Dagblaðið - 27.09.1978, Blaðsíða 10

10
DAGBLAÐIÐ. MIÐVIKUDAGUR 27. SEPTEMBER 1978.
"N
Útgefandi: Dagblaðifl hf.
Framkvœmdastjóri: Sveinn R. EyjóHsson. Rrtstjóri: Jónas Kristjánsson.
Fróttestjóri: Jón Birgir Póturmson. RitstjómarfuHtnii: Haukur Helgason. Skrifstofustjóri ritstjómar Jó-
hannos Reykdal. íþróttir Haílur Simonarson. Aflstoflarfréttastjórar. Atil Steinarsson og Ómar Valdk
marsson. Monningarmál: Aflalsteinn IngóHsson. Handrít: Ásgrimur Pálsson.
Blaflamenn: Anna Bjamason, Ásgeir Tómasson, Bragi Sigurflsson, Dóra Stefánsdóttir, Elfn Alborts-
dóttir, Gissur Sigurflsson, Gunnlaugur A. Jónsson, Hallur Hallsson, Helgi Pótursson, Jónas Haraldsson,
Ólafur Geirsson, Ólafur Jónsson. Hönnun: Gufljón H. Pálsson.
Ljósmyndir Ari Kristinsson, Ámi Páll Jóhannsson, Bjamlerfur BjamleHsson, Hörflur Vilhjálmsson,
Ragnar Th. Sigurflsson, Sveinn Þormóflsson.
Skrifstofustjóri: Ólaffur EyjóHsson. Gjaldkori: Þráinn ÞorieHsson. Sökistjóri: Ingvar Svoinsson. DreHing-
arstjóri: Már E.M. Halldórsson.
Rítstjóm Siflumúla 12. Afgreiflsla, áskriftadeild, auglýsingar og skrifstofur Þverholti 11.
Aflalsfmi blaflsins er 27022 (10 llnur). Áskrift 2000 kr. á mánufli innanlands. í lausasölu 100 kr. eintakifl.
Sotning og umbrot Dagblaflifl hf. Siðumúla 12. Mynda- og plötugorð: Hilmir hf. Sfflumúla 12. Prentun:
Árvakur hf., SkeHunni 10.
Rökrættíhríng
Fulltrúar innflutningsverzlunarinnar
og stjórnvalda urðu sér til skammar í
bófahasar í sjónvarpinu í fyrrakvöld. Þar
gerðu báðir aðilar sig seka um að halda
fram tveimur gagnstæðum skoðunum
samtímis.
Innflutningsmenn kenndu stjórnvöldum um úreltar
reglur, sem leiði til óhagkvæmari innkaupa og til hærri
umboðslauna erlendis en ella væri. Þetta er gamalkunn
kenning, sem á mikinn rétt á sér.
í miðjum sjónvarpsþættinum hófu innflutningsmenn
svo gagnsókn úr hinni áttinni. Þeir lögðu fram tölur, sem
áttu að sýna, að í rauninni væri vöruverð lægra hér en á
Norðurlöndum. Notuðu þeir tækifærið til að berja sér á
brjóst.
Sami tvískinnungurinn kom fram í jafnmiklum mæli
hjá verðlagsstjóra og viðskiptaráðherra. Fram eftir þætti
lögðu þeir þunga áherzlu á samnorræna könnun, sem
átti að sýna 21—27% hærra innkaupsverð til íslands en
Norðurlandanna. Sýndi þetta alvarlega meinsemd í ís-
lenzkri innflutningsverzlun.
Síðan mættu þeir gagnsókn influtningsmanna með því
að snúa sér í hring. Tölur um lægra vöruverð hér á landi
sýndu einmitt, að núverandi verðlagshöft væru nytsam-
leg og nauðsynleg.
Báðir aðilar byrjuðu þáttinn með því að viðurkenna
vandamálið og kenna hinum aðilanum um. Síðan luku
þeir báðir þættinum með því að afneita vandamálinu og
þakka sér hið ágæta ástand mála.
Öll þessi frammistaða var hin ómerkilegasta. Ekki þarf
kannski að koma á óvart, þótt hagsmunaaðilar leiti víða
fanga í röksemdafærslu. En það kemur vissulega á óvart,
þegar stjórnvöld, sem menn héldu vera hlutlaus, leika
sama leikinn.
