Dagblaðið - 20.12.1975, Blaðsíða 5

Hœðaklifurkeppni í Klettafjöllunum sem endar í 4500 metra hœð yfir sjó
A þessum árstima sezt mal-
þikshúð á framrúður og
þurrkublöð bilanna. Nagla-
dekkjum er þar aðallega um
kennt. Til að losna timabundið
við þennan ófögnuð er gott að
þvo bæði rúður og þurrkublöð
upp úr fitulausri steinoliu
„white sprit” og þar á eftir úr
salmiaki eða spiritus blönduð-
um rúðuhreinsilegi. Um leið
skaltu strjúka af fram- og aft-
urljósum bilsins. Tekur 5-10
min.
L
Dagblaðið. Laugardagur 20. desember 1975.
RÁÐ í TÍMA
TEKIN
Kappaksturinn upp í skýin
HEMLARNIR í ÓLAGI HJÁ BRETUM (OG VÍÐAR)
Fyrirtækið Girling Ltd. i
Bretlandi gerði nýlega könnun á
ástandi hemla bda þar i landi.
Könnunin leiddi i ljós, að 44% af
470 bllum höfðu gallaða hemla. I
einu tilviki fór hemlarör i sund-
ur við venjulegt álag vegna tær-
ingar. Að viðbættum þessum
44% þurftu 9% fljótlega viðgerð-
ar við. Nær þriðjungur þessara
bila voru yngri en 2ja ára, sem
sýnir að viðhaidi á nýlegum bil-
um er áfátt og þá að likindum
vegna ofmats eigenda á vissum
tegundum, en staðreyndin er sú,
að allir bilar þurfa viðhald og
hirðu frá byrjun. Gordon Wain-
wright hjá Girling Ltd. komst að
þeirri niðurstöðu að mjög
vantaði á að menn héldu við
öryggistækjum bila sinna og
sagði það vera óraunhæfan og
hættulegan sparnað að trassa
slikt viðhald.
Oft eru felguboltar eða rær
svo föst að þú beygir jafnvel
felgulykilinn áður en losnar,
þegar þú þarft að skipta um
hjólbarða. t sumum tilvikum
eru boltarnir eða ræmar óeðli-
lega mikið hert, en oftast er
ryði eða óhreinindum á skrúfu
ganginum um aðkenna. Hafðu
smurfeiti við höndina þegar
þú skiptir um hjólbarða og
settu þunna húð af feitinni á
skrúfuganginn þá áttu ekki i
neinum vandræðum næst. Þú
getur jafnvel gert þetta á
næsta hjólbarðaverkstæði og
þá við öll hjólin um leið. Tek-
ur þig u.þ.b. 20 min.
Ef hljóðið i viðtækinu I biln-
um þinum er ekki nógu hreint
getur ástæðan verið lélegt
samband frá loftnetsstöng-
inni. Skrúfaðu stöngina af
pússaðu sambönd og snerti-
fleti með finuni sandpappir og
þvoðu siðan allt saman upp úr
volgu sápuvatni áður en þú
setur saman. Þetta tekur þig
ekki meira en 15 min. ef þú
hefur það sem -til þarf við
höndina.
Stöðvunarlengd 51 m á 60 km. hraða á klst.
Það var i júli árið 1806 að hr.
Jefferson þáverandi forseti
Bandarikjanna sendi útleiðang-
ur til að kanna slétturnar miklu
og þann hluta Klettafjallanna
sem að þeim liggur. Leiðang-
ursstjóri var liðþjálfinn Zebulon
Montgomery Pike. Eftir að hafa
kannað slétturnar leizt honum
að klifa fjall eitt mikið og hrika-
legt sem rak fót sinn út i slétt-
una og var sem honum fyndist
það horfa ögrandi niður á sig.
Pike, sem var flestum svaðil-
förum vanur, hóf nú göngu sina
á fjallið en eftir fjölmargar
árangurslausar tilraunir gafst
hann upp fyrir tindinum sem
þrátt fyrir allt var nefndur i höf-
uð honum og kallaðist upp frá
þvi Pike’s Peak, eða Pikestind-
ur. Hæð hans er 14110 fet (4581
m) yfir sjávarmáli. Hann gaf
forseta skýrslu um að fjall þetta
væri gersamlega ókleift og var
svo látið standa að sinni. Ekki
óraði hann fyrir þvi að Pikes-
tindur ætti eftir að verða einn
fjölsóttasti ferðamannastaður i
allri N-Ameriku, en sú varð þó
raunin á.
