Vísir - 30.09.1978, Síða 13

13
Stjórnklefi 4 hreyfla farþegaþotu, eins og þeir eru i dag, (með
stjórnborði flugvélstjóra).
;nn ein bylting
ISTJÓRNKLEFANUM

Söngleikur um Judy
Garland er nú sýndur á
fjölum leikhúss eins i
London og hefur hann
hlotið misjafna dóma.
Það var rithöfundurinn
og leikstjórinn Terry
Jacobs sem samdi söng-
leikinn.
Terry vann i níu mán-
uði við að kynna sér lif og
feril Judy Garland. Hann
hefur verið gagnrýndur
fyrir að hafa unnið þetta
verkefni á yfirborðs-
kenndan hátt og bent á að
ekki sé hægt að hrista
svona söngleik fram úr
erminni.
„Eg hef oröið var við þá skoð-
un að tilgangurinn hafi aðeins
verið sá aö sverta minningu
Judy Garland, en það er
alrangt. Mér finnst ég hafa
þekkt Judy mjög vel, eftir að ég
hafði kynnt mér lif hennar, og
reyni að segja hvers vegna það
fór á þann veg sem raun ber
vitni”, sagði Terry i blaðavið-
tali.
„Auglýsingaskrumið var svo
mikið i kringum Judy Garland
að það er eiginlega furðulegt
hvað hún þoldi þetta lengi.
Ég liki saman þeim Judy
Garland, Edith Piaf og Janjs
Joplin. Þær liföu hátt, en eyði-
lögðu sjálfar sig án þess aö
draga aðra með sér”, sagði
Terry Jacobs.
Það hefur lengi verið rætt i
Hollywood að gera kvikmynd
um ævi Judy Garland meö Lisu
Minelli, dóttur hennar, i aðal-
hlutverki. Enginn framleiðandi
eða leikstjóri hefur þó ráöist i aö
gera slika kvikmynd og Lisa
hefur sagt að það veröi aldrei til
nema ein Judy Garland.
—SG
Þróunin i fluginu er bæði ör og
stöðug og með vissu miliibili
verða þar hálfgcrðar byltingar.
Þetta sést auðvitað á útliti flug-
vélanna, en einnig og ekki siður
i stjórnklefum þeirra. Það er
stööugt verið að finna upp ný
leiðsögu- og öryggistæki sem
eftir hæfilegan reynslutima er
bætt i maskinurnar.
Stjórnklcfarnir hafa þvi sifellt
orðið flóknari og mælarnir þétt-
ari. Og þá cru gerðar byltingar.
Ein sú fyrsta varð líklega þegar
túrbinur tóku við af bullu-
hreyflunum þvi þessar bylt-
ingar hafa oft verið i tengslum
við nýja mótora.
Siðustu stóru farþegarvél-
arnar með bensinhreyflum voru
þó nokkuð fullkomnar á þeirra
tima mælikvarða, en þaö var
Hinsvegar fjölgar stööugt alls-
konar leiðsögu og öryggistækj-
um þannig að stjórnklefarnir
eru aftur að verða svoleiðis að
það er ekki pláss fyrir ösku-
bakka.
Og nú er lika verið verið að
undirbúa nýja byltingu, með þvi
að nota nýjustu tölvu og sjón-
varpstækni er hægt að einfalda
stjórnklefana til muna og stór-
fækka þeim mælitækjum sem
flugmennirnir þurfa að fylgjast
með.
1 staðinn fyrir alla mælana og
leiðsögutækin koma nokkrir
sjónvarpsskermar. Þeir eru
tengdir við tölvur og á hverjum
skermi rúmast upplýsingar sem
áður þurfti marga mæla til að
sýna. Hver skermur getur lika
gegnt fleiri en einu hlutverki,
Og svo nýi „sjónvarpsklefinn”.
lika svo þröngt í stjórnklefunum
að flugmennirnir þurftu helst að
fara fram á gang til að skipta
um skoðun.
Túrbinumótorarnir eru
margfallt einfaldari að allri
gerð og það þarf miklu færri
mælitæki til að fylgjast með
þeim. Þegar þeir komu til sög-
unnar var þvi hægt að hanna
stjórnklefana upp á nýtt þannig
að þeir urðu aðgengilegri.
Tölvur og sjónvörp
Þegar svo hreinir þotuhreyfl-
ar fóru að knýja- farkostina var
svo aftur hægt aö hreinsa til,
þótt miklu minni munur væri á
þeim og skrúfuþotunum.
Nú verða hinsvegar ekki i
bráð stórbreytingar á mótorum.
þ.e. það er hægt að kalla fram á
hann mismunandi upplýsingar
með þvi einu að ýta á takka.
Með þvi aö ýta á einn takka er
hægtað kalla fram allar upplýs-
ingar um mótorana, hitastig og
svo framvegis. Með þvi aö ýta á
annan takka breytist myndin og
á skerminn koma allar upplýs-
ingar um eldsneytisbirgðir og
eldsneytiskerfi vélarinnar. Með
þvi að ýta á þriðja takkann er
svo hægt að kalla fram „tékk
lista” fyrir flugtök og lendingar.
Þetta er nú allt á dálitlu
reynslustigi ennþá, en það er
búið að setja svona stjórnklefa i
nokkrar flugvélar sem krussa
vitt og breitt um heiminn til aö
reyna þessi nýju „sjónvarps-
herbergi” við allar aðstæður.
Undirbúningur undir byltinguna
gengur semsagt vel.
—ÓT
Texti: Óli Týnes
Ný sending komin
Pantanir óskast
staðfestar
fíat einkaumboð á íslandi
DAVÍÐ SIGURÐSSON hf.
SÍOUMÚLA 35, SÍMI 8S8S5. /
^ POLSKI
waaa 125 p
Rúmgóður, kraftmikill og sparneytinn bíll,
sem hentar þér
Verð kr. 2.070.000 á götuno
• Kraftbremsur með
diskum á öllum hjólum
• tvöföld framljós
með stillingu
• læst bensinlok
• teppi horn I horn
• öryggisgler
• 2ja hólfa blöndungur
• synkromiseraður glrkassi
• hituö afturrúða
• hallanleg sætisbök
• höfuðpúðar o.fl.