Lesbók Morgunblaðsins - 20.12.1971, Blaðsíða 18

tuigisaídiur, og langt frá því að
vera heilsaihraust. Ég byrjaði
því á hálif.gerðu ákahi til henn
ar, urn að gera þetta nú íyrir
<mig. Ég vi; inaði í ljóð Einars,
hvað þau hefðu verið. mér ó-
.endanle'ga mikiíis virði, og um
leið að ég áliti Einar bróður
hennar (ég haíði vit á að
Jeggja einkum áherzLu á að
skáldið væri hennar bróðir)
mesta andans man.n ísiands
fyrr og sdðar. Þessi ræða var
ekki fiutt af neinni undir-
hyggju, því að mér vöknaði uim
augu við tilhugsunina um að
miissa ef til viU af þessari dýr-
Jiegu stu.nd.
Kristín fór ögn að linast, o.g
sagði, að þær Ragnheiður syst-
ir hennar hefðu eit.thvað
minnzt á að heimsækja Einar,
og sagðist Kristin hafa hvatt
hana mjög til fararinnar.
—■ En Ragnheiður hefur nú
aldrei viljað fara neitt eftir að
hún gifttst.
Komu nú lanigar hugieiðing-
ar um hjónaband Ragnheiðar
og Júiíusar bankastjóra á Ak-
ureyri, hvað hún Ragnheiður
h rfði breytzt mikið frá því að
hún var ung stúika, og virtist
Kristín hugsa upphát:, fremur
en hún væri að tala við míg.
Auðvitað þóttu mér engin und-
ur, þótt kona breyttist eitthvað
á sjötíu árum og beið þolinmóð,
þar i,l mál Ragnbeiðar var út-
rætt. Tók ég síðan aftur til
við að nauða í Kristínu, bauðst
auðvitað til að bera ailan
kostnað af ferðirmii, ef hún að-
elns vildi hjálpa mér í þessu
stóra máli. Loksins lét Krist-
ín undan og sagði:
-— Jæja þá, það er bezt að
við förum, úr því að yður lang
ar svona mikið til að sjá skáld-
ið.
Um leið og Kristín sagði
þetta hvessti hún á mig augun
og brosti einikennilega. Þá
skiidi ég ekki þetta bros —•
fannst vera i þvi sambtand af
meðaumkun og hæðni, en hugs-
aði s,em svo að. Kristínu þætti
ég gera fuH mikið veður út af
bróður hennar, oig að systkm-
um gæti stundum þótt nóg um,
ef öðru væri hampað um of.
Annars varð ég svo himinlif-
andi g'löð yfiir tiihugsuninm um
væntantega ferð, að svipbrigði
Kristínar gleymdust að sinni.
Síðan fór ég inn á B.S.R. og
spurði hvað bíM myndi kosta
fii Herdisarvíkuir og heim aft-
ur. Á þessum árum bjó Einar
Benedi'ktsson í þvílikri einarigr
un, að jaifnivel önniuir stærsta
bifredðastöð landsims þekkti
ekki leiðina að bús'iað hans.
Mér var sagt að bíllinn myndi
kosta 60 kr., rrxeð því að aka
ofkkuir til Herdisairvikuir og
sækja okiku.r daginn eftir. Bor.g
aði ég þetta fyrirf.ram og tók
kvittu.n fyrir. Síðan færði ég
Krisitin'U þessi tíðindi. Virtist
hún saamiiliega ánægð, en sagði
tum leið:
— Og veðrið þurfið þér ekki
að ót.ast. Veðurheppin hef ég
verið alila mína daga. Það hef-
ur verið mín eina heppni í líf-
inu.
Kristín reyndist sannspá.
Hið fegursta veður var í allri
ferðinn.i, logn og sóisikin.
Við lögðuim af stað frá
Reykjavik 20. ágúst 1936, kl. 9
fyrir hádegi. Það iá vel á
Kristínu og varð ég því mjög
fegin, því að tæpiega gat dui-
izt að, að nokkru leyti rnín
vegna lagði hún á sig þessa
löngu ferð.
