Morgunblaðið - 08.02.2001, Qupperneq 4






 

       

        

 




 



  

  

  
  

!"
BORGARRÁÐ samþykkti á fundi
6. febrúar að taka tilboði Ístaks hf.
í lagningu aðalútræsis frá hreinsi-
og dælustöð fyrir skólp, sem nú er í
byggingu við Klettagarða, og
Sundaræsi, sem flytja mun frá-
rennsli frá nýbyggingarhverfum í
austurhluta borgarinnar að hreinsi-
stöðinni.
Fjögur fyrirtæki sendu inn tilboð
og var boð Ístaks hf. lægst þeirra
sem buðu samkvæmt útboðsgögn-
um og nam 953.723.704 kr. sem er
5,4% yfir kostnaðaráætlun verk-
kaupa.
Gert er ráð fyrir að undirbún-
ingur framkvæmda við útræsið
hefjist nú þegar og að lagningu
þess verði lokið nú í haust. Um er
að ræða um 5,5 km langa 1.400 mm
víða plastpípu sem fergð verður
með steinsökkum, henni fleytt út og
sökkt þannig að hún hvíli á hafs-
botni.
Útboð byggingar dælustöðvar
í Gufunesi í lok febrúar
Framkvæmdum við dælu- og
hreinsistöðina við Klettagarða mið-
ar vel og samkvæmt áætlun er að
því stefnt að hún, ásamt útræsinu,
verði tekin í notkun á fyrri hluta
næsta árs.
Samhliða er unnið að hönnun
dælustöðvar fyrir skólp í Gufunesi
og gert ráð fyrir að fyrsta útboð
vegna byggingar hennar verði í lok
þessa mánaðar en stöðin verði
tilbúin til notkunar á fyrri hluta
ársins 2003. Hlutverk dælustöðv-
arinnar er að flytja frárennsli frá
austustu hverfum borgarinnar að
hreinsistöðinni og er lögnin frá
stöðinni, Sundaræsi, hluti þess til-
boðs sem borgarráð hefur nú sam-
þykkt.
Sundaræsi er um 3,0 km á lengd
og er heildarlengd ræsa, sem leggja
skal samkvæmt útboðinu, því um
8,5 km. Í ársbyrjun 2003 þegar
dælustöðin í Gufunesi hefur dæl-
ingu á að vera lokið í öllum meg-
inatriðum þeirri uppbyggingu á að-
alholræsakerfi borgarinnar sem
kennd hefur verið við hreinsun
strandlengjunnar en alls mun þessi
uppbygging kosta um 7,5–8 millj-
arða króna frá því að hún hófst, þar
af er tæpur helmingur í lokaáfang-
anum 2000 til 2003.
Borgarráð gengur
að tilboði Ístaks
Lægsta tilboð í útræsi frá dælustöð
við Klettagarða 953 milljónir króna
FRÉTTIR
4 FIMMTUDAGUR 8. FEBRÚAR 2001 MORGUNBLAÐIÐ
TALSVERT var um að ýmiss
konar smádýr vöknuðu af værum
vetrarblundi í hlýindakaflanum í
síðustu viku. Á höfuðborgarsvæð-
inu urðu menn m.a. varir við
geitungadrottningar og stara-
flær. Nú hefur kólnað aftur og þá
ýmist lognast viðkomandi kvik-
indi út af aftur eða frjósa í hel.
Erling Ólafsson, skordýrafræð-
ingur hjá Náttúrufræðistofnun Ís-
lands, sagði í samtali við Morg-
unblaðið að þetta væri alls ekki
óþekkt fyrirbæri, hlýindakaflar
um hávetur rugluðu náttúruna
oft í ríminu. „Frést hefur af
óvæntum trjágeitungsdrottn-
ingum og staraflóm á höfuðborg-
arsvæðinu. Þá var tilkynntur
flugnasveimur á Snæfellsnesi sem
ég hef ekki fengið nánari útskýr-
ingar á og veit því ekki hvað þar
var á ferðinni. Í þessari veröld
smádýra eru ýmsir tækifæris-
sinnar sem fara á kreik um leið
og færi gefst. Þar á meðal eru
t.d. allmargar tegundir tvívængja
sem lifa í rotnandi þarahrönnum
á sjávarströndum. Það er alvana-
legt að þær komi inn í hús við
sjávarsíðuna á öllum tímum árs,“
segir Erling og heldur áfram:
„Það voru einstök hlýindi í
janúar og þau virðast hafa orðið
til þess að ýmis óvænt kvikindi
rumskuðu af vetrarsvefni sínum.
Það er þó alvanalegt að ýmsar
tegundir sem liggja í vetrardvala
sem fullorðin dýr noti tækifærið
til að teygja úr stirðum skönkum
þegar hlýnar. Þetta á m.a. við um
ýmsar tegundir tvívængja, t.d.
ákveðnar fiskiflugur. Aftur á
móti sýna dýr sem hvíla í púpum
meiri biðlund eins og t.d. flærnar.
Það var því frekar óvænt að
fregna af slíkum á ferli nú fyrir
skemmstu, en upp komu atvik
þar sem kettir höfðu slíkt inn í
hús með sér. Svo eru til dæmi um
tegundir þar sem fullorðnu dýrin
verja vetrinum til ástarleikja og
láta ungviðinu eftir sumarið til
uppvaxtar. Dæmi um það eru
ákveðnar tegundir voðkóngulóa.“
Aðspurður sagði Erling ekki
sjálfgefið að dauðinn væri vís
þeim flugum og pöddum sem
flýttu sér á fætur, nú þegar frost-
hörkur væru aftur skollnar á.
„Mörg þessara dýra leggja sig
