Dagblaðið - 07.10.1980, Qupperneq 12
DAGBLAÐIÐ. ÞRIÐJUDAGUR 7. OKTÓBER 1980.
MMBIAÐIB
frjálst, úháð dagblað
Útgofandi: Dagblaöiö hf.
Framkvœmdastjóri: Svoinn R. Eyjótfsson. RKstjóri: Jónas KHstjánsson.
Aöstoðarritstjóri: Haukur Halgason. Fróttastjóri: úmar Valdimarsson.
Skrifstofustjóri ritstjórnar: Jóhannes Reykdal.
íþróttir: Hallur Simonarson. Manning: Aðalsteinn Ingólfsson. Aöstoöarfróttastjóri: Jónas Haraldsson.
Handrít: Asgrlmur Pólsson. Hönnun: Hilmar Karlsson.
Blaöamann: Anna Bjarnason, Atli Rúnar Halldórsson, Atli Steinarsson, Ásgoir Tómasson, Bragi Sig-
urösson, Dóra Stefánsdóttir, Elín Albertsdóttir, Gunnlaugur A. Jónsson, Inga Huld Hákonardóttir,
Ólafur Geirsson, Sigurður Sverrisson.
Ljósmyndir: Bjarnloifur Bjarnleifsson, Einar ólason, Ragnar Th. Slgurösson, Siguröur Þorri Sigurösson
og Sveinn Þormóösson.
Skrifstofustjóri: ólafur Eyjólfsson. Gjaldkeri: Þráinn Þorlelfsson. Auglýsingastjóri: Már E.M. Haildórs-
son. Dreifingarstjóri: Valgeröur H. Sveinsdóttir.
Ritstjórn: Siðumúla 12. AfgraiÖsla, áskriftadeild, auglýsingar og skrífstofur Þverholti 11.
Aöalslmi blaösins er 27022 (10 linur).
Sotning og umbrot: Dagblaöið hf., Síöumúla 12. Mynda- og plötugerö: Hilmir hf., Siöumúla 12. Prentun
Árvakur hf., Skeifunni 10.
Askriftarverð á mánuði kr. 5.500. Verð i lausasölu 300 kr. ointakiö.
Þeir túlka sundur og saman
Bráðskemmtilegt er að fylgjast með
viðbrögðum flokkspólitísku blaðanna
við síðustu skoðanakönnunum Dag-
blaðsins. Nokkrir lengdarmetrar í leið-
urum endurspegla þau gamanmál, sem
hér á landi eru kölluð stjórnmál.
Leiðarahöfundar hafa sýnt undra-
verða leikni við að túlka niðurstöðurnar þeirra flokki í
hag. Þar sannast enn einu sinni, að ekki er til sú tala,
sem ekki megi túlka á minnst tvo gagnstæða vegu, ef
óskhyggjan er takmarkalaus.
Barnalegast er Morgunblaðið eins og venjulega. Á
fimmtudaginn kvartar blaðið um, að Þjóðviljinn
sleppi hinum óákveðnu úr dæminu, þegar hann segi
61,4% þjóðarinnar styðja ríkisstjórnina. Rétt tala sé
raunar 41,2%.
Daginn eftir hafði dæmið heldur betur snúizt við hjá
Morgunblaðinu. Þá kippti blaðið hinum óákveðnu út
aftur til að sýna fram á, að fylgi Sjálfstæðisflokksins
með þjóðinni væri ekki 27% heldur 46%. Gaman,
gaman!
Það sem Morgunblaðið kallaði „furðulega bíræfni”
á fimmtudegi var orðið að sjálfsagðri reikningsaðferð í
blaðinu á föstudegi. Þetta heljarstökk sýnir í hnot-
skurn markleysi flokkspólitískra leiðaraskrifa.
Formúla Morgunblaðsins er þessi: Við teljum hina
óákveðnu með, þegar tölurnar fjalla um illu öflin í
þjóðfélaginu, það er ríkisstjórnina, hina stjórnmála-
flokkana og Gunnar Thoroddsen. Þá verða þær ekki
eins óþægilega háar.
Þegar tölurnar fjalla svo um allt hið góða í tilver-
unni, það er Sjálfstæðisflokkinn og Geir Hallgríms-
son, þá eru hinir óákveðnu hins vegar allt í einu ekki
nothæfir lengur. Og þá verða tölurnar skemmtilega
háar.
Að óskhyggju slepptri er augljóst, að hvorug reikn-
ingsaðferðin dugir ein út af fyrir sig. Enda voru báðar
aðferðirnar notaðar í niðurstöðum Dagblaðsins til að
sýna sæmilega heillega mynd af viðhorfum þjóðarinn-
ar.
En fleiri fjölmiðlar hafa stundað heljarstökk út af
skoðanakönnunum Dagblaðsins. Þjóðviljinn reiknaði
út fvrirfram, hversu mikill hluti Sjálfstæðisflokksins
styddi Gunnar Thoroddsen og ríkisstjórnina.
Þetta gerði blaðið með handahlaupum á forsendum,
sem ekki standast. Nær hefði verið fyrir Þjóðviljann
að bíða með óskhyggjuna eftir réttum tölum Dagblaðs-
ins, sem birtust sumpart í gær og birtast sumpart á
morgun.
Þjóðviljinn gerði ranglega ráð fyrir, að allir fylgj-
endur Alþýðubandalagsins og Framsóknarflokksins
styddu ríkisstjórnina og að allir fylgjendur Alþýðu-
flokksins væru henni andvígir. Ef lífið væri svo ein-
falt!
Tíminn hefur forðazt heljarstökk systurblaðanna og
er raunar dálítið úti að aka eins og stundum áður. í
öðrum leiðara blaðsins um kannanir Dagblaðsins er
nöldrað um, að þær fjalli ekki um klofning Sjálf-
stæðisflokksins.
