Alþýðublaðið - 28.10.1994, Qupperneq 2

2
ALÞÝÐUBLAÐIÐ 75 ÁRA
FÖSTUDAGUR 28. OKTÓBER 1994
Fyrsta ljóðið sem birtist
í Alþýðublaðinu
Um öxl
Stormur lœgist stríður,
steypist Akrafjall.
Yfir landið líður
lítill piparkarl.
Yfir úthafsbárum
aftanroðinn skín.
A löngu liðnum árum
lifði ástin mín!
Á bláum himinboga
blessuð stjarnan skín
og norðurljósin loga.
Lifðu, elskan mín!
Lifðu litla dúfa,
Ijósið geymi þig.
Kœra klœðaþúfa,
komdu’og finndu mig.
Styr stofuglamm
Hinn 17. nóvember 1919 birtist ljóð í fyrsta skipti í Alþýðublaðinu.
Skáldið skýldi sér bakvið dulnefnið Styr stofuglamm, en reykvískir
áhugamenn um skáldskap vissu líklega flestir hver þarna var á ferðinni:
Ungur maður að nafni Þórbergur Þórðarson. Seinna átti hann eftir að
láta mikið að sér kveða, ekki síst með hárbeittum skrifum í Alþýðublað-
inu. Meira um það á blaðsíðu 11.
Fyrstu sporin:
Ássrímur
TicQari er
íominn á
ætur aftur
„Stefna blaðsins er ákveðin,"
sagði á forsíðu fyrsta tölublaðs Al-
þýðublaðsins, 29. október 1919.
„Það er, eins og „Dagsbrún“, gefið
út af Alþýðuflokknum, sém ennþá
sem komið er, er einasti flokkurinn í
landinu, sem hefir ákveðna stefnu-
skrá í innanlandsmálum. Alþýðu-
flokkurinn berst fyrir málstað alþýð-
unnar, en það er í raun og veru sama
sem að berjast fyrir málstað fslensku
þjóðarinnar, því að alþýðan og þjóð-
in ereitt..."
Á forsíðu fyrsta tölublaðsins getur
einnig að líta krassandi frásögn und-
ir fyrirsögninni „Skepnur myrtar á
svívirðilegan hátt.“ Þar er sagt frá
því að tíu kindur hafi drepist vegna
þrengsla í húsi nokkru hjá sláturfé-
lagi. Alþýðublaðið birtir viðtal á for-
síðu við lögreglustjórann í Reykja-
vík, Jón Hermannsson, vegna máls-
ins. Viðtalið hefst svona: „Vér
spurðum lögreglustjórann, hr. Jón
Hermannsson að því, hvort hann áliti
ekki víst að þetta varðaði við lög, og
taldi hann tvímælalaust að svo
mundi vera.“
Á blaðsíðu 3 (af fjórum) eru ýms-
ar fréttir í stuttu máli, sú athyglis-
verðasta svohljóðandi: Ásgrímur
Jónsson málari liggur rúmfastur
að heimili sínu í Lækjargötu.
Stutt og hnitmiðað, semsagt.
Því er svo við að bæta, að fáeinum
dögum síðar, mánudaginn 3. nóvem-
ber var þessi baksíðufrétt í Alþýðu-
blaðinu: Ásgrímur Jónsson málari
er kominn á fætur aftur.
Fyrsta tölublaðið af 20.813.

Alþýðubladið
CSeno rit rll jVlþvau»,o,fI.„uI,1.
A,ÞýðuBla01ð
- AtlUI W». „„ t„„, M
’?*, ,‘“l> >*<■«, .. «l.t
.í'.uC.kt.ij.n, |„e| h,;1[ ^
“ *5 «.» 1 B.yíja«s,
r r.1 “i ,ueus*-
f j 0'S111 *» «.. . Mr oL-
S ',5
mp .a toj,,
»j» k,pp „J
o, „uuu,a p„ii
“ un, ,„,d
“ I„r
■o/uatan or «nð/pust -- i n0yt,k-
vik.
Dla6 Ktu « langtuiri toinoa
““ *t0 v«a, «n AJ.
Þíðulkkkuriuu vu/fJur að ,niUa
«lr U.tLt ,fnr atwrO i,ö6, ejn«,
OB nlut ur-o,.iu leiöio .trutkn
þug.t, hagUr vœo|(H,t
Steín, tilaOaj/m er akv.Siu. fruj’
w, ema <* „Oap/I.rön*, cfifl Ul
•if AtDýðuilnttnnm. u,m eD0i,á
Mm komig 0/, et einaiti Uotkur-
8»m beflr ákveCn.i
aWowikiá i i-MnUna-wiáluia.
