Vísir - 28.08.1972, Blaðsíða 7

Vísir - 28.08.1972, Blaðsíða 7
Vísir Mánudagur 28. ágúst 1972 7 i iiniimi = SÍÐAN i Umsjón: Svanlaug Baldursdóttir Þetta eru ekki nýjustu tízkufötin, sem myndir eru af á siðunni, þótt þau gætu verið það útlitsins vegna. Þetta eru föt fyrir fatlaða. Þau gerðu þrír nemendur í danska list- iðnaðarskólanum. — Þegar ég afhenti sjúkl- ingnum kjólinn táraðist hún af ánægju og sýndi stolt hinum sjúklingunum kjólinn, segir einn nemandanna, sem bjó til fötin. Nemendurnir fengu það fyrir verkefni að búa til klæðnað fyrir konur, sem sumar voru með skerta dómgreind, margar fyrir fatlaða mikið fatlaðar og nokkrar bundnar við hjólastólinn. Efnin i fötunum áttu að vera auðveld i þvotti, straufri og gjarnan auðvelt að brjóta þau saman, einnig áttu nemend- urnir að taka tillit til þess að auðvelt væri að fara i fötin og úr þeim, og svo áttu fötin að vera eins venjulega útlitandi og mögulegt væri. Nemendurnir segja að oft þurfi ekki nema smábreytingu á til þess að hægt sé að laga venjuleg föt til svo að þau passi fötluðum. Þá dreymir um að geta komið af stað framleiðslu á hentugum, litrikum og skemmtilegum fatnaði fyrir þennan hóp fólks, sem svo oft verður út undan i lifinu. *SB- Uér sést hvernig liægt er að hneppa af einskonar svuntu, sem er framan á hinum klæðilega sloppi og þvo hana, ef blettir hafa komist á hana. Kjóllinn er ætlaöur sjúklingi i hjólastól og er styttri að aftan svo að fellingarnar séu ekki til óþæginda. Ilér sýna tveir nemendanna kjól, sem veitir þeim, sem kla'ðist honum mikla hreyfingarmögulcika og ermunum er hægt að hneppa af. Hroðvirki tannlœknirinn Hvernig á að varðveita munn- og tannheilsu þjóða? Svarið við þessu gefur maður, sem kallar sig Paul Revers D.D.S. Reyndar er nafnið dulnefni höf- undar bókarinnar „Tannlækn- ingar og fórnarlömb þeirra”, sem kom út i fyrra i Bandarikj- unum. Revers styður gagnrýni sina á tannlækna' m. reynslu sinni sem tannlæknir i útborg á austur- strönd Bandarikjanna. Hann ásakar stéttarfélaga sina fyrir fégræðgi og hroðvirkni og kenn- ir tannlæknasambandinu i Bandarikjunum um, að ekki hafi tekizt að komast að þvi hversu slæm tannlæknaþjón- usta sé útbreidd vegna þess, að félagið standi fast fyrir, þegar upplýsinga sé leitað um gæði tannlækninga og komið sé i veg fýrir alla sjálfsgagnrýni innan stéttarinnar með siðareglum félagsins. Revers lætur sér fátt um finnast um þúsundir sam- vizkusamra tannlækna i Banda- rikjunum, sem hafa löngum haft gott orð á sér viðar en i heimalandi sinu. Hann horfir meira i það, að af þeim sjúklingum, sem komu til hans i fyrsta sinn á stofuna var meirihluti með tannviðgerðir, sem uppfylltu ekki gæðakröfur viðkomandi fylkis. Timaritið Newsweek kallar bók Revers handbók hins al- menna lesanda um tannlækn- ingar, sem eigi að veita sjúkl- ingunum lið við að forðast greipar hinna fégráðugu stéttarfélaga Revers. Hann leggur áherzlu á, að flestirættu að komast hjá þvi að missa mikilvæga tönn nema þá helzt á elliárum. Hann fullyrðir, að einu meiriháttar undantekn- ingarnar séu slys og úrtaka vis- dómstannanna, sem hafi hvort eð er enga þýðingu. Þrátt fyrir þetta hafi opinber könnun, gerð snemma á siðasta áratug, leitt i ljós, að 20 milljónir Bandarikja- manna höfðu misst allar tenn- urnar. „Varist tannlækninn, sem hefur öðlast álit vegna hins sársaukalausa tanndráttar sins”. Revers kveður úrdrátt venjulegrar tannar vera með þvi auðveldara i tannlækna- starfinu. Samkvæmt lýsingu Revers má þekkja hinn hroövirka tann- lækni. Sennilega er hann tann- læknirinn, sem hefur ætið fulla biðstofu, sem grobbar af þvi, að hann noti ekki deyfingar og virðist vera ódýrari en aðrir tannlæknar. Revers segir ástæðuna fyrir þvi, að hann vinni svo fljótt og sársaukalaust vera þá, að hann vinni ekkki verkið til fullnustu og með lé- legum árangri. Og auðvitað leiði léieg vinnubrögð á fyrsta stigi tannsjúkdómsins til alvar- legra vandamála siðar meir, sem leggja tækifærið upp i hendurnar á hinum hroðvirka tannlækni að draga tennurnar úr og setja i þeirra stað dýrar gervitennur. Eitt af aðal tannheilsuvanda- málum þjóðarinnar kveður Revers vera tannholdssjúk- dóma, þegar bandvefur tann- holdsins breytist og veldur blæðingum, sársauka og loksins eyðileggingu á beinstuðningi tannanna. Enn einu sinni sé orsakavaldurinn oft