Þegar við ókum inn á Grindá
víkurveginn, hófst sá kaflí
vagcirins, sem bifre i ðarst j ó r i n n
hafði aJdrei áður farið. A!Jt
gekk slysaliausi: til Grindavík-
ur. Þaðan lögðum við á veg
þann sem mér var sagt, að
Hlín hefði látið gera yf:r
hraunin, og var ætlaður hest-
vögnium að skrönglast yfir.
Sem bílvegur va,r hann afleit-
ur, en samt komuimst við heiiu
og höldnu að túngarðinU'm við
Krísuvík. Þar var allt í eyði
og exiigdn hús uppistandandi,
nema kirkjuhróið. Þarna bjó þá
Magnús Ólafsson bóndi í ein-
setu, og sáuim við hann úti við.
Bílstjórinn hafði s.öðvað bíi-
inn við túnið, og fór út til bess
að gá að veiginum, því að hér
enduðu þau hjólför sem við
höfðum ekið eftir.
Magnús bóndi stóð á hlaðinu
og gekk bílstjórinn tii hans að
spyrjast tiil vegar að Herdísar-
vík.
— Þangað liggur engiinn veg
ur, nema itroðninigar eftir
hesta. Það er þriggja tima liesta
g'anigiur.
Magnús gekk síðan niður á
túnið að sinna hestuinum sinum
er þar voru. Bílstjórinn kom
nú tii okkar, helduir en ekki
óðamála yfir þessum óvænitu
og miður þægilegu fréttum.
Kristín mællti eikfci orð á með-
an hann lét dæluna ganga. Ég
var sem lömuð af vonbrigðum.
Þá segir Kristín:
— Við skulum tala við mann
inn.
Gekk hún siðan itil Magnús-
ar. Spurði hún bónda sem
vendilegast um leiðina til Her-
dísarvikur og að lokum bvart
hann gæti léð okkur hesta.
Magnús sagðist hafa hjá sér
reiðhesit sinn^ brúnan klár,
sæmiliega viljugan og fremur
þýðan.. Annan he®t skjóttan
hafði hann, og var sá ógurlega
hastur og latur. Er nú ekki að
orðlengja það, að Magnús Ja.gði
hnakk sinn á þann brúna, og
sfkyldi Kristín riða honum, en
á þann skjótlta lét Magnús
strigapoka og girti með suiæri,
en hnýtti bandbeizli upp í
kJárinn, því að ekki var annað
reiðtygja á bænum. Þegair
Krisitín sité á bak, taiutaði hún-
— Aldrei hefði Ragnheíður
systir fyrírgef ið mér þetta.
Kvöddum við nú bilstjórann,
sem lofaði að sækja okkur að
áliðnum næst.a degi. Ma'gnús
fyigdi okkur niðuir traðimar,
og síðan riðum við áleiðis til
Herdísaviikur. Kristín sat hest-
inn teinrétt í hnakknum »g
var auóséð að hún hafði verið
aJiv-ön hestuim, þó að hún hefði
ekki á hesitbak komið í fjöl-
mörg ár.
K'lárinn brúni fetaði létt og
öruggtega austu.r götuisióðann
og nú fór Kristín að lifna öii
við. Sem eðiitegt var, fór hún
að tala um Einar bróður sinn,
og einkum þó viðskipti þeirra
systikina vegna arfshlutar
þeirra. Sagði Kristín, að Korp-
úífsstaðir hefðu ve-rið sinn föð
uirarfur, en Einar hefði haft þá
úit úr sér fyriir Jitið. Þó vildi
hún alls ekki sibelia skuHdinni
á Einar fyrir þessa óhagstæðu
jarðarsöliu, heldur fór að tala
uim Zoegafólkið og hin nei-
kvæðu áhrif þess á Einar bróð
ur hennar. Þeitta var ekki í
fyrsta skiptið, sem ég heyrði
Kristínu tala um tengdafólk
Einars, og þá aldrei nema á
eihn veg.
