærö-
fræðinni í náttúrunni. Sviðiö var afmarkaður
femingur markaður með kalklínum og innan
hans voru einnig nokkrir litlir ferningar sem
þjónuðu þeim tilgangi að staðsetja atriðin. í
hluta verksins hrópuðu dansaramir upp tölur
meö jöfnu millibili og framkvæmdu í kjölfarið
mismunandi athafnir.
Dans
Það var athyglisvert hversu „stráksleg" sýn-
ingin var. Samdans (kontakt) var áberandi, bæði
af því tagi sem byggist á „að taka og gefa vigt“ og
því sem byggist á trausti milli dansaranna.
Hreyflngamar vom venjulega einfaldar og lögðu
áherslu á líkamlegan styrk frekar en liðleika og
snerpu. Nálægð og líkamleg snerting var og áber-
andi.
Þar sem verkið er óhlutbundið eru það hreyf-
ingar dansaranna sem mestu máli skipta fyrir
ágæti þess.
Strákarnir komu sínu vel til skila og sýndu að
þeir höfðu góð tök á þeim æfmgum sem notaðar
voru til þess að byggja upp dansverkið. Sérstak-
lega sýndi Ásgeir, nemandi í Jazzballettskóla
Báru, mikla líkamlega færni. í heild vantaði þó
nokkuð upp á útgeislun og kraft til að fegurð
hreyfinganna fengi að njóta sín til fullnustu.
Þetta breytti þó ekki þeirri staðreynd að áhorf-
endur fóru ánægðir heim - enda ekki á hverjum
degi sem maður rekst á danssýningar í miðbæn-
um - hvað þá að maður sjái heilan hóp götu-
stráka bregða á leik. Vonandi láta þeir sjá sig aft-
ur næsta sumar.
Sesselja G. Magnúsdóttir

Tónlist um íslenska gerð
Gerður Gunnarsdóttir og Claudio Puntin.
Forstjóri hinnar framsæknu
þýsku ECM-hljómplötuútgáfu, Man-
fred Eicher, hefur oftsinnis komið til
umræðu í þessum dálkum, bæði fyr-
ir áræðni sína i útgáfumálum og
langvarandi áhuga á íslandi. Eicher
hefur ferðast hér á landi, tekið
myndir og m.a. notað þær til mynd-
skreytingar á geislaplötum sínum og
auglýsingabæklingum. Hann hefur
einnig verið áhugasamur um ís-
lenska tónlist, og oftar en einu sinni
lýst yfir áhuga á að veita henni
brautargengi.
Ný geislaplata ECM-útgáfunnar,
Ýlir, er að öllum líkindum ávöxtur
þessa íslandsáhuga Eichers. Á henni
leikur ítalskur tónlistarmaður,
Claudio Puntin að nafni, á klarínett
og bassaklarínett, en íslensk stúlka,
Gerður Gunnarsdóttir, á fiðlu, auk
þess sem hún leggur til söngrödd á
einum stað. Nú er ECM-útgáfan
þekkt fyrir að fylgja útgeílnni tónlist eftir með
vönduðum aðfaraorðum eða öðrum upplýsandi
textum, en í þetta sinn er engar skýringar að
finna á tilurð þessarar plötu.
Flest lögin á plötunni eru eignuð Claudio Punt-
in - Gerður er meðhöfundur í einu lagi - tvö eru
tilbrigði um íslensk þjóðlög og önnur tvö eru eft-
ir Jón Nordal og Atla Heimi Sveinsson. Af titlum
tónsmiðanna að dæma virðist huldufólk vera
Puntin ofarlega í huga, þar næst íslenskir nátt-
úrukraftar og mannleg örlög á ísa köldu landi.
Tregablandinn tónn
Það má sosum gera sér í hugarlund hvað þau
Puntin og Gerður eru að fara með þessum upp-
tökum, nefnilega að skapa eins konar „konsept-
plötu“ um það sem Roland Barthes hefði senni-
lega nefnt „Islandicitá", sérkenni íslands og ís-
lendingseðlisins.
Það sem einkennir alla túlkun þeirra,
jafnt í eigin tónsmíðum sem tónsmíðum
annarra, er tregablandinn tónninn, jafn-
vel þar sem léttleikinn ræður ríkjum. í
meðforum þeirra verður jafnvel „Kvæðið
um fuglana", elskulegt lag Atla Heimis, að
sorgarljóði.
Út á það er auðvitað ekki hægt að setja,
en óneitanlega væri raunalegt yfirbragð
tónlistarinnar geðfelldara ef hún væri
matreidd af ívið meiri hugvitssemi, það
sem Puntin mundi nefna „inventiva". Því
það verður að segjast eins og er að flestar
tónsmíðar hans eru skelfilega einhæfar og
óspennandi. Aðeins í einu tilfelli, í lagi
sem nefnist „Þeysireið", er hægt að segja
að tónlist Puntins fái byr undir báða
vængi, sé hæfilega „inventíf1 og uppá-
þrengjandi í jákvæðum skilningi. Hér er
hins vegar ekki sett út á sjálfa spila-
mennskuna, sem er alls staðar fagmann-
leg. Raunar saknar maður þess að fá ekki
að heyra meira af flðluleik Gerðar.
