Lesbók Morgunblaðsins - 22.12.1970, Page 18
undarlegi klæðaburður blátt
áfram hræðilegur og mér
fannst nunnur vera sérstök
manngerð, sem ég ætti enga
samleið með. Ég gekk aldrei í
skóla hjá nunnum og kvnntist
þeim ekki. Þó var sjúkrahús í
nágrenninu, sem rekið var af
nunnum. Það voru vingjamleg
ar manneskjur. Ég var ákveð-
in í að vera heima og hugsa
um foreldra mína meðan þeir
lifðu, þvi ég gat ekki fellt mig
við þá hugsun að þau stæðu
ein uppi eftir að hafa alið
upp átta böm. En óafvitandi
og eins og ósjálfrátt vaknaði
hjá mér sivaxandi löngun til
að helga líf mitt Jesú og hon-
um einum. Ég gerði mér ekki
ennþá ljóst, að ldausturlíf
Myti að fylgja í kjölfar þess-
arar löngunar og þegar mér
skildist þetta, vildi ég ekki
ræða það við nokkum mann.
Að lokum trúði ég þó föður
mínum fyrir leyndarmálinu, og
þó að honum þætti fyryir þvi að
sjá á bak yngstu dóttur sinn,
gaf hann mér samþykki sitt.
Móður minni sagði ég frá
þessu alllöngu seinna, og ég
var feimin við að segja systkin
um mínum hvemig komið var,
þvi ósjaldan höfðum við haft
um hönd gamanyrði um nunn-
ur, og nú var ég sjálf ákveð-
in í að gerast nunna! — En
þegar sannfæringin er annars
vegar, hverfa erfiðleikamir í
skuggann, og satt að segja
sýndu foreldrar mínir og systk
ini mér aldrei annað en hjálp-
fýsi, stuðning og virðingu gagn
vart ákvörðun minni. Regluval
ið var mér auðvelt. f Karmel-
klaustrinu get ég lifað ein-
földu, venjulegu lífi eins og
■hver önnur venjuleg mann-
eskja, en helgað innsta hugar
far mitt guði, sem kallað hafði
mig til þessa lifs. Þetta líf er
mín dýpsta hamingja í blíðu
sem stríðu og vekur hjá mér
brennandi löngun til að láta
alla menn eignast hlutdeild i
þessari hamingju."
„Ja, — hvers vegna varðst
þú til dæmis læknir, stjórn-
málamaður, kennari eða hjúkr
■unarkona? Það dregur mann
til sín án þess að hægt sé að
skýra endanlega hvers vegna.
Þú vilt þjóna mannkyninu á
einhvern hátt. Maðurinn lifir
ekki aðeins fyrir sjálfan sig.“
„Þetta er lifsfylling, leið til
að njóta hamingju vegna kær-
leika guðs og miðia henni með
al annarra manna.“
„Þeim kærleika, sem ég hef
öðlazt fyrir náð guðs, vil ég
miðla öðrum mönnum og til
þess er bænin hin árangurs-
rika leið. Sú staðreynd, að við
höfum búið um okkur hér á
íslandi og gerzt íslenzkir rikis
borgarar, er að sjálfsögðu sönn
un þess, að við leggjum okkur
alveg sérstaklega fram í bæn
um okkar fyrir fólkinu á Is-
landi. Það er min heitasta ósk,
að mennirnir verði sér meðvit-
andi um nauðsyn bænarinnar.
Að biðja er að vera í sam-
bandi við guð, uppsprettulind
allrar hamingju. Ég óska þess,
að öllum mönnum megi skilj-
ast þessi nauðsyn og þeim lær
ist að biðja daglega, þótt ekki
sé nema stutta stund, sjálfum
sér til blessunar.“
„Þegar ég segi, að ég hafi
verið „útvalin“ tíl að gerast
Karmelsystir, er mér ljóst, að
þetta muni vera torskilið þeim,
sem ekki trúa á persónulegan
guð. Sumum finnst það jafnvel
nálgast hroka að halda því
fram, að mér hafi hlotnazt
þessi blessun fram yfir þúsund
ir annarra: að hafa fundið köll
un minni leið og sannað fyrir
sjálfri mér, að þessi köllun
var ósvikin. Því manni getur
skjátlazt og uppgötvað að það,
sem virtist vera köllun, reyn
ist vera blekking. Reynslutím-
inn í klaustrinu, sem er f jögur
og hálft ár, er til þess ætlaður
að ganga úr skugga um þetta.
