Vísir - 12.08.1978, Page 14
14
Laugardagur 12. ágúst 1978 vism
VISIR Laugardagur 12. ágúst 1978
/
/
Hestamenn nú verður
metaregn ó Fáksvellinum
í dag kl. 2
Aldrei hafa verið samankomnir jafn
margir íslandsmethafar á einum kapp-
reiðum. Methafar i 150 m og 250 m skeiði,
250 m unghrossahlaupi, 350 m stökki og 800
og 1500 m brokki. Kappreiðahestar frá
öllum landshornum. Hvað falla mörg ís-
landsmet á þessum stórkostlegustu kapp-
reiðum ársins
Fyrir állar tegundir iþrótta, bikar-
ar, styttur, verðlaunapeningar.
^ —Framleióum félagsmerki
1 nr
L
#1
fr
I ^
Laugavegi Q - Reykjavik - Sími 22804
V/////IIHII nwww
Komið, sjáið, sannfœrist
Skeiðfélagið, Fákur
Skrifstofumaður
óskast til starfa við útgáfu Lögbirtinga-
blaðs ög Stjórnartíðinda. Góð vélritunar-
og islenskukunnátta nauðsynleg.
Dóms- og kirkjumálaróðuneytið,
9. ágúst 1978
Skólastjóra og kennara
vantar við grunnskólann á Bildudal.
Nánari upplýsingar veita Hannes Frið-
riksson i síma 2144, og Jakob Kristinsson i
sima 2128 Bildudal.
:A\%\\\\\\\\N\VmMA\VV\VkVWVV\V\VW\\\>\NN\j:
í í
; Frsðslu- og leiðbeiningarstöð \
\ \
í Ráðgefandi þjónusta fyrir: >
5 Alkóhólista, ;
í aðstandendur alkóhólista j
2 og vinnuveitendur alkóhólista. J
£•4*4
SAMTOK AWJGAFOLKS '
. UM ÁFFNGISVANOAMÁUO í
' Fra*ðslu- leiðbeiningarstöð
/ Uigmúla 0. sími 8235*9.
HÚSBYGGJENOUR
Afgreiðum einangrunarplast á
Stór-Reykjavíkursvæðið frá
mánucfegi - föstudags.
Afhendum vöruna á byggingsr-
stað, viðskiptamönnum
Öv að kostnaðarlausu.
Hagkvæmt verð
% og greiðsluskilmálar
við flestra hœfi.
þakmálning
þegar hann lítur niður á HEMPEEs
þöldn og sér hve fallegum blæbrigðum
mánáúrbtumhans
Nú eru fyrirliggjandi 14 gullfallegir litir af HEMPEL'S þakmálningu.
Um gæði HEMPEL'S þakmálningar þarf ekki að efast.
HEMPEL'S er einn stærsti framleiðandi skipamálningar I heiminum.
Seltan og umhleypingarnir hér eru þvl engin vandamál fyrir sérfræðinga
HEMPEL'S MARINE PAINTS.
Framleióandi á Islandi
SHppféiagiÖ íReykjavík hf
Málningarverksmiðjan Dugguvogi—Simar 33433 og 33414
.
M SC m M W'
ir /
.. V >
Það vakti mikla athygli þegar Visir skýrði frá því
fyrir stuttu, að „Húsið" á Eyrarbakka hefði verið
selt. Og enn meiri athygli vakti þó hver keypti það,
en það var Pétur Sveinbjarnarson, framkvæmda-
stjóri Félags Islenskra iðnrekenda.
Pétur er kunnur fyrir störf sin að iðnkynningar-
málum, og einnig störf sin hjá Umferðarráði. Þá er
Pétur einnig þekktur fyrir afskipti sín af stjórn-
málum, áhuga á knattspyrnu, og margt fleira.
Okkur datt því i hug að heimsækja Pétur á heimili
hans inn i Sólheimum, og rabba við hann um eitt og
annað, og fer viðtalið hér á eftir.
Meðal þess sem á góma bar, var „Húsið",
islenskur iðnaður, knattspyrnan, umferðarmenn-
ing Isiendinga, ástandið í Sjálfstæðisflokknum,
skipulegur áróður i stjórnmálabaráttu og margt
fleira. En sem sagt, hér er viðtal við Pétur Svein-
biarnarson:
„Ég hef haft áhuga á gömlum
húsum alllengi, svo þegar ég
frétti aö Húsiö væri ef til vill tU
sölu, þá haföi ég hug á því aö fá
þaö keypt. Ég er aö sjálfsögöu
mjög ánægöur með aö þaö skuli
hafa tekist”, sagði Pétur er viö
spuröum hvers vegna hann festi
kaup á þessu tiltekna húsi.