Ekki er þetta þó svo með öllu illt, að ekki boði nokkuð
gott. Viðskiptaráðherra lofaði, að fé yrði útvegað til að
gera skrifstofu verðlagsstjóra kleift að gera marktækan
samanburð á verðmyndun hér á landi og í nálægum
löndum. Slíkan samanburð þurfum við að fá, svo að
gagnstæðar fullyrðingar rekist ekki lengur á.
Fyrsta samnorræna tilraunaathugunin var ekki nógu
góð. Hún náði til fárra vörutegunda og aðeins til hluta
verðmyndunar þeirra. Þar að auki er hún leyniplagg,
sem hlýtur að vekja grunsemdir.
Að mikilvægasta leytinu var hún þó einkar gagnleg.
Moldviðrið umhverfis hana er orðið svo magnað, að
málið verður ekki leyst með öðrum hætti en þeim, að
gerðar verði mun ýtarlegri og vandaðri kannanir.
Að fengnum slíkum upplýsingum verður unnt að byrja
að ræða innflutningsverzlunina af skynsemi. Þá verður
unnt að rökræða, hvort heppilegri sé álagning eða um-
boðslaun, sem hlaða á sig flutningskostnaði og opinber-
um gjöldum.
Þá verður einnig hægt að ræða, hvort ekki sé rétt að
hætta prósentukerfinu í álagningu, hvort sem annað
kerfi eða frelsi verði tekið upp í staðinn. Núverandi kerfi
leiðir til hærra vöruverðs, hvort sem menn kenna um
kerfinu eða innflutningsverzluninni.
Þá verður einnig unnt að bera saman í smáatriðum
þau atriði, sem eru misjöfn í verðmyndun hér á landi og
annars staðar á Norðurlöndum. Vandamálið þarf að
vera áþreifanlegt, til þess að unnt sé að ráðast skynsam-
lega gegn því.
Þetta gerist ekki nema málsaðilar leggi niður bófahas-
ar og fari að vinna að málinu eins og menn. Það gildir
jafnt um stjórnvöld sem innflutningsmenn.
WEIZMAN 0G DAYAN
BJÖRGUDU CAMP
DAVID VIÐRÆÐUM
þegar Begin hafði siglt öllu í strand
Nú liggur við að Menachem Begin
forsætisráðherra ísraels sé orðinn
þjóðhetja í landi sínu. Aldrei fyrr
hefur forsætisráðherra verið fagnað
svo þar í landi eins og honum, er hann
sneri aftur til ísraels frá viðræðunum í
Camp David á föstudaginn. Mætt
voru þrjátíu þúsund, sem flykktust á
flugvöllinn og meðfram leiðinni þaðan
til Jerúsalem.
Stjórnmálalegir andstæðingar
víðurkenndu þessa breytingu fyrstir
manna og svo virðist sem honum hafi
tekizt að yfirvinna þá andúð, sem fólk
virtist svo lengi hafa á honum.
1 ávarpi sem Begin flutti við
komuna til tsraels þakkaði hann allri
sendinefndinni, sem fór með honum
til Bandaríkjanna. Þó segja kunnugir
að án þess að hafa þá Weizman
varnarmálaráöherra og Dayan utan-
ríkisráðherra sér við hlið hefði Begin
aldrei fengizt til samkomulags.
Weizman hefur nú i eitt ár barizt
fyrir þeirri skoðun sinni að Sadat bæði
vildi og þyrfti friðarsamninga við
tsrael. Samkvæmt kenningu
Weizmans skorti Sadat Egyptalands-
forseta aðeins tækifæri til að sýna
samningsvilja sinn og ýta til hliðar
þeirri andstöðu sem Ijóst var að hann
mundi verða fyrir af hálfu leiðtoga
annarra Arabarikja. Bandarikjamenn
höfðu sterka tilhneigingu til að styðja
þessa skoðun Weizmans.
Tækifærið kom, þegar Sadat bauðst
til að koma til Jerúsalem fyrir tæpu
ári. En Begin var ekki sannfærður og
Weizman var af sumum sakaður um
barnaskap vegna trúar sinnar á friðar-
vilja Sadats.
