Dagblaðið Vísir - DV - 31.01.2003, Page 20

20
FÖSTUDAGUR 31. JANÚAR 2003
Útgáfufélag: Útgáfufélagiö DV ehf.
Framkvæmdastjóri: Örn Valdimarsson
Aðalritstjóri: Óli Björn Kárason
Ritstjóri: Sigmundur Ernir Rúnarsson
Aöstoðarritstjóri: Jónas Haraldsson
Ritstjórn, skrifstofur, auglýsíngar, smáauglýsingar, blaðaafgreiósla, áskrift:
Skaftahlíð 24,105 Rvík, siml: 550 5000
Fax: Auglýsingar: 550 5727 - Ritstjórn: 550 5020 - Aðrar deildir: 550 5749
Ritstjórn: ritstjorn@dv.is - Auglýsingar: auglysingar@dv.is. - Dreifing: dreifing@dv.is
Akureyri: Kaupvangsstræti 1, sími: 462 5000, fax: 462 5001
Setning og umbrot: Útgáfufélagið DV ehf.
Plötugerö og prentun: Árvakur hf.
DV áskilur sér rétt til að birta aðsent efni blaösins í stafrænu formi og I gagnabönkum án endurgjalds.
DV greiðir ekki viðmælendum fyrir viötöl við þá eða fyrir myndbirtingar af þeim.
Krafa um lœgra vöruverð
Verö á matarkörfu DV hefur lækkað
um 9% að meðaltali frá því á sama tíma í
fyrra. Þetta er viðsnúningur frá því i jan-
úar 2002, þegar matarkarfan hækkaði um
17,5% á tæpu ári, eða frá febrúar 2001.
Verð matarkörfunnar nú er hins vegar 7% hærra en var í febr-
úarkönnuninni 2001. Þess skal getið að ekkert kjöt er í matar-
körfu DV en verð á kjöti hefur lækkað mikið síðustu mánuði.
Neytendum er það fagnaðarefni þegar vöruverð lækkar en
miðað við aðstæður nú hlýtur sú spurning að vakna hvort það
ætti ekki að hafa lækkað meira. Verðbólga er mjög lág; mælist
1,4% á ársgrundvelli nú í janúar. Þá hefur gengi Bandaríkjadoll-
ars lækkað um tæp 30% frá því það var hæst í nóvember 2001.
Hin mikla lækkun á gengi dollarans hefur gefið tilefni til að
lækka verö á vörum sem keyptar eru inn í dollurum. Þar má
nefna fjölmargar matvörur, t.d. morgunkorn, ýmsar heimilis-
vörur, t.d. bleiur, bíómyndir og vélar af ýmsu tagi. Um 11% af
heildarinnflutningi vara eru frá Bandaríkjunum og dollarinn
aðalgjaldmiðill í þeim viðskiptum. í innflutningi frá Evrópu
eru það hins vegar evran og danska krónan sem eru áberandi.
Dollarinn kemur hins vegar mikið við sögu í þjónustuviðskipt-
um, einnig við Evrópulönd.
Sigurður Jónsson, framkvæmdastjóri Samtaka verslunar og
þjónustu, segir menn eiga tvímælalaust að spyrja hvort styrk-
ing krónunnar gagnvart dollar gefi ekki tilefni til verðlækk-
ana á vörum sem keyptar eru fyrir dollara. Misjafnt er hvort
verð á vörum, sem fluttar eru inn frá Bandaríkjunum, hefur
fylgt gengisþróun undanfarna mánuði. Sumar vörur hafa
lækkaö í takt við gengi dollars en verð annarra hefur lítt eða
ekki breyst í þá átt.
í því sambandi má nefna að bleiur hafa lækkað í verði en
verð bíómiða staðið í stað þótt kvikmyndir, sem flestar koma
frá Bandaríkjunum, hafi augljóslega lækkað i innkaupsverði. í
nóvember 2001, þegar gengi doflars hafði hækkaö um ríflega
20% á einu ári, var bíómiðinn kominn í 800 krónur. Bíómiðinn
kostar enn 800 krónur þótt gengi dollars hafi lækkað um 30% á
þessu tímabili. Samkeppnin er augljóslega meiri í bleiusölu en
á fákeppnismarkaði kvikmyndahúsanna.
