Dagblaðið Vísir - DV - 12.11.2001, Blaðsíða 17

16
MÁNUDAGUR 12. NÓVEMBER 2001
MÁNUDAGUR 12. NÓVEMBER 2001
33
Útgáfufélag: Útgáfufélagiö DV ehf.
Útgáfustjóri: Eyjólfur Sveínsson
Framkvæmdastjóri: Hjalti Jónsson
Ritstjórar: Jónas Kristjánsson og Óli Björn Kárason
Aðstoðarritstjórar: Jónas Haraldsson og Sigmundur Ernir Rúnarsson
Fréttastjóri: Birgir Guömundsson
Auglýsingastjóri: Páll Þorsteinsson
Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar, blaöaafgreiösla, áskrift:
Þverholti 11,105 Rvík, sími: 550 5000
Fax: Auglýsingar: 550 5727 - Ritstjórn: 550 5020 - Aörar deildir: 550 5999
Græn númer: Auglýsingar: 800 5550. Áskrift: 800 5777
Stafræn útgáfa: Heimasíða: http://www.netheimar.is/dv/
Fréttaþjónusta á Netinu: http://www.visir.is
Ritstjórn: ritstjorn@dv.is - Auglýsingar: auglysingar@dv.is. - Dreifing: dreifing@dv.is
Akureyri: Strandgata 31, sími: 460 6100, fax: 460 6171
Setning og umbrot: Útgáfufélagiö DV ehf.
Plötugerð: isafoldarprensmiðja hf. Prentun: Árvakur hf.
Áskriftarverð á mánuöi 2200 kr. m. vsk. Lausasöluverð 200 kr. m. vsk., Helgarblaö 300 kr. m. vsk.
DV áskilur sér rétt til aö birta aðsent efni blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds.
DV greiöir ekki viðmælendum fyrir viðtöl við þá eða fyrir myndbirtingar af þeim.
Kjaftshögg á keifið
Fréttaflutningur fjölmiöla síöustu daga af brottkasti á
fiski er enn eitt kjaftshöggiö á algerlega galið fiskveiði-
stjórnunarkerfi sem hefur viöfengist hér á landi í ríflega
hálfan annan áratug meö öllum sínum göllum og örfáum
kostum. Fréttamiðlarnir hafa sýnt meö afgerandi hætti
hvernig raunveruleg umgengni landsmanna er um helstu
auðlind sína. Þessar fréttir af fljúgandi fiskum er enn ein
sönnun þess aö í núverandi fiskveiðistjórnarkerfi er inn-
byggöur livati til að henda fiski sem hentar ekki.
Viöbrögð kerfisins eru eins og vænta mátti. Sjávarútvegs-
ráöherra hefur gagnrýnt sýslumenn og lögreglu fyrir aö
sinna ekki eftirlitshlutverki sínu sem skyldi og segir að
meint lögbrot séu lítt eöa ekki rannsökuö. Ráöherrann hef-
ur áhyggjur af þessari linkind einkennisklæddra manna og
ætlar aö ræöa við dómsmálaráðherra. Sá síðarnefndi mun
væntanlega skipa nefnd sem í munu sitja nokkrir brúna-
þungir menn úr báöum ráðuneytum ásamt fulltrúum hags-
munaaðila. Nefndin skuli flýta störfum.
Þetta er dæmigert. Hér starfa ráöherrar sem telja aö
vandann megi rekja til valdsins manna en ekki kerfisins
sjálfs. Talsmaöur LÍÚ talar eins. Hann sagöi í DV á fóstudag
að hér væri glæpur á ferðinni sem taka þyrfti á, en talar
þess utan eins og ráðherra sem bendir á allt nema augljósa
ástæöu vandans; kerfiö sjálft. Hann segir þaö ömurlega niö-
urstööu ef menn neyðist til aö aö taka upp eftirlitsmynda-
vélar í skipum, en eftir siöustu fréttir telji hann einsýnt aö
þaö sé eina leiöin til að taka á brottkastinu.
Eina leiðin, já. Þetta heitir blindni á mannamáli. Kerfið
er greinilega heilagt í augum manna sem tala meö þessum
hætti. í þeirra huga er gagnrýni á kerfið ekki einasta goö-
gá. Þessir menn ganga enn lengra og líkja andstæöingum
kerfisins nánast viö föðurlandssvikara. Meö rökum þessara
manna væri vandi miðborgarinnar leystur á einni nóttu
meö myndbandsupptökum og væntanlega mætti beita sömu
tækni til að höggva aö rótum eiturlyfjavandans. Nei, lögum
veröur allra síst framfylgt ef þau eru kolvitlaus.