bara á hina hliðina þegar kólnar
á ný og halda blundinum áfram.
Það er gert ráð fyrir svona trufl-
unum í þessari smádýraveröld og
þar hefur lærst að mæta þeim.“
Snjór eins og
besti útifatnaður
Sú spurning vaknar hvort
ótímabærar fótaferðir geitunga-
drottninga nú bendi til þess að
geitungastofnar gætu komið illa
undan vetri.
Erling segir: „Á því leikur vart
nokkur vafi að sum smádýr eru
viðkvæmari fyrir ónæði en önnur
og ekki er ólíklegt að nýir land-
nemar eins og geitungar geti orð-
ið fyrir skakkaföllum þegar
óregla kemur upp í mynstrinu.
Þá má gera ráð fyrir að slæmt sé
fyrir smádýrin að fá mikið frost á
snjólausa jörð og það á einnig við
um gróðurinn. Snjórinn er e.t.v.
ein besta ábreiðan sem lífríkið
getur hvílst undir á veturna.
Hann verndar fyrir mestu kuld-
um og vindum, viðheldur hæfileg-
um raka og loftskipti eiga greiða
leið í gegn um hann. Hann jafn-
ast sem sagt á við besta goretex-
útifatnað.
Það er útbreiddur misskiln-
ingur að snjóþungur vetur sé
harðæri fyrir smádýrin. Svo er
alls ekki. Óstöðugt veðurfar með
kuldaköstum og umhleypingum á
víxl eru hins vegar til baga. Hvað
geitunga varðar virðist velgengni
þeirra hverju sinni einkum byggj-
ast á veðurfari í lok maí og fyrri
hluta júní. Óblíðar móttökur veð-
urguða á þeim tíma geta reynst
þeim afdrifaríkar eins og raunin
varð á suðvesturlandi í fyrravor.
Veturinn sjálfur virðist skipta
minna máli.“
Morgunblaðið/Erling Ólafsson
Nývöknuð geitungadrottning.
Geitungar og stara-
flær „teygja úr
stirðum skönkum“
FORSETI Íslands
skipaði í gær Ingi-
björgu Benediktsdótt-
ur, héraðsdómara í
Reykjavík, til að
verða dómari við
Hæstarétt Íslands frá
og með 1. mars 2001.
Ingibjörg tekur við af
Hirti Torfasyni, sem
lætur þá af störfum.
Þetta er í annað
sinn sem kona er
skipuð í stöðu hæsta-
réttardómara. Guðrún
Erlendsdóttir varð
fyrsta konan til að
gegna því starfi en
hún var skipuð árið
1986. Með skipan
Ingibjargar verða því
tvær konur í embætti hæstarétt-
ardómara.
Í viðtali við Morgunblaðið í gær
sagðist Ingibjörg búast við því að
konum myndi fjölga enn meira á
næstu árum og áratugum enda
fjölgaði konum sífellt í lögfræð-
ingastétt. Þá bærust þær fregnir
frá lagadeild Háskóla
Íslands að rúmlega
helmingur nemenda
við deildina væri kon-
ur. Ingibjörg sagði
mikilvægt að konur
ættu sæti í Hæsta-
rétti. Túlkun þeirra á
lögum gæti í vissum
tilvikum verið önnur
en karla.
Ingibjörg var saka-
dómari í Reykjavík
frá 1984 til 1992 og
héraðdómari við Hér-
aðsdóm Reykjavíkur
frá 1. júlí 1992. Ingi-
björg segir að reynsla
sín af dómarastörfum
hljóti að gagnast afar
vel þegar hún taki
sæti í Hæstarétti.
Allir umsækjendur hæfir
Umsækjendur um starfið voru
sjö talsins. Auk Ingibjargar sóttu
héraðsdómararnir Hjördís Hákon-
ardóttir og Sigríður Ingvarsdóttir
og hæstaréttarlögmennirnir Dögg
Pálsdóttir, Ingibjörg Rafnar, Jak-
ob R. Möller og Sigurður G. Guð-
jónsson um starfið.
Samkvæmt heimildum Morgun-
blaðsins taldi Hæstiréttur alla um-
sækjendurna hæfa til að gegna
embætti hæstaréttardómara.
Auk þess að taka tillit til mennt-
unar og starfsreynslu tók Hæsti-
réttur tillit til þeirra dóma sem
héraðsdómararnir sem sóttu um
höfðu kveðið upp og til málflutn-
ings þeirra sem koma úr röðum
starfandi lögmanna. Þá er litið til
þess hverrar þekkingar og reynslu
er helst þörf eins og dómurinn er
skipaður hverju sinni.
Samkvæmt heimildum Morgun-
blaðsins taldi Hæstiréttur þær
Hjördísi Hákonardóttur og Ingi-
björgu Benediktsdóttur úr röðum
dómara og hæstaréttarlögmennina
Ingibjörgu Rafnar, Jakob R. Möll-
er og Sigurð G. Guðjónsson standa
öðrum umsækjendum framar.
Ingibjörg
Benediktsdóttir
Ingibjörg Benediktsdóttir skipuð hæstaréttardómari
Önnur konan sem
tekur sæti í Hæstarétti
ÞYRLA Landhelgisgæslunn-
ar, TF-LÍF, flutti slasaðan
sjómann á Landspítala – há-
skólasjúkrahús við Hring-
braut í gær eftir slys um borð
í togara um 70 mílur suð-
vestur af Reykjavík. Maður-
inn hafði fengið klórhreinsi-
vökva í augað og var hann
fluttur á augndeild Landspít-
alans.
Slasaðist
á auga