Vonandi fylgir Manfred Eicher þessari geisla-
plötu eftir með frekari útgáfu á tónlist af íslensk-
um toga.'
Aðalsteinn Ingólfsson
Claudio Puntin/Geröur Gunnarsdóttir - Ýlir ECM 2001
Umboó á íslandi: Japis
Sjónrænar upp-
lifanir Max Cole
Á fimmtudaginn opnar bandaríska
myndlistarkonan Max Cole sýningu
á verkum sínum í i8gallerí.
Max Cole (fædd 1937) stundaði
nám við háskólann í Arizona og við
Ft.-Hays State háskólann í Banda-
rikjunum. Hún er löngu orðin heims-
þekkt fyrir verk sín sem byggjast á
láréttum línum sem myndaðar eru
með smágerðum lóöréttum hreyfing-
um. Samspil láréttra forma of eins-
leitra litaflata mynda taktfastan sam-
hljóm sem er einkennandi fyrir verk
hennar í gegnum tíðina.
í tilefni sýningarinnnar gefur i8 í
samvinnu við Galerie Michael Sturm
(Stuttgart) og Galerie Markus Richt-
er (Berlín) út bækling þar sem Mich-
ael Húbl segir m.a. um verk Max
Cole:
Málverk Max Cole eru vitnisburður
um þœr sjónrœnu upplifanir sem hún
átti í barnœsku. Víöerni suðvestur-
hluta Bandaríkjanna, endalaus him-
inninn og ósnortinn sjóndeildarhring-
urinn skjóta upp kollinum í láréttum
rœmum, röndum og línum. Sjálf hef-
ur Cole, sem hefur búið í New York
frá 1978, ítrekað bent á þessi tengsl.
Landslagió setur mark sitt á skynjun-
ina, og þannig veróur til túlkunar-
rmáti þar sem flöt og einhœf sléttan
umbreytist í myndrœnt form. Þetta er
hin áþreifanlega hlið listsköpunar
hennar. Hér viróist vera að verki ein-
föld, bein tengsl; umhverfið hefur
áhrif á eða ákvaróar málverkió. Aó
baki þessu sjáum við kunnuglega
kennisetningu sem á rœtur aö rekja
allt til klassískrar listar frá fornöld:
að afrek mannanna afmarkist og
ákvarðist af því umhverfi sem þeir
eru fœddir í. “
Sýningin stendur til 15. september.
Mist ráðin
Rektor Listahá-
skóla íslands hef-
ur ráðið í stöðu
deildarforseta tón-
listardeildar.
Deildarforseti
verður Mist Þor-
kelsdóttir tón-
skáld.
Mist lauk stúd-
entsprófi frá Menntaskólanum við
Hamrahlíð árið 1980. Hún stundaði
tónlistamám við Tónlistarskólann í
Reykjavík með aðaláherslu á píanó-
leik og sembal. Að loknu stúdents-
prófi fór hún í framhaldsnám til
Bandaríkjanna og lauk BA-prófi í
tónsmíðum og tónfræðum frá
Hamline University, St. Paul,
Minnesota, 1982. Hún hélt áfram tón-
smíðanámi hjá Lejaren Hiller og
Morton Feldman við State University
of New York, Buffalo, 1983, en starf-
aði að því loknu á íslandi í nokkur ár
við kennslu og tónsmiðar. Árið 1993
lauk Mist meistaraprófi í tónsmíðum
frá Boston University, Massachu-
setts, þar sem aðalkennarar hennar
voru Lukas Foss og Theodor Antoni-
ou. Mist hefur síðustu árin kennt
tónsmíðar og tónfræðigreinar við
Tónlistarskólann í Reykjavík og
fleiri skóla á höfuðborgarsvæðinu
auk þess sem hún hefur tekið virkan
þátt í félagsmálum listamanna og
skipulagningu ýmissa menningarvið-
buröa. Á verkaskrá hennar eru yfir
fimmtíu verk af ólíkum toga: ein-
leiksverk, kammerverk, hljómsveit-
arverk og tónsmíðar fyrir kór.
Fimm umsækjendur voru um starf
deildarforseta tónlistardeildar og
voru tveir þeirra dæmdir ótvirætt
hæfir til starfsins að mati dómnefnd-
ar.
Tónlistardeild Listaháskólans tek-
ur til starfa nú í haust og hafa 16
nemendur verið skráðir til náms á
fyrsta ári. Mist Þorkelsdóttir tekur
formlega ti! starfa 1. ágúst.