Helgarpósturinn - 15.06.1995, Blaðsíða 4

ISLENDINGAR
ERU ROLEGA
HAMINjjjySAMIR
A17. JUNI
Islendingar og Frakkar
eiga það sameiginlegt að
gleðjast afar mikið þegar
þeir halda þjóðhátíðardag
sinn hátíðlegan, en það
gera Frakkar tæpum mán-
uði á eftir (slendingum, eða
14. júlf. Mikill mannfjöldi
safnast fyrir á Champs
Élysée og skemmtir sér á
meðan (slendingar bregða
sér í sama tilgangi I mið-
bæinn. Það sem er hins
vegar ólíkt með Frökkum
og Islendingum er það að
Frakkar eiga það stundum
til að sýna yfirgengilegar
tilfinningar í svona miklum
mannfjölda. Það er bæði
gott og slæmt. Það er ein-
mitt þess vegna sem
franska lögreglan er alls
staðar sýnileg og í við-
bragðsstöðu á þjóðhátíðar-
daginn. I Frakklandi ægir
enda öllum þjóðflokkum
saman, en I þessum ham
eiga ekki alltafallir skap
saman. fslendingar eru á
hinn bóginn rólega ham-
ingjusamirá 17. júní, en
eiga það til, sérstaklega
unga fólkið, að sleppa fram
af sér beislinu um kvöldið. (
Frakklandi skemmta sér all-
ir aldurflokkar saman langt
fram eftir kvöldi á meðan
ungt fólk er meira áberandi
hér þegar líða tekur á
kvöldið.
Svo er það klæðnaður-
inn og búðirnar. (slendingar
erumjög hátíðlegirá 17.
júni; í sparifötunum auk
þess sem þeir loka öllum
búðum. Frakkar eru hins
vegar öllu frjálslegri, ekki
bara í klæðaburði heldur
hafa þeir allar búðir opnar.
SAM
HRINGBORÐIÐ ER
SKRIFAD AF HÓPI FÓLKS AF
ERLENDUM UPPRUNA SEM
ER BÚSETT A fSLANDI.
Magnús Skarp-
héðinsson sem
auk margs ann-
ars er skólastjóri
Sálarrannsóknar-
skólans mun áð-
ur en langt um
líður stýra þrem-
ur öðrum skól-
um; Álfaskólan-
um, Draugaskól-
anum og Skóla
óhefðbundinna
fræða:
Magnús Skarphéðinsson bráðlega skólastjóri fjögurra skóla.. „Það er til dæmis álfabyggð í ákveðnum garði í Breiðholti og
við þá talar eigandi garðsins daglega. En mannkynið er bara ekki komið á það þroskastig að það geri sér grein fyrir tilveru
þeirra. Ég tel að það séu á að giska þrjár til fimm aldir í að fólk hreinlega fatti þetta."
sm
m
„Það er eiginlega verið að taka
smá þjófstart, því þótt Álfaskól-
inn sé kominn á lista yfir
Whats’on in Reykjavík fyrir
ferðamenn, verður hann ekki
formlega stofnaður fyrr en í lok
mánaðarins. Það er því er enn
verið að vinna að námsefni.
Námsefni fyrir hina skólana tvo,
Draugaskólann og Skóla óhefð-
bundinna fræða verður svo I
fyrsta lagi tilbúið með haustinu.
Skólarnir verða annars aðeins
deildir innan Sálarrannsóknar-
skólans og hugsaðir jafnt fyrir ís-
lendinga sem útlenda ferða-
menn.“
Hvaða námsefni hyggstu leggja
fyrir nemendur Álfaskólans?
„Ég er að safna saman öllu sem
vitað er um álfa, um þá staði sem
álfar hafa búið á og búa á, í dag, í
Reykjavík og nágrenni og um
merkilega atburði tengda álfum.
Skólinn, sem mun taka um það
bil þrjár klukkustundir, byggir
upp á því að fara með náms-
mennina í skoðanaferðir, flytja
fyrirlestra og ræða svo málin þar
sem ályktanir verða dregnar af
því sem á undan er gengið.
