Helgarpósturinn - 05.12.1994, Blaðsíða 9

MÁNUDAGUR 5. DESEMBER 1994
MORGUNPÓSTURINN FRÉTTIR
9
Hveriir fóru til Kína?
Sendinefndir og einstaklingar sem heimsótt hafa Kína í boði þar-
lendra stjórnvalda, stofnana eða samtaka undanfarin þrjú ár. Auk
þeirra, sem hér eru taldir upp, hefur fjöldi einstaklinga úr atvinnulíf-
inu verið á ferðinni í Kína, ýmist í samfloti við stjórnmálamenn eða
alfarið á eigin vegum.
Það skal tekið fram, að þótt þessar sendinefndir hafi heimsótt Kína
í boði þarlendra aðila, þá hafa þær nær undantekningalaust þurft að
kosta förina þangað sjálfar, en Kínverjar séð þeim fyrir uppihaldi og
ferðalögum innanlands.
1992
Fimm manna sendinefnd frá Sambandi ísl. sveitarfélaga:
Bryndís Brynjólfsdóttir, fyrrverandi forseti bæjarstjórnar á Selfossi,
Magnús Hannesson, oddviti Eyrarbakkahrepps,
Þórður Skúlason, Sambandi íslenskra sveitarfé-
laga, Húnbogi Þorsteinsson, skrifstofustjóri í fé-
lagsmálaráðuneytinu, Ólafur Kristjánsson, bæj-
arstjóri á Bolungarvík.
1993
Halldór Blöndal, samgönguráðherra og Jón
Birgir Jónsson ráðuneytisstjóri.
Sex manna menningarnefnd:
Bryndís Schram, hjá Kvik-
myndasjóði, Bera Nordal
hjá Listasafni íslands, Karól-
ína Eiríksdóttir tónskáld,
Brynja Benediktsdóttir
leikstjóri, Helga Jónsdóttir
ieikkona, Álfrún Gunn-
laugsdóttir rithöfundur.
1994
Fjögurra manna sendinefnd frá Kvennfélagasambandi Íslands:
Stefanía M. Pétursdóttir, Auður Kristmundsdóttir, Halla Aðal-
steinsdóttir, Ragnhildur Guðmundsdóttir.
Fimm manna sendinefnd frá
UTANRÍKISRÁÐUNEYTINU:
Jón Baldvin Hannibalsson
og Bryndís Schram, Gunn-
ar Pálsson, skrifstofustjóri,
Gunnar Snorri Gunnars-
son, skrifstofustjóri
Petrína Backmann, ritari.
ÓlafurTómasson, póst- og símamálastjóri.
Þriggja manna sendinefnd frá Háskóla Íslands:
Sveinbjörn Björnsson rektor, Páll Einarsson, prófessor í jarðeðlis-
fræði, Guðmundur Sigvaldason, jarðskjálfta-
fræðingur.
20 manna hópferð lista- og stjórnmálamanna
VEGNA SÝNINGAR Á ÍSLENSKRI MYNDLIST l' KÍNÁ.
Þriggja manna sendinefnd frá Hafnarfirði:
Magnús Jón Árnason, Jóhann Bergþórsson,
Tryggvi Harðarson.
Steingrímur Hermanns-
son, Ólafur Ragnar Gríms-
son.
Sjö manna sendinefnd frá
FORSÆTISRÁÐUNEYTINU:
Davíð Oddsson og Ástríð-
ur Thorarensen, Eyjólfur
Sverrisson, aðstoðarmaður
forsætisráðherra, Ólafur Davíðsson, ráðuneytis-
stjóri, Albert Jónsson, deildarstjóri, Ingvar Ing-
varsson, sendiherra og Hólmfríður Jónsdóttir.