„Bæöi er, aö þetta hús á sér
ákaflega merkilega sögu, og svo
er nánast ekkert hús hér á landi
sem er sambærilegt. Þá býöur
þaðupp á margt, m.a. aö komast
út fyrir borgina, þó ekki sé það
langt. Þegar austur á Eyrar-
bakka er komiö er borgarstressiö
aö baki.
Fjölskyldan hefur hins vegar
ekki gert þaö upp viö sig hvort
þetta verður okkar aöallverubú-
staöur allt áriö. Þaö kann þó vel
aö fara svo. En ég geri ráö fyrir
þvi, aö ekki veröi mikiö um fram-
kvæmdir hjá mér þar eystra fyrr
en næsta vor. Fyrst i staö munum
viö þvi nota húsiö eins og fólk not-
ar sumarbústaði, og svo eitthvaö
um helgar aö vetrinum.
Þaö veröur aö hafa i huga, að
þó leiöin sé greiö, þá er þetta
nokkuö langt aö fara fyrir mann
sem starfar i Reykjavik.
Hugmyndin aö þvi aö kaupa
þetta hús held ég aö hafi fyrst
kviknaö fyrir nokkrum árum,
þegar flutt var útvarpsleikrit,
byggt á bókinni, um Húsiö eftir
GuömundDanielsson. Þaö var aö
ég held fyrsti neistinn”.
— En fyrst i staö munuö þiö
eiga heimili hér f Reykjavik?
„ Já, þaö stendur til eins og er”.
— Er húsiö ibúöarhæft eins og
þaö er nú?
„Já, já, húsið eri ákaflega góöu
ástandi ytra, og allt viöhald fyrri
eigendum til sóma.
En þaö koma hins vegar til aör-
ar kröfur þegar húsiö er hugsaö
sem iverustaöur til lengri tima. Á
ég þá viö eldhús, hreinlætisað-
stööu og þess háttar. Undanfariö
hefur mjög litið verið búiö i hús-
inu, tæplega kannski i einn mánuö
á ári eöa svo.
Þá gæti einnig vel komiö til
greina aö færa húsiö nær uppruna
slnum, ef svo má aö oröi komast,
án þessaö gera á þvi neinar stór-
breytingar. Unnt er aö hugsa sér
þaö aöláta húsiö likjast þvi meira
sem þaö var i upphafi”.
— Húsið er eitt af elstu húsum
á Islandi. Fylgja þvi einhverjar
kvaöir af hálfu Þjóöminjasafns-
ins eöa annarra aö eiga svona
hús?
„Húsiö er með svokallaöa
„B-friðun” samkvæmt húsafriö-
unarlögum. Þaö þýöir aö ekki má
breyta ytra útliti þess á nokkurn
hátt nema með leyfi yfirvalda.
Viss hluti innan dyra er einnig
friðaöur. Þetta er alls ekki óeöU-
legt, og éghef aUsenga löngun til
þess að breyta þessu húsi þannig
að þaö glati sinum sérkennum
eöa sögulegu gildi”.
Áhugi á umferðarmál-
um enn fyrir hendi, en...
— Nú er þú nýhættur störfum
hjá Umferðarráöi. Varstu orðinn
leiöur á þvi aö kenna tslendingum
aö aka rétt?
„Ég hef lengi haft mikinn
áhuga á umferðarmálum, og sá
áhugi er enn til staöar. En ég var
oröinn svolítiö leiöur á ýmsu
öðru.
í fyrsta lagi tel ég ekki rétt aö
sami maöur gegni starfi of lengi,
þó sumum kunni að finnast þaö
eftirsóknarvert aö vera i starfi
sem þessu hjá hinu opinbera. Ég
heföi vafalaust getað veriö i þessu
starfi i hálfa öld, og fengiö fálka-
orðuna fyrir embættisstörf um
sjötugt!
Ég haföi einfaldlega löngun til
þess aðskipta um starf, og þegar
þaö bauðst hugsaöi ég mig ekki
lengi um. Astæöan er hins vegar
alls ekki sú aö ég hafi misst áhug-
ann á umferöarmálum, þaö er
áhugaveröur málaflokkur, og þar
er hægt aö gera stóra hluti — ef
menn hafa aöstööu til”.
— Finnst þér aö merkja megi
einhvern árangur af störfum þin-
um undanfarin ár. Er umferðar-
menning Islendinga aö batna?
„Þaö er ákaflega erfitt aö segja
tilum þaöhvort umferöamenning
hérá landisé aö batna. Þegar tal-
að er um umferðarmenningu, og
hún borin saman milli landa, þá
er alltaf miöaö viö fjölda dauöa-
slysa. Tiöni dauðaslysa hér á
landi er sem betur fer ákaflega
lág, sé borið saman viö aörar
þjóöir. Tfðni dauðaslysa er þó allt
of há hér á landi, og árlega mikil
blóðtaka fyrir okkar litla þjóöfé-
lag.
