Vísir - 06.01.1977, Blaðsíða 9

Fimmtudagur 6. janúar 1977.
9
VISIR
Þessi teikning sýnir langskurö af vatnsvegi Hrauneyjafossvirkjunar. Lengst til vinstri sést aðrennslisskuröurinn, sem flytur vatniö um fallpipur niöur I stöövarhús, þar sem
vélasamstæöurnar eru.og siöan áfam i frárennslisskuröinn og um Sporööldukvfsl niöur I Tungná á ný.
íflan verður 3ja kílómetra löng,
I stíflulónið um 8,5 ferkílómetrar
geta flóögáttanna verður 1900
rúmmetrar á sekúndu miöaö við
að vatnsborð lónsins sé i 428
metra hæð yfir sjávarmál.
Hönnunarflóð við Sigöldu er
3500 rúmmetrar á sekúndu, og
er gert ráð fyrir að þeim 1600
rúmmetrum á sek., sem á vant
ar, megi hleypa um varaflóð-
gátt sem myndast við að um 100
metra skarð rofnar i stifluna
þegar vatnsborð fer yfir 427.5
metra yfir sjávarmál. Venju-
legt vatnsborð i lóninu verður
425 metrar, og er flutningsgeta
flóðgáttanna við það vatnsborð
um 1200 rúmmetrar á sek., sem
er meira en stærsta flóð siðan
mælingar hófust.
Lónið verður um 8.5 ferkilo-
metrar að stærö við venjulegt
vatnsborð, og rúmtak þess um
31 gigalitri.
Aðrennslisskurður
verður 1 kílómetri
kilometri á lengd, botnbreidd 19
metrar og venjuleg vatnsdýpt
um 15 metrar.
Aðrennsliskurðurinn endar i
steinsteyptu inntaksvirki með
lokum og ristum. Þaðan verða 3
fallpipur, niðurgrafnar stálpip-
ur, að stövarhúsi við brekkuræt-
ur. Stöðvarhúsið verður mikið
niðurgrafið.
Vélasamstæðurnar verða
að lokum þrjár, og afl hverrar
vélasamstæðu 70 megawött, eða
samtals 210 MW. Tvær véla-
samstæður verða i fyrsta áfang-
anum. Til greina getur komið að
auka afl virkjunarinnar i fram-
tiðinni með þvi aö bæta við enn
einni vélasamstæðu.
Virkjað rennsli verður um 280
rúmmetrar á sekúndu.
Frá stöðvarhúsinu verður um
1.1 km langur frárennslisskurö-
ur niður á Sporööldukvisl. Botn-
breidd skurðarins verður 30-36
metrar og vatnsdýpt um 4 metr-
ar við mesta rennsli. Frá enda
skurðarins verður frárennsli
eftir Sporööldukvisl um 2.5 km
vegalengd til Tungnár.
brekkubrúninni vestan viö inn-
takið. Þaðan verða svo há-
spennulinur að Sigölduvirkjun
og væntanlega vestur i Hval-
fjörð, þar sem verksmiðja járn-
blendifélagsins mun risa.
Vinna fyrir 3-5
hundruð manns
Þegar framkvæmdir veröa i
fullum gangi má búast við, að
þar starfi 3-5 hundruð manns.
Vinnubúðir verða væntanlega á
ásnum milli frárennslisskurð-
arins og Tungnár.
Vegur að virkjuninni verður
frá núverandi þjóðvegi á móts
við suðurenda stiflunnar, og eft-
ir stiflunni yfir á Fossöldu, yfir
ölduna vestan viö aðrennslis-
skurðinn og niður að stöðvar-
húsinu. Framkvæmdavegir
verða að sjálfsögðu um allt
virkjunarsvæöið, i efnisnámur
og uppmoksturshauga. Efnis-
námur verða m.a. á eyrum
Köldukvislar.
Lónið breytir
umhverfinu mest
Virkjunin mun hafa ýmis á-
hrif á umhverfiö. Tungná verð-
ur veitt úr farvegi sinum á um 6
km kafla, og þó flóðvatn fari
niður farveginn áfram má búast
við, að hann verði lengst af
vatnslitill.