Rótina aö þessum gríöarlega vanda sem blasir viö á miö-
um landsins er ekki aö finna í tveimur kvótalitlum skip-
stjórum vestur á fjöröum sem hafa verið í sviösljósinu siö-
ustu daga. Rótina aö þessum alvarlega vanda er ekki einu
sinni aö finna í kvótalitlum útgeröum. Rótina er aö finna í
kerfi sem gefur mönnum þrjá kosti úti á miðunum og alla
slæma; að koma meö forboðinn afla á land og missa leyfið
fyrir þær sakir, aö landa þessum forboðna afla fram hjá eins
og gjarna er gert, eöa kasta honum fyrir borö úti á rúmsjó.
Hver sjómaðurinn af öðrum hefur um helgina haft sam-
band við ritstjórn DV og rætt um verst varðveitta leyndar-
mál íslenska kvótakerfisins. Allir tala þeir einum rómi um
þaö gegndarlausa brottkast sem viðgengist hefur um borö í
íslenskum fiskveiðiskipum. Þessir menn segja brottkastið
ekki bundið við ákveöna tegund báta og nefna ekki síður
stærstu og afkastamestu togara landsmanna en þá smærri
og kvótaminni. Þessum mönnum er skipað aö fleygja 3-4
kílóa fiski og smærri - öllum, takk fyrir.
Gegndarlaust brottkast á fiski á íslandsmiðum verður
ekki úr sögunni fyrr en núverandi gjafakvótakerfi veröur
kastað fyrir róöa. í auölindamálum íslensku þjóðarinnar er
ekkert mikilvægara en aö afnema núverandi fiskveiöikvóta-
kerfi. Gjafakvótakerfið hefur gert þaö aö verkum aö verð á
kvóta er svo hátt að ekki hvarflar að mönnum að koma að
landi meö annan afla en kerfið býður mönnum. Það á aö
innkalla aflaheimildir í áföngum og setja á markað. Þar
með lækkar verðið, svo og hvatinn aö kasta.
Sigmundur Ernir
DV
Skoðun
Krafsað í yfirborð
Kjallari
Vandi landsbyggðarinn-
ar er stór, en ólíklegt er að
bót fáist meðan umræður á
þingi líkjast koddaslag.
Einar Oddur lét til sín taka
fyrir áratug svo um mun-
aði enda glöggur drengur;
þá var lagður grunnur að
stöðugleika. Nú vildu fleiri
Lilju kveðiö hafa. Einar
segir nú um sjávarútveg:
„Okkur hefur hér stórlega
mistekist.“ „Við notum nú
þrefalt meira vélarafl til að
ná helmingi minni fiski,“
sagði Einar Oddur. Þessi
eina setning lýsir vandanum í hnot-
skum. Kannski erum við að veiða
með röngum veiðarfærum á vitlaus-
um tímum. Þetta sjá reyndar fleiri
en aðrir geta byxst sig að baki Kára
eins og Bjöm í Mörk.
Fyrir nokkrum árum varaði Sig-
hvatur Björgvinsson lífeyrissjóði
við fjárfestingum í sjávarútvegi,
þ.e. í kvóta þvi hann væri ekki var-
anlegur. Forsætisráðherra snupraði
hann og sagði þetta sýna hug hans
til sjávarútvegs; aðvörunin var rétt
og nú má sjá að togskip eru allt of
mörg og skuldum vafin.
£0
iönas Bjarnason
efnaverkfræöingur
Rangar forsendur
Fyrir 35 árum veiddu
bátar undir 150 t. 60%
botnfisks en nú veiða tog-
arar 55%. Þetta hefur líka
gerst annars staðar; þegar
togarar voru flestir voru
vandamál mest. 14.10. s.l.
sagði utanríkisráðherra að
smábátar væru að taka
fisk frá öðrum og því gætu
þeir ekki fengið að veiöa
frjálst. Reikniregla sem
telur einn flsk veiddan á
krók jafngildan einum
fiski úr vörpu er röng.
