Dagblaðið - 13.07.1976, Blaðsíða 4

DACBI.AÐIÐ — ÞKIÐ.JUDACUR 13. JULÍ 1970.
„Ég gæti ekki hugsað mer
annað starf. Ég er afar
hamingjusamur að geta
stundað garðrækt. Þetta er svo
lífrænt."
Viðmælandi okkar er Ásgeir
Bjarnason garðyrkjubóndi á
Reykjum, en þangað brugðum
við Árni Páll ljósmyndari
okkur svona til þess að sjá
hvernig ræktunin gengi hérna
alveg við bæjardyr okkar Reyk-
víkinga.
Ásgeir var í óða önn að skafa
arfa sem alltaf er lifsgigur þótt
eitrað sé fyrir hann. Það gerir
Ásgeir eins og aðrir og notar til
þess ramrot eitur stuttu eftir að
hann setur niður. Sonur hans
Helgi var þarna skammt frá á
raðhreinsivél sem jafnframt er
áburðardreifari. „Já, unga kyn-
slóðin vill vélvæðinguna,“ segir
Ásgeir og viðurkennir að hann
reyti jafnvel arfann á fjórum
fótum með fingrunum. Tvisvar
til þrisvar á sumrinu er
tilbúinn áburður borinn á,
losað um moldina og reytt. 1
upphafi er líka eitrað fyrir kál-
fluguna, sem ekki er vinsæll
gestur hjá garðyrkjubóndanum
fremur en öðrum sem fást við
matjurtarækt.
Húsdýraáburður
í upphafi
og síðan 2—3 sinnum
Mlbúinn áburður
yfir sumarið.
Við höfum orð á þvi að kál-
plönturnar séu orðnar hinar
myndarlegustu. Það kemur í
ljós að jarðvegurinn hefur
verið undirbúinn vandlega í
upphafi með því að blanda sam-
an við hann hænsnaskít. „Ég
nota hann vegna þess að hann
er nærtækastur,“ segir Ásgeir.
Það leynir sér ekki því að
hænsnin í hænsnabúinu hans
Jóns Guðmundssonar á
Reykjum gagga hvert í kapp við
annað og kórinn blandar sér
inn í samtalið við Ásgeir.
„Hvaða húsdýraáburður sem
er, er jafngóður,“ bætir Ásgeir
við, „en minni arfi myndast af
hænsnasklt." Og Ásgeir heldur
áfram að skafa arfann.
Nýtt kál á borðum
eftir 2—3 vikur
Það er heldur ekkert langt í
land með að við höfuðborgar-
búar getum farið að gæða
okkur á hvitkáli og blómkáli.
„Ætli það verði ekki tvær til
þrjár vikur,“ segir Ásgeir.
Fyrsta íslenzka blómkálið og
hvítkálið er raunar þegar
komið I Sölufélag garðyrkju-
manna úr Hreppunum — þótt
magnið hafi verið lítið. Það,
sem meira er, þetta hvítkál er
mun ódýrara en það útlenda
harða sem verið hefur á boð-
stólum, já, allt- að helmingi
ódýrara. Það þykir alltaf
tíðindum sæta þegar íslenzk
framleiðsla stendur svona vel
að vígi.
„Af hverju íslenzka kálið sé
svona mikið betra,“ segir
Ásgeir, „jú, við notum sama
fræ, en á norðurslóðum, með
þessum björtu nóttum, er
vaxtatíminn mun styttri. Kálið
verður sætara og lausara i sér
svo ekki sé talað um blómin,
sem eru fegurri en á nokkrum
stað öðrum.
Hann segir okkur að það hafi
aldrei verið eins gott að vera
garðyrkjubóndi og í dag. „Þeir
sem seigluðust, vita það. Áður
fyrr var alveg sama hvað maður
kom með lilið í Sölufélagið, það
var alltaf mikið, jafnvel
nokkrir kassar. Nú er þessu
iifugt larið."
Garðyrkjan
gengur í œttir
Ohætt er að segja að garð-
Ilann Helgi, sonur Ásgeirs, kýs fremur að stjórna vél en re.vta eða
skafa arfann með sköfu. Þarna mætast unga kynslóðin og sú
eldri.