Hins vegar er umferöarmenn-
ingin sem slik, þ.e. samskipti
manna I umferöinni hér á landi, á
ákaflega lágu stigi. Það kemur
fyrstog fremsttil af þvi, aöþaö er
svo stutt siöan aö fsland varö um-
feröarþjóöfélag, og hér hefur
engin umferðarmenning náð aö
þróast. Þaö veröur til dæmis aö
hafa f huga, að meiri hluti öku-
manna i umferöinni eru alinn upp
utan þéttbýlis, utan leikreglna
umferðarinnar. Þess vegna er
eins konar klaufaháttur áberandi
i umferðinni á fslandi. Umferöin
gengur ákaflega skrykkjótt.
Ef ég á hins vegar aö nefna
hvaöa árangur hefur orðið af
starfi Umferöarráðs, þá vil ég
sérstaklega minnast á eitt atriöi.
Viö höfum getaö mótaö vissa
þætti umferöarfræöslukerfis, sem
tryggir að flestum þegnum þjóö-
félagsins er veitt ákveðin lág-
marksfræösla. Þetta kerfi er
byggt upp stig af stigi, byrjað er á
fræöslu yngstu borgaranna, þá
koma skólabörnin og svo koll af
kolli.
Ég er sannfærður um aö árang-
ur þessa starfs hefur komið vel i
ljós m.a. hefur slysum á börnum
fækkaðverulega.Hins vegar hafa
Umferöarráöi aldrei veriö búin
þau starfsskilyröi sem til var ætl-
ast í upphafi. Umferðarráð hefur
aldrei haft þaö lágmarksfjár-
magn sem þarf til aö sinna þess-
um málum. Vegna þess aö um-
feröarslys og kostnaöur sem af
þeim hlýst, kemur hvergi fram i
opinberum tölum eöa á fjárlög-
um, þá skilja stjórnmálamenn-
irnir ekki þörfina á verkum
umferöaslysavörnum. Þaö er
hins vegar ekki mörg fjárfesting
sem getur skilaö meiri aröi ef svo
má aö oröi komast heldur en f jár-
magn tíl umferðarslysavarna.
Þaö er eins meö umferöamálin
og heilbrigöismálin hér á landi.
Þaö hefur rikt röng stefna i báö-
um þessum málaflokkum, sem
reyndar eru náskyldir. Þaö er
lagt allt kapp á aö gera ailt sem
mögulegt er fyrir fólk sem oröiö
hefur fyrir slysi og sjúkdómum,
sem er viröingarvert, en sáralitiö
gert til þess aö koma i veg fyrir
slys og sjúkdóma.
Þegar rætt er um fyrirbyggj-
andi aögeröir þá á aö spara á öll-
am sviöum. Þaö er aöeins spurn-
ing um tima hvenær rösklega
iferöur tekiö til hendinni i um-
'eröamálum. Almenningur mun
serfjast þess aö gripiö veröi til
cröftugra aögeröa I umferöamál-
im. Þá veröa stjórnmálamenn-
rnir fljótirtil. Hér hefur skort aö-
almennings og fjölda hreyf-
nga. Ef umferöaslysum fjSgar
/erulega, t.d. i Bretlandi og
Sviþjóö, kemur strax upp krafa
ím aö sá ráöherra, sem meö
nálaflokkinn fer, geri betur eöa
segi af sér.
Fyrir hverjar kosningar veröa
tjórnmálaflokkarnir aö leggja
ram hugmyndir slnar i umferða-
lysavörnum. Kannast einhver
'iö slik vinnubrögö hér á landi?
jjörbreyta þarf bif-
eiðatryggingakerfinu
— Hver eru brýnustu verkefni
sviöi umferöarmála i dag?
„Þau eru mörg. I fyrsta lagi
arf aö fást á þvi viöurkenning aö
mferöarmálin séu stórt þjóöfé-
jgslegt vandamál —ekkiaöeins i
röi heldur I verki. Hætta veröur
ö lita á umferöarmál sem
áhugamál litils sértrúarsafnað-
”. Þaö þarf aö fara fram heild-
rendurskoöun á umferöarlög-
jöfinni, sem er i öllum aöalatriö-
20 ára gömul, og færa hana i
útimalegt horf.
Gera þarf breytingu á meöferö
veröa aö koma til margar sam-
verkandi aögeröir.
Um ráðningartima opin-
berra starfsmanna.
— Þú hefur veriö opinber starfs-
maöur um nokkurra ára skeiö.
Hvaöfinnstþérumslik störf, ætti
aö gera einhverja breytingu á, til
dæmis ráöningartima?