Meðal þeirra aðila úr viðskiptalífinu, sem farið
HAFA TIL KÍNA NÝLEGA Í VERKEFNALEIT ERU EFTIRFARANDi:
Viðar Ólafsson, verkfræðistofu Sigurðar Thoroddsen, Halldór Jó-
hannsson, ístex hf., Svavar Jónatansson, Virkir-Orkint hf., Páll Sig
urjónsson, ístak hf., Guðmundur Björnsson, Hnit hf.
Búnir að missa
af lestinni
Davíð Oddsson, forsætisráð-
herra, hefur verið á ferð um Kína
að undanförnu ásamt fríðu föru-
neyti. Davíð hitt Li- Peng, forsæt-
isráðherra Kína, að máli og ræddi
við hann um alþjóðastjórnmálin.
Að sjálfsögðu minntist Davíð líka á
mannréttindamálin í forbífartinni,
eins og venja er í slíkum viðræðum,
en Li þótti lítið til koma. En Davíð
notaði líka tækifærið til að reka
svolítið á eftir Li Peng að greiða
götu þeirra íslensku fyrirtækja, sem
hyggja á landvinninga í Kína, enda
mikið í húfi.
Jón Ormur Halldórsson stjórn-
málafræðingur segir íslendinga
hins vegar vera allt of seint á ferð-
inni. „Hérlend fyrirtæki eru í raun
búin að missa af lestinni. Markað-
urinn í Kína er orðinn yfirfullur af
erlendum fjárfestumf' Jón segir
sama vera uppi á teningnum varð-
andi önnur Asíuríki. Engin skipu-
leg upplýsingaöflun sé í gangi um
þau lönd sem nú séu hvað vænleg-
astur kostur. „íslendingar missa
væntanlega af þeirri lest líka, þetta
er bara dæmigert fyrir íslenskt
stjórnkerfi almennt.“
Svavar Gestsson alþingismað-
ur er ekki sammála þessu. „Það er
nóg eftir af verkefnum í Kína,“
sagði Svavar í samtali við MORG-
UNPÓSTINN, en hann var á ferð
um Kína ásamt tæplega tuttugu
öðrum íslendingum í september. „-
Þarna bíða verkefni sem við getum
unnið einir eða í samvinnu við
aðra, og er ég þá fyrst og fremst að
hugsa um hin Norðurlöndin. Er
ekki upplagt að verða samferða
Norðmönnum til dæmis?“ sagði
Svavar og hló við.
Fjöldi íslenskra athafnamanna er
á sömu skoðun og Svavar, aldrei
þessu vant. En þótt skrifað hafi ver-
ið undir fjölda viljayfirlýsinga og
jafnvel samninga, hefur ekkert ís-
lenskt fýrirtæki enn getað hafið
framkvæmdir af neinu tagi í Kína. í
fljótu bragði virðist ekkert benda til
þess að mikil breyting verði þar á í
nánustu framtíð.
Jón Birgir Jónsson, ráðuneyt-
isstjóri í samgönguráðuneytinu, fór
til Kína í fyrra ásamt Halldóri
Blöndal samgönguráðherra. „Við
ræddum um vegagerð við ráða-
menn í Hebei- héraði og þeim voru
send ákveðin tilboð í framhaldi af
því. Þau eru enn í umfjöllun og
engin niðurstaða komin. Það eru
langar leiðslur í Kína og margir að-
ilar sem þurfa að fjalla um hvert er-
indi áður en af nokkrum fram-
kvæmdum getur orðið,“ sagði Jón í
samtali við MORGUNPÓSTINN.
