Frjáls verslun - 01.03.1946, Blaðsíða 3
VERZLUNARSKÓLABÁLKUR
m. a. með frávísun nemenda. Það mun skapa ný
,störf og nýjar skyldur. Þau störf og þær skyldur
viljum við taka, ef skólinn fær að vaxa og þrosk-
ast. Það er á margan hátt ánægjulegt að vera í
skólanum eins og hann er. Ef svo væri ekki,
mundum við ekki heldur hafa ánægju af því
að vilja meiri og stærri skóla.
Foreldrar hafa ánægju af börnum sínum litl-
um og geta jafnvel séð eftir því, að þau vaxi frá
þeim, en vilja vitanlega samt vöxt þeirra og
þroska og gengi. Þetta eru lífsins lög.
Ég heiti nú á alla góða kaupsýslumenn og
verzlunarskólamenn, að ljá þessu máli lið sitt í
orði og atliöfn.
Og ég heiti því, að kennarar Verzlunarskólans
muni ekki liggja á sínu liði til þess, að sá itýji
skóli skuli verða fortíð sinni trúr og framtíðinni
til gagns og sóma í verzlunarmenntun og hag-
nýtu gildi, eftir því sem okkar kraftar og vit ná.
til“.
Þetta voru orð skólastjóra. — Verzlunarstéttin
má þó eiga það, að hún liefur búið betur að
skólanum, hvað húsnæði snertir, en sjálfri sér.
Verzlunarráð íslands er til húsa í þakherbergjum
á hanabjálka. Félag íslenzkra stórkaupmanna,
„heildsalaklíkan" sjálf, sem stundum er sagt, að
stjórni öllu landinu með stríðsgróðanum, á ekki
'stól handa formanni sínum til að tylla sér á,
hvað þá nokkra kompu til stjórnarfunda. Og
sama rnáli gegnir með öll hin sérgreinafélögin:
félag vefnaðarvörukaupmanna, félag matvöru-
kaupmanna, félag skókaupmanna, félag búsá-
haldakaupmanna, félag kjötkaupmanna, nú og
þá líka að sjálfsögðu félag byggingarvörukaup-
manna.
Sennilega hugsa sum þessara félaga sér að
byggja. En úr því verður ekkert, ef þau ætla sér
;að puða hvert í sínu lagi. Sameinum okkur nú
allir um eina veglega skólabyggingu, sem um
leið getur orðið einskonar miðstöð fyrir verzlun-
arstétt landsins.
Hvernig stendur nú á þessu? Ég hef spurt að
því líka, og svörin voru þessi: „Fyrir stríð átti
enginn peninga, en á stríðsárunum og nú er
byggingarkostnaðurinn svo hár, að ekkert vit er
að ráðast í stórbyggingar“. Svo mörg eru þau
orð.
Fyrir 50 árum byggðu iðnaðarmenn „Iðnó“,
sem er stórhýsi enn í dag. Hver átti peninga þá?
FRJÁLS VERZLUN
Jafnvel Golfklúbburinn með nokkra tugi félaga
byggir fyrir stríð stórliýsi á sinn mælikvarða.
Elliheimilið og Stúdentagarðurinn eru líka reist
á þeim árum, af jélausri jramtaksemi. Allt þetta
er gert, þegar enginn átti peninga. En hvernig
gat það skeð? Með samskotum. Og eins og vana-
lega, þegar samskota er leitað, þá er það fyrst og
fremst verzlunarstéttin, sem borgar brúsann. Já,
og svo var þetta svo auðvelt þá, þegar hlutirnir
kostuðu ekkert. „En til hvers er að tala um það.
Tíminn sá er liðinn“. Ef við ætlurn okkur að
vera svo varkárir menn að bíða eftir því, þá lifir
enginn okkar það að sjá skólahúsið rísa upp. Það
Jiori ég að fullyrða.
Glæsilegasti samkomusalur Jiessa lands er ný-
vígður hér í bæ. Að vísu af öfundarmönnum
sagður byggður úr spéspeglum og holsteini, en
hvað um Jiað. Hann er bæjarprýði og vafalaust
bæði til nytsemdar og ánægju sínum félagsskap.
En fyrir hvaða fé er nú svona hús reist. Vafa-
laust aðallega fyrir fé útvegs- og kaupsýslumanna
landsins.
Brauðgerðarstéttin í Reykjavík er þessa dagana
að byggja stórhýsi. Hana skortir ekki fé heldur
vinnukraft. Hvað skeður? Þeir vinna að bygging-
unni sjálfir 5 tíma á dag, og byggingin rís upp.
Ég ætlast ekki til, að við förum að gerast gerfi-
smiðir í einni eða annari iðngrein. En ég ætlast
til Jiess, að við setjurn stolt okkar í Jiað, að sá
eini skóli, sem við höfum með höndum, sé ekki
ver settur en aðrir, og að Jieir stúdentar, sem
hann útskrifar, séu engin annars flokks vara.
Nemendur Menntaskólans safna nú fé, í tilefni
af 100 ára afmæli hans, til lóðakaupa fyrir skól-
ann. Það Jiarf enginn að segja mér Jiað, að allir
geti byggt nema við.
Að sjálfsögðu mun ríki og bær byggja hús yfir
þennan skóla eins og aðra, Jiegar röðin kemur að
honum. En eftir Jiví getum við ekki beðið, því
að á undan Verzlunarskólanum rísa hér upp
stórbyggingar fyrir Menntaskólann, Iðnskólann,
Gagnfræðaskólann, og loks er Tónlistaskólinn
korninn fram úr okkur, Jiví að það er nú svo með
ríki og bæ, eins og guð, að Jiau hjálpa þeim, sem
hjálpa sér sjálfir.
Eigi þessi virðulega og góða menntastofnun
verzlunarstéttarinnar ekki að fara í mola, þá eig-
um við aðeins einn kost, og hann er sá, að byggja
sjálfir skólahús og gera Jiað nú Jiegar fyrir eigið
51