á tiðum lé- legar tannlækningar, með þvi að tannsteinninn sem valdi ert- ingu tannholdsins sé ekki hreinsaður. Hroðvirki tann- læknirinn reiði sig á tann- skolunarefni og önnur sýkla- drepandi efni, þegar hann standi andspænis sjúklingi með tannholdssjúkdóm. Hinn góði tannlæknir hreinsi tannsteininn vandiega _og gripi jafnvel til skurðaðgerða til að koma i veg fyrir frekari eyðingu tann- holdsins. Hroðvirkni komi einnig fram i þvi hvernig rótar- gangsmeðferð er framkvæmd. Hinn hroðvirki tannlæknir notar kemisk efni og óvandaða fyllingu i stað þess að fjarlægja sýkta hlutann, hreinsa rótar- göngin og leggja rótarfyllingu. Endirinn hjá hinum hroðvirka sé glötuð tönn. Slæmi tannlæknirinn reiði sig einnig of mikið á lausa parta i stað hinna dýrari, fastari brúar. Lausi parturinn geti losað um tönnina, sem hann er festur á, ef ekki er nógu vel frá honum gengið. En auðvelt sé að gera hann fyrir góða þóknun með lit- illi vinnu. t höndum hins hroðvirka tannlæknis sé lausi parturinn oft skrefið i átt að heilsetti. Háðu- legt sé að iokastig vanrækslu og lélegra tannlækninga skuii vera svo ábatasamt. Aðalorsök tilvistar hinna lélegu tannlækna meðal þjóöar- innar kveður Revers vera kerfi það, sem tannlæknar fara eftir þegar þeir ákveði verð fyrir tannlækningar. Tæplega 2.700 krónur fyrir timann verði tannlæknirinn i New York að krefjast til þess að hafa upp i meðaltekjurnar rúmar tvær milljónir króna. En sjúklingi, sem hefði aðeins tæp- ar fimm hundruð krónur á tim- ann myndi þykja það erfiður biti að kyngja að þurfa að borga slikt timakaup. Þannig taki tannlæknar kaup fyrir hvert ákveðið verkefni miðað við hversu langan tima verkið mun taka þá. Fylling sem tæki hálf- tima að gera gæti kostaö um 1400 kr. En til þessaðaukatekjur sinar vinnur hinn hroðvirki tannla'knir hratt og gerir fjórar til fimm slikar fyliingar á klukkustund og tekur sama verð fyrir hverja þeirra. ..P'astagjald verðlaunar hraða og hraðinn drepur góðar tann- la'kningar” lýsir Revers yfir. Að lokum eru lausnirnar, sem Revers stingur upp á til að losna við ,,hinn hroðvirka tannlækni” ekki aðeins i tannlækningum heldur einnig i öllum lækn- ingum. Ein lausnin væri sú að launa tannlækninn eftir reynslu hans, þekkingu og timanum, sem það tekur hann að vinna vel að verki sinu. önnur væri myndun hópsamstarfs tann- la'kna þar sem vinna sérhvers manns væri metin af starfsfé- lögum hans og þar að auki yrði velþjálfaður aðstoðarstarfs- kraftur meira notaður til þess að vinna hin léttari verk, sem verði til þess, að tannlæknirinn hefur meiri tima til að sinna hinum erfiðari. „Slikar ráðstafanir myndu loksins veita tannlækningunum fyrsta tækifærið til að vinna að tilgangi sinum að viðhalda tann- og munnheilsu allrar þjóðar- innar.” -SB- Gljófaxi í þjónustu Landgrœðslunnar — FÍ gefur DC-3 vél til sóningar og óburðadreifingar ó örfoka landi Tuttugu og sex ára gamalt happa,fley"FÍ, Gljá- faxi, hættir nú aö flytja farþega landshorna á milli, og veröur eftirleiðis notaöur til sáningar og áburöar dreifingar á ör- foka landsvæðum. Á aðalfundi Flugfélags Islands i vor var samþykkt með öllum greiddum atkvæðum að gefa Landgræðslunni þessa vél og verður hún væntanlega afhent i haust. Blaöafulltrúi Flugfélagsins, Sveinn Sæmundsson, sagði blað- inu i morgun. að til þessa heföu lithar vélar verið notaðar til sán- ingar og áburðar þar sem upp- græðsla á landi fer fram. Frétzt hafði. að á Nýja Sjálandi væru notaðar Dóuglas DC-3 vélar eins og Gljáfaxi. tii þessara starfa. og bauðst Flugfélagið til þess að senda flugvirkja þangað til þess að kynna sér hvernig þetta væri gert. Fór Gunnar Valgeirsson flugvirki utan i fyrravetur og kynnti sér þær breytingar, sem þarf að gera á slikum vélum, til þess að hægt sé að nota þær til þessa starfs. Skilaði hann greinargerö og var siðan ákveðið að F’lugfélagið gæfi Landgræðsl- un-i Douglas DC-3i vélina Gljáfaxa. Er gert ráð fyrir að i vetur verði unnið að þvi að breyta vélinni og næsta sumar ætti hún þá að vera tilbúin að hefja starfið við uppgræðslu ör- foka lands. _þ>s Gljáfaxi bíður úti i flugskýli eftir að veröa breytt i sáningarflugvél Landgræðslu Rikisins.

x

Vísir

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Vísir
https://timarit.is/publication/54

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.