Togari í eigu stórútgerðar fær að
veiða frjálst meðan hann hefur
fulla vinnu í veiðum; hvers vegna
gefur hann minni hagnað á hvern
veiddan fisk en smábátar? „Hag-
ræðing" er ekki að gerast á meðan
veiðar eru að færast frá „þjóðhags-
lega hagkvæmari veiðum" yfir á of
marga og dýra togara; útgerðir
þeirra muna aldrei framvisa mikl-
um hagnaði þvi hann er auðveld
bráð sem „skattstofn"; fyrr munu
skuldir gleypa hagnaöinn og pen-
ingar leystir út til hluthafa.
„Þegar gnótt er af stórri loðnu á tilteknu svœði getur
hún gefið af sér mörg hundruð þúsund tonna vöxt
þorsks á ári; þann tímann er grisjun botnfisks á svœð-
inu ekki rétt meðan loðnu er ekki ógnað. Til að nýta
hana sem best þarf stóran afránsstofn. “
Hver étur hvern?
Forsenda sterks stofns er góð
hrygning og svo æti allar götur frá
kviðpokaseiði tO veiðifisks en fæð-
upýramídinn er flókinn og afgerandi
er að fæðukeðjan sé óslitin og sem
styst. Rætt hefur verið um grisjun á
fiski til að hámarka vöxt flska af til-
teknu ætisframboði. Margir þorsk-
stofnar eru við landið og hrygningar-
s.o.s.
Fyrir tæpum fimm árum tiifærði ég í
pistli sem þessum þau ummæli hljóm-
sveitarstjórans heimskunna, Kurts Ma-
surs, að ef hverjum skóla væri séð fyr-
ir tveimur hæfum tónmenntakennur-
um, mætti fækka lögregluþjónum um
tvo í hverju skólahverfi. Það er til
marks um að Masur hafði lög að mæla,
að á liðnum fimm árum hefur afbrotum
hérlendis verulega fiölgað á sama tíma
og kjörum tónmenntakennara hefur
stórhrakað í víðræmdu „góðærinu", og
var þó ekki úr háum söðli aö detta.
Það segir sína ömurlegu sögu, að það
unga hugsjónafólk, sem sérhæft er í
tónmenntakennslu eftir strangt nám,
hefur átt svo erfitt uppdráttar vegna
vanskilnings og nöturlegra launakjara,
að flest af þvi hverfur frá kennslu til
annarra starfa eftir tvö eða þrjú ár.
Frumstæður skilningur
Hérlent tónlistai'líf hefur staðið með
miklum blóma undanfama áratugi, og
þá fyrst og fremst fyrir framtak tónlist-
arskóla um land alit, en þeir eiga nú við
talsverð vandkvæði að búa vegna ein-
setningar grunnskóla, sem var
frámunalega skammsýn og skaðleg
stjómvaldsráðstöfun. Samt er almenn-
ur skilningur á mikilvægi tónmennta-
fræðslu einkennilega frumstæður, ekki
síst hjá ýmsum forráðamönnum skól-
anna. Þess em mörg dæmi að skóla-
stjórar telji tónlist einhverskonar auka-
getu eða viðhengi við námskrána sem
þarflaust sé að leggja sérstaka rækt við,
enda er hún einatt látin víkja fyrir öðr-
um námsgreinum.
í mörgum skólum er alis enga tón-
menntakennslu að hafa, en í öðrum er
hún í skötulíki. Til dæmis telja sumir
skólastjórar að með því að stofna hljóm-
sveit eða æfa söngkór sé ákvæðum laga
um tónmenntafræðslu í grunnsólum
fullnægt, sem er vitaskuld ijarstæða og
minnir satt að segja á Bakkabræður.
Víðast hvar er tónmenntakennsla látin
„Það segir sína sögu um lögmálin sem ríkja í íslensku
samfélagi, að þœr tvœr stéttir sem tvímœlalaust eru
meðal þeirra allraþörfustu, tónmenntakennarar og
sjúkraliðar, skuli þurfa að standa í langvinnum og von-
litlum verkföllum til að fá kjör sín bcett.“
m
niður falla við tólf ára aldur,
sem er bíræfíð og ódulið lög-
brot sem stuðlar að óviðun-
andi misrétti, meðþví þeim
börnum einum er gert Meift
að stunda reglulegt tónlistar-
nám sem eiga efnaða foreldra
og geta sótt dýra og sérhæfða
tónlistarskóla.