Mesta breytingin frá náttúru-
legu umhverfi verður hins veg-
ar lónið ofan stiflunnar, þótt það
nái ekki yfir miklu stærra svæöi
en áin fer nú yfir i flóðum. Lónið
verður ekki notað tii miðlunar
nema i neyðartilfellum, ef loka
þarf fyrir Sigölduvirkjun og
botnrásir Sigöldustiflu. t slikum
tilfellum er gert ráð fyrir, að
draga megi vatnsborð lónsins
niður i 420 metra, eða um fimm
metra frá venjulegu vatnsborði.
Við venjulegt vatnsborð lóns-
ins er hægt aö hléypa öllum
venjulegum flóðum um flóö-
gáttirnar.
Miklar breytingar veröa á
vatnsborði Sporööldukvislar frá
þvi sem nú er. Náttúrulegt
rennsli kvislarinnar er um einn
rúmmetri á sek., en mesta
rennsli um virkjunina verður
um 280 rúmmetrar. Vatnsborðs-
hækkun kvislarinnar við skurð-
arendann verður um 3.5 metrar,
og myndast þar um 300 fer-
metra uppistaða. Skömmu neð-
ar i kvislinni verður álika uppi-
staða, en nær Tungná mun far-
vegurinn grafast niður meira og
minna.
Ekki mikiö urn
varanleg landspjöll
Samkvæmt upplýsingum
Landsvirkjunar er gróið land á
lónstæöinu um 1.3 ferkilómetr-
ar, en að öðru leyti er það gróð-
uriaust hraun, melar og blautar
áreyrar. Vatnsvegir að stöðvar-
húsi eru um grððurlausa mela.
Hins vegar er frárénnslis-
skurðurinn um algróið land, og
verður þar mikið rask á bygg-
ingartimanum, en varanleg
landspjöll þurfa þó ekki að vera
önnur en sjálíur skurðurinn.
Frárennslið niður SPorðöldu-
kvisl er um gróið land á köflum.
Hrauneyjafoss
verdur vatnslitill
Virkjunarsvæðiö er óbyggt,
og landnytjar þar ekki aðrár en
sumarbeit. Ekki er kunnugt um
sögulegar minjar eða fornleifar
á þessum slððum, og einstæð
nóttúrufyrirbæri eru engin á
virkjunarsvæðinu, aö sögn
Landsvirkjunar.
Þá munu ekki vera þarna
neinir sérstaklega athyglisverð-
ir staðir fyrir ferðamenn aörir
en Hrauneyjafoss sjálfur. Foss-
inn og gljúfrin ofan hans og neð-
an verða ósnert af virkjunar-
framkvæmdunum, en hann
verður löngum vatnslitill þar
sem vatninu er jú veitt annað
vegna virkjunarinnar.
—ESJ.
1 tengslum við flóðgáttirnar i
farvegi Tungnár er skurðinntak
til varnar því að isrek berist inn
i skurðinn. Vatnsborð i skurðin-
um veröur nánast hið sama og i
lóninu. Hann verður um einn
Línur að Sigöldu
og Grundartanga
Við stöðvarhúsið verða spenn-
ar, og þaöan linur i tengivirki i
AUGLÝSING
UM INNLAUSNARVERD
VERÐFRVGGÐRA
SFARISKÍRTEINA RIKISSJÓDS
INNLAUSNARVERÐ )
FLOKKUR INNLAUSNARTÍMABIL 10.000 KR. SKÍRTEINI
1965 -2. FL. 20.01.77-20.01.78 KR. 176.169
1966-2. FL. 15.01.77-15.01.78 KR. 149.830
1968- 1. FL. 25.01.77-25.01.78 KR. 122.702
1968-2. FL. 25.02.77 - 25.02.78 KR. 116.049
1969-1. FL. 20.02.77 - 20.02.78 KR. 86.649
1970-2. FL. 05.02.77 - 05.02.78 KR. 58.583
1972-1. FL. 25.01.77-25.01.78 KR. 48.285
*) Innlausnarverð er höfuðstóll, vextir, vaxtavextir og verðbót.
Innlausn spariskírteina ríkissjóðs fer fram í afgreiðslu Seðla-
banka íslands, Hafnarstræti 10, og liggja þar jafnframt frammi
nánari upplýsingr um skírteinin.
Reykjavík, í janúar 1977.