— að vera garðyrkjubóndi
ræktin hafi haldizt í ætt
Ásgeirs. Faðir hans, alþingis-
maður I 25 ár, Bjarni Ásgeirs-
son, reisti fyrstur manna á Is-
landi gróðurhús, á Reykjum
árið 1923. Bjarni var líka ráð-
herra í stjórn Stefáns Jóhanns
Stefánssonar 1947—49 og
sendiherra í Osló 1951—56, þar
sem hann dó fyrir aldur fram.
Það var ekki fyrr en I kringum
1930 sem Ingimar Sigurðsson
reisti fyrsta gróðurhúsið i
Hveragerði.
Að minnsta kosti tveir af
þrem sonum Ásgeirs ætla sér
að halda áfram garðyrkjunni á
Reykjum. Dóttirin leggur hins
vegar fyrir sig hjúkrun.
Kona Ásgeirs, Titia, er
hollenzk og er útskrifuð úr
garðyrkjuskóla i Hollandi,
Ásgeir dvaldi líka i Hollandi.
„Nei, við kynntumst ekki þar,“
segir Ásgeir, „en við höfum
ekki átt að missa hvort af öðru
því að ári eftir að ég kom heim
kom hún til starfa hjá föður
mínum á Reykjum.“
Við erum komin á heimili
þeirra hjóna sem er steinsnar
frá ökrunum. Bak við húsið eru
margra mannhæða há tré og
blóm prýða garðinn jafnt sem
húsið að innan. „Jú, ég vann
mikið með Ásgeiri hér áður
fyrr, en þá hafði ég heldur ekki
tíma til þess að stunda blóma-
rækt,“ segir Titia. Hún er nú
búin að vera á íslandi í 27 ár og
langar lítið til Hollands
aftur. „Þar er allt orðið svo
breytt, hippalýður og óhrein-
indi,“ segir hún.
Brocoli
líkt og blómkál
og auðrœktað
Ásgeir ræktar fleiri tegundir
en hvítkál, blómkál og rófur, en
þá aðeins til heimilisbrúks.
Einnig ræktar hann plöntur,
sem hann selur á vorin til ann-
arra ,,garðyrkjubænda“, sem
ekki eru alveg eins stórir í
sniðum, nefnilega matjurta-
garðeigenda. Alltaf er að
aukast salan á brocoli og |)eir,
sem komast upp á lag með að
borða það, rækta það ár eftir ár.
Það er ekki svo mjög ólíkt
blómkáli á bragðið. Rósakál er
önnur tegund. Báðar þessar
káltegundir eru harðgerðar og
þola frost á haustin. Rósakál
verður meira að segja sætara og
betra eins og grænkál eftir að
það hefur frosið. Sterkjan
ummyndast þá i sykur.
Þá er grænmeti eins og
blöðrukál og amerískt „head-
lettuce" (miklu fastara í sér en
salat) að ná meiri og meiri vin-
sældum.
Auðvitað vitum við öll
hversu hollur matur kál er og
það er hægt að matbúa það á
marga vegu. Hollenzku
sæfararnir komust hjá hörgul-
sjúkdómum með því að borða
súrkál (sýrt hvítkál) á ferðum
sínum um heiminn. Grænkál er
afar næringarríkt og það sagði
Ásgeir að þau matreiddu á
hollenzka vísu eins og svo
margt annað. Það er einfald-
lega soðið ofurlítið með kartöfl-
um og stappað saman við þær
og síðan borðað með bjúgum.
Annað sem Titia ber gjarnan á
borð er blómkál, sem hún
setur inn í ofn og þekur
þykkum ostsneióum og dálitl-
um smjörklípum. Þar er það
látið malla þangað til það er
meyrt.
„Jú, það er rétt, mikið minna
er að gera á veturna,” segir
Ásgeir, en bætir við að þá sæki
þeir mörg tonn af mold (upp-
gröft úr skurðum), sem sett er í
sérstaka moldarmulningsvél og
blanda síðan saman við hana
snefilefnum og áburði. Við
fáum að sjá svolítinn afgang af
gróðurmold í skemmunni hjá
Ásgeiri, sem er þrjú hundruð
fermetrar að stærð og rétt við
er sex hundruð fermetra
gróðurhús. „Ég byggði þau á
góðum tíma 1971—72 og þau
kostuðu þá um tvær milljónir
hvort. Nei, ég treysti mér ekki
til þess að segja til um hvað
þær myndu kosta í dag eða
hversu mikla peninga þarf að
eiga til þess að gerast garð-
yrkjubóndi." —EVI
Hér sjást hinir 108 erlendu fulltrúar ásamt sveitarstjórnarmönnum
í Garðabæ.