Hvernig skynjar maður köll
un? Gegnum óviðráðaniega
löngun, fullvissu um að ekk-
ert annað geti komið til
greina, að maður mundi verða
ólýsanlega óhamingjusamur, ef
kölluninni væri ekki hlýtt.
Jafnframt standa skuggahlið-
amar og erfiðleikamir ljóslif-
andi fyrir augum. Það er svo
margt, sem ein manneskja verð
ur að fóma og slíta sig frá í
sinu gamla umhverfi um leið
og hið endanlega skref er stig-
ið: Starfsframi, nýting góðra
hæfileika, jafnvel trúlofun,
fjölskyldulif og ótal heimsins
lysösemdir. — Fyrsta tákn-
merkið um köllun mína gerði
vart við sig þegar ég hafði ný-
lega gerzt kaþólsk og dvaldist
hjá fjölskyldu nokkurri í ka-
þólskum bæ, þar sem klukkur
í nunnuklaustri hljómuðu á
hverjum degi með föstu milli-
bili. Það var sem nálægð
klausturlifsms settist að í sál
minni. Um svipað leyti las ég
sjálfsævisögur tveggja mikil-
hæfra Karmelsystra, hinnar
heilögu Teresíu frá Avila,
1515—1582, stofnanda reglunn-
ar, og Theresiu frá Lisieux,
1873—1897, sem vöktu mikla að
dáun mína. Að vísu gáfu þess-
ar bækur til kynna þvílíkar
kröfur til systurhlutverksins,
að mér virtisf næsta ótrúlegt,
að ég gæti nokkurn tíma kom-
ið þar til greina. En þegar ég
frétti, að kona úr mínu borgar
hverfi -—- venjuleg kona eins
og ég — hefði gengið í Karm-
elklaustur, var sem rynni upp
fyrir mér ljós, og ég sannfærð
ist endanlega um að þettaværi
einnig mín köllun.“
Hér lýkur hinum persónu-
lega vitnisburði systranna um
köllun sina. Sama aflið hefur
dregið þær allar til sín, þótt
aðdragandinn hafi verið mis-
munandi. Ekkert gat stöðvað
göngu þeirra og aðeins þessi
eina leið gat komið tíl greina.
Ef þessi frásögn hefur á ein-
hvem hátt aukið skilning
áhugasamra lesenda á þessum
sérstæðu Hafnfirðingum okkar,
þá er vel.
Inn í persónulegar frásagnir
systranna hefur einnig fléttazt
samtal um hlutverk kaþólsku
kirkjunnar almennt. Segja má,
að það skiptist í þrjá aðal-
þætti: Almennt kirkjustarf,
líknarstarf og huglejðslustarf
(kontemplatift starf). Karmel-
reglan er skýrt dæmi um hið
síðastnefnda. Kjami starfsins
er fólginn í hinum svonefndu
kórbænum, sem Æuttar em
reglulega á hverjum degi og
oft á dag í bænahúsi systr-
anna, kómum. Bænum sínum
beina þær til allra íslendinga
og alls mannkyns. Hið sama er
að gerast í öðrum klaustrum
viðs vegar um heiminn og þann
ig myndar reglan bænakeðju
eða net, sem spannar allan
hnöttinn. Systurnar trúa á
gildi slíkrar samstillingar og
kerfisbundinnar einbeitingar.
„Meðal almennings er það
nokkuð útbreidd skoðun, að
klausturlifnaður sé ekkert ann
að en útilokun og flótti frá lif-
inu og skyldum við þjóðfélag-
ið, svo seim hiutverki móður og
eiginkonu. Hvað hafið þið um
þetta að segja?“
„í fyrsta lagi mundum við
vilja segja, að við höfum
hvorki úti'lokað okkur né flúið
frá lífinu og skyldum okkar
við þjóðfélagið. Þvert á móti.
Við lifum í heiminum og fyrir
heiminn. Á þessum tímum
skefjalausrar efrwshyggju virð
ist okkur nauðsynlegt að til sé
fólk, sem vill leggja allt í söl-
urnar fyrir andleg verðmæti,
svo sem bænina. Þetta krefst
mikillar einbeitingar, ekki síð-
ur en til dæmis ástundun
æðstu lista og vísinda. Ástæð-
an fyrir þvl, að við höfum fórn
að hjónabandslífi og móðurhlut
verki er ekki sú, að við van-
metum þessi mikilvægu mann-
legu verðmæti. Þvert á móti
metum við þau mjög mikils. En
ef maður vill binda sig Kristi
og ríki hans algjörlega,
krefst það óbundinna handa
gagnvart öðrum lífsförunaut.