Með þjóðum sem vilja
kenna sig við siðmenningu
nýtur tónmenntakennsla mik-
illar virðingar og er launuð í
samræmi við það, enda má
hiklaust staðhæfa að tónlist sé
meðal veigamestu námsgreina hvers
skóla. Grikkir til foma töldu tónlistar-
nám vera undirstöðu allrar frekari
menntunar, og hefur sá skilningur ver-
ið íterkaður og staðfestur með margvís-
legum tiiraunum og rannsóknum á lið-
inni öld. Menn hafa væntanlega tekið
eftir því, að pilturinn, sem útskrifaðist
úr háskólanum nýlega með 10 i öllum
greinum nema einni og sló öll fyrri met,
hefur stundað tónlistamám frá bai-n-
æsku og er góður hljóðfæraleikari. Tón-
listin tafði hann ekki frá námi, heldur
margefldi sjálfsaga hans, einbeitni og
athyglisgáfu.
í samfélagi skefjalausrar sérdrægni
og samkeppni er tónmenntanám
brýnna verkefni en nokkur önnur
námsgrein, meðþví það byggir á sam-
hug og samstarfi þarsem allir taka virk-
an þátt í að túlka, skapa og njóta, ekki
einungis með rödd og fmgrum, heldur
líkamanum öllum, afþví tónlist er ekki
síður tjáð og túlkuð með látbragði og
dansi en söng og hljóðfæraleik. Hóp-
vinna í tónlistarnámi er tvímælalaust
vænlegasta leið sem hugsast getur til að
samhæfa sundurleitar bekkjardeldir og
fá þær til að vinna saman einhuga að
Síguröur A.
Magnússon
rithöfundur
verkefnum sem fyrir eru tek-
in. Þessvegna er nánast glæp-
samlegt að skólarnir skuli
ekki gera tónlistinni hærra
undir höfði en raun ber vitni.
S.O.S. útí geiminn
Til marks um lítilsvirðing-
una sem tónmenntakennur-
um hefur verið sýnd á undan-
fómum ámm má hafa þau
hróplegu tíðindi, að fyrr á
árum miðuðu þeir laun sín
_____ við framhaldsskólakennara,
en em nú á mun lægri laun-
um en grunnskólakennarar. Að öllu
eðlilegu ættu þeir að njóta sömu kjara
og háskólakennarar eða jafnvel alþing-
ismenn, sem vissulega skipta framtíð
þjóðarinnar snöggtum minna máli en
tónmenntakennarar.
Það segir síha sögu um lögmálin sem
rikja i íslensku samfélagi, að þær tvær
stéttir sem tvímælalaust eru meðal
þeirra allraþörfustu, tónmenntakennar-
ar og sjúkraliðar, skuli þurfa að standa
í langvinnum og vonlitlum verkfóllum
til að fá kjör sín bætt á sama tíma og
ráðamenn þjóðarinnar leggja tæpan
milljarð í pjattsendiráð í Japan og eyða
tugum milljóna í þarflausar utanlands-
reisur með rífum dagpeningum og öðr-
um tekjuaukandi hlunnindum.
Launanefnd sveitarfélaga hefur i
máli tónmenntakennara verið svo
skammsýn, metnaðarlaus og þveróðsk,
að ekki er annað sýnna en senda verði
S.O.S. útí geiminn í þeirri veiku von að
þar fyrirfmnist einhveijar vitibornar
verur sem taki framfyrir hendumar á
þeim glámskyggnu faráðlingum sem
þykjast vera að spara eyrinn um leið og
þeir kasta burt krónunni!
Sigurður A. Magnússon
Karl V. Matthíasson,
þingmaður Vestfirðinga:
Lífsgleði út um
land
„Kvikmyndasjóður ætti að
hafa lögheimili og varnarþing á
Flateyri. Þá myndu þeir sem
sjóðnum stýra sjá að viða um
land býr mikil lífsgleði og þróttur meðal fólks,
þó lífsbaráttan sé stundum hörð og erfið. Sú
spurning vaknar við að heyra þetta hvort þeir
sem stýra Kvikmyndasjóði þurfi að fara í með-
ferð vegna þunglyndis. Liður í því gæti verið að
fara út á land og njóta íslenskrar náttúru. Kvik-
myndasjóður á að flytjast út á land, einsog fleiri
rikisstofnanir. Það væri vel til fundið að sjóður-
inn væri með kóntór á Bíldudal eða Flateyri,
einsog ég nefndi á áðan, en á báðum þessum
stöðum býr fjöldi góðra listamanna."
