Vísir - 18.09.1978, Qupperneq 10

10
Mánudagur 18. september 1978
VÍSIR
Utgefandi: Reykjaprent h/f
Framkvæmdastjóri: Davlð Guömundsson
Ritstjórar: Þorsteinn Pálsson ábm.
ólafur Ragnarsson
Ritstjórnarfulltrúi: Bragi Guðmundsson. Fréttastjóri erlendra frétta:
Guðmundur Pétursson. Umsjón meö helgarblaöi: Arni Þórarinsson. Blaöa-
menn: Berglind Asgeirsdóttir, Edda Andrésdóttir, Elías Snæland Jónsson,
Guðjón Arngrimsson, Jón Einar Guðjónsson, Jónína Mikaelsdóttir, Katrln Páls-
dóttir, Kjartan Stefánsson, Oli Tynes, Sæmundur Guðvinsson. Iþróttir: Gylfi
Kristjánsson og Kjartan L. Pálsson. Ljósmyndir: Gunnar V. Andrésson, Jens
Alexandersson. utlitog hönnun: Jón Oskar Hafsteinsson, MagnúsOlafsson.
Auglýsinga- og sölustjóri: Páll Stefánsson Askriftargjald er kr. 2000
Dreifingarstjóri: Sigurður R. Pétursson á mánuöi innanlands.
Auglýsingar og skrifstofur: Siðumúla 8. Verð i lausasölu kr. 100
Simar 86811 og 82260 eintakiö.
Afgreiösla: Stakkholti 2—4 sími 86611 Prentun Blaöaprent h/f.
Ritstjórn: Siöumúta 14 simi 86611 7 linur
Götuaðgerðir
gegn sinnuleysi
Alþingi götunnar er í þrýstihópaþjóðfélagi sem okkar
fremur áhyggjuefni en umhyggju. En á morgun er ætl-
unin að efna til götuaðgerða í Reykjavík, sem hljóta að
koma svolítið við samvisku manna. Það eru fatlaðir,
sem ætla að vekja menn til umhugsunar um, að þessir
útlagar hins daglega lífs eiga einnig nokkurn rétt til þess
að lifa í sömu veröld og aðrir.
Fatlaðir ætla með götuaðgerðum sinum að hafa áhrif
og mun vafalaust takast það. Sannleikurinn er sá, að það
alþingi götunnar, sem sker upp herör á morgun, á
hljómgrunn í hjörtum allra vel hugsandi manna. Fatl-
aðir eiga ekki við sinni þeirra heilbrigðu að etja, heldur
sinnisleysi.
Það baráttumál fatlaðra að fá aðstöðu til þess að kom-
ast leiðar sinnar í þjóðfélaginu er ekki ágreiningsefni.
Menn skipa sér ekki þar í f ylkingar eftir pólitískum hug-
myndum, en geta verið misjafnlega fastir í svefni hugs-
unarleysisins. Þegar allt kemur til alls, snýst þessi bar-
átta um svo einfaldan hlut að vekja menn til umhugsun-
ar. En það hefur sýnt sig að einfaldir hlutir eru ekki
alltaf svo auðveldir sem sýnist.
Einmitt fyrir þá sök er barátta fatlaðra fullkomið al-
vörumál, sem ástæða er til að gefa gaum. Oddur Ólafs-
son, læknir og alþingismaður, hóf fyrir nokkrum árum
að vekja máls á því í sölum Alþingis, að fötluðum yrði
veittur aðgangur að ýmsum opinberum stofnunum og
stöðum, sem þeir hafa verið útilokaðir frá, ekki sakir
óvilja, heldur tæknilegs hugsunarleysis.
Fyrir atbeina Odds Olafssonar komst nokkur skriður á
þetta mál. En það gerist ekkert nema mönnum sé haldið
við ef nið. Skilningur manna hef ur að vísu smám saman
glæðst á mikilvægi þessara einföldu umbótaaðgerða,
sem að miklu leyti snúa að arkitektum og öðrum mann-
virkjahönnuðum, að stjórnmálamönnum ógleymdum.