Hvenær sem maður velur eitt-
hvað sérstakt, útilokar maður
einhverja aðra möguleika,
hversu mikiir og góðir sem
þeir kunna að vera. Með þvi
að lifa einlífi viljum við í einu
og öllu tilheyra guði, einnig
vegna meðbræðra okkar, eins
og áður hefur komið fram í
þess’u samtali."
„Berið þið engan kvíðboga
fyrir framtíðinni? Verður lífs-
form klaustursins ekki orðið úr
elt eftir nokkur ár í þvi fé-
lagslega ölduróti, sem á sér
stað nú á dögum? Mundi nokk
ur ung stúlka vilja ganga I
klaustur af þessu tagi eins og
hugsunarhátturinn er orðinn í
dag?“
„Við erum alls ókvíðnar um
framtíðina og nú þegar höfum
við gert stórt átak til að að-
laga lífsform okkar nýjum fé-
lagslegum hugsunarhættd. Við
teljum, að starfs okkar verði
jafnvel ennþá meiri þörf á
komandi árum. Það er augljóst
hverjum hugsandi manni, að
andleg örvænting fer sívax-
andi meðal ungs fólks í heim-
inum, og fyrr eða síðar hlýtur
það að leita svars og huggun-
ar við þá einu lind, sem svalað
getur þorsta þess og þrá eftir
betra og göfugra mannlífi. Þótt
viðhorf og hegðan ungu kyn-
slóðarinnar virðist í mörgu öf-
ugsnúin og jafnvel fjandsam-
leg vegum guðs, þá er það þrá
eftir nýju og betra lífi, sem
rekur hana stundum út á hál-
an ís vegna reynsluleysis og
skorts á leiðsögn. Við viljum
gera allt, sem í okkar valdi
stendur til að lýsa þessu fólki
rétta leið í krafti bæna og
hugleiðslu. Við viljum ræða við
ungt fólk á fslandi og kynn-
ast því nánar. — Það er að
visu rétt, að ungar stúlkur
hafa ekki bætzt i hóp okkar
nýlega og við vitum ekki I dag
hvað verðta mun í framitiðinind.
Hdtt er víst, að víðast hvar ann
ars staðar í heiminum leitar
fólk enn til klaustranna á sama
hátt og af sömu hvötum og við
gerðum sjálfar. Þess eru meðal
annars mörg dæmi, að fólk
sem stundað hafði svokallað
,,hippía“-líf, hefur fundið köll-
un sína innan vébanda klaustr
anna, og þetta virðist eiga sér
stað i vaxandi mæli. Enn sem
fyrr er það þó fólk úr venju-
legu umhverfi, sem fyrst og
fremst bætist i hópinn, enda
hafa klaustrin nú þegar aðlag-
að sig nýjum og auknum kröf
um um ytri aðbúnað."
„Og að endingu: Hvernig
fx-amfleytið þið lífinu fjái'hags-
lega?“
„Því er fljótsvarað. Við vinn
um fyrir okkur með alls kyns
handavinnu, sem við seljum í
verzluninni hér i klaustrinu.
Innrömmun mynda er mjög stór
þáttur i þessu starfi. Auk þess
ræktum við mikið af grænmeti,
sem er afar drjúgt búsílag. Svo
má ekki gleyma þvi, að við lif
um mjög íburðarlausu lifi i mat
og drýkk, þótt okkur skorti
ekki neitt af því, sem við raun
verulega þurfum. Nýlega
barst okkur höfðingleg gjöf,
en það eru nýir kirkjumunir,
sem standa i kapellupni. Þeir
eru gerðir af snjöllum, þýzk-
um listamanni og eru tvimæla-
laust mjög athyglisverð lista-
verk, gerð í nútimastíl."
__ Útisysturnar tvær, sem
sjá um aðdrætti til klausturs-
ins, fylgja gestínum til dyra
og kveðja með hlýju handa-
bandi. Það er alstirndur him-
inn og tunglið leggur milda
birtu yfir fjörðinn fyrir neðan.
Hálfbirtan endurspeglast í
gluggum klaustursins eins og
þeir séu að reyna að magna
þessa daufu skimu og lýsa bet
ur upp umhverfið. Klaustur-
klukkurnar taka að hringja og
hljómur þeiira berst út yfir bæ
inn. En inni í klaustrinu ganga
Karmelsystur til tíða.
18 LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
L
22. desemiber 1970