Viðar Ólafsson, sem fór út fyrir
verkfræðistofu Stefáns Thorodd-
sen, var í samfloti með þeim Hall-
dóri og Jóni. Hann segir markmið-
ið að koma á fót sameiginlegri
verkfræðistofu íslenskra og kín-
verskra aðila. „Sjálf vegalagningin
er of stórt dæmi fyrir íslensk fyrir-
tæki. Við komum eingöngu inn í
þetta sem ráðgjafar. í fyrra var
gengið frá viljayfirlýsingu um
stofnun stofunnar, en við settum
það sem skilyrði að af vegalagning-
unni yrði. Það hefur ekki gerst enn-
þá.“ Svipaða sögu er að segja af
öðrum fyrirhuguðum framkvæmd-
um íslendinga í Kína. Virkir-Ork-
int hf. hefur gert samning um hita-
veitugerð í borginni Tanggo. Að
sögn Svavars Jónatanssonar
stjórnarformanns á Virkir-Orkint
að sjá um hönnun og innkaup bún-
aðar og hafa eftirlit með fram-
kvæmdinni. „Það á hins vegar enn
eftir að fá samþykki fýrir lánasamn-
ingi okkar við Norræna fjárfest-
ingabankann áður en við getum
hafist handa. Það gæti orðið í des-
ember eða janúar ef vel gengur,“
sagði Svavar.
Kínverjar hafa einnig verið dug-
legir að heimsækja Island á þessum
tíma og hafa margar og fjölmennar
sendinefndir komið hingað í ýms-
um erindagjörðum. Þá má nefna að
einir 70 eða 80 kínverskir ferða-
menn hafa komið hingað undan-
farin þrjú ár. Þetta voru þó engir
sérstakir áhugamenn um ísland. I
Kína eru hópar fólks einfaldlega
valdir og sendir eitthvert út í heim
sem ferðamenn, til að sýna viðleitni
kínverskra stjórnvalda við að opna
landið. Er þá enginn spurður hvert
hugurinn leitar helst, menn fá bara
farseðilinn upp í hendurnar og eru
sendir af stað.
Ekki bara bisness
Kínverjar hafa hins vegar ekki
eingöngu sóst eftir viðskiptasam-
böndum við íslendinga. Fjögurra
manna sendinefnd frá Kvenfélaga-
sambandi Islands fór að heimsækja
kínverskar konur í vor, en alþjóða-
þing kvenna verður haldið í Kína á
næsta ári.
Sveinbjörn Björnsson, rektor
Háskóla íslands, heimsótti Kína í
boði kínversku jarðskjálftastofnun-
arinnar og Ólafur Tómasson,
póst- og símamálastjóri kom við í
Kína á ferð sinni um Asíu á dögun-
um. Svavar Gestsson fylgdi tæplega
tuttugu íslenskum myndlistar-
mönnum til Kína og svona mætti
lengi telja.
Kínverjar eru að sjálfsögðu
ánægðir með að menningarelítan
skuli vera gengin í lið með bisness-
mönnunum. Hefðbundið skyldu-
hjal gestanna um mannréttinda-
málin láta þeir sem vind um eyru
þjóta, enda aðeins um formsatriði
að ræða sem enginn virðist taka al-
varlega lengur.
æöj
Ljóst að um harðstjórn er að ræða,
segir Ólafur Ragnar Grímsson,
en vill þó rækta sambandið
Af hinu góða
„Ég tel að þetta
sé af hinu góða,“
segir Ólafur Ragn-
ar Grímsson al-
þingismaður, sem
heimsótti Kína í
sumar ásamt
Steingrími Her-
mannssyni Seðla-
bankastjóra, um
þessi auknu sam-
skipti landanna.
„Kína, ásamt öðr-
um ríkjum í Asíu
eru ótrúlega stór
markaður og það
svæði þar sem
mestur hagvöxtúr
mun verða á næstu
árum. Ég held að
við getum sótt auk-
inn hagvöxt og
bætt lífskjör með .
auknum útflutn- olafur Ragnar Grímsson „Kínverjar vilja ekki
ingi og viðskiptum bara samskipti við stórþjóðir, þeir hafa þvert á
við þetta svæði á nióti lagt mikla áherslu á að auka samskipti sín
komandi árum. við smærri ríki.“
Það sem við verðum hins vegar að Ólafur vill ekki láta stjórnar-
passa okkur á, er að teygja okkur hætti í Kína hindra samskipti
ekki of langt, við verðum að tak-
marka okkur við ákveðin afmörk-
uð svið í þessum viðskiptum."