Vöruverð á að lækka þegar erlendir gjaldmiðlar eru ódýrir.
Þegar gengi erlendra gjaldmiðla hækkar er það notað sem skjól
og skýring verðhækkana. Hægar gengur að lækka þegar þróun-
in er á hinn veginn. Neytendur eiga að njóta lækkunar vöru-
verðs vegna hagstæðrar gengisþróunar ekki síður en taka á sig
hækkanir þegar hún er óhagstæð. Því er krafa formanns Neyt-
endasamtakanna réttmæt um að þeir sem ekki hafa lækkað
vöruverð vegna þessa geri það snarlega.
Stöðug aðgœsla
Frá janúar og fram í miðjan október í fyrra
urðu 29 banaslys í umferðinni og horfði illa.
Aldrei höföu orðið jafnmörg banaslys þegar
ekki var lengra liðið af ári. Eðlflega höfðu
menn áhyggjur af þróuninni og vöruðu við.
Þau gleðilegu umskipti hafa orðið að síðan 13.
október hefur ekki orðið banaslys í umferöinni
hér á landi, í meira en þrjá og hálfan mánuð. Það er óvanalegt
þótt ekki sé það einsdæmi.
Sigurður Helgason hjá Umferðarstofu segir að lykillinn að
velgengni í umferðinni sé að fólk sé stöðugt á verði. Hraða þarf
að halda niðri, ekki síst á stofnbrautum í þéttbýli og á þjóðveg-
um. Langflest banaslys í umferðinni verða á þjóðvegum lands-
ins. Miðað við mjög aukinn fjölda ökutækja undanfarna tvo
áratugi hefur sá árangur náðst að banaslysum miðaö við fjölda
ökutækja í umferð hefur fækkað.
Eitt banaslys er einu of mikið. Það er undir vegfarendum
sjálfum komið hvemig til tekst. Aðgæsla, akstur miöað við að-
stæður, rétt notkun öryggisbúnaðar og löglegur hraði skiptir
sköpum. Jónas Haraldsson
FÖSTUDAGUR 31. JANÚAR 2003
21 C
DV
Skoðun
Hvaðan kom aftur
húnvetnska hassið?
Bólstaður í Svartárdal. - „Bólstaður þessi er í Svartár-
dal, og þar er komið húsið hvar upptœkar voru gerðar
kannabisplöntur, skotvopn og fleira. “
1 W Kolbeinsson
fx Bólstaöarhlíö
w
Kjallari
Einu sinni sagði maður við
mig, „þú skalt aldrei yrkja
þegar þú ert reiður". Þetta
fannst mér skynsamlegt
og þar af leiðandi skrifa
ég þessa grein í dag en
ekki á þriðjudaginn var.
Ég get ekki neitaö því aö þá var ég
reiðari en ég hef verið í mjög langan
tíma, en nú er mér að mestu runnin
reiðin og eftir sitja sár, sem þó munu
efalaust gróa. Ástæðan er sú aö á
blaðsíðu 2 í DV, þriðjudaginn 28. jan-
úar sl., er mynd af heimili mínu, Ból-
staðarhlíð í Austur-Húnavatassýslu.
Undir stendur fyrirsögnin, „Á gamla
prestssetrinu var kannabis ræktað á
nóttunni".
Fyrirsögnin sjáif kórónar reyndar
vitleysuna sem einkennir fréttina
alla, því hver ræktar plöntur einung-
is á nóttunni. Þess utan hefur ekki
búið prestur í Bólstaðarhlíð síðan
1825, er séra Bjöm Jónsson lést, og
forfeður mínir settust hér að.
Nágrönnum blandað í málið
Nú gæti einhver haldið að blaða-
menn hafi ruglast lítillega á myndum,
og þvi óþarfi að stökkva upp á nef sér.