AJWSufloik./rinn borat ry,jr œ;l|.
sto5 alMuonar, en það er i rauo
voru F.-una eoœ nfj Wj.-vst
tyrlr miHtað itlentku Þjóðwionar,
alpýðao og hjóðin « eitt, cg
si *um bewt á móti alMðunn/,
sða I elginhayítmu/iiudcyiii, ^ aít_
urhftldiseml eða »jla)niy leg5ur
*U‘“ i gðtu ft l,,ö bennar möt
hetri lllakjðrum, hanu «- 67íoor
ialoDftlcu bjóðarinnar, hvoreu hltt
«V0 *»m hann hrópar um œtu
jwðarát.t og vorndun |.jóS«niMn«.
Blftðlð voiCur M|t. A 10 aurn j
lauaaftOlu, an isknftarpjaid or
fcróoa um mánuðjcn, cg or fiu,u
|ogn vaa.-iot oítir þn, að vorko-
178urinn og oðrir, Eani oru mil.
dnum olÞjðunnnr hlyntir, gvrist
2* W»W viS oð fA aoj£bar
■*** ‘,f W tóffl, að nug-
I- tðlubl.
----- ---- l *- toiubl.
Alþýðuflokksmemj!
Kaupíélagi vej-Iilllu
»-°"C<.-olf A. eim.
„l5l dtom( „
““ 1“u"' “ M
pcir m I'iun, eom cru liycui, .t.
W?*** ‘ Ua5‘ a‘Pf^DMr, in
* 1,1 hv:,a:‘ PóLUako skoðuti
í>wr haf.s, 0g i ftimrœmi vli) þfl5
381,1 «»«» hðflr býui frJeo<1,;
ud. WóS jafaaðananoua.
Skejmur myrfar
á avívirdlleoan háti.
1 vikuani eorn uiö var atí ú
h»fa framin, að ÍY0
kmdum var j,|appað í 8iu hús
bja akiturfélaginu, að 10 klodur
drapuet. ilun ivcnt hala v#rið
OKólúo, — SUn,part hafa p»r
k-.Inað af MUeyui. on sumprut
haf4 Þier vertð troðnar undir f
Þronpjlunum og tannig amfiroiuk-
•«t úrÞeimlifið. Aukþeirmkindft
‘“í"* voru margar
kmdur hálfarepnar og meira cu
f1*5' ^ ►ar voru siðubrctnar,
ímist á annari hl/ðinni eða bað-
ölik hermdarverk Bcm þotu
u með ðHn óatoakaaleg, og varða
vafalauat við lCg.
™».Si „l6 oe MJi
S“*“' *« —
BWiSJ liup ,tJ ,s ,JJi<8|tii m
Þegar failD tann5ak3
»•'»« *«m in a.
IXt »« 1
Vtttal *ia löBreilusliira.
Vír spnrfiun. i0gr«t*luwjOfUo0f
Jón norniannsaon aö bv/
hvort hnnn áliU ekti viat a0 Þottn
M.Ö wmiDgi milii vírkamrmaa-
,1«1**
I*W„ I ,lagt 5
,*- •" «»«i.»nui.kLp'
»a atti a *,ui
v»m 90 aur. Um n., 1-7
uni Jh* Jcaup
f““ >”* »»■■« i„i,
vra
C**ku verkanienn að þvl «anu I
Irii. * M„ Jdur
að vörurerð niuod/ braðl^a lmkka
1 *'<*«« fetuto íolf)5
. ófnðoum. Iioda mun nálega Lver
E» P.U, u, i „„„„
kunouBi „. *’
>1,S M
2 »7 -, °’ ”,rti",°
£2 0,»*
m“mi, T "4r°,°
stot i Jeihi ,„j, jj,ellrú|1
™»t.r*k,»a„m i„,u UB
»wtk„„, VUIÍ ^
P».r a tMB.
fí',t *«»»l»aa yar »„„!,.
a „imir c£ tas l6 ^
Eftir hálfa öld:
HeM sestur
aftur í rit-
stfórastólinn!
Alþýðublaðið og Helgi Sæmunds-
son áttu langa samleið: Hann byrjaði
að skrifa í blaðið fyrir hálfri öld og
ritstýrði því á sjötta áratugnum.
Helgi heimsótti ritstjórnarskrifstofur
Alþýðublaðsins á dögunum og sett-
ist þá í ritstjórastólinn í gömlu skrif-
stofunni sinni. Hér er Helgi, ásamt
Hrafni Jökulssyni, að skoða Alþýðu-
blaðið einsog það var undir hans
stjóm. Við vekjum sérstaka athygli á
skemmtilegu og fróðlegu samtali
Egils Helgasonar og Helga Sæm. á
blaðsíðum 6 og 7.
Úr einkaskeyta-
banka blaðsins:
Alþýðublaðsegg Einar Sigurðsson,
blaðafulltrúi Flugleiða:
Innbú blaðamannsins
var auglýst til sölu í Vísi!