Ólafur segir Islendinga eiga
meiri möguleika á þessum mark-
aði en menn geri sér almennt
grein fyrir. „Kínverjar vilja ekki
bara samskipti við stórþjóðir, þeir
hafa þvert á móti lagt mikla
áherslu á að auka samskipti sín
við smærri ríki. Þetta á ekki síður
við um samskipti á menningar-
sviðinu."
þjóðanna frekar en flestir aðrir
viðmælendur blaðsins. „Það er
ljóst að þarna er um afdráttar-
lausa harðstjórn að ræða. Hins
vegar tel ég vænlegra að treysta
þau bönd, sem þegar hafa mynd-
ast og vona að þau leiði til betra
ástands með tímanum. Ungt fólk í
Kína er að verða stöðugt vest-
rænna í hugsun í takt við aukna
borgarmenningu og útbreiðslu al-
þjóðlegra fjölmiðla.“
æöj
Alþýðuflokkurinn Norðurlandskjördæmi vestra
Kristján Ifldegur í fyrsta sætið
Krístján L. Möller „Þetta heitir
IN052 á máli Hörpusilkis frá
Reykjavík, antíkbleikt, góður lit-
ur og fellur vel við stofugardín-
urnar hjá mér.“
Stjórn kjördæmaráðs Alþýðu-
flokksins á að skila tillögum 9. des-
ember um það hvaða aðferð skuli
beitt til að skipa lista flokksins í
Norðulandskjördæmi vestra. Það
hefur komið til tals og ekki talið
ólíklegt að Kristján L. Möller, for-
seti bæjarstjórnar á Siglufirði,
verði settur í 1. sæti. Og ef fram fer
sem horfir má telja það vænlegt
fýrir Alþýðuflokkinn, alltént hvað
atkvæði Siglfirðinga varðar. Þegar
MORGUNPÓSTURINN bar þetta
undir Kristján sagði hann þetta
hafa komið til tals en að svo
komnu ekkert hægt að segja fyrir
víst. Það réðist um næstu helgi.
En er það svo að það er enginn
Siglfirðingur á lista fyrir nœstu al-
þingiskosningar?
„Það er búið að afgreiða þá alla
einhvers staðar neðarlega á listana.
Það er reyndar prófkjör hjá Fram-
sókn í janúar og þar er jú, einn sem
býður sig fram. Sjálfstæðismenn
afgreiddu Siglfirðinginn Runólf
Birgisson úr þriðja sæti niður í
sjötta og hann neitar að taka það
og einhverjar væringar eru hjá Al-
þýðubandalaginu sem ég veit ekki
hvernig standa og vil ekki blanda
mér í.“
Jón Sæmundur Sigurjóns-
son, sem kenndur er við Jóhönnu,
var efstur á lista Alþýðuflokksins
síðast. Hann er búsettur fyrir
sunnan núna. En er þá enginn Sigl-
firðingur á þingi?
„Nei, enginn. Ja, það er fullt af
Siglfirðingum en ekki fyrir kjör-
dæmið. Siglfirðingar eru um 10
þúsund alls á Islandi, 1.700 hér sem
hugsa um bæinn sinn, hinum hef-
ur verið dreift um þjóðfélagið í
ýmsar trúnaðarstöður, þar á meðal
ráðherradóm og alþingis-
mennsku."
En finnst Siglfirðingum kominn
tími til að einn af „heimalningun-
um“ sé á þingi?