Það var alveg sama hversu lítið maður Kom með í Sölufélagið hér
áður fyrr, alltaf var það mikið. Nú er þessu öfugt farið, segir
Asgeir Bjarnason garðyrkjubóndi á Reykjum i Mosfeilssveit.
Islenzkar smásögur
VINABÆJARHEIMSÓKN
IGARÐABÆ
Garðbæingar tóku á móti full-
trúum frá vinabæjum nú nýlega.
Vinabæjamótið var sett i íþrótta-
húsinu Ásgarði en síðan var því
fram haldið í Garðabæ.
Mikill áhugi virðist hafa ríkt i
vinabæjunum fyrir þessu móti,
þar sem að 12 fulltrúar mættu án
þess að þeim hefði sérstaklega
verið boðið. Þátttakendur komu
frá öllum Norðurlöndunum nema
Svíþjóð. I Færeyjum er vinabær
Garðabæjar Þórshöfn, í Noregi
Asker, sem er rétt utan vió Osló,
og í Finnlandi Jakopsstað.
Vinabæjamótinu lauk sióan á
Hótel Sögu.
Mikið er um blómadýrð heima
hjá þeim hjónum Asgeiri og
Titiu hinni holienzku konu hans.
DB-myndir Arni Páll
Kópasker: SKJÁLFTARNIR
KOSTUÐU 100 MILLJÓNIR
Skemmdir á mannvirkjum
vegna jarðhræringanna. sem
flæmdu íbúa Kópaskers að
heitnan siðastliðinn vetur. eru
metnar á 100 milljónir króna að
áliti matsnefndar. Tjón á
húsum nam 30 millj.. hafnar-
mannvirkjum 27 millj. Viðlaga-
sjóður borgar húsatjónið. en
aðrir sjóðir grípa inn í varðandi
viðgerðir á öðrum mannvirkj-
um. —JBP
gefnar út í Noregi
Nýlega Kom út hjá Pax bókafor-
laginu í Osló smásagnasafn eftir
íslenzka höfunda. Bókin nefnist:
Skemmtireisa og aðrar íslenzkar
smásögur.
Það er Helga Kress lektor við
háskólann í Bergen sem stendur
fyrir útgáfu þessarar bókar ásamt
Idar Stegane. Alls eru tíu smá-
sögur í bókinni eftir fjóra
íslenzka rithöfunda, þau Svövu
Jakobsdóttur, Jakobínu Sigurðar-
dóttur, Guðberg Bergsson og
Thor Vilhjálmsson.
í eftirmála bókarinnar segir
Helga: Norðmenn hafa mjög
fornar og fastmótaðar hugmyndir
um Island. Landið er í þeirra
augum raunverulega ekki til í
nútímanum, það er sögueyjan
Ultima Thule, og í íslenzkum bók-
menntum vænta þeir fornsagna
og hetjufrásagna. Tilgangurinn
með bókinni er að sýna að ísland
er ekki einungis tengt söguöld og
heitum uppsprettum. Landið er
nýtízkulegt samfélag, þar sem
fólksstraumurinn liggur til þétt-
býlisins, þar er óöruggt pólitískt
ástand, ekki sízt kringum banda-
ríska varnarliðið á Keflavíkur-
flugvelli. íslenzkar bókmenntir
hafa tekið miklum breytingum
undanfarna áratugi. Þær Svava
og Jakobína eru til merkis um
hversu framarlega kvenfólk
stendur á því sviði. Þær eru full-
trúar raunsæisstefnu auk þess
sem þ’ær sýna sérstæðan þjóð-
legan frásagnarstíl. Ásamt þeim
er stílistinn Thor Vilhjálmsson og
hinn hugmyndaríki ádeilu-
höfundur, Guðbergur Bergsson,
ðugir fulltrúar nýrra
:menntastefnu á íslandi.
JB
f Hd*.Ki»«o<lii«rSwíaoc » M)
Lystreise
■ ogwtdre iémdéetmvlkr
llnKhBotck
ALDREI EINS
GOH OG í DAG