Reyndar eru álfar latína fyrir
mér en munurinn á mér og mörg-
um öðrum er sá að ég er búinn
að liggja í álfapælingum mörg ár.
Þar af hef ég talað við fjölmarga
sem í raun hafa hitt álfa og talað
við þá. Það er til dæmis álfá-
byggð í ákveðnum garði í Breið-
holti og við þá talar eigandi
garðsins daglega. En mannkynið
er bara ekki komið á það þroska-
stig að það geri sér grein fyrir til-
veru þeirra. Ég tel að það séu á
að giska þrjár til fimm aldir í að
fólk hreinlega fatti þetta. Þangað
til getur þorri mannkyns aðeins
safnað frásögnum um álfa og
verið góður við þá. En Álfaskól-
inn er meira því hann er líka
rannsóknarstofnun. Við höfum
skráð niður allar nútímaálfasög-
ur og eigum mikið af eins konar
X-files. Við viljum hvetja fólk til
þess að færa okkur fleiri sögur í
gagnasafnið."
Er Draugaskólinn af svipuðum
toga?
„Hann er náttúrulega styttra á
veg kominn í undirbúningi. Já,
efni hans verður svipað að upp-
byggingu það er að segja með
gönguferðum um miðbæinn og
kvosina þar sem farið verður í
gegnum sögur af draugum og af
atburðum sem átt hafa sér stað í
ýmsum húsum í bænum, auk fyr-
irlestra og umræðna."
En hvað með Skóla óhefðbund-
inna frœða?
„Með haustinu hyggjumst við
hefja kennslu í því sem lýtur að
óhefðbundnum lækningum enda
nóg til af fólki sem kann mikið
fyrir sér í þeim efnum og getur
miðlað öðrum. Lengra í sjón-
deildarhringnum eru svo fög
eins og óhefðbundin eðlisfræði,
óhefðbundin heimspeki og
óhefðbundin efnafræði. Þetta
verður þó miklu meira umfangs
en Álfa- og Draugaskólinn því
kúrsarnir verða allt að 12 vikna
langir eins og þeir eru þegar í
Sálarrannsóknarskólanum, eða
svipaðir og á menntaskólastigi."
Er þá hœgt að útskrifast með
prófsem drauga- eða álfafrœðing-
ur?
„Það verða engin prófskírteini,
að minnsta kosti ekki úr Álfa- og
Draugaskólanum. Námið er alltof
stutt til þess. Við kjósum að kalla
þetta skóla því þetta er meira en
bara túrismi. Ég hef reyndar svo-
lítið ofnæmi fyrir þvi hvernig túr-
ismi er rekinn á Islandi. Það er
farið með þessi grey á einhverjar
uppskrúfaðar uppákomur þar
sem þeir fá ekkert að sjá nema
gerviþjóðbúninga og gerviút-
reiðar og svo framvegis. Við er-
um miklu nær okkur menningu
ef við kennum ferðamönnunum
eitthvað um drauga og álfa. Það
er nefnilega málið að flestallir
sem ekki eru iokaðir fyrir þessu
finnst þetta mjög merkilegt mál.“
Þekkir þú marga sem hafa orð-
ið einhvers áskynja um huldu-
heima?
„Sem dæmi hef ég lesið í yfir
sjötíu ævisögum raunverulegar
reynslusögur fólks af álfum. Og
vel að merkja allt er þetta mjög
heiðvirt fólíc sem maður getur
lesið út úr öðru í ævisögum
þess. Svo þekki ég mjög marga
núlifandi Islendinga sem séð
hafa álfabyggðir og skráð sögur
þeirra. Þessar upplýsingar verð-
ur allar að finna á álfarannsókn-
arstofnuninni.“
Eru álfabyggðir stórborgir?
„Nei, þetta eru fámenn samfé-
lög. En það er eitt svolítið flókið
í þessu, það er að menn skynja
ekki alltaf það sama, eða sjá inn
á ólík tíðnisvið. Samkvæmt mín-
um upplýsingum eru til að
minnsta kosti 15 tegundir álfa,
allt frá blómálfum upp í húsálfa
sem og huldufólk sem er í
mannsmynd. Huldur sem eru
mjög algengar í Skandinavíu
hafa hins vegar aldrei sést hér-
lendis, en það eru dvergvaxnar
verur með langa hala. Og svo má
ekki gleyma því að nokkrir ís-
lendingar hafa séð tröll.“
Svona risavaxin með vörtur?