Svo mun þó ekki vera, enda er bæjar-
nafniö Bólstaðarhlíð nefnt a.m.k. 4
sinnum í tengslum við fréttina. Enn
ein rangfærslan, tOtölulega saklaus
þó, er að bærinn er sagður standa í
Langadal, sem gefur gamansömum
vini mínum Loka, tilefni til að taka
málið til umfjöllunar. Þannig er góð-
um og gegnum nágrönnum mínum
Langdælingum blandað í málið.
Til að bíta höfuðið endanlega af
skömminni er í myndatexta talað um
unga fólkið sem hófst handa við
kannabisræktun. Nú vill svo til að í
Bólstaðarhlíð er tvíbýlt, annars veg-
ar bý ég ásamt konu minni og tveim-
ur bömum, en hins vegar foreldrar
mínir og bróðir, og þar af leiðir að
við erum í huga fólks, „unga fólkið í
fflíð“.
Á þessu stigi málsins er rétt að
taka fram, að fólkið sem festi á síð-
asta ári kaup á prestbústaðnum Ból-
stað, sem stendur sunnan Hlíðarár
og því alllangt frá heimili mínu, er á
sextugsaldri. Bólstaður þessi er í
Svartárdal, og þar er komið húsið
hvar upptækar voru gerðar kanna-
bisplöntur, skotvopn og fleira.
Penninn er beittur
Ég hef ekki af því áhyggjur að þeir
sem vel þekkja til bendli mig, og mitt
fólk, við brot á flkniefnalögum eða
alvarleg misferli af öðru tagi. En
hvað með þá sem af mér eða mínum
hafa haft lítillega viðkynningu og
vita hvar við búum? Hugsa þeir,
„voru það þau?“ Hvað með fólk sem
fer hér um á sumri komanda og lítar
hingað heim. Segir þá ferðamaður
við konu sína, „er þetta ekki þar sem
þeir voru að rækta hassið?“. Það þarf
varla að fjölyrða um það hvemig al-
menningur lítur á fólk sem uppvíst
verður að framleiðslu og sölu fíkni-
efna.
Ég get sagt fyrir mig, að við slíkt
fólk vil ég ekki skipta á einn eða ann-
an hátt. Það ætti ekki heldur að
þurfa aö nefna það að heimilið er
helgasti staður hvers manns, og þar
geymum við allt sem okkur er kær-
ast. Á heimili mitt og fjölskyldu
minnar hefur að algerri ósekju verið
settur svartur blettar sem ekki er
hægt að mála yfir með lítilli leiðrétt-
ingarklausu sem óvist er hverjir sjá
og hverjir muna.
Eitt er vist að „stóra fréttin" sem
áöur var birt er mun líklegri til að
lifa í hugskoti fólks en lítt spennandi
afturköllun. Fólk hefur meðvitað og
ómeðvitað tengt ákveðna mynd við
tiltekinn atburð, og slíkt verður
aldrei fullkomlega leiðrétt.
Penninn er beittur, og það hlýtur
að vera lágmarkskrafa að þeir sem
skrifa fréttir fyrir alþjóð gætu a.m.k.
talist hálfdrættingar í ritlistinni, og
gæti þess í hvívetna að valda ekki
blásaklausu fólki skaða og sárindum
með skrifum sínum. Þeir sem ekki
uppfylla þær kröfur ættu að sjá
sóma sinn í að finna sér starfsvett-
vang sem betur hentar hæfileikum
þeirra.
Athugasemd
Röng mynd og bæjamafn fylgdu
frétt á þriðjudag vegna meintrar
kannabisræktunar í Húnaþingi.
Lögregla á Blönduósi réðst til inn-
göngu í bæinn Bólstað í Svartárdal
en ekki Bólstaðarhlíð. Þessi mistök
harmar blaðið og hefur þegar beðið
Einar Kolbeinsson, bónda í Bólstað-
arhlið, persónulega afsökunar, sem
og opinberlega í grein á miðviku-
dag. Þar var hvorki um litla leiðrétt-
ingarklausu að ræða né litt spenn-
andi afturköllun heldur grein með
áberandi fyrirsögn á sama stað og
fréttin birtist, auk myndar af rétt-
um stað, þ.e. Bólstað. -ritstj.