Arið 1890 var vesaldarlegur
kérruvegur lagður alla leiðina
upp á tindinn með ærinni fyrir-
höfn og sagt var að svitadropar
verkamannanna hefðu verið
fleiri en sandkornin. Þegar veg-
urinn hafði verið lagður fór
fljótt að bera á þvi að menn á
hinum frumlegustu farartækj-
um gjóuðu augum sinum upp til
tindsins, en mannskepnan er nú
einu sinni þannig gerð að vilja
sigrast á erfiðleikunum þörfum-
eða óþörfum og vissulega var
erfiðleikum bundið að aka vél-
knúnum farartækjum þeirra
tima upp á Pikestind. Menn
reyndu svo sem, en alltaf fór
eitthvað úrskeiðis og ekki batn-
aðiþað þegar þeir sem eitthvað
komust áleiðis ætluðu niður, þvi
þá héldu hemlarnir ekki og bók-
staflega brunnu upp og ferðin
endaði þá að sjálfsögðu með
ósköpum. Arið 1901 varð þvi
merkisár i hæðarklifursögu
tindins þegar bill einn gufuknú-
inn trónaði þar hóstandi og illa
haldinn. Ferðin upp tók 10 klst.
en hvað hann var lengi niður, er
gieymt og grafið. Fyrsta hæðar-
klifur-keppnin á Pikestind var
haldin 12. ágúst 1916 i tilefni
opnunar á nýjum vegi upp á
tindinn og var sá vegur mun
betri og byggður af Spencer
nokkrum Penrose, hann gaf ein-
mitt fyrstu verðlaunin i keppn-
inni sem voru 2000 dalir og 60
punda enskur silfurbikar, Pen-
rose bikarinn sem enn er fyrstu
verðlaun i þessari heimsfrægu
keppni.
Fyrsti sigurvegarinn var
Rea Lentz, hann ók Romano
8 Speciai. Hæðaklifur þetta er
alveg einstakt, það lengsta i
heimi og lika það hættulegasta
þó enginn hafi enn látið lif sitt
fyrir verkið. Vegurinn er úr
muldu graniti og tiltölulega
mjúkur, hann er um 20 milna
langur frá fjallsrótum og hinn
Porche 914 sérsmiðaður
Granitrykið þyrlast upp I
krappri beygju.
14,110 II
Vegurinn upp á Pikestind
PIKES PEAK
HILLCLIMB
lega úr 11.425 fetum upp i 12.800
fet, kaflinn er kallaður Ws og
likist helzt skrift eftir snarbrjál-
aðan linurita, séð úr lofti. Að Ws
loknum er vegurinn ekki svo
ægilegur, en þá taka lögmál
náttúrunnar við þvi þegar nálg-
ast 14.000 fetin er súrefnið orðið
i minna lagi fyrir ökumann og
tæki, farartækið missir kraft og
fljótlega sýður á vatnskældu bil-
unum, menn fá jafnvel fyrstu
einkenni köfnunarveiki vegna
snöggs þrýstingsmunar og
minnkandi súrefnis. Vættir
Piketinds eiga það lika til að
gera ökumönnum erfitt fyrir og
gramt i geði, þvi ekki fá þeir
ósjaldan á sig blindbyli eða
svartaþoku, svo vart sér handa
skil, þegar ofarlpga er komið og
þáereinsgottaðreyna að halda
sig fjarri vegbrúnunum, þvi
viða erfallið mörg þúsund fet til
beggja hliða. Aður var hæðar-
klifur á Pikestind árleg keppni
heimam. þar i Colarado, en
fljótlega fóru fréttir að berast,
og þá einkum af fjölskyldu einni
er nafnið Unser bar. Árið 1916
fóru Unser bræðurnir Joe, Jerry
og Louie á vélhjólum upp bratt-
ann og Louie var fyrstur þeirra
til að fá nafn sitt á Penrcse bik-
arinn þegar hann sigraði á Stutz
á 16 min. 28 sek. Kappakstrar og
bilasport er fjölskyldunni i blóð
borið, siðast sigur Louie Unser
var árið 1953 er hann setti enn
eitt metið, en 1956 sigraði Bobby
sonur Jerrys og næst bróðir
hans Jerry jr. Bobby hefur unn-
ið kappaksturinn til skýjanna 12
sinnum, það var hann sem setti
metið 11 min. 54,9 sek. á
„Sprint” árið 1968.
Bobby hefur tvisvar unnið
Indianapolis 500 kappaksturinn
og er spáð áframhaldandi sigr-
um. Margir frægir kappakst-
ursmenn hafa spennt boga sina
að tindinum og sigrað, eins og
t.d. Parnelli Jones, Mario And-
retti, Ak Miller o.fl. Allt frá þvi
að byrjað var að keppa i fjall-
inu, hafa aðalflokkarnir verið 3,
þ.e. fjöldaframleiddir bilar,
sérbyggöir bilar Sprit, Stock
o.fl. og vélhjól. Menn hafa
komið þarna með sérbyggða
bila sem þeir hafa unnið að i bil-
skúrum heima hjá sér og unnið
sigra, aðrir hafa brætt úr og
brotið, farið sneyptir heim en
ákveðnir að koma aftur að ári
þvi Pikestindur heillar. Fyr-
ir áhorfendur er það ægispenn-
andi sjón að sjá vélhjólin keppa,
þar er keppt i tveim stærðar-
flokkum, á hjólum yfir 250 rs og
250rs og undir. Hvorki meira né
minna en 80 keppendur eru
ræstir i einu og það er trylltur
darraðardans þegar hjólin
krafsa sig i þvögu á brattann.
