Helgarpósturinn - 05.10.1995, Qupperneq 8

8
FlMIVmJDAGUR 5. OKTÓBER1995
Átök halda áfram í fllþýðuflokknum
Framkvæmdastjóri
kveður meölátum
Hér á eftir fer bréf sem Sigurður Tómas Björgvinsson, fyrrverandi fram-
kvœmdastjóri Alþýðuflokksins, sendi flokksstjórnarfulltrúum fyrir skemmstu.
Þar kemur fram afar hörð gagnrýni á ýmsa samstarfsmenn hans í forystu Alþýðu-
flokksins og ásakanir um að ekki sé allt með felldu f fjármálum flokksins. Aðspurð
um þetta bréfSigurðar Tómasar segist forysta flokksins líta þannig á að málinu sé
lokið og ekkert sé óeðlilegt við fjármál eða önnur atriði sem nefnd eru í bréfinu.
BréfSigurðar Tómasar varsent til á annað hundrað einstaklinga, en tekið fram að
það vœri trúnaðarmál. Þess ber að geta að fyrir skömmu lýsti framkvœmdastjórn
flokksins einróma yfir fullum stuðningi við Sigurð Arnórsson gjaldkera, sem Sigurð-
ur Tómas gerir að umrœðuefni, og lauk lofsorði á störfhans fyrir flokkinn.
SIGURÐUR TÓMAS BJÖRGVINSSON. „Eru menn svo gráðugir í völd og fjár-
muni að þeir eru tilbúnir til þess að stinga augun úr nánustu samstarfs-
mönnum vitandi að það komi fyrst og fremst til með að skaða flokkinn út
á við, eða hafa þeir eitthvað að fela fyrir framkvæmdastjóra flokksins?"
Frá: Sigurði Tómasi
Björgvinssyni,
framkvœmdastjóra
Alþýðuflokksins.
Trúnaðarmál
Reykjavík 1. október 1995
Sannleikurinn um starfslok
framkvæmdastjóra.
Kæri félagi!
í kjölfar starfsloka minna hjá
Alþýðuflokknum hafa því mið-
ur spunnist ósannar sögusagn-
ir, dylgjur og persónulegur
rógur sem flokksmenn og aðrir
eiga erfitt með að átta sig á
nema þeir viti hið sanna um
starfslok mín. Því tel ég mér
skylt og nauðsynlegt að rita
helstu trúnaðarmönnum
flokksins þetta bréf, þannig að
þeir viti sannleikann og hina
réttu atburðarás í málinu. En
áður en lengra er haldið vil ég
undirstrika við þig kœri félagi
að þú farir með þessar upplýs-
ingar sem algert trúnaðarmál
því öll neikvæð umræða um
flokkinn okkar getur skaðað
hann mjög. Ég hafði ætlað að
útskýra mína hlið þessa máls á
fundi framkvæmdastjórnar 11.
sept. sl. en var neitað, af Guð-
mundi Oddssyni, um að mæta
á þann fund.
Upphafið:
Upphaf þessara ótímabæru
starfsloka minna má rekja til
haustsins 1993 er Sigurður E.
Arnórsson, kjörinn gjaldkeri
flokksins, var ráðinn erindreki
og starfsmaður kosningabar-
áttu vegna sveitarstjórnar-
kosninga vorið 1994. Hann lét
af störfum í júlí 1994, en að
frumkvæði Guðmundar Odds-
sonar formanns framkvæmda-
stjórnar var Sigurður settur
aftur á launaskrá í ágúst 1994.
Eins og fylgiskjal 1 sýnir þá
gerðu Sigurður og Guðmundur
tillögu um ráðningarsamning í
júlí 1994, þar sem gert var ráð
fyrir að Sigurður Arnórsson
yrði einskonar allsherjar fram-
kvæmdastjóri Alþýðuflokksins
(þ.e. þingflokks, blaðs og kosn-
ingabaráttu). Það er vægt til
orða tekið að þessi samningur
mætti harðri andstöðu meðal
þingmanna Alþýðuflokksins.
Sigurður Arnórsson ætlaði
sér þannig augljóslega að yfir-
taka starfsvettvang fram-
kvæmdastjóra sem ég hef
gegnt undanfarin 4 ár. Skýrsla
sem Sigurður Arnórsson lagði
fram á sameiginlegum fundi
þingflokks, framkvæmda-
stjórnar og formanna kjör-
dæmisráða í ágústbyrjun 1994
(Akranesfundi) staðfestir
þetta einnig. Ég beitti mér
gegn áðurnefndum ráðningar-
samningi, og honum var síðan
hafnað af Rannveigu Guð-
mundsdóttur þingflokksfor-
manni Alþýðuflokksins og síð-
an aftur af Sigbirni Gunnars-
syni sem tók við þingflokksfor-
mennskunni í árslok 1994.
