Lesbók Morgunblaðsins - 23.12.1964, Blaðsíða 10

Þelr sogðu að Cham'berlain, en svo köll-
uðu þeir Jón Villa, fyndi lyktina af
fiskinum. Einhverjir höfðu haft í hyggju
að elta okkur og reyna þannig a’ð finna
'hvar við værum, alltaf í mo-kfisiki. En
bæði var það að Jón var slunginn, svo
gekk trillan okkar verst allra þeirra er
lengra sóttu, svo við urðum ’alltaf á
. eftir hinum. f>eir sáu okkur taka stefn-
una út fyrir Gjögurinn og töldu því,
að við myndum vera einhversst-aðar á
Grímseyjarsundinu, enda sagði Jón það,
er hann var a'ð spurður. En þegar bát-
arnir voru horfnir sjónum okkar út á
sund snarbeygði Jón til austurs og hélt
upp undir land undan Þorgeirsfirði og
þar lögðum við dag eftir dag rétt í
fjarðarmynninu og drekkhlóðuim trill-
una.
Þegar líða tók á daginn og við vorum
langt komnir að draga línuna tók að
Þyngja meira í lofti og setti yfir okkur
þokuslæðing. Við héldum heim á leið
og var trillan þá svo hlaðin að með
borðstokkum flaut. Haldið var vestur
ar skyldu út árar og reynt að halda
bátnum frá landi. Þetta fannst mér
vitlaust í meira lagi. Því ekki að láta
sig reka upp í fjöru og reyna að bjarga
sér á land?
Ekki var ofsögum sagt af vitleysunni
í mér. Vissi ég ekki að báturinn gæti
brotnað í spón ef við færum upp í
fjöru? Það varð um fram allt að reyna
að halda sér á floti svo lengi sem kost-
ur var. Við Valdimar stóðum í fiskin-
um í klof og rerum hvor með sinni ár
eins og við lifandi gátum. Það munaði
litlu að við hefðum það ekki fyrir Kjálka
nesið, því trillan var blýþung. Ekki var
að tala um að henda neinu af hinum
dýrmæta farmi fyrir borð og hér var
svo djúpt að ekkert þýddi að kast
krökunefnunni fyrir borð, sem við höfð-
um.
ák
Róa, róa! öskraði Jón er hann
leit upp frá véiinni. Hann var stöðugt að
fyrir Gjögurtána og grunnt undan landi
inn fyrir Kjálkanes. En undan því tek-
ur gamli vélarrokkurinn að hósta og
hiksta. Við Valdimar sátum frammi í
dráttarrúmi og fengum okkur bita. Þegar
við höfðum snætt var vaninn að annar-
hvor hásetanna tæki við stýrinu . og
sigidi heim en hinn færi að gera að
og legði sig síðan ásamt formanni. En
nú hætti vélin skyndilega að ganga.
Enginn okkar mun hafa þekkt neitt að
ráði til véla eða vélaviðgerða. Vi’ð gát-
um allir komið þessum gamla Skandia-
nokk í gang, þegar við höfðum hitað
glóðarhausinn vel með gaslampanum.
En nú var alveg sama til hvaða ráða
brug’ðið var. Vélin vildi alls ekki í gang
á ný. Ég hafði verið í vegavinnu og
eins og allir strákar var ég vitlaus í
bíla. Ég fékk líka að grípa í þá stund-
um hjá bílstjórunum og taldi mig þá
þegar orðinn töluverðan bílstjóra. Þegar
öll ráð virtust þrotin kom ég með þá
epaklegu spurningu hvort ekki myndi
vera benzínstífla að vélinni.
— Benzínstífla, sögðu hinir báðir í
sömu andrá með takmarkalausri fyrir-
litningu. — Vélin gengur alls ekki fyrir
benzíni. Hún gengur fyrir hráolíu.
*■ Þar með var ég úr leifc og athuga-
semdir mínar a'ð engu hafðar, enda naut
ég takmarkaðrar virðingar sem sjómað-
ur hjá þeim félögum mínum. Ég, sveita-
lubbinn, sem aldrei hafði á sjó komið
og hvert handtak þurfti að kenna.
Það voru þá helzt líkur til að slíkur
sauður hefði eitthvert vit á bátavélum,
eða hitt þó heldur. Ég sneyptist því fram
í og lét ekki á mér bæra langa hrfð.
En nú rak okkur óðum upp undir
Kjálkanesið og fyrirskipaði Jón að sett-
reyna að bjástra við að gera við hana.
Hann var búinn að rífa af henni glóð-
arhausinn og sat við að berja innan úr
honum sót og gjall. Hitt hafði hann ekki
hugleitt að þéttinguna eyðilagði hann
um leið og hann tók glóðarhausinn af.