Leikvöllur djöfulsins er eini
staðurinn á fjallinu, þar sem
hægt er að leggja nokkur hundr-
uð bilum i einu, þar er þvi tjald-
an til einnar nætur nóttina fyrir
keppnina og að öllu jöfnu gista
þar um 10.000 manns, en það er
lika eina nóttin sem leyft er að
tjalda á Pikestindi, enda er þá
glatt á hjalla á Leikvelli djöfuls-
ins og segja sumir að það sé
eina nóttin sem staðurinn beri
nafn með rentu. Keppendur og
fylgdarlið þeirra hafa þó verið i
eina viku við Kristalsvik, þvi 5
dögum fyrir keppnina hefjast
æfingar sem standa i 3 daga,
hæfnispróf með útilokunarað-
ferðinni standa svo yfir næstu 2
daga. Það er þvi talsvert um að
vera, þarsem eru 80 biiar og 160
vélhjói.
Árla morguns á keppnisdegi
leggur fyrsti bill á brattann,
það er lögreglan sjálf og hún ek-
ur fjálglega og sýnilegt að hér
er um vanan ökumann að
ræða, sá næsti er mælibiilinn
sem kannar hvort stikur og ann-
að er á réttum stað, hann lötrast
upp og áhorfendum finnst sú
ferð aldrei ætla að taka enda þvi
næstu biiar keppa um stórar
fjárfúlgur. Keppnin er skyndi-
lega komin i algleyming, það
vælir og hvin i tryllitækjunum
ogsvo virðistsem þau hreinlega
öskri sig upp é tindinn. Svo fell-
ur allt i dúnalogn, það er mi.ð
degisbil, keppnin búin og aftur
friður tign og ró yfir Pikestindi.
er með 10 i hraðann i km/klst.
og útkoman siðan margfölduð
með sjálfri sér, kemur
heml.vegal. út i metrum.
Dæmi: a. 40 km/klst — 40:10 =
4x4 = 16 m. b. 60:10 = 6x6 = 36
m.
Viðbr.vegal. + heml. vegal. =
STÖÐVUNARVEGALENGD
Dæmi a. er þá 26 m og dæmi
b. er 51 m.
Vegalengdirnar miðast við
þurran malarveg en þegar að-
stæðurnar á malbikuðum
vegum eru þannig, að ising eða
þykkt snjóalag er yfir, hlýtur
stöðvunarvegalengd að vera
svipuð eða meiri.
Gult ljós eftir grænt á stöðu-
vita táknar stöðvun og þar sem
60 km/klst. er leyfður er ekki
óliklegt að þú verðir að
„hreinsa” gatnamótin eins og
það er kallað.
almenni ökumaður greiðir toll
fyrir akstur um hann en fyrstu 7
1/2 mflurnar eru malbikaðar og
þvi ekki notaðar i keppninni.
Keppnin hefst neðarlega i
fjallinu þar sem heitir Cristal-
Creek eða Kristalsvlk fyrir ofan
Colorado Springs og 4708 ft.
(1528 m) fyrir neðan toppinn,
12,42 milur og 156 borgarst jóra-
beygjum frá markinu. Fyrstu 2
milurnar frá Kristalsvik eru
nokkurn veginn láréttar og
snurðulausar en eftir þann leið-
arspotta eru krappar beygjur og
brattar brekkur allsráðandi. Á
fyrri leiðarhelmingi eru tré-
bjálkar meðfram vegbrúnum og
„aðeins” nokkur hundruð fet
niður snarbrattann beggja
megin og er þvi sleppir, kemur
að hrikalegasta kaflanum, þ.e. 3
milum áður en kemur að Glen
Cove eða Dalvlk, allt upp að De-
vils Playground, Leikvelli
djöfulsins. A þeim hluta sem er
um 3 1/2 milur fer hæðin skyndi-
AK Miller á Sprint
FINISH
J ■-
CLIN COVE
11,12511
Viðbragðsvegal.: Ef deilt er með
4 i hraðann i km/klst„ kemur út
viðbr.vegal. i metrum. Dæmi::
a. 40 km/klst. — 40:4= 10 m, b.
60 km/klst. — 60:4 = 15 m.
Hemlunarvegalengd: Ef deilt