Tekjumar í styrkjunum
Margir hér á landi hafa
lengi kvartaö yfir styrkj-
um til landbúnaðar og
öðrum niðurgreiðslum til
ýmissa verkefna. Hafa
menn gjarnan nefnt sem
rök gegn þessum niður-
greiðslum að þær kosti
þjóðfélagið mikið, séu
ósanngjarnar og óhag-
kvæmar og til þess falln-
ar að skekkja alla sam-
keppnisstöðu.
Það hefur auðvitað verið full
ástæða til að taka undir það sjónar-
mið að niðurgreiðslur og hvers kon-
ar opinberir styrkir í viðskiptalífinu
séu almennt ekki til þess fallnir að
renna styrkari stoðum undir efna-
hagslifið. Það er jú eðli niður-
greiðslna að greiða fyrir óhag-
kvæmri starfsemi, óhagkvæmri í
þeirri merkingu að fjárhagslegur
ábati af starfseminni er enginn. Um
leið verður æskileg uppbygging arð-
bærrar starfsemi minni fyrir vikið.
Það er svo annað mál að ýmsum
tekst að telja sjálfum sér, og ein-
hverjum öðrum, trú um gildi tiltek-
inna niðurgreiðslna. Það er þá gert
með vísan til stjómmálaviðhorfa
eða jafnvel siðferðishugmynda en
fáir reyna í dag að réttlæta niður-
greiðslur með hagfræðilegum rök-
um.
Ósamkvæmni gagnrýnenda
Þeir eru hins vegar margir sem
telja það ekki eftir sér að vera á
móti niöurgreiðslum á einu sviði en
lofa og prisa niðurgreiðslur á öðrum
sviðum. Þannig hefur
það lengi verið í tísku
að bölsótast út í land-
búnaðarkerfið. Sumir
hafa í einu orðinu út-
hrópað bændur sem
afætur skattgreiðenda
en lofa svo og prísa í
hinu orðinu aðrar nið-
urgreiðslur sem jafnvel
kosta skattgreiðendur
miklum mun meira, s.s.
niðurgreiðslur til
námsmanna, foreldra
og húseigenda.
Ástæða þessa getar
verið sú að menn átti
sig hreinlega ekki á að
um niðurgreiöslur er
að ræða í t.d. tilfelli
námsmanns sem fær
milljónir króna í lán
frá LÍN eða foreldra
sem greiða aðeins lít-
inn hluta af kostnaði
við daggæslu barna
sinna. Mönnum hefur
orðið tamt að líta á
slíkt sem „sjálfsögð
réttindi" og jafnvel sem hluta af
tekjum sínum, án þess þó að menn
skilgreini nokkuð vinnuframlag þar
á móti. Auðvitað hvílir þó þessi
kostnaður á skattgreiðendum, alveg
eins og kostnaðurinn við landbúnað-
arkerfið og um leið verða þessir pen-
ingar ekki notaðir í það sem menn
hefðu kannski frekar kosið.
Pláss fyrir frekari styrki
Ætla mætti að áhugamenn um
niðurgreiðslur hefðu af nógu að taka
hér á landi eins og staðan er í dag.
Einhverra hluta vegna virðist þó
sem sumir óski þess einskis heitar
en að fá að koma þjóðinni undir nið-
urgreiðslur ESB. Menn sem hafa í
mörg ár, jafnvel áratugi, talað með
vanþóknun um landbúnaðarstyrki
nota nú sem mælikvarða á kostnað
íslands við aðild að ESB að þaðan
streymi digrir sjóðir í formi styrkja.
Engu virðist nú skipta þótt þessir
styrkir eigi að fara í margumtalaðan
landbúnað.
Einhver borgar
Jafnvel þótt menn skipti um skoð-
„Sú fjárhœð sem kemur
inn í landið sem niður-
greiðsla er auðvitað ekki
tekjur heldur kostnaður
sem lagður hefur verið á
skattgreiðendur. Styrkj-
um ESB mun eins og öðr-
um niðurgreiðslum verða
úthlutað í misvitlaus
verkefni sem munu skila
því einu að skekkja stöð-
una á markaðinum. “
un á gagnsemi almennra niður-
greiðslna og telji nú afar hagkvæmt
að niðurgreiða sem mest menn
mega, er það af og frá að kostnaður-
inn minnki. í nýlegum skýrslum um
hugsanlegan kostnað íslands af inn-
göngu í ESB eru niðurgreiðslur ESB
til íslands dregnar frá þeirri fjárhæð
sem telja má víst að ísland þurfi að
greiða fyrir inngöngu.