Á svipuðum tíma setti
flokksforystan á fót undirbún-
ingshóp kosninga, en í honum
voru Sigurður Tómas, Össur
Skarphéðinsson, Birgir Dýr-
fjörð og Arnór Benónýsson.
Upp frá því gaf Sigurður Arn-
órsson það í skyn að hann
hefði ekki áhuga á að koma
mikið á fiokksskrifstofuna og á
fundi sem ég átti með honum
og Guðmundi Oddssyni sagði
Sigurður augljóst að honum
væri ekki ætlað hlutverk í
kosningabaráttunni og hann
hygðist hætta störfum. Af því
varð þó ekki, en í ljósi þeirra
staðreynda sem koma fram í
þessu bréfi þá tel ég að hann
hefði betur staðið við þá hótun
- flokksins vegna. Þess í stað
tilkynnti Guðmundur Oddsson
mér að hann hefði ákveðið, án
samráðs við framkvæmda-
stjórn, að Sigurður yrði laun-
aður fjármálastjóri kosninga-
baráttu og ætti einnig að starfa
að öðrum undirbúningi kosn-
ingabaráttu. Þessi hringlanda-
háttur Guðmundar, og prívat-
samningur hans og Sigurðar,
varð til þess að tefja mjög allt
skipulag og undirbúning kosn-
ingabaráttunnar, eins og kvart-
að var undan af frambjóðend-
um.
Fjármálin:
í lok nóvember 1994 báðu
gjaldkeri og ráðinn endurskoð-
andi flokksins [Friðþjófur Eyj-
ólfsson] mig um að undirbúa
reikninga flokksins fyrir tíma-
bilið sept. 1992 til ágúst 1994.
Ég gerði það, en sagði að það
væri með þeim fyrirvara að ég
fengi að skoða alla færslulista
og fylgiskjöl sem tilheyrðu
tékkareikningi sem Sigurður
Arnórsson gjaidkeri hafi einn
haft aðgang að. Einnig spurði
ég endurskoðandann að því
hvort það væru ekki hags-
munaárekstrar að sami maður-
inn væri kjörinn gjaldkeri, ráð-
inn fjármálastjóri og færði einn-
ig bókhald og þetta gilti bæði
fyrir flokk og blað? Við þessu
fékk ég engin svör.
Aldrei fékk ég fylgiskjölin og
færslulistarnir komu þremur
mánuðum síðar eftir að ég
hafði ítrekað gengið eftir þeim.
Þá sá ég að umtalsverðar upp-
hæðir höfðu verið greiddar út
af reikningi Sigurðar Arnórs-
sonar og augljóslega til hans
flokksins og átti rétt á að fá að-
gang að fjármálum flokksins,
enda ber ég sem framkvœmda-
stjóri að hluta ábyrgð á þeim.
Þegar hér var komið sögu
var sameiginleg kosninga-
stjórn á iandsvísu og Reykjavík
tekin til starfa. Framkvæmda-
stjórn hafði ekkert að segja um
það hverjir skipuðu þessa
stjórn. Við þetta gerði varafor-
son og Þröstur Ólafsson. Sig-
urður hagaði því þannig að
fundir fjármálaráðs væru
haldnir á heimili hans. Þrátt
fyrir ítrekaðar tilraunir hef ég
ekki fengið upplýsingar um
hversu háar upphæðir voru til
ráðstöfunar í kosningabarátt-
unni og í hvað peningarnir
fóru nákvæmlega. Þá hef ég
heldur ekki fengið aðgang að
GUÐMUNDUR ODDSSON. „Auðvitað átti Guðmundur
fremur að segja af sér við þessar aðstæður, þegar
mest á reið að halda fundi og styrkja flokksmenn eftir
erfiðar kosningar, heldur en að leyfa sér það gerræði
að lama allt flokksstarf og skaða þannig Alþýðuflokk-
inn stórlega þegar síst skyldi."
persónulega, m.a. í ferða- og
dagpeninga. Það skal tekið
fram að Sigurður Arnórsson
setti sjálfur þá vinnureglu þeg-
ar hann var kosinn gjaldkeri í
júní 1992 að allar greiðslur
færu út af einum reikningi sem
framkvæmdastjóri hefði einn
prókúru fyrir. Þessari reglu hef
ég alla tíð fylgt og það kom
mér því á óvart að hann væri
að greiða út úr öðru hefti
vegna daglegs rekstrar flokks-
ins, án þess að ég hefði yfirlit
yfir það.
Þegar ég fór að spyrjast fyrir
um greiðslur til Sigurðar og al-
mennt um greiðsiur út af hans
reikningi lét hann í það skína
að mér kæmi þetta ekki við því
hann liti á mig sem sinn undir-
mann. Á þessum tfma var ég
starfandi kosningastjóri og
framkvæmdastjóri Alþýðu-
SIGURDUR ARNÓRSSON. „Þá sá ég að umtalsverðar
upphæðir höfðu verið greiddar út af reikningi Sigurðar
Arnórssonar og augljóslega til hans persónulega, m.a.
