Helgarpósturinn - 05.10.1995, Blaðsíða 26

FIMIVmJDAGUR 5. OKTÓBER1995
26
Hann er ríkur, hún er fögur: Sannur karlmaður frumsýndur á Litla sviðinu á föstudagskvöld
Nálæst íslenskri
karlmennsku
„Verkið kemst eitthvað ná-
lægt þeirri ímynd sem við höf-
um af sannri íslenskri karl-
mennsku.“
Hvað er sannur karlmaður?
„Það vil ég alls ekki upplýsa.
Það verða bara þeir að sjá sem
koma að sjá leiksýninguna,"
segir María Kristjánsdóttir
leikstjóri, sem er um það bil að
koma heim og saman verkinu
Sannur karlmaður sem frum-
sýnt verður á Litla sviði Þjóð-
leikhússins á föstudagskvöld.
„Sem leikstjóra finnst mér leik-
ritið að sjálfsögðu spennandi,
enda kemur það inn á ýmsa
sammannlega þætti eins og
furðuandlit ástarinnar og
sannleikann.“
Meðal spurninga í þessu
verki Tankred Dorst eru: Má
kaupa ást fyrir peninga? Geta
peningar breytt lygum í sann-
leik? Þau sem setja sig inn í at-
burðarásina eru Ingvar E. Sig-
urðsson, Halldóra Björnsdótt-
ir, Hilmar Jónsson og Rúrik
Haraldsson. Leikmyndin er
eftir Óskar Jónasson.
Talsverður uppgangur virðist í Ijóðlistinni um þessar mundir og nýlega sendi Magnúx
Gezzon frá sér sína fimmtu Ijóðabók: Syngjandi sólkerfi. Verulega hástemmdur titill og
HP sló á þráðinn til skáldsins — meðal annars vegna þess. Skáldið var bratt og
ánægt með Irfið.
„Space is
THE PLACE’ ‘
Magnúx Gezzon er
39 ára Reykvíkingur
og hefur Iengi fengist
við skáldskap. Fyrsta
ljóðabók hans kom út
árið 1979 í takmörk-
uðu upplagi undir titl-
inum Vasabók. En það
sem kannski verður
fyrst til að vekja at-
hygli á ljóðskáldinu er
sérkennilegur rithátt-
ur á nafni hans.
Magnúx segist reynd-
ar hafa fengið frið fyr-
ir Nafnanefndinni al-
ræmdu, enda viti
hann ekki til þess að
hún hafi skipt sér af
dulnefnum. Hann er
nefnilega skrifaður
sem Magnús Gestsson
í þjóðskrá — Magnúx
Gezzon er eingöngu
höfundarnafn. En
hvernig erþessi rithátt-
ur til kominn?
„Þetta er hannað af
mér sjálfum og sumu
leyti eldri dóttur
minni. Hún vildi leggja
áherslu á mál sitt og
sagði alltaf Magnúx.
Ég var með tvær z-ur í
föðurnafninu þannig
að mér fannst þetta
ríma ágætlega. Þetta
er flott og passar við
víðátturnar. Rímar við
framandi heima.“
Skáidið er augljós-
lega ekki feimið við
orðin. Þannig er titill
nýju ljóðabókarinnar
óneitanlega há-
stemmdur.
„Jú, er ekki Matthí-
as Jochumsson mikið
í himingeimnum?"
segir Magnúx. „Ég segi
ekki að ég fari í fötin
hans, en það er til-
hneiging hjá skáldum
núna að leita út fyrir
jörðina og fara út t
himingeiminn. Ég get
nefnt Óskar Ama
Óskarsson og ísak
Harðarson sem
dæmi, en þeir hafa
verið mikið utan jarð-
armarka.“
Magnúx hafði lítinn
áhuga á að fara út i
einhverjar geimveru-
spekúlasjónir við
blaðamann HP og
benti á Magnús
Skarphéðinsson í því
samhengi. Og mikið
rétt. í bókinni er
hvergi minnst á geim-
verur. í fréttatilkynn-
ingu sem Magnúx hef-
ur sent frá sér talar
hann um að Syngjandi
sólkerfi sé stefnumót
við óendanleikann í
okkur öllum. Hvað á
hann við með því?
„Það snýst um það
að maðurinn sjálfur er
ekkert takmarkaður.
Hann getur náð miklu
lengra en honum hef-
ur verið sagt að hann
geti náð. Möguleikarn-
ir eru takmarkalaus-
ir.“
Með öðrum orðum:
Þú œtlar ijóðunum
stóra hluti?
„Já, já. Þetta eru
stór orð. Til dæmis er
þarna tekin afstaða
með Hallgrími Þ.
Magnússyni lækni. í
bókinni er ijóð sem er
tileinkað honum...“
... sem þú hefur með
orðinu „hvítlaukur?
„Já, náttúrulækn-
ingaaflið er hluti af
þessu dæmi. Þá erum
við náttúrulega líka
komnir niður á jörð-
ina. Maður er ekki
bara einhvers staðar
úti í víðáttunni. Ræt-
urnar eru í jörðinni.
Svo má nefna ástar-
ljóð, kvæði um bíla
(ökuljóð) og fjölmargt
fleira.“
Og talandi um
fréttatilkynninguna þá
vill Magnúx nota þetta
tækifæri: „Ég hefði átt
að hafa þar tilvitnun í
djasstónlistarmann
sem nú er látinn.
Hann hét Sun Ra.