Deloitte & Touche komst t.d. að
þeirri niðurstöðu að kostnaður ís-
lands til ESB við hugsanlega aðild
verði um 8,2 milljarðar króna á ári.
Á móti megi gera ráð fyrir að 4,2
milljarðar króna skili sér aftur í
formi styrkja og stuðnings, einkum
við landbúnað og byggðaverkefni.
Það er í besta falli ónákvæmni að
ætla að leiða af þessu aö kostnaður
við aðild sé ekki nema 4 milljarðar.
Sú fjárhæð sem kemur inn í landið
sem niðurgreiösla er auðvitað ekki
tekjur, heldur kostnaður sem lagður
hefur verið á skattgreiðendur.
Styrkjum ESB mun eins og öörum
niðurgreiðslum verða úthlutað í
misvitlaus verkefni sem munu skila
því einu að skekkja stöðuna á mark-
aðinum.
Eini munurinn á slíkum niður-
greiðslum og þeim sem við nú búum
við er sá að íslenskir skattgreiðend-
ur eða kjósendur munu ekki hafa
neitt að segja um þær greiðslur sem
ESB skammtar, hvorki til né frá, en
sé ísland utan ESB er í það minnsta
sá möguleiki fyrir hendi að niður-
greiðslur til t.d. landbúnaðar verði
felldar niður.
Sandkom
sandkorn@dv.is
Mikil framsóknarkona
Vigdis Hauksdóttir,
varaþingmaður Fram-
sóknarflokksins í
Reykjavík, er heldur
betur ósátt við að
vera ekki á framboðs-
lista og hefur látið
hafa eftir sér í fleiri en einum fjöl-
miðli að hún sé „meiri framsóknar-
maður en allir þeir til samans sem
sitja á listanum“. Það hlýtur að telj-
ast magnað að svo mikil framsókn-
armennska geti búið í einni mann-
eskju að það slái út tuttugu og tvo
aðra til samans! Þegar framsóknar-
genin eru orðin svo ofboðslega ríkj-
andi og yfirgnæfandi mætti gera
ráð fyrir að það brytist hreinlega út
í líkamlegum einkennum. Nærtæk-
ast er auðvitað að giska á að við-
komandi yrði grænleitur á hörund
- en hinir á listanum myndu auð-
vitað ekki samþykkja það sem
sönnun fyrir fullyrðingu Vigdísar
heldur til marks um sannleiksgildi
orðalagsins „grænn af öfund" ...
TJndir smásjánni
Bí heiðurssæti á
þessum „lítt fram-
sóknarlega" lista er
Haraldur Ólafsson,
fyrrverandi alþingis-
maður. Hafa menn
ekki til þessa þóst
hafa ástæðu til að efast um heilindi
hans sem framsóknarmanns. í ljósi
ummæla Vigdísar fer hins vegar
allt undir smásjána. Og viti menn!
Þá kemur upp úr dúmum að Har-
aldur var blaðamaður við Alþýðu-
blaðið 1958-61. Obb-o-bobb ...
Ummæli
Djúpt
„Kyn er áhrifarík póli-
tísk breyta, þótt erfitt geti
verið að höndla hana og
færa sönnur á hana.“
Gunnar Hersveinn í viöhorfs-
grein í Morgunblaðinu.
Nefnd um afvopnun
„Mín ráð til [Samfylkingarinnar]
núna eru aö taka ekki þátt í þessari
nefnd og skerpa þannig sérstöðu
sína í Evrópumálunum sem eirii
flokkurinn sem þorir að horfast i
augu við tækifærin sem felast í
ESB-aðild. Um leið og Samfylkingin
skipar í þessa „sáttanefnd" Davíðs
hefur hún afhent honum eitt af sin-
um sterkustu vopnum. Það er engin
von til þess að sátt náist meðal allra
flokka um stöðu íslands gagnvart
ESB - til þess em sjónarmið og lífs-
skoðanir of ólíkar."