Ástmar Ingvarsson
sölumadur:
Forðumst
alhœfingar
„Hin glaða mynd af þorpi úti á
landi þarf ekki að vera ósannfær-
andi, það þekki ég vel frá uppvexti
mínum í litlu sjávarþorpi vestur á
fjörðum. Maður getur verið jafn hamingjusamur
þar einsog í borginni, slíkt fer aðeins eftir aðstæð-
um hvers og eins. Sjálfur er ég ekkert hamingjusam-
ari þótt ég sé fluttur í borgina, en öll tilbreyting af
hinu góða fyrir alla. Meginmálið hlýtur að vera að
tryggja fólkinu í landinu viðunandi lífskjör og að-
stæður til að bjarga sér hvar sem það svo aftur kýs
að búa. Vissulega hefur heyrst barlómur utan af
landi sem veldur því að margir á mölinni telja hina
glöðu þorpsímynd ekki sannfærandi, en í þessu sem
öðru ber okkur að forðast alhæfingar."
Gerður Kristný,
ritstjóri Mannlífs:
Barlómurinn
kœtir ekki
„Af barlóminum sem reglulega
berst af Vestfjörðum má vel vera að
reykvísku kvikmyndasjóðsfólki
þyki ósennilegt að fólk sem brygði fyrir í kvik-
mynd þaðan gæti hugsanlega kæst, jafnvel þótt all-
ir vissu aö þetta væri aðeins leikur. Kannski var
það Blóðrautt sólarlag sem kom þessu inn í kollinn
á þeim, eða Ingaló. Þessar myndir eru tæpast þess
eðlis að nokkurn langi til að flytja vestur og stofna
nýsköpunarsetur eða margmiðlunarfyrirtæki í ein-
hverjum firðinum. Samkvæmt frétt DV sagði hand-
ritanefndin líka að persónur handritsins væru flat-
ar og samúðarfullar og hliðarsögur yflrborðs-
kenndar. Það er greinilega fleira að handritinu en
ósannfærandi þorpsímynd."
svæði einnig, reyndar misstór. Þegar
gnótt er af stórri loðnu á tilteknu
svæði getur hún gefið af sér mörg
hundruð þúsund tonna vöxt þorsks á
ári; þann tímann er grisjun botnfisks
á svæðinu ekki rétt meðan loðnu er
ekki ógnað. Til að nýta hana sem
best þarf stóran afránsstofn.
Hins vegar er allt eins vist að
grisjun botnfisks sé skynsamleg víða
á grunnslóð því vöxtur er þar lítill
végna fæðuskorts marga mánuði á
ári hverju. Þetta er ekki þversögn
því aflaleysi nú gæti verið vegna of-
sóknar og skarks á djúpslóðum, van-
nýtingar á grunnslóðum og rangra
tíma- og staðsetninga netaveiða. For-
tíðin veitir bestu leiðsögnina i þess-
um efnum; frjáls veiði á grunnslóð
með krókum er skynsamleg, ekki
síst ef dregið verði úr togveiðum og
netaveiðar að vori takmarkaðar og
bannaðar á viðkvæmum stöðum.
Sterk rök hníga að því að krókaveið-
ar eigi að njóta forgangs því afli
stjórnast þá af aðstæðum í sjó; þegar
fiskgengd er góð en lítið æti tekur
fiskur vel krókabeitu; veiðarfærin
hafa þá vit fyrir mönnum.
Jónas Bjarnason
Skattalækkanir örva
atvinnulíf
„Ýmislegt bendir
til þess að íslenskt at-
vinnulíf búi ekki leng-
ur við það forskot
sem hér ríkti i skatta-
legu tilliti á síðasta
áratug... Þetta eru
hin efnahagslegu rök
sem liggja að baki þeim tillögum sem
nú hafa verið lagðar fram um breyt-
ingar á skattlagningu fyrirtækja. Hér
er á fei’ðinni einhver umfangsmesta
skattalækkun sem gripið hefúr verið
til gagnvart íslensku atvinnulifi. Eng-
inn vafi leikur á því að þær munu
örva atvinnulífið og skapa forsendur
fyrir áframhaldandi uppbyggingu
þess, bæði fyrir tilstilli innlendra og
erlendra fyrirtækja, og þannig renna
traustari stoðum undir íslenskt efna-
hagslíf. Þessa sjást þegar merki á
verðbréfamarkaðinum.“
Geir H. Haarde Qármálaráðherra á ráðstefnu
Félags lögg. endursk.