Hans helsta slagorð
var: „Space is the
place“ og gaf út plötu
með því nafni. Þetta
var einn mesti framúr-
stefnudjassari sem
uppi hefur verið og
rak mjög harðan fram-
úrstefnuskóla í Banda-
ríkjunum. Ég er hik-
laust til í að gera þetta
slagorð að mínu.
Talið berst næst að
litlum möguleikum
ljóðskálda til að selja
verk sín, en Magnúx
vísar því alfarið til út-
gefenda og einhverrar
minnimáttarkenndar í
þeim. Hann verði ekki
var við annað en ljóð-
skáldin séu hvergi
bangin og gefi út bæk-
ur í gámavís. Þegar
blaðamaður nefnir ný-
lega skoðanakönnun
Sunday Times um list-
greinarnar í þessu
sambandi — en þar
lenti ljóðlistin í neðsta
sæti ásamt ballett —
telur Magnúx að þar
hafi einfaldlega ekki
verið rætt við rétta
fólkið. Að þetta sé sér-
breskt vandamál sem
erfitt sé að herma upp
á íslenskar aðstæður.
Að endingu má
benda á að Magnúx er
einn af fjölmörgum
Ijóðskáldum sem lesa
úr verkum sínum á
Kaffi List í kvöld. „Ég
fyrir mitt leyti lofa öfi-
ugum upplestri. Ég las
í Norræna húsinu
ásamt Einari Má og
dönsku skáldi á dög-
unum og það virkaði
mjög vel sem við vor-
um að gera þar.“
JBG
Magnúx Gezzon um rttháttinn á nafni sínu: „Þetta er
flott og passar við víðáttumar. Rímar við framandi
heima."
' < i
■ .

Halldóra Björnsdóttir og Ingvar
E. Sigurðsson eru rík og falleg
í verkinu Sannur karlmaður,
sem frumsýnt verður í Þjóð-
leikhúsinu á föstudagskvöld.
Áframhaldandi uppbygging íslenska dansflokksins
„Mesta tilhlökkunarefnið að
fá Robert LaFosse
hingað til lands “
Vilborg Gunnarsdóttir, framkvæmdastjóri íslenska dansflokksins,
segir mjög marga efniiega íslenska dansara á heimleið á næstu
áram.
íslenski dansflokk-
urinn er nú að vakna
af Þyrnirósarsvefni
sumarsins og níunda
nóvember verða
sýndar í Borgarleik-
húsinu perlur úr
gömlum og nýjum sí-
gildum verkum. Hafa
náðst samningar við
aðaldansara og dans-
höfund New York City
Ballet, Robert La-
Fosse, um að hann
setji upp verk sitt
„Rags“ við tónlist
Scotts Joplin og verð-
ur hann af því tilefni
hér á landi í vikutíma.
Á sama tíma verða
sett upp verkin
„Blómahátíðin í
Genzao" og „La Sylp-
hide“ eftir Bourne-
ville, stutt brot úr
„Rauðum rósum“ eftir
Stephen Mills við
söngva Edith Piaf,
kaflar úr „Hnotu-
brjótnum" og „Álfa-
steinn" eftir Ingi-
björgu Björnsdóttur.
Útsetningu og undir-
leik annast Szymon
Kuran.
Enn vekur athygli
hve margir útlending-
ar skipa íslenska
dansflokkinn, en mikil
umræða varð einmitt
um það mál fyrir
þremur árum þegar
María Gísladóttir list-
dansstjóri
tók við og
s t o k k a ð i
f 1 o k k i n n
upp. Ólíkt
því sem
flestir hefðu
talið hefur
þ r ó u n i n
orðið sú að
útlending-
um hefur
f j ö 1 g a ð
fremur en
hitt á þessu
tímabili og
skipa þeir
nærri helm-
ing dans-
flokksins.
Við forvitn-
uðumst frek-
ar um málið
hjá Vilborgu Gunn-
arsdóttur, fram-
kvæmdastjóra flokks-
ins. „í fyrsta lagi er
ballett ung listgrein
hér á landi samanbor-
ið við önnur lönd og
margir mjög efnilegir
íslendingar eru í ball-
ettnámi erlendis. Til
að þeir hafi áhuga á
að snúa aftur heim
verðum við hafa upp á
eitthvað að bjóða; við
verðum að byggja
flokkinn upp með því
að bjóða upp á spenn-
andi sýningar og svo
viljum við hvetja
áhugafólk um dans til
þess að koma á dans-
sýningar og sýna
þannig stuðning sinn í
verki. Ástæðan fyrir
því að svo margir er-
jendir dansarar eru í
íslenska dansflokkn-
um er sú að endurnýj-
un er ekki næg.“
Ef fram heldur sem
horfir með uppbygg-
ingu dansflokksins
segir Vilborg þess
ekki langt að bíða að
íslenskir nemendur í
útlöndum skili sér,
meðal annars sé einn
mjög efnilegur dans-
nemi væntanlegur
heim næsta haust.
„Mesta tilhlökkunar-
efnið á þessu ári er
hins vegar það að fá
Robert LaFosse hing-
að til lands. Þá er það
stórkostlegt fyrir ís-
lenskan ballett að
Ingibjörg skuli ætla að
semja dans fyrir flokk-
inn,“ segir Vilborg.
Næsta uppfærsla ís-
lenska dansflokksins
verður svo í kringum
páska. Þá verður sett
upp sýning unnin af
þeim Nönnu Ólafs-
dóttur danshöfundi
og Sigurjóni Jóhanns-
syni um ævi Guð-
mundar góða.