Dagblaðið - 21.04.1981, Blaðsíða 28

DAGBLAÐIÐ. ÞRIÐJUDAGUR 21. APRÍL 1981.
28
* , ' ....................................................... ........... "■ , \
Ung hjón hyggjast setja upp glerblástursverkstæði:
„HOFUM FENGIÐ AÐSTOÐUI
FJÁRHÚSI Á KJALARNESI”
—segir Sigrún Einarsdóttir, útlærð ífaginu
v
fundið fjárhús á Kjalamesi, og
fengið leyfi hreppsnefndarinnar til að
taka það á leigu.
En það verður samt næstum ár
þangað til hægt verður að nota
sunnudagsbíltúrinn til að kaupa sér
handunnið glas eða skál. Það þarf
mikinn undirbúning, meðal annars
að hlaða bræðsluofn fyrir glerið og
verður hann u.þ.b. hálfur annar
metri á hvern veg. Svo þarf minni
ofn til að kæla hægt niður muni, sem
eru fulimótaðir.
Eins og að stela
sór sýrópi
„Það þarf að passa bræðsluofninn
eins og ungabam,” segir Sigrún, ,,og
kynda hann nótt og dag. Hann er
gífurlegur orkugleypir, enda þarf há-
an hita til að bræða glerið, 1300
gráður. Hann má alls ekki
snöggkólna, því þá er mjög hætt við
að hann eyðileggist.”
Svo segir Sigrún frá því hvernig
hún notar langa pípu til þess að veiða
bráðið gler upp um op, sem er ofan á
ofninum: „Alveg sama aðferð og
þegar maður er að stela sér sýrópi
með bandprjóni og ætlar að ná nógu
Sigrún og Sören með krukkur gerðar úr bræddu flöskugieri. Sören kennir við Myndlista- og handiðaskólann, er umsjónar-
kennari við keramikdeild og hefur komið þar upp aðstöðu til gifsvinnu. Hann vann á sinum tima að þvf að setja upp „gler-
deildina” við „Skolen for Brugskunst” f Kaupmannahöfn. DB-mynd: Einar Ölason.
„Við ætlum að reyna að fá úr-
gangsgler hjá verksmiöjunum hérna
eða jafnvel safna gömlum flöskum
og bræða þær upp. Beztar eru viskí-
flöskur,” segir Sigrún Einarsdóttir.
Hún er gler- eða glergerðarkona og
lauk prófi við góðan orðstír frá
„Skolen for Brugskunst”, Nytja-
iistarskólanum. Með henni kom
Sören Larsen, eiginmaður hennar,
sem er útlærður keramiker.
Skálar eftir Sigrúnu. Hún fékk viðurkenningu fyrir þær á brottfararprófi og auk
þess ferðastyrk til Finnlands og boð um að sitja þar ráðstefnu um gler I ágúst nk.
Mynd: Ulla Ebbert.
mikluí einu.”
Þessi langa pipa er hol innan og
næsta skrefið er að blása í hana,
þangað til glerklessan á endanum
hefur þanist út eins og blaðra, um
leið og hún er mótuð í óskað form.
„Það er ekki nóg að blása, það
verður líka að slétta með járnplötu og
sérstöku tréverkfæri. Einnig eru
notaðar tengur og blautur dag-
blaðapappir til að móta glerið á þann
vegsemóskað er.”
Pfpan á sffelldri
hreyfingu
„Allan tímann verður blásturs-
pípan með heitu glersýrópinu að vera
á sifelldri hreyfingu, því annars fer
gumsið að leka niður,” segir Sigrún.
Það er sem sagt ekkert hægt að
hlaupa burtu í miðjum kliðum.
En þegar hún hefur náð því lagi,
sem hún vill, á glerklumpinn þá
festir hún hann á „naflajárn”, slær
hann af blásturspipunni, og jafnar
brúnirnar á opinu.
Ef hún viU fá munstur getur hún
búið þau til m.a. með þvi að velta
hlutnum upp úr muldu glerdufti á
„skabeloni.”
Þetta er hið margbrotnasta verk.
í stórum dráttum er þetta samt ná-
skylt þeim glerblástursaðferðum sem
Egyptar notuðu fyrir þúsundum ára,
löngu fyrir Krists burð.
Og enn eru glergeröarverkstæði af
þessu tagi á Ítalíu, oftast fjölskyldu-
fyrirtæki þar sem' faðir hefur kennt
syni leyndardóma glergerðarinnar.
Í:
-
.................................................................... .

Zjfc? f -r- -
. ... ái '
Nokkur af glerglösum Sigrúnar. Hún getur enn ekki sagt hvað framleiðslan muni kosta, en vonar að handunnið gierglas verði ekki dýrara en fjöldaframlcitt
kristalsglas. DB-mynd: Einar Ólason.
Að gera sama
handtakið í tíu ár
í stóru glerverksmiðjunum í
iðnríkjum nútímans eru
vinnubrögðin allt önnur. Ofnarnir
eru tröllauknir og öll vinnan fram-
kvæmd af verkamönnum, sem hver
um sig kannski gerir sama handtakið
i tíu ár, kannski stilk eða plötu í fót á
glasi.
Sá sem teiknað hefur þetta glas,
hönnuðurinn, snertir ekki á sjálfri
framleiðslunni.
í andófi gegn þessari sundurslitnu
vinnu og firringunni, sem af henni
leiðir, fóru glerhönnuðir fyrir tíu eða
tólf árum síðan „að leita aftur til
náttúrunnar”. Þeir fóru að setja upp
þessi litlu verkstæði, þar sem þeir
unnu glermunina sjálfir allt til enda.
Og glergerð var tekin upp sem sérstök
grein við nokkra nytjalistarskóla, sér-
staklega í Bandarikjunum og á
Norðurlöndum. Mun Sigrún vera
fyrsti fslendingurinn sem útskrifast
hefuríhenni.
Hún er full af bjartsýni og þegar
hún er spurð hvemig hún nenni að
rótast i þessari flóknu vinnu þá
verður hún hissa og segir: „Mér
finnst þetta alveg ofsalega
skémmtilegt.”
-IHH.
Þau Sigrún og Sören komu til
ísiands i ágúst siðastliðnum og hafa
siðan leitað með logandi ljósi að
einhverjum stað til að setja upp gler-
verkstæði. Og nú hafa þau loksins