Hreinn Hreinsson á Kreml.is.
Sparnað á opinbert fé
„Ingibjörg sat á þingi fyrir áratug
þegar ríkisstjómin vildi leggja af
skylduspamað ungs fólks. Þá var við-
horf hennar til spamaðar að neyða
fólk til að spara eigið fé. Þegar hún
fer með fjármuni þessa sama fólks
þarf hins vegar ekki að spara ...“
Vetþjóöviljinn á Andríki.is.
Takk fyrir það
„Ef liöiö hættir að skjóta á mark-
ið er ekki nema von að við töpum.“
Niko Markovic, þjálfari pólska lands-
liðsins í handþolta, í samtali
vib Morgunblaöiö.
Heilsuspillandi skortur á tragedíu
Saga hungurverkfalla og
sjáifsmorða til að vekja
athygli á málstað er ekki
löng en hún er mögnuð.
Gandhi fór í hungurverkfall þegar
hann horfði uppá þjóð sína standa í
innri hjaðningavígjum af svo hrylli-
legri stærðargráðu að talið er að yfir
milljón manns hafi látist. Gandhi
var tilbúinn til að fóma lífi sínu í
von um að stöðva þessi tilgangs-
lausu dráp.
Átakanlegt er hungurverkfall
IRA-mannanna þriggja sem sveltu
sig til dauða til að mótmæla vald-
níðslu meirihlutans á Norður-ír-
landi sem kúgaði kaþólikka til bágra
lífsskilyrða og saklaust fólk var
myrt fyrir það eitt að mótmæla kúg-
uninni. Tékkinn Jan Palach kveikti
í sjálfum sér til að mótmæla innrás
Sovétmanna og dó kvalafullum
dauða. Alls staðar í heiminum setti
menn hljóða, því það var hægt að
skilja örvæntingu þessa fólks, hægt
að skilja að það var tilbúið að fóma
lífi sínu í von um að stöðva vald-
níðsluna, stöðva hryllilegt ofbeldið.
Valdníösla litla mannsins
En saga slíkra mótmæla á sér líka
önnur dæmi þarsem valdníöslunni
hefur verið snúið við. Eitt sinn er ég
sleit nokkurra mánaða Sambandi
við stúlku eina hótaði hún að fremja
sjálfsmorð. Auðvitað er slík hótun á
vissan hátt brandari, hvemig nokk-
urra mánaða samband við dela
einsog mig geti verið ástæða sjálfs-
morðs hjá fallegri og gáfaðri stúlku
sem getur lifað hundrað hamingju-
söm ár. Og því fleiri án mín, því
hamingjusamari. Það var engin
valdníðsla fólgin í þvi að ég tjáði
hreinskilnislega að ég vildi ekki
vera í sambandi við hana að ég bæri
enga ástartilfinningu til hennar. Það
var hreinskilnislega sagt og það er
réttur hverrar manneskju að segja
það sem henni finnst og fara úr sam-
böndum sem það vill ekki vera í.
En þótt líkumar væru litlar á því
að hún léti verða af hótun sinni þá
voru þær samt til staðar. Og tilhugs-
unin um að hafa líf hennar á sam-
viskunni alla mína ævi var náttúru-
lega óbærileg og þvingaði mig til að
gera hluti sem ég vildi ekki gera,
byrja aftur með henni. Valdníðslan
var hennar. Þetta var bara ofdekruð
stelpa sem vantaði tilfinnanlega ein-
hverja tragedíu í líf sitt, þarsem ekk-
ert slæmt hafði nokkurn tímann
hent hana og hún var vön að fá sitt
fram með einum eða öðrum hætti.
Þetta reynsludæmi endaði vel, með
góðum sambandsslitum og stúlkan
orðin efnileg leikkona sem höndlar
vel hlutverk kvenpersóna einsog
Önnu Karenínu og Frú Bovary.
Hungurverkfall
Ástæða þess að ég minntist þessa
atviks úr lífi minu er að mér flaug
það í hug þegar ég heyrði af hungur-
verkfalli Hildar Rúnu Hauksdóttur.