„Binda á ráöningartima for-
stööumanna rikisstofnana viö
ákveöiö árabil, 3 eöa 5 ár. Þaö er
bjargföst sannfæring min, aö
menn ná þvi fram sem i þeím býr,
og þvi sem þeir geta breytt og
gerttil hagsbóta á 3 til 4 árum, en
siöan fara þeir aö endurtaka
sjálfa sig. Þeir fara aö hugsa um
þaö aö hafa þaö gott i sinu starfi,
og aö reyna aö veröa fyrir sem
minnstum óþægindum.
Þó þetta sé ekki oröin regla, þá
á rikiö sjálft aö hafa miklu meira
frumkvæöi um þaö aö mönnum sé
gertkleiftaö ganga milli starfa.
Innan rikisins á ég viö. Rikiö á aö
hvetja til þess og reyna aö stuöla
beinlinis aö þvi.
Þaö er engum til góös, forstööu-
mönnunum, samstarfsmönnun-
um eöa þegnum þjóöfélagsins, aö
núverandi fyrirkomulag veröi
áfram viö lýöi. Þetta er mun
stærra mál en márgur hyggur.
Vonandi veröa sett lög um þetta
innan fárra ára.
fslandi fer
rb ergjum
umferöalagabrota. Jafnvel finnst
mér koma til greina aö fella niöur
sektir og þess i staö beita ein-
göngu svonefndu punktakerfi.
Núverandi fyrirkomulag á bif-
reiöatryggingum er löngu oröiö
úrelt. Reyndar er furöulegt hvaö
almenningur tekur hinum gifur-
legu hækkunum, sem orðið hafa á
bif reiöa tryggingum undanfarin
ár, með mikilli þolinmæöi.
Meö sama áframhaldi veröur
þess stutt aö biöa aö rikiö yfirtaki
allar bifreiöatryggingar. Trygg-
ingakerfiö á að tengja mun meira
ökuferli manna, þannig að fast iö-
gjald sé á hverjum bil miöaö viö
verömæti, en siðan greiöi öku-
mennirnir sjálfir tryggingu eftir
þvi hvernig þeir standa sig i um-
feröinni.
Mörgum hættir til aö ofmeta
þátt umferðaráróöurs. Umferö-
aráróöur er góöur en nær ákaf-
lega skammt einn sér. Ef ná á
árangri i umferöaslysavörnum
Störf hjá iðnrekendum
— Hvernig atvikaöist þaö aö þú
hófst störf hjá Félagi fslenskra
iönrekenda?
Mér gafst kostur á aö vinna viö
verkefni, sem var iönkynning á
hinu margnefnda iönkynningar-
ári. Þaö var verkefni sem aöeins
tók til ákveöins tima.og þvi er nú
lokiö.l gegnum þaö starf kynntist
ég mörgum góöum mönnum á
sviöi iönaöar, þar á meöal hjá Fé-
lagi islenskra iönrekenda, sem
var einn þeirra fimm aöila sem
stóöu aö islenskri iönkynningu, og
þar starfa ég núna”.
— I hverju er starf þitt fólgið?
„Það er nokkur starfsskipting,
milli min og Hauks Björnssonar,
san er aöalframkvæmdastjóri.
Ég hef meö aö gera stjórnun,
fræðslumál, kynningar, sýningar,
og þaö sem viö köllum iönkynn-
ingu inn á viö. Ég hef fyrir hönd
félagsins afskipti af opinberum
innkaupum, þaö er rikis og sveit-
arfélaga. En starfsliöiö er ekki
þaö f jölmennt, aö um sé aö ræða
mjög nákvæma verkaskiptingu,
heldur veröa allir aö hjálpast aö
viö aö leysa hin ýmsu verkefni.”
— Er íslenskur iönaöur á helj-
arþröm?
„Ég vil ekki segja aö hann sé á
heljarþröm, en islenskur iðnaður
á i miklum og vaxandi erfiöleik-
um. Þeir stafa fyrst og fremst af
þvi, aö þeir sem hafa ráöiö mál-
um i þessu þjóöfélagi undanfar-
inn áratug, hafa alls ekki áttaö
sig á hve stór ákvöröun þaö var
að opna islenska markaöinn al-
gjörlega meö inngöngunni i
EFTA, og samningum viö EBE.
íslenskur iönaöur hefur alls ekki
fengiö þau lóforö uppfyllt, sem þá
voru gefin, og nú erum viö aö
súpa seyöiö af þvi.
Þaö finnst mörgum, aö tals-
menn iönaöarins hér á landi, sem
og talsmenn annarra atvinnu-
vega, séu óttalegur grátkór. Þaö
má vissulega koma boöskapnum
á framfæri meö mismunandi
hættí. En talsmenn islensks iön-
Þau hjónin Pétur Sveinbjarnarson og Auðbjörg Guðmundsdóttir búa í einbýlishúsi í
Sólheimum. Hér er Pétur úti í garði með synina, Guðmund Ármann tíu ára og Egg-
ert, fimm ára.