Veguirinn hafði verið fremur
ógreiðfær fram að þessu, þan,g-
að tiifl. við komiumst austur und
ir Geiitahlíð, þar sem troðning-
urinn lá milii hrauns og hMða
Þar vo.ru nokkrar valMendis
fiaitir og Kristin sió nú í klár-
inn, því að á hana var runn-
inn móður við að rifja upp
ávirðmgar Zoegafólksins. Sá
brúni þreif sprettinn og
Krdstín geystisit áíram, þangað
tii hún bvarf mér á bak við
leiti.
En það er af Skjóna mínum
að segja, að hanin vildi ekki
verða á eftir þeim brúna, og
tók allt í einu mikirrn kipp, sem
átti víst að heita fjörkippur.
Þetta viðbragð þoldi reiðverið
ekki og snærið slitnaði. Ég
henitist af baki ofan í moldar-
flag. Sá skjó.ti hafði nú misst
alian áhu.ga á förunautum okk
ar og fór að bíta utan við göt-
una. Mér fókst að tjasia saman
snæri'Sgjörðinni og við Skjóni
hröðuðum okkur sem hann
framast komst, þan.gað til ég
eygði Kristínu alllangt fram
undan. Veður var einstaklega
blítt, og ekki bærðist hár á
höfði. Heyrði ég gjallanöann í
Kristímu álenigdar, því að ekki
hafði hún tekið eftir að við
Skjóni vorum orðin aftur úr,
enda var ræða hennar flutt af
slíkri feiknalegri kynn.gi að
undir tók í Geitahlíðinni. Loks
ins reið Kristín á hraunið og
þar náði ég henmd á endanutm,
því að vegurinn fór hér sí-
versnandi. En um ieið og sá
brúni feiaði lestangang eftir
grýttum slóðanum, rann móð-
urinn af Kristínu. Hún var
steinþögul og iieið svo alilanig-
ur tSmi. Ekki þorði ég að yrða
á Jiana að fyrra bragði, þvi að
hún hlaut að vera orðir þreytit,
svona öídruð manneskja. Við
áðum þar sem hún tók tiJ, og
borðuöum nesti okkar. Likiega
höfum við aliis verið um fjóra
tíma á leiðmni frá Krísuvík tiJ
Herdisarvikur. Loksins komum
við auiga á húsið í Herdísarvik
Þá var sól tekin ögn að lækka
á lofti, enda komið fas. að nóni.
Tibrá var yfir bænium.
Mín sál er svo þyrst á lifcnda landi,
þótt IjY»s allra himna hún drekki.
Af jardneskum hljóm seðst ekki
minn andi.
Kilífð, óff þjáist sem fangi í bandi.
Tíbrá er frjáls, en mitt hjarta ber
hlckki.
Himnesku strenffir ég næ ylikur
ekki.
Ég var niðursokkin í fagn-
aðarríkar huigleiðinigar um
skáldið og kvæði hans, þegar
Kristin segir upp úr eins
manns h.ljóði:
— Það segd ég satt, að Hldn
skal verða að gefa mér brenni-
vin. Ég veit hún brug'gar.
Þeitta þóttu mér undarleg tið
indi. Aldrei bafði mér dottið í
hug, að annar eins höfðingi og
Einar Benediktsson yrði að
láta sér nægja landabruigg sem
veizludrykk. 1 minuim huiga sat
sikáldið i dýrðfleguim fagnaði i
HerdísarV'ík, u.mkringdU'r ein-
hverri hi.rð, sem þó var ekki
fyllilega Jjósit hverniig væri
skipuð.
Loksiins riðum við í hlað.
Enginn sást, úti við, utan eitt-
hvent fólik á túni við heyskap
nokikuð f.rá. Við stiguim af baki
og Krisitín kvaddi dyra, en ég
batt bestana við hUðstóJ'pa.
Enginn anzaði. Samt heyrðist
eitthvert þru&k innandyra, þótt
ekki væri lokið upp huróu.
Kriistín opnaði þá dyrnav. Við
sáuim inn i liitla íorstofu. Þar
18 LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
20. desember 1971