Frjáls verslun - 01.12.1991, Side 36

í EES ráðinu eiga sæti meðlimir í Ráðherraráði EB, framkvæmdastjóm EB og frá ríkisstjórnum EFTA landanna.
EVRÓPA
að vera ljóst hverjir taka ákvarðanir
og með hvaða hætti, hvernig fram-
fylgja á ákvörðunum og skera úr um
ágreining sem upp kann að koma.
TVEGGJA STOÐA LAUSNIN
Þótt innri markaður EB sé í raun
víkkaður út til EFTA landanna, með
ýmsum undantekningum, geta EFTA
löndin ekki tekið þátt í ákvörðunum
innan EB. Þau eru ekki heldur tilbúin
að afsala sér sjálfsákvörðunarrétti í
samskiptum við EB innan EES.
Vandinn er að samræma þörf EFTA
fyrir þátttöku í ákvörðunum og þörf
EB til að halda sjálfsstæði sínu. Þess
vegna er komið á fót sérstökum
stofnunum fyrir EES en þeim er þó
ekki falið löggjafarvald sem verður
áfram hjá þjóðþingum EFTA landa.
EES RÁÐIÐ
EES ráðið (The EEA Council)
trónir efst. í því eiga sæti 12 meðlimir
ráðherraráðs EB, 1-2 fulltrúar fram-
kvæmdastjórnar EB og einn frá ríkis-
stjórn hvers EFTA lands. Hlutverk
þess verður að móta almenna stefnu
og gefa samningnum pólitískt vægi.
Það á líka að meta hvernig til tekst og
taka ákvarðanir um síðari viðbætur
við samninginn. Loks á ráðið, að ósk
þess ríkis sem í hlut á, að ræða þjóð-
hagslega mikilvæg mál. Fundir ráðs-
ins verða tvisvar á ári og oftar ef þurfa
þykir. Til að hægt sé að taka ákvarð-
anir þarf EB fyrst að samþykkja mál í
sínum röðum og EFTA í sínum. Síðan
þurfa „blokkirnar" að vera sammála
til að mál nái fram að ganga. Ekki er
því um það að ræða að einstaka
EFTA ríki verði undir í atkvæða-
greiðslu. Auðvitað má samt gera ráð
fyrir að ríki sem eru hikandi í afstöðu
sinni til einstakra mála verði beitt
þrýstingi til að rjúfa ekki samstöðuna.
SAMEIGINLEGA NEFNDIN
Sameiginlega nefndin (The EEA
Joint Committee) fundar a.m.k. mán-
aðarlega og oftar ef þurfa þykir en í
henni munu sitja fulltrúar fram-
kvæmdastjórnar EB og EFTA.
Nefndin á að tryggja framkvæmd
samningsins, vera vettvangur til að
skiptast á skoðunum og upplýsingum
og hún á að ræða mál sem valdið geta
erfiðleikum eða talin eru þjóðhags-
lega mikilvæg af einhverjum samn-
ingsaðila. Ákvarðanir eru teknar með
sama hætti og í EES Ráðinu og nefnd-
in getur skipað nefndir og vinnuhópa
til aðstoðar en þá verður að kveða
skýrt á um verkefni viðkomandi
nefndar eða vinnuhóps. Sameiginlega
nefndin á svo að gefa út árlega skýrslu
um framkvæmd samningsins.
ÁKVARÐANATAKA
Þegar framkvæmdastjórn EB und-
irbýr lagalegar ákvarðanir, sem
tengjast EES, á hún að leita með
óformlegum hætti eftir áliti sérfræð-
inga EFTA ríkjanna á sama hátt og
hún leitar álits sérfræðinga EB ríkj-
anna. Afrit eru send til EFTA ríkjanna
þegar hún leggur tillögur fyrir ráð-
herraráð EB. Ef samningsaðilar óska
eftir þá er hægt að skiptast á skoðun-
um um málið í Sameiginlegu nefnd-
inni. Á meðan ákvörðun ráðherraráðs
EB er undirbúin eiga samningsaðilar
að skiptast á upplýsingum og hafa
samráð í Sameiginlegu nefndinni á
mikilvægum augnablikum eða þegar
óskað er eftir, eins og segir í kaflan-
um um stofnanir. í sumum tilfellum
þegar ráðherraráð EB felur fram-
kvæmdastjórninni að móta reglu-
gerðir er umboðið skilyrt samstarfi
hennar og fulltrúa aðildarríkjanna í
sérstökum nefndum (ferli þekkt sem
„comitology"). Nefndir þessar eru
36