„Já, af lýsingum að dæma. Þau
hafa reynst sex til átta metra
há.“
GK
Sautjándavedrið í 50 ár
Bdd alltaf rigning - bara stundum
Framundan er mesti pylsuáts-,
blöðru-, rellu- og fánaburðardag-
ur á íslandi, 17. júnf. PÓSTURINN
mælir því með þessum einföldu
þumalputtareglum við undirbún-
ing dagsins: Því meiri sem vindur-
inn er, þess minni fána, rellur og
blöðrur skál setja í hendur barna.
Flatarmál viðkomandi fyrirbæra
skal aldrei nema fleiri fersenti-
metrum en sem nemur tutt-
uguogfimmfaldri þyngd barnsins
í kílóum talið, ef miðað er við
andvara (1 vindstig). Við hvert
vindstig umfram andvara skal
lækka margföldunarstuðulinn um
1,5+N (N= fjöldi vindstiga umfram
1). Um pylsuát gilda þessar ein-
földu reglur: Ef mígrignir allan
tímann, skal aðeins eta pylsur
innandyra. Ef hann gengur á með
skúrum, skal hlaupa til um leið og
hann styttir upp. Ef beðið er of
lengi er hætta á að hann byrji að
rigna aftur áður en pylsan er
hálfnuð.
ÞJÓDHÁTÍQARVEÐRID
CECIUUM TIÐiniA
Samkvæmt upplýsingum frá
Veðurstofunni hefur meðalhitinn
á 17. júní í Reykjavík síðastliðin
50 ár verið 9,4 gráður á Celsíus.
Lægsti meðalhitinn mældist hins
vegar ekki nema 4,8 stig, en það
var árið 1959. Hlýjasti Sautjánd-
inn á lýðveldistímanum var hins
vegar árið 1966, en þá mældist
hvorki meira né minna en 15,3
stiga hiti.
17. júní 1991 var sólríkasti
þjóðhátíðardagur sögunnar, en
þá skein sólin í 18 tíma af 24
mögulegum. Ef teknir eru allir
þjóðhátíðardagarnir 50 fram til
þessa kemur hins vegar í ljós að
sólin hefur skinið í tæpa fimm
tíma að meðaltali. Ellefu sinnum
hefur ekki sést til sólar og sex
sinnum til viðbótar hefur ekki
sést til sólar nema í klukkustund
eða minna. Meðalúrkoman hefur
verið 1,8 millilítrar, en mest hefur
hún orðið 10,1 millilítri árið 1984.
Minnsti vindhraði sem mælst
hefur á 17. júní síðan lýðveldið
var stofnað var 4,3 hnútar að
meðaitali, það var árið 1977. Með-
alvindhraðinn hefur hins vegar
verið 11,3 hnútar, sem samsvarar
góðri golu og náigast það að vera
stinningsgola. Vindasamasti
þjóðhátíðardagur sögunnar var
árið 1959, og var hann jafnframt
sá kaldasti. Þann dag mældist
meðalvindhraðinn vera 26,8
hnútar, sem telst vera stinnings-
kaldi, og mesta vindhviðan náði
45 hnúta hraða, sem telst vera
stormur.
MEDALSAUTJÁMDI
FRAMUIUDAIU
Þegar þetta er skrifað töldu
veðurstofumenn mestar líkur á
hægri golu um allt land á laugar-
daginn kemur, léttum skúrum
víðast hvar um landið, og hita á
bilinu 7 til 12 stig, hlýjast sunnan-
lands. Hitinn í Reykjavík mun að
öllum líkindum verða í kringum
10 stig. Semsagt, við eigum von á
alveg týpískum meðalsautjánda
veðurfarslega séð, ef litið er til
fyrri þjóðhátíðardaga.B