Vísir - 22.06.1976, Qupperneq 8
8
VÍSIR
Útgefandi: Keykjaprent hf.
Framkvæmdastjóri: DaviA Guðmundsson
Ititstjórar: Þorsteinn Pálsson, ábm.
ólafur Kagnarsson
Kitstjórnarfulitrúi: Kragi Guðmundsson
Fréttastj. erl. frétta: Guðmundur Pétursson
Blaðamenn: Anders Hansen, Anna Heiöur Oddsdóttir, Edda Andrésdóttir,
Einar K. Guðfinnsson Jón Ormur Halldórsson, Kjartan L. Pálsson, Ólafur
Hauksson, Óli Tynes, Rafn Jónsson, Sigriður Egilsdóttir, Sigurveig Jóns-
dóttir, Þrúður G. Haraldsdóttir.
iþróttir: Björn Blöndal, Gylfi Kristjánsson.
útlitsteiknun: Jón Óskar Hafsteinsson, Þórarinn J. Magnússon.
Ljósmyndir: Jens Alexandersson, Loftur Asgeirsson.
Auglýsingastjóri: Þorsteinn Fr. Sigurðsson.
Dreifingarstjóri: Sigurður R. Pétursson.
Auglýsingar: Hverfisgötu 44. Simar 11660 86611
Afgreiðsla: Ilverfisgötu 44. Simi 86611
Kitstjórn: Siðuinúla 14. Simi86611.7 línur
Áskriftargjald 1000 kr. á mánuði innanlands.
i lausasölu 50 kr. eintakið. Blaðaprent hf.
Sorgarsaga af gaffalbitum
Um siðustu lielgi var greint frá þvi hér i blaðinu,
að Rannsóknarstofnun fiskiðnaðarins, hefði orðið
að gripa til þess ráðs að neita ákveðinni lagmetis-
iðju um útflutningsvottorð fyrir afurðir sínar. Hér
er vissulega um mjög alvarlegan atburð að ræða,
þvi að ljóst er að við megum i engu slaka á gæða-
kröfum að þvi er varðar útflutningsafurðir.
Sú verksmiðja, sem hér á i hlut og er reyndar
opinbert fyrirtæki, á yfir höfði sér tjón, er numið
getur tugum milljóna króna. Hitt er ljóst, að þessi
framleiðslugrein getur orðið fyrir enn meiri á-
föllum, ef gallaðar afurðir komast á markað er-
lendis.
í þvi tilviki, sem hér um ræðir, bendir ekkert til
þess að um slæmt hráefni hafi verið að ræða.
Ágallana má þvi rekja til framleiðslunnar og er það
enn alvarlegra í þessu máli, að Rannsóknarstofnun
fiskiðnaðarins hafði aðvarað verksmiðjuna áður en
allur skaðinn var skeður.
Atburðir af þessu tagi hljóta að vekja menn til
umhugsunar um auknar framleiðslukröfur. Mögu-
leikar okkar á erlendum mörkuðum eru fyrst og
fremst undir þvi komnir að við fiytjum þangað ein-
vörðungu góða vöru.
Einu gildir hvort fyrirtæki eru i opinberri eign eða
einkaeign. Þau verða að fara eftir ströngustu gæða-
kröfum við framleiðslu útflutningsafurða. I þessu
tilviki er það þó sérstaklega athyglisvert að það er
opinbert fyrirtæki, sem á i hlut og heldur áfram
framleiðslu þrátt fyrir aðvaranir Rannsóknarstofn-
unarinnar.
Vísir fagnar þeirri ákveðnu afstöðu, sem Björn
Dagbjartsson forstöðumaður Rannsóknarstofunnar
fiskiðnaðarins hefur tekið i máli þessu. Engum
getur blandast hugur um,að á miklu veltur að þær
stofnanir, sem eiga að hafa slikt eftirlit með
höndum, ræki hlutverk sitt af fyllstu kostgæfni.
Björn Dagbjartsson hefur tekið fram í viðtali við
Visi, að mjög sjaldgæft sé að Rannsóknarstofnunin
neiti framleiðendum um útflutningsvottorð, enda
þurfimjögærnarástæðurtilþess. Mestu máli skiptir
að lágmarkskröfum sé framfylgt hver sem i hlut á.
í þessum efnum hvilir ekki einvörðungu ábyrgð á
framleiðendum um vöruvöndun. Það skiptir lika
höfuðmáli, að i eftirlitinu sé enginn veikur hlekkur.
Þær stofnanir, sem hafa þessar athuganir með
höndum, þurfa oft og einatt að standast þrýsting
hagsmunaaðila. Ábyrgð þeirra er þvi mikil.
Á undanförnum árum hefur talsvert verið hugað
að auknum hreinlætiskröfum við framleiðslu fisk-
afurða. Ýmislegt má þó enn færa til betri vegar i
þeim efnum. Þetta nýjasta dæmi um sildarniður-
lagninguna talar skýru máli þar um.
Fiskiðnaður hefur átt hér i vök að verjast og út-
flutningur fullunninna fiskafurða hefur gengið
erfiðlega. Hér er um harða baráttu að ræða. Og það
er alveg ljóst að við náum aldrei árangri á þessu
sviði, nema framleiðslan sé fyrsta flokks gæðavara.
Þessi sorgarsaga með gaffalbitana á þvi að verða
viti til varnaðar og um leið hvatning til nýrra átaka
við vöruvöndun og hreinlæti i fiskiðnaði.
