Dagblaðið - 02.11.1977, Blaðsíða 13

OAGBLAÐIÐ. MlÐVl KUDAGUR 2. NOVEMBER 1977.
13
Böm Jayne Mansfíeld
fá ekkert
Jayne Mansfield ásamt elztu dóttur sinni og nöfnu árið 1959.
Eftir 10 ára baráttu
fyrir dómstólum
hefur fimm börnum
leikkonunnar Jayne
Mansfield heitinnar
veriö sagt að líklega
muni þau engan arf
fá. Leikkonan lézt
aðeins 34 ára að aldri
í bílslysi og var þá
skuldug upp fvrir
haus. Það fé sem af-
gangs varð fór svo uð
mestu í málaferli
varðandi arfinn.
- DS þýddi.
Dauðsföllin í Stammheim
Nýafstaðnir atburðir í
Vestur-Þýskalandi og það á-
stand sem þar er að skapast
leiða hugann að þvi ófullkomna
uppgjöri sem vestur-þjóðverjar
framkvæmdu við hina
skuggalegu slóð sem nasisminn
skildi eftir sig.
Astæðurnar eru fyrst og
fremst þær, að við skiptingu
Þýskalands í stríðslok voru
vestur-þjóðverjar settir i
varðstöðu gegn frekari út-
þenslu rússa og kommúnismans
vestur á bóginn. Þetta leiddi til
þess að uppgjör við ýmsa hátt-
setta embættismenn Þriðja
ríkisins fór ekki fram eða þeir
voru kallaðir til starfa á ný sem
skeleggir baráttumenn gegn
hinni sívaxandi hættu úr
austurátt.
Það skyldi þó ekki vera að
gleymst hafi að segja upp göml-
um starfsmönnum I
Stammheim fangelsinu eða
þeir hafi verið endurráðnir og
þar væri að finna ástæðuna
fyrir hinum skyndilegu dauðs-
föllum hinna einangruðu
fanga. Dauðsföllin áttu sér stað
af alkunnri þýskri stundvísi.
Allir fangarnir virðast hafa
stytt sér aldur á svo til sömu
mínútunni.
Morgunblaðið lýsir þessum
atburði sem nýju reiðarslagi
fyrir vestur-þjóðverja. Hvernig
ætti það að teljast reiðarslag
fyrir þá með sllkt „kapazitat"
sem þeir höfðu á þessu sviði, þó
að tveir borgarskæruliðar
skjóti sig 1 hnakkann og einn
hengi sig, — nema ef fanga-
verðirnir hafi veitt þeim gamal-
kunna aðstoð? Það verður ekki
auðvelt fyrir vestur-þýsk
stjórnvöld að afsanna þann
möguleika. Þess má minnast að
ekki er langt síðan að föngum í
Þýskalandi var gefinn kostur á
því að skjóta sig sjálfa eða þola
að öðrum kosti hæga hengingu.
Þetta átti þó aðeins við ef um
mikilsháttar persónur var að
ræða. Eitthvað slíkt skeði með
hershöfðingjana Rommel og
Beck. Þeir sem ekki urðu þessa
heiðurs aðnjótandi voru skotnir
af SS aftökusveitum eins og
von Stauffenberg o. fl. eða
fengu hæga hengingu eins og
borgarstjórinn I Stuttgart og
von Witzleben og margir aðrir.
Við henginguna voru notaðir
píanóstrengir (músfkalskt).
Allt voru þetta meiriháttar og
sannir þjóðverjar sem reyndu á
sfðustu stundu að bjarga föður-
landinu frá tortímingu. Ætli
minningu þeirra sé mikill sómi
sýndur f Vestur-Þýskalandi f
dag? Og hvað með alla hina?
Það skýla sér fleiri bak við
Berlfnarmúrinn er austur-
þýskir kommúnistar. Ymsir
vestan múrsins hafa notað
hann til að fela sig bak við til að
hylja skuggalega fortfð sína.
Ekki eru nema fá ár sfðan það
kom f ljós að einn af aðalbanka-
stjórum eins stærsta banka
Vestur-Berlfnar var marg-
faldur fjöldamorðingi. Hann
var strax tekinn úr umferð þeg-
ar sannleikurinn kom f íjós.
Hinsvegar var ekki gerð nein
„Panik" leit f kerfinu að fleiri
slfkum.
(Jr þvf farið er að ræða um
Berlfnarmúrinn sem skipar svo
stóran sess f þýskri samtfma-
sögu, þá má lftillega geta um
tilkomu hans. Berlfnarmúrinn
var nefnileea ekki reistur til að
loka austur-þjóðverja inni,
heldur lfka til að loka vestur-
Berlfnarbúa úti.