Þá koma götuaðgerðirnar. Og nú fer AAagnús Kjart-
ansson, fyrrum þingmaður og ráðherra, fyrir kröfu-
göngu fatlaðra, sem kref jast mun úrbóta á þessu sviði.
Þessi kröfuganga á að koma við samvisku manna.
Sannleikurinn er sá, að tæknileg gleymska hefur alltof
lengi gert það að verkum, að í okkar frjálsa þjóðfélagi
eru fatlaðir eins konar útlagar.
Kröfuganga fatlaðra á morgun er sókn útlaga inn í
veröld heilbrigðra manna. I sjálfu sér eru það ekki háir
múrar, sem fella þarf. Leið þessara útlaga inn fyrir
borgarmörk hins daglega lífs liggur í gegnum gleymsk-
una og sinnuleysið.
AAenn þurfa að muna eftir því að teikna leikhús
þannig, að þangað megi komast í hjólastól. AAenn þurfa
að vera þess meðvitandi að fatlaðir geta átt erindi á
Alþingi eins og aðrir. AAenn eiga ekki að gleyma því að
fatlaðir mega ferðast rétt eins og heilbrigðir.
Þannig má lengi benda á kennileiti þeirrar tæknilegu
gleymsku, sem haldið hef ur fötluðum um of utangarðs í
þjóðfélagi okkar. Slík upptalning skiptir ekki höf uðmáli,
heldur hitt, að menn haldi ekki áf ram að gleyma. Fötluð-
um nægir ekki góður vilji. Honum þarf að breyta í veru-
leika. Um það snýsti allt málið.
Ærnar ástæður eru til þess að taka undir þær kröfur,
sem bornar verða fram í götuaðgerðum fatlaðra á
morgun. Þar er á ferðinni þrýstihópur, sem getur ekki
látið samvisku eins einasta manns í friði. Þrýstihópar
eru með öðrurh orðum ekki alltaf af hinu illa.
„Það mætti spyrja:
Hver er efnahagsstefna
rikisstjórnarinnar? Við
skulum hluta spurning-
una niður í nokkrar
smærri.” sagði Ragn-
hildur Helgadóttir, al-
þingismaður.
„Miðar rikisstjórnin að
hagsbótum hinna lægst
launuðu?
Ætla mætti að formaður
BSRB Kristján Thorlacius og
formaður Verkamannasam-
bands íslands, Guömundur J.
Guðmundsson , teldu að svo
væri. Að minnsta kosti fer
minna fyrir þeim i rikisfjölmiðl-
um nú en I tið fyrri stjórnar.
Voru þeir þar tiðir gestir er
rikisstjórn Geirs Hallgrimsson-
ar fjallaðium verðbótagreiðslur
og gekk svo frá, að óskertar
verðbætur væru greiddar á
lægstu. laun.
En nú ráöstafar hin nýja
rikisstjórn kjaramálum með
nýjum hætti, þannig að þeir sem
eru i tiu lægstu launaflokkum
BSRB fá um næstu mánaðamót
allt aö 14 þúsund króna launa-
lækkun frá útborguðum launum
1. september. En þeir sem eru
hærra launaðir fá hins vegar
hækkun.
Raunar heyrist úr stjórnar-
herbúðunum, að þessi hafi ekki
verið ætlunin. En telja verður
slikt fljótræði og athugunarleysi
rikisstjórnar óframbærilega
ástæðu þegar verið er að
ráðstafa lifskjörum fólks. Þvi
miður sýnir þetta dæmi að rikis-
stjórnin vissi ekki hvað hún var
að gera, er hún gaf út bráða-
birgðalögin um kjaramál.
