Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1986, Síða 58

og full af auðleystum næringarefnum sem gerlar í vömb
melta bæði skjótt og vel. Eftir því sem líður á sumarið eykst
hlutfall stöngla á kostnað blaða, trénisinnihald vex og stór-
lega dregur úr meltanleika, svo og hraða meltingar. Þar við
bætist að gróður sá sem féð nær til minnkar stöðugt bæði
að vöxtum og gæðum er líður á sumarið vegna áhrifa beitar-
innar. Féð verður að sækja í æ ríkari mæii í hinar lakari
beitarplöntur og plöntuhluta, sem að jafnaði eru ekki bitnir
fyrr en annað er uppurið. Magn og gæði þess gróðurs sem
hverjum grip stendur til boða minnkar ört er líður á sumarið
nema beit sé stjórnað á markvissan hátt til að koma í veg
fyrir það.
VI. BREYTINGAR Á VAXTARHRAÐA
FRÁ VORI TIL HAUSTS
Eins og fram hefur komið breytast bæði vaxtarhraði gripa
og áhrif beitarþunga á vöxt mikið er líður á sumarið, en
þó ekki á sama hátt hjá lömbum og ám. A 14. mynd koma
fram hin samverkandi áhrif árstíðar og beitarþunga á þrif
lamba og áa sem gengu sumarlangt í beitartilraun á Auð-
kúluheiði. Niðurstöður úr öðrum tilraunum eru á sama veg,
þótt hámarks vaxtarhraði sé mismunandi eftir gæðum beiti-
landsins.
Fóðurgæðin hafa bein áhrif á þrif áa og vöxt lamba eins
og áður hefur verið lýst. Snemma sumars nýtist vaxtargeta
lambanna vel. Þar kemur til mikið át, góð nýting á því fóðri
sem lömbin éta og mikil mjólkurneysla vegna örvandi áhrifa
nýgræðings á mjólkurmyndun. Beitarþungi hefur lítil áhrif
á vöxt lamba snemma sumars nema mjólkurlagni áa skerðist,
sem getur t. d. orðið ef beit hefst það snemma að gróðurinn
nái ekki að spretta eðlilega.
Reikna má með að meltanleiki úthagagróðurs fari að dala
í ílestum árum eftir að kemur fram yfir miðjan júli á láglendi
og miðjan ágúst á hálendinu, eða um það leyti sem fullum
plöntuþroska er náð. Beitarálag, sem endurspeglar eftirspurn
60