Samþykki sölu Perluna
„Ef borgarfulltrúar Sjálfstæðis-
flokksins í Reykjavík vilja að einka-
aðilar sjái um rekstur þeirra fyrir-
tækja sem starfa á samkeppnismark-
aði hefðu þeir hiklaust átt að sam-
þykkja tillögu R-listans um sölu á
Perlunni. Þeir ákváðu hins vegar að
sitja hjá þar sem þeim þótti augljóst
að R-listinn væri einungis að standa í
þessari sölu til að hylma yfir mistök
þeirra í málefnum Linu.net. Það hefði
verið miklu nær fyrir borgarfulltrúa
að samþykkja söluna, þar sem þeir
segjast vera hlynntir því að borgaryf-
irvöld losi sig við eignir og rekstur,
en gagnrýna engu að síður vinnu-
brögð R-listans og benda á að þetta
hefði átt að gera miklu fyrr.“
Haukur Örn Birgisson í pistli á Frelsi.is
Hallgrímur Helgason
rithöfundur:
Ekki árás á
landsbyggðina
„í þessu handriti hefur mönn-
um ef til vill ekki tekist að gera
þessa ímynd sannfærandi, án
þess að ég viti neitt um þetta
mál. Það er fáránlegt að taka þetta upp sem ein-
hverskonar árás á landsbyggðina og ég vil
minna á að í þessum töluðum orðum er verið að
taka kvikmyndir á Hofsósi, Siglufirði, Neskaup-
stað, ísafirði og væntanlega er Hilmar Oddsson
að undirbúa tökur á mynd á Seyðisfirði. Sjálfur
er ég að koma með skáldsögu sem gerist öll á
Austurlandi, þannig að ég held að framtiðin sé
mjög björt fyrir landsbyggðina aö þessu leyti."
Mistök í fisk-
veiðistjórnun
Ennþá finnst einn réttlát-
ur til að færa Guði dýrðina. -
Föstudaginn 2. nóvember
2001 sagði Einar Oddur Krist-
jánsson á Alþingi að hann
nennti ekki að láta draga sig
í dálka um hvort hann ætti
að fylgja þrem flokkum sem
vilja afskrifa kvótakerfið á 10
árum eða tveim stjórnar-
flokkum sem vilja framlengja
kvótakerfið með því að leggja
málamyndagjald á gjafa-
kvótaþegana, því komið sé í
ljós að fiskveiðistjórnin hefði
mistekist með öllu. Minnkandi
Onundur
Ásgeirsson
fyrrv. forstjóri Olís
fisk-
Rateyrarkvikmyndin í faðmi hafsins hefur fengið afsvar um styrk hjá Kvikmyndasjóði. Rökstuðningurinn er m.a. aö hin glaða þorpsímynd sé ekki sannfærandi.
gengd væri stærsta vandamál þjóðfé-
lagsins og allt annað væri hjómið eitt.
Eftir lok umræðunnar á Álþingi um
aðbúnað smábátanna og fiskibyggð-
anna mætti sjávarútvegsráðherrann til
að flytja boðskap stjórnvalda hjá Sam-
tökum fiskvinnslu án útgerða, SFÁÚ,
en þar fékk hann eðlilega engar undir-
tektir. Þar fóru hins vegar fram mjög
fróðlegar og gagnlegar umræður um
málefni SFÁÚ og um starfsskilyröi
fiskmarkaða, en báðir berjast harðri
baráttu gegn stefnu stjórnvalda um
framlengingu á kvótakerfinu, sem leið-
ir til gjöreyðingar þorskstofnsins í
landhelginni. Á fiskmarkaði komu að-
eins um 18% af lönduðum þorski sl.
fiskveiðiár.
Minnkun veiöistofnsins.
Fyrir um 30 árum var talið að
hrygningarstofn þorsksins við ísland
væri um 1500-2000 tonn og menn töldu
þá að með góðri stjórnun mætti veiða
um 500-600.000 tonn af þorski árlega.