Mér var síðar sagt frá þessu öllu og véla-
mennska Jóns þá í engu rómuð. Við
vorum orðnir uppgefnir við róðurinn,
en okkur tókst með herkjum að halda
bátnum frá landi þar til okkur tók a’ð
reka til hafs utan við Gjögurtána. Þá
var ekkert land að óttast lengur, enda
hvarf það okkur sjónum í þokuna.
Við sátum með hendur í skauti. Ekk-
ert var hægt að gera. Jón hafði gefið
vélina upp á bátinn og hætt öllum til-
raunum til viðgerða. Nú var ekki um
annað a'ð ræða en sitja og bíða þar til
einhver bátur eða 9kip rækist á okkur
og bjargaði okkur til lands.
Ekki veit ég hvað félagar mínir hugs-
uðu. Jón bölvaði dálítið, af og til, en
Valdimar var þögull. Ég hugsaði hins-
vegar margt. Allar hrakningasögur, sem
ég hafði heyrt og lesið, ruddust fram í
hugann og ég mun sannarlega ekki hafa
verið upplitsdjarfur þar sem ég hýmdi.
Niestisskrínan var tóm og við vorum
nærfellt vatnslausir. Ekki var þa’ð björgu
legt.
Nú vantaði kraftaskéld á borð við
Látra-Björgu til að kveða okkur heila
í höfn.
Það leið fram á kvöld og sumarnótt-
in lagðist yfir. Allaf var sama þokan.
Ekki verður því neitað að heldur var
hráslagalegt að hýma þarna. Við heyrð-
um ekkert hljóð nema gjálfrið í öldun-
um við borðstokkinn. Það var logn en
við vissum ekkert hvert straumurinn
bar okkur, sennilega eitthvað austur
með landnu.
Mér var hu-gsað heim, hvernig mömmu
yrði við þegar tlkynning kæmi í út-
varpinu um að okkar væri saknað. Sjálf-
ir myndum við ekkert heyra, því við
höfðum hvorki útvarp né talstöð. Margt
fleira kom mér í hug, en ég þorði ekki
að víla. Vildi ekki láta félaga mína gera
grín að mér, en 15 ára strákur er efcki
á marga fiska þar sem hann hýmir í alls
lausum báti, sem hvorki kemst aftur eða
fram, og bíður eftir björgun, sem eng-
inn okkar vissi hvenær kæmi.
Við vorum orðnir svangir og þreytt-
ir og syfjaðir. Vi'ð gátum þó ekki sofn-
að. Menn voru ekki í neinu skapi til að
kveða eða syngja, segja sögur eða drepa
tímann á annan hátt, eins og maður
hafði heyrt aðra gera er þeir lentu í
hrakningum. Það var þögul þrenning
sem vaggaði þessa júlínótt í litlum báti
með bila'ða vél. Eflaust hafa hljóðlátar
bænir stigið upp úr hugum þessarar ein-
mana þrenningar.
Það var komið undir morgun þegar
við heyrðu'm mótorskelli skammt fré
okkur og út úr þokunni kom skipsfer-
l'íki, að okkur 'fannst. Þarna var kom-
inn mótorbáturinn Björn Jörundsson.
Okkur var borgið. Þar um borð voru
vinir og kunningjar og okkur var vel
tekið, drifinn í okkur matur og drykk-
ur og síðan man ég ekki meir fyrr en
komið var a'ð bryggju í Hrísey. Þar
vaknaði ég í hlýrri koju um borð í
Birni.
Allt er gott þá endar vel. Siggi í
Hvammi bölvaði hraustlega yfir bilun-
inni og hann var fljótur að finna sjúk-
dóminn, einföld olíustífla.
vig.
Bridge
Hinn kunni bandaríski spilari
Oharles Goren, heldur því fram, a'ð
eftirfarandi spil hafi verið spilað í
rúbertubridge. Tekur Goren spil þetta,
•sem dæmi um, hve spilaiskipting sé
mikilvægari, en háspi'l. Hvort sem spil
þetta er tilbúið eða ekki, er gaman
að atlhuiga það.
Sagnir gengu þannig:
Vestur — Norður — Austur — - Suður
2 V P. 3 ♦ 4 G.!!
D. 5 * P. 6 A
D. P. P. P.
A 8-0-5-4-3-2
V —
♦ —
♦ 9-8-6-5-4-3-2 ,
A A A K
V Á-K-D-G-10 V 9-8-7
A K-D-5-3 ♦ A-G-10-9-4-2
A Á-K-D A G-10-7
A D-G-10-9-7
y 6-5-4-3-2
♦ 6-j5-4-3-2
*------
Vestur sagði *í byrjun 2 hjörtu og
var harla ánægöur þegar félagi hans
sagði 3 tígla. Suður var efcki ein,s ánægð-
ur og þóttist sjá að A—V væru á leið
í slemmu. Vildi hann reyna að villa
fyrir þeim og taldi að 4 grönd væri ein-
mitit rétta sögnin. Vestur var ekki lengi
að dobla og norður sagði sinn „besta“
lit eða 5 lauf. Su'ður var nú ekfci í
neinum vafa um að rétt væri að „fórna'*
og sagði því 6 spaða.