í ferða- og dagpeninga."
bókhaldi flokksins, sem mér
ber þó að undirrita, fyrir tíma-
bilið 1994 til ágúst 1995.
Það gerðist síðan í lok apríl,
að gefnu tilefni, að þingflokkur
Alþýðuflokksins bað gjaldkera
að gefa skýrslu um öll fjármál
Alþýðuflokksins og Alþýðu-
blaðsins. Sigurður Arnórsson
sendi þessa skýrslu til þing-
manna í lok júní 1995, án þess
þó að gefa framkvæmdastjóra
kost á að lesa hana fyrst eða
gera athugasemdir. Þar er ým-
islegt sem orkar tvímælis og
því hafði ég samband við end-
urskoðandann sem bar þá fyrir
sig að Sigurður hefði breytt
greinargerðinni eftir að endur-
skoðandinn hafði skrifað undir
aðfararorð hennar. Þessi
skýrsla hefur hvorki verið
rædd í þingflokki né fram-
kvæmdastjórn. Þar koma þó
maður flokksins athugasemd á
fundi framkvæmdastjórnar í
byrjun mars 1995. í kjölfarið
kaus framkvæmdastjórn fimm
manna kosningastjórn sem átti
að taka allar meiriháttar
ákvarðanir um fjármál og
stefnumótun. í henni áttu sæti:
Jón Baldvin, Guðmundur Árni,
Guðmundur Oddsson, Sigurð-
ur Tómas og Sigurður Arnórs-
son. Það er skemmst frá því að
segja að þessi stjórn var aldrei
köjluð saman.
í hinni kosningastjórninni
var þess vandlega gætt að und-
irritaður framkvæmdastjóri
hefði ekki yfirlit yfir fjármál.
Þannig lagði Sigurður Árnórs-
son áherslu á að skipað yrði
sérstakt fjármálaráð kosninga-
stjórnar sem í sætu: Sigurður
Arnórsson, Vilhjálmur Þor-
steinsson, Guðmundur Odds-
augljóslega fram mjög villandi
upplýsingar um tekjur og gjöld
kosningabaráttu og hvernig
þeim var ráðstafað.
Á fundi framkvæmdastjórn-
ar 11. september lýsti gjaldkeri
því yfir að öllum fulltrúum í
framkvæmdastjórn væri frjálst
að skoða bókhald og fjármál
flokksins. Samt sem áður neit-
ar hann framkvæmdastjóran-
um um hið sama. Síðan var
reyndar öllum umræðum um
fjármál frestað á þessum fundi
og því veit framkvæmdastjórn
mjög lítið um fjárhagsstöðu
flokks og blaðs.
Þann 19. september sl. sendi
ég síðan gjaldkeranum skrif-
lega beiðni (fylgiskjal 2) um að
fá aðgang að bókhaldi og fjár-
málum, til þess meðal annars
að geta sinnt þeirri skyldu ís-
lenskra laga að framkvæmda-
stjóri undirriti ársreikninga.
Ekkert svar hefur borist frá
Sigurði Arnórssyni gjaldkera
flokksins.
/ Ijósi allra þessara stað-
reynda má Ijóst vera að ég get
ekki staðfest ársreikninga
flokksins fyrir það tímabil sem
ég hef verið starfandi fram-
kvœmdastjóri, eins og mér er
þó skylt, nema fá fullan aðgang
að tilheyrandi bókhaldsgögnum
flokksins.
Ég vœnti þess hins vegar að
framkvæmdastjórn flokksins
taki beiðni mína fyrir á fyrirhug-
uðum fundi sínum 16. október
og veiti mér þá þennan sjálf-
sagða aðgang að þeim bók-
haldsgögnum sem mér er œtlað
að bera ábyrgð á.
Gjörningur Guðmundar
Oddssonar:
Þreytan var varla farin úr
mönnum eftir kosningabarátt-
una þegar Guðmundur Odds-
son kallaði mig á sinn fund og
tilkynnti mér að öllum starfs-
mönnum flokksins yrði sagt
upp störfum vegna erfiðrar
fjárhagsstöðu og fyrirhugaðrar
endurskipulagningar. Jafn-
framt var það tekið fram og
staðfest af Jóni Baidvini að
ekkert væri út á mín störf að
setja. í kjölfarið var boðaður
framkvæmdastjórnarfundur
27. apríl 1995. Ég bað um frest
á fundinum á meðan ég myndi
hugsa mín mál og ræða við
aðra samstarfsmenn, m.a.
varaformann flokksins sem var
erlendis. Auk þess hafði ég til-
kynnt Guðmundi Oddssyni að
ég væri á leið í langþráð frí