Lesbók Morgunblaðsins - 24.12.1938, Blaðsíða 29

ástum. En þau voru svo ólík að
öllu skaplyndi, að altaf sló í skær-
ur milli þeirra.
★
Afbrýðissemin
var yfirsterkari.
Eitt sinn er Xanthos hafði stað-
ið óvenjulega fast á sínum málstað
gagnvart henni, rauk hún frá hon-
um í fússi og flutti af heimilinu
til foreldra sinna. I fyrstu ljet
Xanthos það sjer vel líka, að vera
húsbóndi á sínu heimili. En er frá
leið saknaði hann konu sinnar
mjög.
Esóp vissi það vel, hve ákaf-
lega hátt verð jafnvel skynsamir
og myndarlegir menn verða að
borga fyrir ástir kvenna. Hann
lagði því uppástungu eina fyrir
húsbónda sinn, og sagði, að ef
hann fengi að fara að eins og
hann vildi skyldi konan koma
heim í einu vetfangi á tilteknum
tíma.
Xanthos hlustaði, er Esóp skýrði
frá áformum sínum:
Fyrst legg jeg það fyrir þig að
þú látir engan vita um fyrirætl-
anir okkar, því alt veltur á því
að ekkert vitnist um þær. Far þú
á kjötmarkaðinn, segir hann síðan
við Xanthos, og pantaðu þar alt
það besta kjöt sem hægt er að fá,
og taktu til á hvaða degi þú vilt
fá það heim til þín. Síðan ferð
þú til fisksalanna og pantar hjá
þeim, ostrur, fisk og alt það góð-
gæti sem dregið er úr djúpi hafs-
ins, og láttu senda það heim til þín
sama dag og kjötið. Eins skalt þá
fara að með ávexti og grænmeti,
og alt skalt þú taka, sem árstíðin
getur best boðið. Hitt skal jeg
sjá um, sem gera þarf“.
En það sem Esóp hafði sett sjer
var, að vekja afbrýðissemi hús-
freyju. Alstaðar var hann boðinn
og velkominn, sem einkavinur
Xanthosar. Og alstaðar sagði hann
sömu söguna, að þar eð húsmóðir
hans væri hlaupin á brott ætlaði
Xanthos að gifta sig að nýju. Og'
konan hans tilvonandi væri sú
fegursta kona, íem fæðst hefði á
jörðunni. Esóp efaðist ekki um,
að slík frjett myndi fljótt breið-
ast út. Og hann vissi hvaða áhrif
hún myndi hafa á húsfreyju.
Málarar og garðyrkjumenn voru
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
að skreyta heimili Xanthosar, er
skrautkerra kom með frísandi
hestum að húsdyrunum. En íit úr
vagninum þusti engin önnur en
hin brotthlaupna. Hún var fyrir-
ferðarmikil er inn kom, og hótaði,
að ef einhver kvenpersóna dirfð-
ist að stíga inn í þetta hennar
hús, þá skyldi það verða hennar
bráður bani. Er hún hitti mann
sinn fórust henni orð á þessa leið:
„Yogi þú þjer aldrei að taka þjer
neina aðra konu, á meðan jeg er
á lífi“.
En hjer voru mörg orð óþörf.
Öll reiði rann í sandinn. Því
Xanthos tók á móti konu sinni
opnum örmum, og hún fjell um
háls honum.
Heimkoma húsfreyju var nægi-
legt tilefni til hátíðar. Og nú kom
allur veisluundirbúningur Esóps í
góðar þarfir.
★
Tungan er best
— off verst.
Esóp var nú mikils ráðandi í
heimilinu, og varð einskonar ráðs-
maður þar.
Eitt sinn átti hann að sjá um
gestamáltíð handa heimspeking-
um, fjelögum húsbóndans. Svo var
fyrir hann langt, að aðeins hið
allra besta skyldi þar framreitt.
Hann ljet alla rjettina vera úr
nautatungu, en mismunandi mat-
reiddar tungurnar. Xanthos reidd-
ist og kallaði Esóp fyrir sig. En
Esóp sagði að hann gæti ekkert
fundið sem væri betra en tungur,
og heimspekingum betur sæmandi.
Því tungan er ljrkill alls vísdóms,
sagði hann. Allir fjellust á, að
Esóp hefði rjett fyrir sjer. En
Xanthos ákvað að bjóða gestun-
um til veislu næsta dag. Og þá
átti Esóp að sjá um að þeir fengju
framreitt það sem verst væri.
Allir urðu forviða er máltíðin
byrjaði næsta dag, og framreidd
var tunga. Annar rjettur: Tunga.
Þriðji rjettur: Tunga. Þá tapaði
Xanthos þolinmæði, ljet kalla á
Esóp til að spyrja liann hvað
þetta ætti að þýða. í gær átti
tungan að vera það besta, og í
dag það versta.
Esóp bað húsbónda sinn að taka
þessu öllu með stillingu. Því engin
bölvun yrði til undir sólinni, svo
421
ekki hefðu tungurnar sína hlut-
deild þar. Hvort um væri að ræða
morð, svik, ofbeldi, róg eða lýgi,
þá hefði tungan í öllu þessu sitt
djöfullega hlutverk.
★
AÖ drekka upp hafið.
Margt snnt kom iynr, þar sem
Esóp bar fuilan sigur af hólmi.
Oft kom hann líka húsbónda sín-
um út úr þeim verstu klípum, eins
og eftirfarandi saga ber vitni um.
Xanthos hjelt eitt sinn sem oft-
ar veislu, þar sem vínið flaut í
stríðum straumum, og bauð til sín
heimspekingum vinum sínum,
stærðíræðingum og öðrum lær-
dómsmönnum. En eitthvað af
verra tagi hafði slæðst með, því
þar var einhver sem vildi nota
sjer af því,* að Xanthos hafði
drukkið sig augafullan, og flækti
honum í veðmál. Xanthos veðjaði,
að hann gæti drukkið upp hafið,
og lagði undir hús sitt og land, ef
hann gæti ekki leyst þessa þraut.
Hringur hans var af honum tek-
inn, til sannindamerkis, að hann
hefði veðjað.
Sólin var komin hátt á loft er
Xanthos vaknaði næsta dag, og
Esóp skýrði honum frá, að meira
yrði hann herða sig að drekka en
undanfarna nótt, ef hann ætti ekki
að glata eignum sínum. Hann yrði
að súpa upp alt hafið. Nú var úr
vöndu að ráða. Xanthos hafði enga
hugmynd um það hvað fram hafði
farið um nóttina. En hann hafði
mist hringinn og honum voru sýnd
um það skrifleg gögn, að hann
hefði gert þetta veðmál.
Leið nú að tilteknum degi.
Xanthos sagði sem var, að hann
kynni ekki ráð til þess að bjarga
heiðri sínurn og eignum. En á
síðustu stundu kendi Esóp lionum
ráð:
„Farðu“, sagði hann, „niður til
strandar. Vertu í skartklæðum,
með þjónaliði þínu, og láttu sem
þú ætlir að vinna þitt veðmál.
Þúsundir manna munu fylgja þjer
og safnast utan um þig, til þess
að sjá hverju fram vindur. Iiát
þú nú lesa upp skilmálana fyrir
veðmálinu, um að þú skulir hafa
drukkið upp hafið, áður en viss
tími er liðinn, eða að öðrum kosti
missa hús og eignir. Biddu því