Ég kom inn á Alþýðublaðið
beint úr menntaskóla 1976 þegar
Árni Gunnarsson lók að sér að
hrista tíf í blaðið, sem þá háði sitt
tfunda eða tólfta dauðastríð. Árni
var dálítið kaldur en hefur senni-
lega haft eitthvað sjötta skilningar-
vit þegar hann var að velja sér
samstarfsfólk. Hann tók þarna inn
hóp af reynslulausum krökkum og
gerði þá alla að Iffstíðarblaða-
mönnum á stuttum tíma. Vilmund-
ur Gylfason, sem leysti Árna af í
ritstjórastóli á sumrin var svo eins
og fjörefnasprauta í gengið. Erna
Indriðadóttir og Gunnar Kvaran á
Sjónvarpinu, Atli Rúnar Halldórs-
son á fréttastofu útvarps, ég og
fleiri skrifuðum þarna okkar fyrstu
fréttir undir handarjaðri Árna og
annarra reyndra blaðamanna sem
voru þarna líka.
Við tókum starfið mjög alvar-
lega, bjuggum til ágætt blað, sem
seldist iítið, því dreifíkerfið var
lamað. Á þessari ungu ritstjórn var
nokkuð um heilbrigð ærsl, sem
birtust f þaulhugsuðum hrekkja-
brögðum. Atli Rúnar skrifaði eitt
sinn mjög góða og beinskeytta
grein f blaðið í tilefni af 10 ára af-
mæli innrásarinnar í Tékkóslóvak-
íu og hlífði engum sem hlut átti að
máli, Ég átti ofaní skúffu eitthvert
bæklingadót frá sendiráði Tékkó-
slóvakíu ásamt og með nafnspjaldi
sendiráðsmanns. Ég sópaði þessu í
umslag, sem ég sendi Atla, ásamt
bréfi sem ég skrifaði í nafni
mannsins. I bréfinu hæddi ég og
spottaði Atla á alla lund fyrir þekk-
ingar- og skilningsleysi á málefn-
um Tékkó og „vináttuheimsókn"
Varsjárbandalagsins þangað um
árið.
Skrifstofur okkar Atla lágu sam-
an og ég beið í ofvæni næsta dag
þegar póstinum var dreift. Atli
sprakk eins og púðurkerling á
gamlárskvöld, mölvaði glerið á
skrifborðinu sínu í bræði og fór
síðan eins og eldibrandur um rit-
stjórnina f hálftíma þangað til Vil-
mundur ritstjóri kom f húsið. Þá
varð önnur sprenging og þeir töl-
uðu sig saman upp í það að éta
bréfritarann lifandi fyrir ósvffnina.
Ég vissi svo ekki fyrr til en þeir
höfðu hringt í sendiráðið og heimt-
að að tala við skúrkinn. Þá brá ég á
það ráð að kippa símaskiptiborði
blaðsins úr sambandi og gera játn-
ingu til að forða slysi.
Þetta hafði engin eftirmál, en af
einhverjum dularfullum ástæðum
var öll búslóð mín auglýst til sölu í
Vísi um það bið viku síðar. Ég hef
enn ekki komist að því hverjir voru
þar að verki!
Gamlar skútur á Isafirði
Sunnudagsblað Alþýðublaðsins á fjórða áratugnum var metnaðarfullt
menningarrit. Forsíðurnar prýddu allajafna dúkristur eða skurðmyndir eftir
viðurkennda listamenn. Þetta blað er frá 15. september 1935 og skartar skurð-
mynd eftir sjálfan Snorra Arinbjarnar, Gamlar skútur á ísafirði.
ALÞÝÐUBLAÐSINS
Bannað að
ðreyta
-titler með
löngum
lofkvæðum
Kaupmannahöfit í morgun.
Varaforseti Nazistallokksins
þýzka og nánasti aðstoðarmað-
ur Hitlers, Rudolf Hess, hetir
gefið út opinbert bréf til ailra
flokksstjórna innan Nazista-
flokksins, þar sem þeim er
stranglega skipað að koma í veg
fyrir það framvegis, að „foring-
inn“ sé tafinn og hrelldur með
óhóflegum fagnaðarlátum.
Er það sérstaklega tekið fram
að það sé til dæmis stranglega
bannað, þegar Hitler komi
fram á opinberum fundum, að
þreyta hann með upplestri
langra lofkvæða, eins og alt of
oft hafi komið fyrir áður.
Sömuleiðis er stranglega
bannað framvegis að hylla „for-
ingjann“ með hávaða og gaura-
gangi þcgar hann fer í leikhús
eða bíó.
Tilskipunin endar með þess-
um orðum: „Slík og þvflík ólæti
vill „foringinn“ ekki hafa.“
20. mars 1934