Dagblaðið - 06.05.1981, Page 8

Dagblaðið - 06.05.1981, Page 8
DAGBLAÐIÐ. MIÐVIKUDAGUR 6. MAÍ 1981. 1 Erlent Erlent Erlent Erlent D - ' Brésnef sækir Kekkonen heim síðar í mánuðinum: SOVEIMENN GETA EKKIFALL- ET Á KOIVISTO SEM FORSETA —en hann er nú nánast þjóðhetja íFinnlahdi ogfinnska þjóðin vill að hann leysi Kekkonen af hólmi Tilgangurinn með fyrirhugaðri heimsókn Leonids Brésnefs til Finn- lands í lok þessa mánaðar er að styrkja Kekkonen, Finnlandsforseta en vald hans þykir hafa dvinað mjög að undanförnu. Jafnframt er til- gangurinn sá að gefa stuðningsmðnn- um sósialdemókratans Mauno Koi- visto vísbendingu um að það borgi sig ekki að halda áfram þeim „forseta- leik” er þeir hafa leikið að undan- förnu. Kekkonen á að fá að sitja í óskiptu búi og eftirmaður hans, þegar að þvi kemur, á að vera maður sem nýtur fyllsta trausts ráðamanna í Moskvu. Utanríkisstefna Finnlands á ekki að breytast. Þetta er boðskapur Moskvu. Tilgangurinn mun einnig vera sá að leitast við að styrkja stöðu Finnlands í Norður-Evrópu. Þó ekkert hafi enn verið látið uppi um það opinberlega hver tilgangurinn með heimsókn Brésnefs sé þá er margt sem bendir til að Hufvudstadsbladet í Helsinki hafi á réttu að standa er það heldur ofan- greindu fram. t Finnlandi sjá menn beint sam- band á milli veikari stöðu Kekkonens og heimsóknar Brésnefs. En spurningin er kannski fyrst og fremst sú hvort vísbendingar Sovétmanna hafa tilætluö áhrif. Margir vilja fá Koivisto fyrir forseta og búizt er við að vinsældir hans muni vaxa geysi- lega ef utanaðkomandi aöilar reyna að blanda sér í málin. Atburðirnir í Póllandi og ástand heimsmála hafa skapað langtum frjálsara andrúmsloft í Finnlandi en áður. Áður fyrr var „þagað á tveimur tungum” þegar utanríkis- stefnuna bar á góma. Nú er hins vegar rökrætt frjálslega um hvernig túlka eigi hin hernaðarlegu ákvæði i vináttusamningnum við Sovétríkin. Ný kynslóð andstæðinga Kekk- onens hefur vaxið úr grasi. Hún talar niðrandi um „karlinn frá Ekudden” og vill að forsetaembættið fái meiri völd en Kekkonen hefur haft. En spurningin er hvort sósíaldemó- kratar þora að útnefnda Koivisto sem forsetaframbjóðanda þegar Sovét- menn hafa nú þegar gefið vísbend- ingu um að það sé ekki vænlegt til árangurs. Fleiri og fleiri haida því fram að ekki einu sinni Moskva geti komið í veg fyrir að Kekkonen eldist. urésnef kom siðast til Finnlands árið 1961 og var þessi mynd tekin við það tækifæri. Mauno Koivisto nýtur nú mikilla vinsælda i Finnlandi. Kekkonen verður 81 árs í haust. Hann er mjög ern en er tekin að förlast sýn. Hann getur ekki lengur Tjáningarfrelsi er ein meginforsenda þess að frelsi geti viðhaldist frjálst, éfctf , hlað lesið blöð og er alveg háður munn- legum upplýsingum. Forsetaskipti gætu því hæglega orðið fyrr en 1984 þegar kosningar eiga lögum sam- kvæmt að fara fram. Kekkonen hefur ekki ennþá til- kynnt hvort hann ætlar að bjóða sig fram á ný og það veldur stjórn Mið- flokksins miklum heilabrotum. Á stjórnmálasviðinu í Finnlandi hafa menn það á tiifinningunni aö Moskva muni láta í sér heyra varð- andi forsetaslaginn. „Við getum búizt við að kveikt verði á rauðu ljósi áður en leiknum er lokið,” var haft eftir einum stjórnmálamanni