Helgarpósturinn - 16.11.1995, Blaðsíða 4

4
F1MMTUDAGUR16. NÓVEMBER1995
Yfirheyrsla
Onundur Asgeirsson um
siöspilíingu í
Ríkissjónvarpinu:
„Heimir Steinsson
gersamlega gagns-
laus og óhœfur“
Hvað fer einkum í taugamar
á þér i dagskrá sjðnvarps?
„Allt þetta klám og samfara-
vesen. Að hafa þetta inni á
heimilinu endalaust. Þessi
skrif mín hafa hlotið miklar
undirtektir og mjög margir
hafa hringt f mig úr öllum
landshornum. Þetta er óþol-
andi. Það er ekki hægt að
borga fyrir þetta.“
Er ekkert uppbyggilegt dag-
skrárefni að finna í sjónvarp-
inu?
„Jújú. En þeir bara nenna
ekki að vinna þetta þessir
menn. Það er ósköp einfait að
gera bara einhvern samning
upp á 30-40 þætti. Svo sitja
þeir bara og naga neglurnar.“
Finnst þér Heimir Steinsson
þá áhœfur útvarpsstjóri?
„Ég veit ekki til þess að hann
hafi gert neitt síðan hann kom
þarna. Hann er gersamlega
gagnslaus og óhæfur í þetta.
Það hefur enginn skilið hvern-
ig hann villtist inn í þetta.
Hann var óhæfur í skóla, óhæf-
ur í Skálhoiti, óhæfur á Þing-
völlum og er það enn.“
Þetta liafa þá verið algjör
mistök hjá Ólafi G. Einarssyni
að ráða hann á sínum tíma?
„Auðvitað. Hann hefur
hvergi verið nothæfur þessi
maður. Og nú vill hann verða
forseti?!“
Hvað er til ráða?
„Bara að gefa honum inn
svolítið. Hann getur ekki kom-
ið svona fram. Maður í hans
stöðu á að vera fullkomlega
ábyrgur. Mér sýnist heidur
hafa versnað í sjónvarpinu eft-
ir að fyrra bréfið birtist. Þessi
samfarasamkeppni milli
byggða á íslandi... Hvers kon-
ar helvítis della er þetta? Hef-
ur fólk um ekkert að tala nema
þetta?“
Það er ákveðinn dðnaskapur
af honum að svara þér ekki —
eða hvað?
„Hann gat ekkert svarað
þessu. Hann veit skömmina
upp á sig.“
Finnst þér þá ekki einkenni-
legt af prestlœrðum manni að
standa fyrir slíkri dagskrá?
„Hann hefur alltaf verið
svona. Frá þvf í skóla á Akur-
eyri. Hann hefur alls staðar
verið óþolandi þessi maður —
alls staðar.“
Og atkvœðalitill?
„Nei, hann vill láta bera á
sér. Þess vegna komst hann í
þetta. Mér skilst að hann hafi
gengið í Sjálfstæðisflokkinn til
að fá embættið og gekk svo úr
honum aftur út af Hrafni Gunn-
laugssyni."
Tvö lesendabréf Önundar Ásgelrssonar
í Mogganum til útvarpsstjóra, har sem
hann krefur hann um afsökunarbeiðni
vegna siðspillandi óþverra í sjónvarpinu,
hafa vakið mikla athygli.
„Konur hafa
vaðið uppi
með sínar skil-
ereiningar
allt of lengi“
Á laugardaginn flytur Jóhann Loftsson
sálfræðingur fyrirlestur í Norræna húsinu sem
heitir „Upplifanir karla á stöðu sinni“. I samtali
við Jakob Bjarnar Grétarsson
segir Jóhann meðal annars:
Þetta eru erfið mál sem trúlega
koma við kaunin á konum,“ sagði
Jóhann Loftsson sálfræðingur í
samtali við HP og vildi ekki tala mikið
um það fyrirfram hvað hann ætlaði að
segja í Norræna húsinu á laugardaginn.
