Dagblaðið - 07.02.1976, Blaðsíða 10

10
MMBUUUB
frjálst, úháð dagblað
Ctgefandi: Dagblaðið hf.
Framkvæmdastjóri: Sveinn R. Eyjólfsson
Ritstjóri: Jónás Kristjánsson
Fréttastjóri: JÓn Birgir Pétursson
Ritstjórnarfulltrúi: Haukur Helgason
íþróttir: Hallur Símonarson
Hönnun: Jóhannes Reykdal
Blaðamenn: Anna Bjarnason, Ásgeir Tómasson, Atli Steinarsson, Bragi Sigurðsson,
Erna V. Ingólfsdóttir, Ciissur Sigurðsson, Hallur Hallsson, Helgi Pétursson, Katrín
Pálsdóttir, ólafur Jónsson. Ómar Valdimarsson.
Ljósmyndir: Bjarnleifur Bjarnleifsson, Björgvin Pálsson, Ragnar Th. Sigurðsson.
Ojaldkeri: Þráinn Porlcifsson
DreiFingarstjóri: Már E. M. Halldórsson.
Askriftargjald 800 kr. á mánuði inrtanlands.
f lausasölu 40 kr. eintakið.
Ritstjórn Síðumúla 12, sími 83322, auglýsingar, áskriftir og afgreiðsla Þverholti 2,
sími 27022.
Setning og umbrot: Dagblaðið hf.og Steindórsprent hf., Ármúla 5. Mynda- og
plötugerð: Hilmir hf., Síðumúla 12. Prentun: Árvakur hf., Skeifunni 19.
Ekki sem verst
Ötti við atvinnuleysi hefur gripið um
sig. Atvinnuleysi í Reykjavík hefur tvö-
faldazt á einum mánuði. Langvinnt
atvinnuleysi hefur verið í nokkrum
greinum.
Við nánari athugun á síðustu tölum
um atvinnuleysi á landinu kemur þó í
ljós, að ástandið er ekki, svo að heitið
geti, verra en það var fyrir ári. Það er
lítið eitt verra en var fyrir tveimur og
þremur árum.
Utan Reykjavíkur fækkaði atvinnulausum verulega í
síðasta mánuði, þegar á heildina er litið. Jafnvel þótt
tvöföldun atvinnuleysis í Reykjavík sé meðtalin, hefur
atvinnulausum í rauninni ekki fjölgað. Sú aukning, sem
opinberar tölur sýna, byggist á því, að nú eru teknir
með í skýrslur þrír hreppar í Rangárvallasýslu, sem ekki
voru í skýrslum áður.
Það atvinnuleysi, sem er, byggist yfirleitt á sérstökum
aðstæðum, sem munu breytast til batnaðar innan
skamms.
Byggingariðnaðurinn hefur að kalla lagzt niður í
borginni. Þetta er ekki nýlunda um háveturinn, enda
hefur veður verið óvenju illt. Þá hefur vinna við
Sigöldu lagzt niður nú í vetur. Þetta hefur valdið því,
að talsverður hópur byggingaverkamanna og iðnaðar-
manna er kominn á atvinnuleysisskrá.
Hins vegar segir þetta ekkert um, hvernig horfur eru
í þessum greinum. Þarna á ekki að verða um langvar-
andi atvinnuleysi að ræða. Byggingariðnaðurinn mun
taka við sér og vinna hefjast við Sigöldu.
Reiknað hefur verið með því og byggt á reynslu, að
ekki sé um raunverulegt atvinnuleysi að ræða, þegar á
heildina er litið, þótt nokkur hundruð manna komi á
atvinnuleysisskrá á landinu.
Dagblaðið. Laugardagur 7. febrúar 1976.
r .....
Viðgerðin ó Rembrandt:
„EIGN ALLRA
LISTUNNENDA
HEIMSINS"
--
037
Sú mynd sem flestir vilja sjá í
listasafninu Rijksmuscum í Amster-
dam, sýnir stóran hvítgulan flöt og,
neðst til hægri, fallega lagaðan fót í
svörtu stígvéli. Þótt ekki sé meira að
sjá leggja þúsundir manna í hverri
viku nef sitt á gluggarúðuna, sem
skilur á milli áhorfenda og málverks-
ins. Flestir koma aftur til að sjá
meira.
Þessi risastóri léreftsdúkur, sem að
mestu er hulinn með hríspappír.
geymir dýrasta dóm Rijksmuseum
— sem var byggt í júní 1885 til að
geyma dýrgripinn — og er aðdráttar-
afl milljóna listunnenda sem kom?
til Amsterdam á ári hverju.
Áhættuspil
Sú er ástæðan fyrir því að Rem-
brandt-málverkið ,,Næturvrörðurinn”
hefur aldrei farið út fyrir dyr Rijks
museum. Þegar geðbilaður kennari
réðst að myndinni 14. september í
fyrra og skemmdi hana með hníf
ákváðu stjórnendur safnsins að í
fyrsta skipti í sögunni yrði viðgerðin
gerð í augsýn almennings.