BJARTSÝNIR Á,
AD HAFRÉTTAR-
SÁTTMÁLIVERÐI
HLBÚINN '77
Flotaveldin kviöa því, að siglingum herskipa þeirra veröi settar meiri skoröur meö stærri Iandheigi
strandrikja.
Menn gera sér oröiö góöar
vonir um, að loks sé fariö að
hilla undir árangur hafréttar-
ráðstefnu Sameinuöuþjóöanna.
Sumir fulltrúanna spá þvi, aö
hún muni jafnvel hafa sáttmála
tilbúinn til undirritunar fyrir
rikisstjórnir heims á miðju ári
1977 i siöasta lagi.
Þeirrar skoðunar var til
dæmis T. Vincent Learson,
sendiherra Bandarikjanna á
hafréttarráöstefnunni, þegar
hann flutti skýrslu um gang
ráðstefnunnar fyrir einni af
nefndum öldungadeildarinnar.
Hann sagöi, aö þrátt fyrir
ýmis vandkvæöi, sem upp hefðu
komiö, þá væru ráöstefnufull-
trúar miklu nær samkomulagi
núna i júni, heldur en þegar þeir
komu saman i New York i mars.
„Það mun aö visu krefjast
mikillar vinnu og pölitisks vilja,
en efnislegum viöræðum ætti að
ljúka á fundunum i ágúst og
september,” sagði Learson
sendiherra.
Ef ráöstefnan fer svo fram,
eíns og Learson spáir veröur
ekki annaö eftir ógert fyrir
veturinn, en þaö starf, sem upp-
kastsnefnd mundi vinna. Nefni-
lega að velja oröalag á sátt-
málanum sem ætti að verða til-
búinn til undirritunar á fyrri
helming næsta árs.
Learson skýröi þingmönnum
þeirrar nefndar, sem f jallar um
námavinnslu, hráefni og elds-
neyti, frá þeirri skoöun sinni, aö
miklar horfur væru á þvl, aö
þetta mætti takast.
Nefndinni lék að visu mestur
hugur á að heyra, hvernig
unnist heföu hjá svonefndri
fyrstu-nefnd Hafréttarráðstefn-
unnar, en hún fjallar einmitt um
námuvinnslu neðansjávar eöa
nýtingu auðlinda á djúpsævi.
Learson geröi grein fyrir því, aö
umræöur i fyrstu nefiid væru
meö jákvæöara sniði nú oröiö,
en I upphafi. Að hans mati gætti
orðið meira hófs i málflutningi
fuiltrúa og greinilega miöaði
áfram i átt til samkomulags,
þótt ýmsar skoöanir væru þar
rlkjandi enn, sem bandarikja-
mönnum mundi þykja erfitt aö
sætta sig viö.
Drap hann á það, aö nefndin
heföi til dæmis ekki gert neina
tilraun enn til þess aö fylkja
þjóöum á bak við hugmyndina
um aö stofna ráðgjafanefnd eða
ráö, sem móta mundi i fram-
tiöinni stefnuna varðandi nýt-
ingu auðlinda á hafsbotni. —
Þaö hefur verið hugmynd
bandarikjamanna, aö I siiku al-
heimsráöi, þar sem væru full-
trúar rikja, er hagsmuna heföu
að gæta, væru ákvaröanir
teknar um, hvernig þessum
jaröarinnar gæöum yröi skipt.
Vilja bandarikjamenn, að slikar
ákvarðanir yrðu teknar meö
einfaldri atkvæöagreiöslu.
A móti koma hugmyndir
annarra um að setja þvi ákveöin
takmörk, hvaö eitt einstakt riki
má nýta sér mikið af auölindum
hafsbotnsins. — Þessa
skoðanamunar gætir mest inn-
byröis hjá iönaðarrikjunum,
meöan þróunarlöndin hafa ekki
tekiö afstööu til málsins enn
sem komiö er.
önnur hugmynd manna
gengur út á þaö, aö sett veröi á
laggirnar fyrirtæki á vegum
Sameinuöu þjóðanna, sem heföi
einkarétt á nýtingu sjávar-
botnsins utan auölindalögsögu
einstakra rikja. En þeir, sem
þessari hugmynd hafa varpaö
fram, hafa ekki gert grein fyrir
þvi, hvernig þeir hugsi sér, aö
slikt fyrirtæki yrði fjármagnað.
Ekkiööruvisien tillögur skyldu-
framlög aöildarrikja
Sameinuðu þjóöanna, eöa meö
lánum og hlutabréfakaupum.
Bandariski sendiherrann
gerði þingmönnum grein
fyrir þvi, aö mikill meirihluti
ráöstefnufulltrúanna væri
fylgjandi tólf milna landhelgi og
tvö hundruð milna efnahags-
lögsögu. — Hann benti á, að
nokkur atriöi skyld þvl máii
væru enn óráðin. Þar átti hann
við spurninguna um, hvort ein-
stSc strandriki gætu sett innan
sinnar lögsögu strangari reglu-
geröir um siglingar skipa,
heldur en alþjóðalög kveöa á
um. Af þvi atriöi stendur flota-
veldunum nokkur stuggur, en
þau kviöa þvi, aö siglingum her-
skipa þeirra um höfin yröu
settar meiriskoröur en nú gilda.
Eins þykir mörgum sem gert
sé ráð fyrir of miklu einræöi ein-
stakra strandrikja varöandi
hafrannsónir annarra landa
innan lögsögu þeirra.
Enn hefur ekki náöst samkomuiag um nýtingu auölinda á hafsbotni.