Jóhann gerir ráð fyrir að fá hörð við-
brögð við fyrirlestrinum og færðist
undan því að fara of ítarlega í efni hans.
Eins býst hann ekki við að verða neinn
augnakarl kvennahreyfingarinnar eftir
fyrirlesturinn. Hann fékkst þó til að
segja undan og ofan af því um hvað
hann fjallar:
„Málið snýst um það að mér finnst
umræðan um samskipti karla og
kvenna undanfarin ár hafa helgast af
því að konur hafa algerlega ráðið ferð-
inni. Þær hafa komið með hugtökin sem
karlmenn skilgreina sig svo eftir eins og
karlrembusvín, pungrotta og svoleiðis.
Mér finnst eiginlega komið nóg af þeirri
einhæfu umræðu að konur séu saklaus
fórnarlömb þeirra samskipta sem eiga
sér stað milli karla og kvenna,“ segir Jó-
hann og bendir á að kominn sé tími til
að horfa á að konur eru fullkomnir þátt-
takendur í þessu geimi öllu saman.
„Það er billeg afgreiðsla fyrir þær
sjálfar og líka fyrir karlmenn að leyfa
þeim að komast upp með að sleppa
svona frá umræðunni. Jafnframt er það
ákaflega geld nálgun að konur fríi sig
ábyrgðinni með svona umræðu. Einnig
finnst mér karlmenn hafa fríað sig
ábyrgð með því að taka sig ekki saman í
andlitinu og skilgreina hvað þeir ætli
sér með hlutina eins og þeir eru í dag.
Ég mun nefna nokkur dæmi um sam-
skipti kynjanna þar sem ákaflega ein-
hliða skýring hefur verið gefin á ástand-
inu eða einhliða mynd af flóknu
Jóhann Loftsson sálfræðingur: „Kvennahreyfingin eins og ég sé hana byrjaði í píslarvættiskjaftæði og það skelfi-
lega sem er að gerast núna er að karlmenn ætla að byrja á að sýna umræðunni nákvæmlega sama píslarvættis-
vælið."
ástandi. Þar tel ég kon-
ur hafa verið fulla þátt-
takendur en ekki fórn-
arlömb.“
Aðspurður um hvort
það samræmdist eðli
karla að tala út um til-
finningar sínar, eins og
virðist meira hafa tíðk-
ást meðal kvenna, segir
hann það ekki aðferðir
karlmanna og hann
kemur einnig inn á það í
fyrirlestrinum.
En er hugsanlegt að
þetta sé krafa runnin
undan rifjum femínista,
það er eftir að þœr sáu
að allt var komið í
ógöngur með þennan
svokallaða mjúka
mann?
„Þessi mjúki maður
hefur eiginlega aldrei
verið til heldur bara
sem ímynd. Eitt sem ég
mun koma örlítið inn á
er að kvennahreyfingin
eins og ég sé hana byrj-
aði í píslarvættiskjaft-
æði og það skelfilega
sem er að gerast núna er að karlmenn
ætla að byrja á að sýna umræðunni ná-
kvæmlega sama píslarvættisvælið: „Við
erum víst svo vondir gæjar.“ „Við erum
alltaf að meiða konur.“ Svona píslar-
vættiskjaftæði finnst mér versta hugs-
anlega byrjun á karlaumræðunni sem
hægt er að hugsa sér. Steindautt og
dæmt til að auka aðskilnað kynjanna og
jafnframt auka ofbeldi."
Eri er þetta þá aðferðarfrœði sem kon-
ur hafa þröngvað upp á karlmenn?
„Ja, karlmenn eru dæmdir til að
verða undir í samskiptum kynjanna af
því að vinnuaðferðir kvenna eru miklu
flóknari, duldari og sumir segja óheið-
arlegri en þeirra, þó að það sé kannski
ekki endilega það sem ég vildi sagt
hafa. En karlar eru yfirleitt opnari og
gegnsærri í sínum vinnuaðferðum."
Eins og áður hefur komið fram gerir
Jóhann ekki ráð fyrir að verða dáður af
konum eftir fyrirlesturinn.