Bætt veiðitækni með skuttogurum upp
úr 1970, öflugri vélbúnaði og togbúnaði
skipanna leiddi til þess, að eftir að er-
lendir togarar hættu að veiða á miðun-
um 1975 var sóknin engu minni og
jafnvel aukinn afli af miðunum.
Það er þó fyrst eftir að Framsókn
tókst að koma á kvótakerfinu 1984 að
verulega tekur að halla á ógæfuhliðina
í þorskveiðunum og 1991 eru þorsk-
veiðarnar komnar niður í 150.000 tonn
á ári í stað 450.000 tonna veiði áður.
Þetta er veiðiskerðing um 300.000 tonn
á ári eða tvo þriðju hluta.
Áhrif kvótakerfisins á þjóðar-
tekjur.
Þótt stórútgerðin og LÍÚ reyndi
árum saman að fá samþykkt lög frá Al-
þingi um að færa mætti upp til eignar
keypta kvóta í ársreikningum félag-
anna fékkst sú heimild aldrei
viðurkennd þar því að sam-
kvæmt lögum eru kvótarnir
sameign þjóðarinnar. Samt
hafa þessar útgerðir fært upp
keypta kvóta í ársreikning-
um sínum, en heildarskuldir
stórútgerðarinnar nema nú
um 180 milljörðum króna og
er það um 70 milljörðum um-
fram eignir þeirra og eru þá
meðtaldir keyptir og eign-
færðir kvótar. Þvi má sjá að
þessar útgerðir þola illa
skerðingu á kvótunum.
Sennilegt er að allar stóríttgerðir í
landinu séu gjaldþrota, nema kannske
Samherji á Akureyri.
í meira en 70 ár hefir Framsókn set-
ið um hvert tækifæri til að úthluta
gæðum samfélagsins í þágu meðlima
flokksins. Eftir að Sambandið og
Mikligarður hrundu, fundu þeir upp
kvótakerfið til að stýra fjármagni til
sinna manna. Framsókn hefir fengið
hlutfallslega langmest af úthlutuðum
kvótum. Þetta hefir verið stutt af sér-
hagsmunahópi í forystu núverandi
Sjálfstæðisflokks og saman hafa þeir
beitt alkunnum bolabrögðum með
meirihlutaaðstöðu á Alþingi. Þannig
er öll misnotkun á kvótakerfinu gerð
lögleg. í öðrum löndum er þetta nefnt
mafíustarfsemi, en ekki hér. Það eru
nógu margir taglhnýtingar innan þing-
flokks Sjálfstæðisflokksins til að sam-
þykkja þessi vinnubrögð. Foringja-
fylgnin þar er sú sama og var á tímum
sálufélaganna Stalíns og Hitlers.
Mælt magn hrygningarþorsks nú er
570.000 tonn og hefir minnkað um
helming á árinu vegna smáfískadráps
togskipanna. Samkvæmt 25% veiði-
reglu Hafró mætti því veiða mest um
142.500 tonn, en gefnir hafa verið út
kvótar fyrir 190.000 tonn. Með bola-
brögðum á Alþingi allra íslendinga var
samþykkt að ekki mætti skerða þorsk-
kvóta um meira en 30.000 tonn á ári,
þ.e. úr 220.000 tonnum. Þjóðhagsstofn-
un hefír reiknað út að þessi skerðing
valdi lækkun á þjóðartekjum um 6
milljarða króna á ári. Árleg
veiðiskerðing með kvótakerfinu um
300.000 tonn kostar þjóðarbúið þannig
um 60 milljarða árlega.
Það er aðkallandi að afnema núver-
andi kvótakerfi og senda allar togveið-
ar út fyrir 50 mílna línuna hans Lúð-
víks. Þetta verður aðeins gert með því
að menn hætti að kjósa Sjáifstæðis-
flokkinn en samtök eru nú að myndast
um þetta víðs vegar um allt land. Skítt
með Framsókn. Þar eru allir á mála
hvort sem er.
Önundur Ásgeirsson
„Framsókn hefir fengið hlutfallslega langmest af út-
hlutuðum kvótum. Þetta hefir verið stutt af sérhags-
munahópi í forystu núverandi Sjálfstœðisflokks og
saman hafa þeir beitt alkunnum bolabrögðum með
meirihlutaaðstöðu á Alþingi. - Þannig er öll misnotk-
un á kvótakerfinu gerð lögleg. “