Ástæða hungurverkfallsins var sú
að menn fyrir austan fiall æfia aö
stinga niður skóflu. Ekki einsog það
sé í óþökk stjórnvalda, þvert á móti
með samþykki stjómvalda sem hafa
til þess skýlausan rétt að leyfa þessu
fólki að bretta upp ermarnar og
byggja. Til að mótmæla þessu er far-
ið í hungurverkfall.
Manni verður hugsað til Gandhi
sem gerði hið sama til að mótmæla
fiöldamorðum á þúsundum manna,
saklausu fólki, konum og bömum
sem voru brytjuð niður. Þá verður
manni allt í einu ljóst að það gerist
aldrei neitt á íslandi. Það hefur
aldrei verið neitt til að berjast fyr-
ir. Þessa þjóð vantar tilfinnanlega
einhveija tragedíu í líf sitt. „Kúgar-
ar“ okkar, Danir, gengu lengst í
grimmdarverkum sínum þegar þeir
seldu okkur maðkað mjöl. Maðkað
mjöl minnir íslendinga á hatur
þeirra á Dönum einsog Dublin-
aftökumar minna íra á hatur sitt
til Breta og Gdansk þýðir fyrir
pólska sjálfstæðisbaráttu gagnvart
Þjóðverjum.
„Mjölið sem þið selduð okkur var
maðkað!" getum við sagt með ásök-
unartón við Danina. Það er sorglegt
að eiga enga sorg. Grimmdarverkin
flokkast undir venjuleg vörusvik og
heiftin verður hláleg. Rétt einsog
heiftin og offorsið í andstæðingum
Kárahnjúkavirkjunar er hláleg.
Að vera á móti, tragedíulaust
Auðvitað eru fæstir heiftúðugir í
málinu. Flestir sem sifia á rassgat-
inu í Reykjavík eiga auðvelt með að
„Hugmyndasnauðu klambri var reddað með einhverjum jón-
iskum súlum í von um að gefa klúðrinu einhverja tign. Og
þetta fallega landsvœði var horfið. Sokkið undir heimsku ís-
lenskra arkitekta. Sem er dýpra og skelfilegra lón en það sem
á að gera á Kárahnjúkum. “
vera á móti virkjun án þess að
láta það trufla líf sitt. Það er svo
auðvelt að vera á móti þvi. Jafn
auðvelt og það er fyrir mann sem
situr á rassgatinu í Rotterdam
eða Seattle að vera á móti hval-
veiðum. Þar sem hann situr í
stofunni og er að lesa úr sögunni
Selurinn Snorri fyrir krakkanna
og þarf að ákveða hvort hann er
með eða á móti því að sjómenn
norður undir Grænlandsjökli
drepi seli og hvali, þá er hann
eðlilega á móti. Það er auðskilið
val. Jafnvel þótt fiölskyldan hafi
verið að sporðrenna kjöti af fiski
eða nauti. Það er líka auðskilið
val að Reykvíkingurinn sem hef-
ur notiö náttúrunnar útum bíl-
rúðuna á sumrin sé á móti því að
byggja í henni.
Þegar foreldrar mínir byggðu í
norðurhluta Amameslands var
það nánast óbyggt. Það var að
sjálfsögðu sorglegt að sjá þá sem
á eftir komu byggja yfir þetta fal-
lega landsvæði með aðstoð skelfi-
legra arkitekta. Hugmynda-
snauðu klambri var reddað með
einhverjum jóniskum súlum í
von um að gefa klúðrinu ein-
hverja tign. Og þetta fallega land-
svæði var horfið. Sokkið undir
heimsku íslenskra arkitekta. Sem
er dýpra og skelfilegra lón en það
sem á að gera á Kárahnjúkum.
En engum í fiölskyldunni datt til
hugar að mótmæla því. Hvað þá
að fara í hungurverkfall. Hugsan-
lega var nóg af tragedíum innan
fiölskyldunnar þannig að ónauð-
synlegt var að búa til eina úr
engu.

-fe

C
■L
■S*
O