„En þetta er svona það sem karlmenn
tala um og þeir tala um þetta einslega
og í hljóði. Og þeir þora ekki að kveða
upp úr um þetta og ræða opinberlega
vegna þess að þeir eru orðnir svo
hræddir við konur. Karlmenn eru orðn-
ir alveg skíthræddir við konur. Og
hræddir við dóma þeirra. Enda hafa
þær fengið að vaða uppi með sínar skil-
greiningar allt of mikið — fyrirgefðu
Fjölmiðlar
Súsanna og hagsmunirnir — annar kafli
að er rúmlega mánuður síðan ég
reyndi að rífa hér kjaft út af því
sem mér þótti óviðunandi hags-
munaárekstrar eins af bókmennta-
gagnrýnendum Dagsljóss. Já, ég er að
tala um Súsönnu Svavarsdóttur. Til
upplýsingar þeim, sem ekki hafa frétt
það, þá hefur Súsanna nýlega sent frá
sér bók sem er til sölu eins og aðrar
bækur á jólamarkaðnum. Á sama tíma
er hún bókmenntagagnrýnandi í Dags-
ljósi.
Og nú vitna ég í sjálfan mig: „Vand-
inn er sá, að bókin hennar mun keppa
við bækurnar, sem hún gagnrýnir, um
hylli lesenda og kaupenda. Sem aftur
þýðir, að öðru óbreyttu, að því betur
sem bók Súsönnu selst, því verr seljast
hinar. Og öfugt.
Það er umtalsvert fjárhagslegt atriði
fyrir bæði höfunda og forlög hvernig
bækurnar þeirra seljast fyrir jólin. Ég á
ekki von á að öðru máli gegni um
Súsönnu Svavarsdóttur.
Þetta gengur ekki.“
Amen.
Síðan þetta var skrifað hef ég horft
upp á Súsönnu gagnrýna hverja bókina
„Síðan þetta varskrifað hef
ég horft upp á Súsönnu
gagnrýna hverja bókina
áfœturannarri...“
á fætur annarri fyrir framan tugþús-
undir landsmanna, þá sömu og munu
fara út síðustu vikurnar fyrir jól og
kaupa bækur í jólagjöf handa vinum og
vandamönnum. Mér er lítið skemmt.
Ég get auðvitað rifizt hér þangað til
ég verð blár í framan án þess að það
breyti nokkru. En því geri ég þetta að
umræðuefni núna að mér er kunnugt
um að annar gagnrýnandi hjá Dagsljósi
hefur tekið allt aðra og prinsippmeiri
afstöðu í sinni vinnu.
Sá heitir Ámi Þórarinsson og gagn-
rýnir bíómyndir. Á síðustu vikum hafa
verið frumsýndar nokkrar íslenzkar
bíómyndir, sem að öðru jöfnu væri
eðlilegt að Árni gagnrýndi. Staðreynd-
in er hins vegar sú, að undanfarna
mánuði hefur hann unnið hjá einu ís-
lenzku kvikmyndafyrirtækjanna við
kynningarstörf og fleira. Það myndi ef-
laust hjálpa vinnuveitanda Árna (og
þar með óbeint honum sjálfum) ef
hann gagnrýndi íslenzkar bíómyndir.
Hann er góður gagnrýnandi og færi létt
með að gera það vel.
En hvað gerir Árni? Hann stendur
upp eins og almennilegur maður og
lætur annan gagnrýnanda um íslenzku
bíómyndirnar. Af hverju? Af því að
hann á hagsmuna að gæta. Af því að
hann er tengdur framleiðslunni. Það
kallast á íslenzku hagsmunaárekstrar.
Nú veit ég ekki hvort Árni fann þetta
upp hjá sjálfum sér — þykir það þó lík-
legast, af því ég þekki hann að heiðar-
leika og heilindum. Og ekki síður af því
að stjórnendur Dagsljóss virðast ger-
samlega sneyddir öllum skilningi á því
hvað er sæmandi og hvað ekki.
Karl Th. Birgisson