Lesbók Morgunblaðsins - 20.12.1971, Blaðsíða 7

Nýjársnóttin 1928. Eyjólfnr Jónsson og Haraldur A. Sigurðsson.
I þriðju sýningu er setið við
spil í baðstofu. 1 þessari gerð
eru mennskir menn og álfar,
dans og söngvar. Það er at-
hyglisvert og skemmtilegt, að í
frumgerðinni er Nýjársnóttin
iátin vera samtimaleikur, „fer
fram nóttina fyrir nýjárs-
dag 1871“. 1 seinni útgáfunni
1907 segir, að Nýjársnótt-
in, sem lýst er, sé ,,um alda-
mótin 1800—1801“.
1 endurskoðuninni varð Nýj-
ársnóttin miklu umfangsmeira
og fjölbreyttara verk en hún
var áður. Þættirnir eru
nú orðnir fimm og atriðin mörg,
en margt er sameiginlegt báð-
um gerðum. N.ú eru sett nöfn
eða fyrirsagnir á hvern þátt:
1. Ættarfylgjur. 2. Næturvak-
an. 3. Leitir. 4. Hyliingar. 5.
Dómar álfakóngsins. Fyrsti
þáttur endurskoðaða leiks-
ins gerist fyrir utan bæinn og
sér inn í stofu, en fjalllendi er
í aftursýn. Og seinni hlutinn
er inni i baðstofu. Annar þátt-
ur er þinghús á bænum,
skemma með torfveggjum, lik á
börum. Þriðji þáttur er á gaml-
árskvöld, í baðstofu. Fjórði
þáttur fer fram hjá Álfhamri,
er gengur inn á leiksviðið frá
hægri hendi og er brattur,
dauður eldgigur, sem efst er
hamrahringar, en til vinstri
handar er kiettur Áslaugar.
Fimmti þáttur er á sama stað.
Þetta eru í stórum drátt-
um sviðslýsingar Indrtða,
en margvislega er svo úr þeim
unnið, eftir þvi sem svið og
sviðsbúnaður og mannfjöldi
leikhússins leyfir í hópsýning-
um og dönsum. Það hefur oltið
á ýmsu frá leikstjórn Sigurðar
málara til Klemensar Jónsson-
ar.
Talsverður munur er á
söngvum í fyrri og seinni leik-
gerðinni. Söngvarnir i frum-
gerðinni bera keim þess
kvæða- og tónlistarsmekks,
sem þá rikti. Guðrún syngur
t.d. kvæði undir iaginu Paa
deres Grav et Lindetræ
skygger:
Dauðinn er beiskur og
bænheyrir eigi,
bar hann þig frá mér á
sorgiegum degi...
1 annarri sýningu syng-
ur Guðrún einnig kvæði undir
laginu Komið er haust, úr
Friðþjófssögu:
Barn eitt ég var,
blómann á kinnunum
rósfagran bar,
vonin þá vaknaði blíða,
ég vildi ekki kvíða.
Guðrún syngur lika með lag-
inu Alt glimrende bæver:
Ó, vinsömu andar, ó veitið mér
lið,
að verði ei að grandi mér
dökkálfar þið ...
Framhald á bls. 30
Matthías Johannessen
GOÐSÖGN
(BROT)
I.
Engar molnaðar líkneskjur
engin hrunin hof
enginn pílviður sem umlykur
hvítar þúsundára marmarahellur
eins og langir fingur
vaxnir úr minningu undir svartri mold —
engar rispaðar súlur á stangli
í veðruðu umhverfi
Iíkt og krónulausir trjábolir,
enginn ilmur af borg
sein lifir enn og eilíflega
í blóði okkar, þessu fljóti tímans
sein enginn veit hvaðan kemur
enginn veit hvert fer,
enginn andblær dauðans
frá gamalli grafhvelfingu
sem gleypti þá alla eins og haf,
alla þá sem goðsögnin skolaði á land
skolaði á strönd þessa blóðs þessa niðs,
ckkert brotið leirker, engar afskræmdar styttur
þeirra sem ortu sín ljóð á illplægðum akri
fynisku og hvíslandi myrkurs,
enginn grunur
eða eftirvænting — aðeins mold
ófrjó og köld á vannærðum klettmn
og löngu storknuðu hrauni
land mitt: bein blásin og gleymd.
Skinin eru hein þessa lands
sem varð úti í fyrndinni.
20. desember 1971
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS 7