Nú eru það einmitt tvenn af markmiðum kannana
Dagblaðsins að finna, hvernig Sjálfstæðisflokkurinn
skiptist í afstöðunni til Gunnars Thoroddsen og ríkis-
stjórnarinnar. Á þessu hefur Tíminn verið lengi að átta
sig.
Viðbrögð systurblaðanna í heild sýna ekki áhuga á
að koma staðreyndum á framfæri, heldur að túlka þær
sundur og saman, unz þær verða óþekkjanlegar, til
matreiðslu ofan í fólk, sem leiðarahöfundar virðast
telja fávita.
Frettir
frettatulkun
Fyrir skömmu fluttu ríkisfjöl-
miðlar (og fleiri reyndar) þær fregnir
vestan frá Chile, að efnt yrði þar til
stjórnlagakosninga, eftir að hers-
höfðinginn Pinochet hafði stjórnað
einráður og setið yfir hlut manna þar
í sjö ár. Á sínum tíma hrifsaði hann
völdin og gekk þar yfir lik löglega
kjörins forseta. Síðan hefur hann oft
komizt í fréttir hér og víðar og yfir-
leitt verið illa ræmdur i orði,
kallaður, sem rétt er, valdaræningi
og framferði hans valdarán.
Ef rétt er munað, mun nefndur
Pinochet hafa framið valdarán sitt,
að eigin sögn, til þess að forða
löndum sínum frá kommúnisma og
undir öllum kringumstæðum til að
styrkja lýðræði, sem hvort tveggja er
auðvitað lofsvert!
Um síðustu helgi bárust svo þær
fregnir frá Tyrklandi, að tyrkneski
herinn hefði hrifsað öll völd þar
í landi, fangelsað löglega stjórnendur
og ekki nóg með það, heidur og for-
sprakka stjórnarandstöðu, sem til
náðist, auk annarra ráðamanna eitt-
hvað um 200 talsins, en setzt í sæti
þeirra.
Það fylgdi raunar sögunni, að
enginn hefði verið drepinn —ekki
ennþá — af hinum fyrri valdhöfum,
en hinir nýju valdhafar hugsuðu
ýmsum þegjandi þörfina við
tækifæri! Auðvitað ætti að vera
þarflaust að geta þess, að þeir telja
sig hafa rænt völdunum til þess að
styrkja lýðræðið!
Liggja má milli hlula um kveikjuna
að stjórnlagarofi beggja þessara dela.
Vist má vera að hinn chileanski Pino-
chet sé „skúrkur” af slæmri gerð og
eitthvað lakari en hinn tyrkneski
sporgöngumaður hans. Annars er
hætt við að við hér úti á íslandi
höfum ekki reizlu til að vega þau
pund. Við komumst þvi lítið lengra
en að framferðinu eins og það birtist.
Hins vegar er athyglisvert. að i
okkar hlutlausa (?) rikisútvarpi er
framferði Tyrkjans kallað valdataka,
sem auðvitað er miklu kurteislegra
orðbragð en valdarán.
Það má vera fólki ráðgáta, hvað
við eigum Tyrkjum upp að unna, svo
að við þurfum að sýna þeim sérstaka
kurteisi öðrum fremur, þegar rætt er
um sambærilega hluti. Valdataka er
€€
„Víst má vera, að hinn chileanski
Pinochct sé skúrkur af slæmri gerð og
eitthvað lakari en hinn tyrkneski spor-
göngumaður hans... ”
Þeir eru að
klúðra líf
eyrismálunum
Allt bendir til þess að verkalýðs-
hreyfingin séað klúðra lífeyrismálun-
um í samningunum. Kannski verða
þeir búnir að þvi þegar þessar linur
komast í prentun. Þá verða þær
jarðarfararræða yfir stærsta tæki-
færi sem launafólk hefur fengið til
að höggva frumskóga lífeyrismál-
anna.
Samkvæmishjal
Hafið þið, lesendur góðir, tekið
eftir því, hve lítið verkalýðs-
foringjarnir hafa sagt um lífeyrismál-
ið? Flestir þeirra þegja þunnu hljóði.
Er ekki augljóst, að erfiðisfólkið á
að fá sambærileg lífeyrisréttindi og
opinberir starfsmenn? Ekki hef ég
heyrt mörg slík orð og þau fáu sem
fallið hafa, eru máttlaust sam-
kvæmishjal. Enginn opinber
þrýstingur. Engar opinberar kröfur.
Þó er þarna um grundvallarmann-
réttindi að ræða og framtíð Iauna-
fólksins öðru fremur.
Efnahagsdæmi á 21.
öld
Forustumaður lífeyrissjóðs lét svo
ummælt i blaði nýlega, að erfiðis-
fólkið í landinu gæti aldrei fengið
þau lífeyrisréttindi sem opinberir
starfsmenn hafa samið um. Sanii
maður heldur því statt og stöðugt
fram að lífeyrissjóðirnir séu á hausn-
um og geti ekki staðið við skuldbind-
ingar sínar I framtíðinni. Þetta efna-
hagsdæmi er jafnvel sett upp fram á
21. öld eftir Krist.
Fáránleg vitleysa
Allt þetta er fáránleg vitleysa, jafn-
vel þó að hægt sé að sanna að svona
yrðu hlutirnir i framkvæmd miðað
við óbreytta þróun i efnahagslifi
landsins.
Óbreytt þróun i efnahagsmálum
íslendinga stendur hins vegar ekki til.
„Ég efast um, aö verkalýðshreyfingin rísi
undir þeirri ábyrgö.”