„Já, ég hugsa að það hafi tölu-
verðan hljómgrunn í bænum,“
sagði Kristján, en hann var að mála
vegg heima hjá sér þegar blaða-
maður reyndi að veiða upp úr
honum upplýsingar um pólitíkina
á Siglufirði. „Þetta er góður litur
sem ég hefvalið, ég hef líklega bara
alltafvalið rétt. Þetta heitir IN052 á
máli Hörpusilkis frá Reykjavík, an-
tíkbleikt, góður litur og fellur vel
við stofugardínurnar hjá mér. Svo
byrjaði að kyngja niður snjó og
komið töluvert. „Eina pósjón til“
eins og Færeyingurinn sagði, og þá
er komið skíðafæri. Og við erum
sko alveg til í það hérna fyrir norð-
an.“ JBG
Reykjavík
Fátt í fanga-
geymslum
Að sögn lögreglunnar í Reykjavík
var helgin með rólegasta móti eins
og að jafnaði á þessum árstíma þeg-
ar fólk hefur hægt um sig vegna jó-
laundirbúnings. Aðfaranótt laugar-
dags þurfti aðeins að hýsa fimm
manns í fangageymslum lögregl-
unnar og nóttina eftir fengu einum
færri næturgistingu við Hverfisgöt-
una, en það er ekki meira en gengur
og gerist virka daga. Fjórtán voru
hins vegar teknir grunaðir um ölv-
un við akstur en það er í góðu með-
allagi. ■
Lyfjaþjófurinn í
gæsluvarðhald
Maðurinn sem stal 20 kílóa lyfja-
pakka úr vöruafgreiðslu BSl á
föstudag var á laugardag úrskurð-
aður í gæsluvarðhald til 9. desemb-
er. Lyíjapakkanum var stolið síð-
degis á föstudag. Starfsmenn vöru-
afgreiðslu BSl grunaði strax mann
sem hafði komið í afgreiðsluna
skömmu áður en pakkinn hvarf og
gátu þeir gefið greinargóða lýsingu
á honum. Lögreglan handtók
manninn, sem er á fimmtugsaldri,
síðar um köldið en hann hefur áður
komist í kast við lögin. Síðdegis í
gær hafði aðeins lítið brot af inni-
haldi pakkans fundist en í honum
voru meðal annars hjarta- og geð
lyf sem geta reynst hættuleg. ■
Vogar
Aðfaranótt sunnudags kom til
átaka í Glaðheimum í Vogum milli
tveggja manna á tvítugsaldri.
Mennirnir eru kunningjar en hafði
orðið eitthvað sundurorða með
þeim afleiðingum að til handalög-
mála kom. Þurfti lögreglan að flytja
annan þeirra á sjúkrahús til að-
hlynningar þar sem hann var nef-
og tábrotinn og auk þess hruflaður
í andliti og á höndum. Formleg
ákæra hefur ekki verið lögð fram í
málinu. ■
Grindavík
Helgin fór fram með friði og
spekt að mestu leyti að sögn lög-
reglunnar í Grindavík. Johnny
King skemmti í Sjómannastofunni
Vör við góðar undirtektir gesta.
Aðeins meiri hasar var í Hafurbirn-
inum og þurfti lögreglan að fjar-
lægja mann þaðan sem hafði látið
ófriðlega, neitaði hann meðal ann-
ars að borga drykki á barnum og
þverskallaðist við að fara út þegar
dyraverðir staðarins ætluðu að vísa
honum til dyra. Uppskera þessara
óláta var gisting í fangaklefa. ■
Brotist var inn í Olíssjoppuna við
Brákarveg í Borgarnesi um helgina.
Þjófúrinn komst inn með því að
sparka upp hurð en svo virðist sem
tóbaksþörf hafi verið uppspretta
glæpsins því hann lét fýrst og fremst
greipar sópa um tóbakslager sölu-
skálans. Hann komst hins vegar ekki
langt því sjónarvottur var að atburð-
inum sem lét lögregluna vita og kom
hún og handtók manninn. Hann er
nú í haldi hjá lögreglunni á Akranesi
og rannsókn málsins stendur yfir. ■