Vísir - 05.12.1977, Page 19

vism Mánudagur 5. desember 1977.
19
Hœgt er ab auka ráðstofunarfé vegasjóðs um 2 milljarfta á árinu
1978 án aukinnar skattheimtu á bifreiftaeigendur. Jafnframt eru
lántökur til fjármögnunar vegasjófti ónauftsynlegar.
um (lengstu göng 3 km meft tvö-
faldri akrein) og brúm sem
tengja saman eyjar. Undirlendi
er þar litiö, og þvi mikift um
fjalllendi. Auk þess verfta Fær-
eyingar aft halda uppi miklum
ferjusamgöngum milli eyj-
anna. A islandi er ibúafjöldi
fimmfaldur miftaft viö Færeyjar
og bifreiftafjöldi áttfaldur.
Þvi er gjarnan haldift fram aft
fámenni okkar og stærö lands-
ins séum aft kenna aö vift höfum
ekki efni á sómasamlegu vega-
kerfi. Samanburftur vift Færeyj-
ar sýnir aft þetta er alrangt.
í hópi vanþróuðustu
þjóða í vegagerð
ísland fer brátt að veröa hvaö
frægast i umheiminum 'fýrir
þjóövegakerfi sitt, sem álitift er
hvaö hentugast fyrir rall- og
torfæruakstur, en meö öörum
þjóftum þarf aft útbúa slikar
brautir sérstaklega.
tslendingar eru i hópi van-
þróuftustu þjóöa heims hvaft
varöar vegagerft. Þaft má full-
yrfta aft undirstafta efnahags-
legrar velmegunar sé þróaft
vegakerfi, og þvi má færa likur
á aft ein af ástæöum þess aft Is-
land er i dag láglaunasvæfti, sé
frumstætt samgöngukerfi.
Félag islenskra bifreiftaeig-
enda hefur gert sér far um aft
benda á tekjuöflun rlkissjóös af
umferftinni undanfarin ár i þeim _
eina tilgangi aft sýna fram á aft'
I ekki skortir fé til vegafram-
I kvæmda ef aöeins væri vilji fyr-
| ir hendi til aft gera átak i þeim
I efnum.
Umferðartekjurnar
hafa farið í
gæluverkefni
Þaö er ljóst aft alþingismenn
hafa brugftist skyldu sinni á
undanförnum árum, og notaft
tekjur af umferöinni til aft halda
uppi gæluverkefnum I staft þess
aft sinna grundvallarþörfum
samfélagsheildarinnar sem
felast i þróuftu samgongukerfi.
Þaö verftur ekki lengur unaö
stefnuleysis Alþingis I vegamál-
um. t framangreindum töflum
er sýnt fram á, aö tekjuleysi
hefur ekki staftift vegafram-
kvæmdum fyrir þrifum, heffti
þeim fjármunum veriö varift til
vega i staft óarftbærra gælu-
verkefna.
Tekjur rikissjóös af bifreiftum
og rekstrarvörum til þeirra eru
varlega áætlaöar fyrir árift 1978
20.8 milljaröar, en samkvæmt
fjárlagafrumvarpinu er gert
ráö fyrir 9.6 milljörftum til
vegamála. Af þessum 9.6 millj-
örftum er gert ráft fyrir þvi aft
bifreiöaeigendur fjármagni 6.1
milljarft meft sérsköttun, fram-
lag rikissjóös verfti 1.3 milljarft-
arog lántökur rikissjófts vegna
vegaframkvæmda 2.2 milljarft-
ar.
Vegasjóð þarf ekki
að fjármagna
með lántökum
Þaft ér heldur óviftkunnanlegt
aft horfa upp á alþingismenn
samþykkja vegalög þar sem al-
menningi er talin trú um aft þörf
sé á lántökum til vegamála,
þegar tekjuöflun rikissjóös er
höfft I huga. Þaft hlýtur aft vera
lágmarkskrafa til alþingis-
manna aft þeir haldi þeirri reisn
á Alþingi aft kalla hlutina rétt-
um nöfnum. Sé þörf á lántökum
til samfélagsneyslu þá er eftli-
legast aft tengja lántökurnar
þeim útgjöldum sem fjár er
vant til.
Vegasjóö á ekki aö þurfa aft
fjármagna með lántökum, og
þvi hrein blekking aö telja vexti
og afborganir lána kostnaö viö
vegagerö.
Alþingi er nauftyn aö bæta um
fyrir vanrækslu liftinna ára meft
stórátaki i vegagerft á komandi
árum. Til þess aft svo geti orftiö
þarf aft verja öllum efta mestöll-
um sköttum af bifreiöum og
rekstrarvörum þeirra til veg-
anna þar til vift höfum nálgast
siftmenninguna. Þessum kröf-
um hefur á undanförnum árum
verift svaraft þannig aft eftlilegt
væri aö rikissjóftur fengi toll
tekjur af umferftinni eins og öftr
um innflutningi til samneysl-
unnar.
