Búnaðarsamband Austurlands - 01.01.1916, Side 52
54
búnaðarframfarir, var jarSabótatilskipun stjórnarinnar
frá 13, maí 1776. Meö henni var mönnum gert aS skyldu
aö vinna ákveönar jarSabætur á hverju ári, en svo voru
veitt verSlaun fyrir þaS, sem unniS var umfram, alt eftir
því, hvaS þaS var mikiS. Þessi tilskipun stóS fram urn
1830, þá æskti stjórnin álits sýslumanna um tilskipunina.
UrSu þær tillögur meS ýmsu móti, en einn sýslumann-
anna, ÞórSur Sveinbjörnsson, kom fram meS þá tillögu,
aS stofnaS yrSi félag til aS hafa eftirlit meS tilskipuninni
frá 1776. Krieger stiftamtmaSur gerSi tillöguna svo aS
sinni, og áleit heppilegast aS félagsskapur þessi yrSi
fríviljuglegur. Leiddi þetta alt til þess, aS 28. janúar 1837
var fyrsta búnaSarfélag landsins stofnaS, og var þaS
SuSuramtsins húss- og bústjórnarfélag. Var þaS stofnaS
af 11 mönnum. Voru þaS allflestir æSstu embættismenn
landsins og 2 bændur.
Félag þetta starfaöi fyrst aSallega þannig, aS þaS
veitti verSlaun, mest fyrir þúfnasléttun, garSahleSslu og
refaveiSar. En brátt fór þaS aS færa út kvíarnar. ÞaS
fór aS láta mönnum í té leiSbeiningar, útvega verkfæri,
veita mönnum vinnustyrk o. fl. Félag þetta gerSi mikiS
gagn. ÞaS stóS meS nokkrum breytingum þangaS til
BúnaSarfélag íslands var stofnaS upp úr því 5. júlí 1899.
Skömmu eftir stofnun Húss- og bústjórnarfélagsins,
eSa áriS 1842, var fyrsta hreppsbúnaöarfélag landsins
stofnaS. ÞaS var BúnaSarfélag Svínavatnshrepps. Félag
þetta er enn þá lifandi, og er, jafnframt aS vera elzta
búnaSarfélag landsins, einnig þaS ríkasta. SíSan hefir
búnaSarfél. stöSugt fjölgaö. Nú, áriS 1917, mun láta
nærri, aö tala hreppgbúnaSarfélaga á landinu sé um 180,