Vegna þessarar stöðu kom viljandi
eða óviljandi upp sú staða að bæði
Weizman og bandarísku fulltrúarnir
reyndu að vinna Dayan utanríkis-
ráðherra Israels á sitt mál. Vitað er að
hann hefur haft mikil áhrif á stefnu
Begins varðandi friðarumleitanirnar
alveg siðan viðræður hófust í desem-
ber í fyrra. Einnig var Ijóst að Begin
treysti mjög á dómhæfni Dayans i
utanríkismálum. Þess vegna stefndu
Bandarikjamenn og Weizman að því
að Sadat og Dayan hittust á sérstökum
fundi þar sem þeir væru tveir einir.
Ekki géngu þessar tilraunir vel í
byrjun þvi Sadat hefur hingað til
algjörlega neitað að ræða við Dayan í
einrúmi. Það var ekki fyrr en á níunda
degi Camp David viðræðnanna sem
tókst að fá Sadat til að ræða við
ísraelska utanríkisráðherrann.
Þessar viðræður voru að mati
kunnugra mjög mikilvægar. Hvorki
Dayan né Weizman eru bundnir þeim
böndum hugsjóna, sem Begin er
sagður svo fastur i. Þess vegna eru þeir
sagðir hæfari til að ræða málin og
finna leiðir til að báðir aðilar geti sætt
sig við samkomulagstexta, sem
kannski eru ekki svo skýrir ef þeir eru
gaumgæfðir vendilega. Hvað eftir
annað gátu þeir og þá sérstaklega
Weizman komið með málamiðlunar-
tillögur, þegar Begin forsætisráðherra
virtist búinn að sigla öllu í strand með
einstrengingshætti og Sadat forseti
Egyptalands kominn að þvi að yfirgefa
Camp David I reiði sinni.
Á þennan hátt tókst að búa til
heildartexta, sem báðir aðilar gátu
skrifað undir. Sá texti er þó svo rúmur
að báðir aðilar geta túlkað hann
nokkuð sér í hag. Begin getur til
dæmis sagt að hann hafi ekki lofað
neinu um að lsraelsmenn verði fluttir
brott frá vesturbakka Jórdan en um
leið getur Sadat fullyrt að ekki hafi
verið gefinn eftir einn einasti
þumlungur arabisks lands.
Opiö bréf til fyrrverandi formanns Leikf élags Akureyrar, Jóns Kristinssonar: ■ ■ ■ ■ ■ ■
„sjo oorn á lanri Í ftfif
U IUIIU sjö í s, ■ ug Íó”
Jón Kristinsson, fyrrverandi for-
maður Leikfélags Akureyrar, skrif-
ar grein I Visi 5. sept. undir fyrir-
sögninni „Sagan hennar Brynju”.
Tilefnið er viðtal við Brynju
Benediktsdóttur, fv. leikhússtjóra
á Akureyri, sem birtist í Þjóðvilj-
anum þ. 27. ágúst. „Það er til lítils
að fá fólk langt að til að leiðbeina
sér ef maður sjálfur er ófær um að
taka tilsögn.”
Jón!
Ég vona að þú verðir ekki hissa,
þótt ég verði til að skrifa þér opið bréf I
dagblaði. Eins og þú veist, þá skiptum
við Brynja með okkur störfum norður
á Akureyri I fyrravetur, eins fer okkur
hér syðra oft á tíðum. í helgarblaði
Þjóðviljans 27. ágúst sl. birtist viðtal
við Brynju um Leikfélag Akureyrar.
Hún talar þar um starfið á nýliðnu
leikári, vanda félagsins og þarfir. Auk
þess minntist hún á glöp, sem leikfé-
lagið ætti að forðast að endurtaka.
Ófús en þó tilneyddur að eigin sögn
prjónaðir þú í dagblaðinu Vísi 5. sept.
eftirmála við viðtal Brynju, sem þú
kallar „Sagan hennar Brynju”. Við
urðum hissa, þó ekki alveg klumsa, og
þvi prjóna ég við þitt prjón til þrifn-
aðar í fjósinu. Þér þótti örla á ofurlitilli