7,2 milljarðar kr. i
eyðsluhít ríkissjóðs
Þetta sjónarmiö væri góftra
gjalda vert, miöaft vift eftlilegar
aftstæftur, þ.e. ef vegagerö heffti
veriö sómasamlega sinnt á
undanförnum árum, en jafn-
framt má benda á aft vegakerfift
er lika hluti af samneyslunni
sem ber aft sinna. Séu rokin um
eftlilega hlutdeild rikissjófts af
umferftinni vifturkennd, þá hef-
ur hér aft framan verift bent á,
að áætlaöar tekjur rikissjóös
fyrir árið 1978 verfti 20.8 millj-
aröar og hámarka hlutdeild
rikissjófts af þeirri upphæft ætti
þviaft vera 6.2 milljarftar. Miftaft
vift framangreint gæti tekju-
, stofn vegasjófts fyrir árift 1978
verift 14.6 milljarðar án allra
lántekna i staft 9.6 milljarfta
sem áætlaðir eru. Þarna eru um
5 milljaröa mismun aft ræfta,
auk áætlaörar lántöku aft upp-
hæft 2.2 milljarftar — efta sam-
tals 7.2 milljaröar i óarftbæra
eyösluhit rikissjófts.
350 km. kosta
2,1 milljarð kr.
Hér a framan hefur verift sýnt
fram á, aft vegasjóö á ekki aft
skorta fé til aft framkvæma aö-
kallandi úrbætur i vegamálum
sem eru fólgnar i þvi aft setja
oliumalarslitlag á helstu þjóft-
vegi landsins ef hugur fylgdi
máli hjá Alþingi Islendinga.
'lk
.... litlögn olfumalar á hverja 350km myndu þvikosta 2,1 milljarða.
Hér birtist síðari hluti hins
mikla ritverks um sævík-
inga fyrri tíma við Breiða-
fjörð, sannar frásagnir
mikillar sóknar á opnum
bátum við erfiðar aðstæður,
sem stundum snerist upp í
vörn eða jafnvel fullan ósig-
ur. Nær hvert ár var vígt
skiptöpum og hrakningum,
þar sem hinar horfnu hetjur
buðu óblíðum örlögum byrg-
inn, æðru- og óttalaust.
Aflaraunin við Ægi stóð
nánast óslitið árið um kring
og þessir veðurglöggu,
þrautseigu víkingar, snill-
ingar við dragreipi, tóku iII-
viðrum og sjávarháska með
karlmennsku, þeir stækkuðu
i stormi og stjórsjó og sýndu
djörfung í dauðanum, enda
var líf þeirra helgað hætt-
um. — Um það bil 3000
manna er getið í mikla
safni.
Er andinn mikilvægari en
ef nið? Hef ur góður hugur og
fyrirbænir eitthvert gildi?
Skiptir það máli hvernig þú
verð lifi þinu? Þessar á-
leitnu spurningar vilja vef j-
ast fyrir mönnum og vist á
þessi bók ekki skýlaus svör-
við þeim öllum, en hún und-
irstrikar mikilvægi fagurra
hugsana, vammlauss lífs og
gildi hins góða. Hún segir
einnig frá dulrænni reynslu
niu kunnra manna, hugboð-
um þeirra, sálförum, merk-
um draumum og fleiri dul-
arfullum fyrirbærum, jafn-
vel samtali látins manns og
lifandi, sem samleið áttu í
bíl. Og hér er langt viðtal við
völvuna Þorbjörgu Þórðar-
dóttur, sem gædd er óvenju-
legum og fjölbreyttum dul-
argáfum. — Vissulega á
þessi bók erindi við marga,
en á hún erindi við þig? Ert
þú einn þeirra, sem tekur
andann fram yfir efnið?
„Ef ég hefði ekki vitað það,
að Guð er til, mundi ég hafa
trúað á hestana mína",
sagði eyfirzki bóndinn
Friðrik i Kálfagerði, og
skáldjöfurinn Einar Bene-
diktsson sagði: „Göfugra
dýr en góðan íslenzkan hest
getur náttúran ekki leitt
fram". — Þannig hafa til-
finningar íslendinga til
hestsins ávallt verið og eru
enn ogisér þess víða merki. I
riki hestsins undir strikar
sterklega orð þessara
manna. Þar eru leiddir
fram fræðimenn og skáld,
sem vinta um samskipti
hestsins, mannsins og
landsins, og víða er vitnað
til ummæla erlendra ferða-
manna. Bókin mun halda at-
hygli hestamannsins ó-
skiptri, eins og hófatakið
eða jóreykurinn, hún mun
ylja og vekja minningar,
hún er óþrjótandi fróðleiks-
brunnur hverjum hesta-
manni, heillandi óður til is-
lands og islenzka hestsins.