Þannig var mál með vexti að
ýmsar matvörur voru mun
ódýrari í Austur-Berlín, heldur
en i Vestur-Berlín, svo sem
kjöt, smjör, egg og fl. Þar við
bættist að austur-þýska markið
gekk manna á milli í skiptum
fjögur á mó'ti einu vestur
marki, þegar opinbert gengi
var eitt á móti einu. Þýsku
húsmæðurnar sem eru allra
húsmæðra hagsýnastar i inn-
kaupum streymdu frá Vestur-
Berlín með ódýr austur-þýsk
mörk og tæmdu mat-
vöruverslanir í Austur-Berlfn
jafnóðum, þannig að ekkert
stóð vió A-þýsk stjórnvöld sáu
sér leik á borði, — reistu
múrinn og slógu tvær flugur f
einu höggi — lokuðu eigin
þegna inni og vestur þýskar
húsmæður úti. Sú táknmynd
sem " Berlínarmúrinn hefur
orðið vestan megin („Ich bin
ein Berliner," — svo mælti
Kennedy) hefur á margan hátt
orðið til þess að v-þjóðverjar
hafa aldrei gert hreint fyrir sín-
um dyrum heima fyrir — og
réttlætt ýmsa vafasama aðila og
aðgerðir þeirra ef þær hafa
beinst gegn vinstri sinnuðum
öflum f þjóðfélaginu. Þessi af-
staða hefur sfðan kallað fram
gagnstæð öfgaöfl. Með þvf að
stinga aldrei til fulls á kýlinu
frá nasistatímanum hefur
grafið út úr þvf á báða vegu,
Baader-Meinhof og aðrir slíkir
hópar á aðra hlið og nýnasistar
á hina.
Þýsk stjórnvöld grfpa nú f
vaxandi mæli til sérstakra
öryggissveita til að halda
ástandinu 1 skefjum.
Það má kallast söguleg kald-
hæðni að v-þjóðverjar og
israelsmenn geta nú keppt um
Kjallarinn
Josef Strauss, sem hrópaði á að
lög og reglu yrði komið á með
gamalkunnum hætti. Vonandi
fer ekki fyrir vestur-
þjóðverjum eins og gyðinga-
stúlkunni í kvikmyndinni
,jNæturvörðurinn“ sem sýnd
var hér fyrir nokkru. Stúlkan
hafði f fangabúð nasista gerst
lagskona eins af fangavörðum
sfnum eftir að hann með
sadisma hafði náð valdi yfir
henni þannig að hún fór sjálf
að hafa nautn af því að vera
beitt kynferðislegu ofbeldi.
Þegar hún fékk frelsi sitt hvarf
hún sfðar meir aftur til böðuls
sfns af því að hún hafði nautn
af þvf að hlýða og lúta kúgara
sfnum.
Bjöm Jakobsson
það hvort ríkið eigi djarfari
stormsveitum á að skipa.
Helmut Schmidt kanslari
stendur nú frammi fyrir þvf að
ekki er nóg að setja upp sams-
konar höfuðfat og Ernst
Thalmann til að ná jafnvægi.
Sennilega þarf hann við mótun
stefnu sinnar að rifja upp sögu
þýska jafnaðarmannaflokksins
og draga lærdóm af því hvaða
þátt ákvarðanir f.vrsta kanslara
flokksins Friederik Ebert áttu f
hruni Weimarlýðveldisins.
Annars gæti svo farið að hiö
nýja andlit Vestur-Þýskalands
yrði það sem bírtist bak við
skothelt gler i pcrsónu Franz
Hinir viljalausu halda oft að
þeir geti leyst vandamál sfn
með þvf að gefast öðrum á vald
og þeir sem gefast upp fela sig
gjarnan Guði á vald, en gleyma
því jafnan að það eru þeir sem
viljann hafa sem taka völdin og
ráð þeirra f hendi sér. Guð kem-
ur þar hvergi nærri, enda gaf
hann mannskepnunni það for-
skot fram yfir aðra að geta
hugsað sjálfstætt og tekið
ákvarðanir samkvæmt þvf.
Hann hefur aldrei helgað rétt
eins yfir öðrum. Einstaklingar
jafnt sem þjóðir sem ekki glata
þessum rétti til annarra eru
einir færir um að skapa
heilbrigt samlff og samfélag. Ef
sjálfstæði einstaklinga er
brotið á bak aftur og lýðræðinu
er hætt, þá er ekki fyrst og
fremst við þá að sakast sem
hrifsa til sín völdin, — heldur
hina sem beygja sig í auðmýkt
og hlýða.
Björn Jakobsson.
J