Frjáls verslun - 01.08.1991, Blaðsíða 65

vinnumarkaði. Ekki aðeins á háskóla-
stigi heldur og um alla þá möguleika
sem íslenskum ungmennum bjóðast
til náms og starfa. Það er hins vegar
ekki mat ráðamanna og máttarstólpa
atvinnulífsins.
Meginauðlind hverrar þjóðar er
fólkið sjálft. Þar er ísland engin und-
antekning. í fólkinu er fólgin orka sem
nauðsynlegt er að virkja til að samfé-
lagið geti þróast í rétta átt. í þeirri
virkjunarstarfsemi er mikilvægt að
kraftarnir nýtist sem best og að ekki
sé reynt að bora eftir góðmálmum þar
sem ekkert er að finna. Slíkt ráðslag
kallar á útgjöld sem samfélagið stend-
ur ekki undir. Á sama hátt er það
vond hagfræði að beina of mörgum
nemendum í nám eða störf þar sem
eftirspurn er ekki fyrir hendi og sam-
félagið hefur ekki not fyrir.
IÐNGREINUNUM AÐ BLÆÐA ÚT?
Það eru engin ný sannindi að halda
því fram að bætt menntun sé undir-
staða aukinnar velmegunar. Bætt
menntun þarf hins vegar ekki að þýða
meiri menntun. Það er augljóst mál að
allt of lengi hefur það verið látið við-
gangast hér á landi að bóknámsskólar
hafa verið efldir á kostnað verknáms-
ins. Það stafar m.a. af því að mun
dýrara er að halda uppi verknámi.
Einstakar iðngreinar hafa því drabb-
ast niður og stéttarfélögin sjálf gripið
til þess ráðs að koma á fót námi undir
eigin stjórn.
Rafiðnaðarmenn hafa byggt upp og
rekið umfangsmikið endurmenntun-
arkerfi allar götur frá árinu 1975.
Upphaflega var boðið upp á eina gerð
námskeiðs en í dag eru 40 mismun-
andi valkostir í boði. Rafíðnaðarskól-
inn er í eigin húsnæði, vel búinn tækj-
um og alfarið fjármagnaður af félögum
í samtökum rafiðnaðarmanna.
Guðmundur Gunnarsson sagði að
því miður væru menntunarmál iðnað-
armanna hér á Iandi ekki í nógu góðu
horfi. „Okkur finnst mikið skorta á að
verknám og bóknám falli nógu vel
saman. Menntastefnan er í molum og
því miður sýnist manni að smákóngar
í kerfinu ráði mestu um það hvers
konar menntun er í boði. Eg get t.d.
nefnt það að margir fjölbrautarskólar
útskrifa rafvirkja án þess að sam-
GEVAUA
- það er kaffið -
Sími 687510

ræmd námsskrá sé fyrir hendi. Þess
vegna er námsefnið og kennsluhætt-
irnir oft með þeim hætti að þessir
krakkar kolfalla á sveinsprófi og nám-
ið er þeim meira og minna ónýtt.
Þetta kalla ég að bera litla virðingu
fyrir verknámi og það er ekki von á að
unglingar meti slíkt nám mikils. En
þjóðfélagið í heild tapar auðvitað á
svona vinnubrögðum."
Guðmundur sagði að engir fylgdust
betur með þróun iðngreinanna en ein-
mitt þeir sem í þeim störfuðu. í Dan-
mörku væri miklu meira samráð haft
við iðngreinarnar en gert væri hér á
landi.
„Þess vegna er vaxandi þrýstingur
á það að einstakar iðngreinar fái að
reka sína skóla alfarið sjálfar og hjá
okkur hefur það margoft verið rætt.
Mér er kunnugt um að bflgreinarnar
vilja út úr almenna iðnfræðslukerfmu
því menn hafa engan áhuga á að sjá
iðngreinunum blæða út og þar með
verkmenntuninni í þessu landi,“ sagði
Guðmundur Gunnarsson.
Skýrt dæmi um þróunina í átt til
aukins bóknáms á kostnað verknáms
má sjá af aukningu útskrifaðra stúd-
enta á síðustu 20 árum. Álíka margir
voru 19 ára gamlir í landinu árið 1970
eins og þeir sem það voru árið 1990.
565 manns urðu stúdentar fyrra árið
eða 14.4% árgangsins en 1.744 út-
skrifuðust síðara árið eða 44.7% ára-
gangsins.
BRAUTSKRÁÐIR STÚDENTAR 1970-1990
Ár Fjöldi Hlutfall 19 ára Fjöldi skóla
1970 565 14.4% 6
1972 750 19.2% 6
1974 975 23.6% 8
1976 950 21.7% 11
1978 971 22.3% 12
1980 1143 25.1% 14
1982 1358 30.3% 18
1984 1591 34.6% 20
1986 1676 37.3% 21
1988 1672 40.1% 21
1990 1744 44.7% 20
65