landsins um daginn. En engan gat þó órað fyrir þvi að „ljósið" yrði Brésnet sjálfur. Þetta óstaðfesta erindi olli mikilli sprengingu í forsetaslagnum. „Þið getið bókað það að Mauno Koivisto verður aldrei forsetafram- bjóðandi,” sagði stjórnmálamaður frá Miðflokknum í samtali við blaða- mann sænska dagblaðsins Dagens Nyheter fyrir skömmu., .Sósialdemó- kratarnir munu aldrei þora að stilla upp frambjóðanda sem ekki nýtur stuðnings Moskvu. Slíkur frambjóð- andi getur ekki og fær ekki að vera forseti í Finnlandi. Það yrði óhamingja finnsku þjóðarinnar,” sagði þessi stjórnmálamaður Mið- flokksins og virtist tala eins og hann vissi hvað mundi gerast. Heíní Mankkí, ritstjóri málgagns Miðflokksins, helgaði Koivisto heil- síðu um daginn. Hún var óánægð og í uppnámi vegna sjónarspilsins sem þjóðin varð nýlega vitni að. Forsætis- ráðherrann Koivisto gekk gegn vilja Kekkonens og varð þjóðarhetja fyrir vikið. Áhrifin urðu slík að leiðtogi Mið- flokksins, Paavo Váyrynen utanríkis- ráðherra, sá sig knúinn til að setja fram alvarlega viðvörun. Reynsla og þekking í utanríkismálum eru hvað þýðingarmestu eiginleikarnir sem forseti Finnlands þarf að vera búinn, að því er Váyrynen heldur fram. Allt annað skiptir minna máli. Kommúnistarnir, sérstaklega minni armur flokksins, hafa lengi haldið því fram að Koivisto sé óábyrgur i utanríkismálum. Þar sem ekki hefur verið hægt að benda á nein sérstök mistök af hans hálfu hefur í staðinn verið minnt á það að ýtrustu menn lengst til hægri styðja Koi- visto. Hið virta blað Suomen Kuvalehti, sem Kekkonen var áður vanur að skrifa í, fékk einnig á baukinn frá kommúnistum nýverið. Blaðið var sakað um að vera óvinveitt Sovét- ríkjunum vegna stuðnings við Koi- visto. Það var sakað um að vilja breyta utanríkisstefnu landsins og að sverta Kekkonen forseta. Það er vel þekkt að slíkar skoðanir eru nákvæmlega skráðar í Moskvu og þegar þörf er á eru þær notaðar sem dæmi um þann óróleika sem hægri öfl reyna að skapa í þeim tilgangi að eyðileggja vinsamleg samskipti þjóð- anna. Fréttaritari Hufvudstadsbladets í Moskvu, Dev Murarka, hefur sjálf- sagt á réttu að standa þegar hann segir að Sovétmenn h'ti á það sem ógnun við sig í hvert sinn sem veldi Kekkonens er ógnað í Finnlandi. Vaxandi viðskipti Sovétríkjanna og Finnlands eru einnig ein af ástæð- unum fyrir heimsókn Brésnefs til Finnlands. Sovétmenn snúa sér æ oftar til Finnlands þegar þeir eiga við vöruskort að stríða. Finnar gátu bæði leyst úr skorti á rafmagnsperum og sykri sem hrjáði íbúa Moskvu. Einnig skiptír þarna máh mikilvægi persónulegra samskipta þjóðarleið- toganna. Mjög náið persónulegt sam- band var á milli Kosygins og Kekk- onens. Nú er Kosygin falhnn frá og Brésnef vUl viðhalda þessu sambandi. Kekkonen kom í haust í opinbera heimsókn til Sovétríkjanna en Brés- nef hefur hins vegar ekki komið tíl Finnlands síðan 1961. Nú eru aöstæður þar aUt aðrar en þær voru þá. (Dagens Nyheter) Frá 60 ára afmæli sjálfstæðis Finnlands 1977. Haraldur prins og norska ríki stjórnin færa Kekkonen árnaðaróskir.

x

Dagblaðið

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Dagblaðið
https://timarit.is/publication/260

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.