Það var töluvert áhættuspil en
eins og Willcm Hymans, blaðafull-
Rembrandt — sjálfsmynd. trúi safnsins segir, „í fyrsta lagi var
í janúarmánuði í fyrra voru alls 936 atvinnuleysingj-
ar á landinu. I ljós kom, að strax í febrúar var talan
komin niður í 628 og í 522 í marz. Svo kom togaraverk-
fallið til og olli nokkru atvinnuleysi í landi. Fjöldi
atvinnuleysingja komst upp í tæp 1300 í maí, en í júlí
og ágúst. voru atvinnulausir færri en 400, sem þýddi, að
ekkert atvinnuleysi var, þar sem fólk vantaði í fjölda
greina.
Miðað við reynslu annarra þjóða getum við ekki
talað um, að atvinnuleysi ríki, þótt um eitt prósent af
vinnuafli í landinu komi á atvinnuleysisskrá á þeim
árstíma sem ástandið er verst.
Utan Reykjavíkur er nú aðeins um tilfinnanlegt
atvinnuleysi að ræða á þremur stöðum, Bíldudal,
Þórshöfn og í Rangárvallasýslu. Þá eru 60—70 manns á
atvinnuleysisskrá í nokkrum kaupstöðunum.
Hér hafa verið leidd rök að því, að það atvinnuleysi,
sem fyrirfinnst á landinu, er tíma- eða staðbundið.
Ymsar skoðanir eru uppi um, hvernig atvinnu-
ástandið muni verða næsta vor og sumar, en engin rök
hafa enn komið fram, sem sýna fram á, að það verði
verulega verra en var á síðasta ári.
Þær tölur, sem til eru, renna ekki stoðum undir
óttann við verulegt atvinnuleysi.
Leiksýning ó 700 kr.
Nei, nei, þetta er enginn áróður,
engin pólitík, ekkert aðkast í vinstri
öflin í landinu né heldur ríkisstjórn,
er tekizt hefur að halda vel á flestum
málum (nema efnahagsmálum), svo að
hinir vammlausu sem gjarnan „æpa
eftir nótum”-ættu að geta haldið áfram
lestrinum — aðeins almennar hugleið-
ingar um verðlag og verðmyndun á
íslandi, og görótt verðskyn almennings
sem lætur hafa sig að fíflum á flestum
sviðum viðskipta og þjónustu.
Tilefni þessara almennu hugleiðinga
um verðlag í landinu er það, að sá, er
þetta ritar ákvað að sjá eitt þeirra
leikrita sem í gangi er þessa dagana,
nánar tiltekið „Sporvagninn”, sem sýnt
er í Þjóðleikhúsinu. eina ágætustu
sýningu, sem stóð hátt í þrjár klst. Af
viðtökum áhorfenda mátti heyra og sjá,
að allir hefðu haft hina mestu ánægju
af, og áttu enda aðstandendur
sýningarinnar allir þakklæti og lof
skilið.
En nú skal vikið að kjarna þessara
hugleiðinga. Aðgöngumiði á svona sýn-
ingu kostar 700 kr. Nú veit undirritaður
ekki, hvort eða að hve miklu leyti þetta
verð nægir til þess að standa undir sér,
eins og það er kallað, eða hvort eða hve
mikið ríkið kann að greiða með hverjum
miða, enda skiptir það minnstu máli í
þessu tilviki, það er hið útlagða gjald,
sem neytandinn greiðir hverju sinni,
sem máli skiptir. Og sama gildir um
allar aðrar vörur, sem greiða þarf fyrir,
hvort sem þær eru svo niðurgreiddar af
sameiginlegum sjóði eða ekki.
Hitt má fullyrða, að verð
aðgöngumiða að sýningu í Þjóðleik-
húsinu, 700 kr., er eitt það hagkvæm-
asta, ef ekki al-lægsta, sem hér þekkisl
fyrir skemmtun eða afþreyingu, sem
varir hátt í þrjár klukkustundir. Ætla
má að hvar sem niður væri borið um
verðsamanburð á vörum, þjónustu, að
ekki sé minnzt á skemmtanir eða annan
mannfagnað, miðað við verð aðgöngu-
miða að leiksýningum hér, þá yrði sá
samanburður flestum greinum til van-
sæmdar og ærið umhugsunarefni fyrir
almenning.
Svo er nú komið í verðlagsmálum
hérlendis, að verð a vörurn eða þjónustu
hverju nafni sem nefnist er svo langl
yfir ofan alla sanngirni, hvað þá
raungildi, að hvergi munu dæmi um
önnur eins fáránlegheit. Hefur þessi
afbrigðisstefna þróazt svo ört hérlendis
og með óbeinni tilstuðlun almennings,
að hún er nú orðin varanleg, Óbeit
almennings og fyrirlitning á því ástandi
sem ríkir í verðlags- og verðmyndunar-
kerfi hér á landi nægir þó ekki til þess
að lækna það, en sú óbeit og fyrirlitning
ætti þó — ef allt væri með felldu — að
nægja til þess að almenningur, fólkið
sjálft taki af skarið og sniðgangi þá
þjónustu og þær vörur, sem eru á
boðstólum við því verði sem óeðlilegt