Láglaunahópar, sem ekki eru i
opinberri þjónustu, fá skv.
bráðabirgðalögum vinstri
stjórnarinnar hlutfallslega mun
minni hækkun en hærra
launaðir hópar. Svarið við þess-
um lið spurningarinnar verður
þvi neitandi.
Hvernig er viðhorf
rikisstjórnarinnar
gagnvart skatt-
borgurunum?
Meðal þeirra sem nú verður
gert að greiða nýjan 6% „há-
tekjuskatt” af tekjum siðasta
árs til rikisins eru hjón með
skattgjaldstekjur yfir 3,7
milljónir á ári. Fróðlegt væri að
sjá þá bakreikninga sem rikis-
stjórnin sendir opinberum
starfsmönnum af þessum sök-
um. Hætt er við að þeir berist
mörgum heimilum, þar sem
tekjuöflun skiptist á tvo, bæði
hjónin að jöfnu. Teljast þá hvort
um sig tæpast hafa hátekjur.
Ráðstöfun þessi er ekki uppörv-
andi fyrir kvenfólkiö. Fjöldi
þeirra kvenna sem hefur, oft við
erfiðar aðstæður, aflað sér
menntunar til sæmilegra
launaðra starfa er einmitt f hópi
þeirra giftu kvenna, sem hér um
ræðir. Þar sem hverri krónu er
tilskila haldið kemur ráðstöfun-
in harðast niður og er það ekki
nýtt um beina skatta.
Og sjálf er aðferðin við þessa
skattlagningu með öllu óþol-
andi. Hinir nýju ráðherrar segj-
ast ekki leggja mikið upp úr
upphrópunum um afturvirkni
laga.
Það eitt sýnir að við höfum
óhæfa rlkisstjórn, Almenningur
verður að geta treyst þvi að með
álagningu beinna skatta á tekj-
ur næsta árs á undan og birting-
ar álagningar sé lokið beinni
skattkröfugerð fyrir það árið.
Annað er óþolandi öryggisleysi
fyrir þá, sem meö heiðarleika
og samviskusemi vilja standa
skil á öllu sem vera ber, og slik-
ir bakreikningar eyðileggja
möguleika manna til að vera
sjálfs sin herrar.
Þessi skattlagningaraðferð er
ljótasti þátturinn i þessum að-
gerðum rikisstjórnarinnar og
kemur algerlega aftan að fólki.
Hér er um einsdæmi i stjórn-
málasögu okkar að ræða. Við-
brögð ráðherranna við gagnrýni
á aðferðina sýna viðhorf vinstri
stjórnar gagnvart skatt-
borgurum. Þvi miöur skýtur hér
HVERNIG LIST ÞER A
Leitað álit
„Aðferðin við hina nýju skattlagningu er óþolandi,” segir Ragnhild
ur Heigadóttir, alþingismaður
Ragnhildur Helgadóttir, aiþingismaður
„RIKIS-
STJÓRNIN
LÆKKAR
LAUN
HINNA
LÆGST -
LAUNUDU'
upp kollinum viðhorf þess
sósialisma sem litið leggur upp
úr mannréttindum.
Það er ekki sparðatiningur
einsog einn ráðherranna orðaði
það heldur grundvallaratriði að
nýir beinir skattar séu ekki
lagðir á tekjur fyrra árs eftir að
álagningu er lokið.
Ef svo væri hefðum við ekki
fyrir augum hinar nýju reglur
um skattlagningu fyrningar I,
atvinnurekstri. Þessar reglur
bitna með miklum þunga á at-
vinnurekstri einstaklinga og
verst á framleiðsluatvinnu-
vegunum. Virðist þetta ótrúleg
skammsýni á sama tima og
mönnum er sagt að treysta
verði grundvöll framleiðsluat-
vinnuveganna. Reglurnar verða
léttbærari fyrir þjónustuat-
vinnuvegina en það stoðar litt,
ef undirstöðuna vantar. Það