Vestur dolblaði, þótt segja megi að
hann eigi að segja 7 tígla, því eftir
spaða-sögn suöurs, hlýtur austur aö
eiga tígul ás.
Lokasögnin varð 6 spaðar og vestur
lét út lauf. Eins og sést á spilunum þá
vinnur suður 6 spaða auðveldlega. And-
stæðingarnir fá aðeins einn slag á tromp.
— Otúel
.
Framh. af bls. 11.
hafði Otúel þá borgað ærleg björgun-
arlaun.
Otúel var ekki hófsemdarmaður á
tóbak e'ða vín, hann notaði neftóbak,
og það oft svo freklega, að rjól-pund-
ið dugið bonuim ekki yfir vkuna, og
einatt varð einhver að vera að skera
’ tóbak fyrir hann. Hann átti afarstóra
silfurbúna pontu, mjög fallega, og
ákaflega sveran gullhring bar hann
é hægri hendi, hann hafði og mjög
fallegar hendur. Ætíð gekk hann
þokkalega til fara, og var svo þrifinn
að sjaldan sást neitt á honum, þótt
hann væri í slorverki. Hann var í
Bókmenhtafélaginu, og átti allar Bók-11
menntafélags-bækurnar frá því hann '
gekk í félagið og geymdi þær vel,
því aldrei var skokð upp úr þeim.
Gaman þóti honum að heyra sögur
lesnar. Uppáhaldssaga hans var Njála
hana átti hann og lét oft lesa í henni.
Af rímum þótti honum vænst um
Úlfars-rímur og í þeim kunni hann
talsvert. Otúel var greiðugur og mjög
góður við fátæka, og var hugulsamur
við þá. Föður sínum sendi hann lí’ka
ýmislegt úr kaupstað, að gjöif. Karl
faðir hans var raunar ekki fátækur,
en vanhagaði þó stundum um ýmis-
legt úr kaupstað, en ekki var hann
syni sínum ærfð þakklátur fyrir það,
sem hann gaf honum; hann áleit j
Oucel nkan, og skyldan til að gefa '
sér. Eiruhverju sinni sendi Otúel hon-
um hálftunnu af matvöru; karl leysti i
þegar fré pokanum að sjé, hvað í
honum væri, en þegar hann sá að
það var rúgur, sagði hann: „O, bölv-
aður, og gat ekki látið það -------
grjón."
vera
E:
kki man ég, hvaða ár Otúel
missti konu sína, það var allmörg-
um árum eftir a’ð ég fluttist hingað
vestur. Hafði hann saknað hennar
mikið og undi sér helzt hvergi eftir
það, nema á sjónum. Hann lifði sem
húsmaður allmörg ár á Berjadalsá,
sem er lítil veiðistöð skammt fyrir
innan Snæfjöll, hafði hann oft, þegar
bezt var tíðin á sumrin, verið einn á
bát í vei'ðiferðum svo sólarhringum
skipti, og einatt varið heppinn með
byissuna, og skotið margan selinn og
hnísuna, sem hann skaut oft tvær í
sikoti. í einum slíkum túr var hann,
er hann veiktist, var þá staddur
vestur á Skutulsfirði, og hafði þá
verið búinn að vera úti í tvo sólar-
'hringa. Lenti hann þá í 'svokallaða
Skarðseyri, en þar bjó maður, sem
Guðbjartur heitir. Otúel komst me’ð
naumundum heim að húsinu, sagði
Guðbjarti að hann mætti eiga það,
sem í bátnum væri, ef hann bjargaði
honum undan sjó, og léði sér rúm að
leggjia sig fyrir í. í bátnum var einn
selur og tvær hnísur. Otúel lé þar
tæpan sólanhring, unz hann andaðist.

HAGALAGÐAR
Hvað aflast fljótt...
Bóndi sá er bjó í Botnum þar nærri
afrétt Meðallendinga græddi vel fé á fá-
um árum. Þá hann var að flytja sig f
burtu, samansafnaði hann miklu af fé
sínu i einn hólma í fljótinu þar hjá bæn-
um sem hann ætlaði að burt reka, en
eldurinn hljóp þá fljótar en hann hugði
yfir fljótið og hólmann, svo á lítilli
stundu sást ei hold né hár af því. Hva3
aflast fljótt, eyðist á stundum og svo
fljótt.
(J. Stgr.: Eldrit)
42 LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
38. tbl. 1964